Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Bilgeci" programında maliye bakanlığı eski bürokratlarından Erkin Sürerem ile yapılan bu söyleşide, milli emlak ve kamu malları konuları detaylı olarak ele alınmaktadır.
- Video, milli emlak kavramının tanımı, tabi olduğu hukuk dalları ve milli emlak genel müdürlüğünün tarihsel gelişimi ile başlayıp, kamu mallarının tanımı, özellikleri ve tabi olduğu mevzuat hakkında kapsamlı bilgiler sunmaktadır. Konuşmacı, milli emlakın "hazinenin özel mülkiyetinde ve devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmaz mallar" olduğunu açıklamakta ve kamu mallarının özel mülkiyete devredilemezliği, haczedilemezliği gibi özelliklerini anlatmaktadır.
- Söyleşide ayrıca Medeni Kanun'un 715. maddesinde yer alan sahipsiz yerler, meralar, kıyılar, akarsular ve göller gibi kamu malları, kamu mallarının tabi olduğu mevzuatların (kıyı kanunu, mera kanunu gibi) ve 1950'lerde hazırlanmış ancak geri alınan kamu malları kanunu tasarısı hakkında bilgiler de verilmektedir.
- 00:06Erkin Sürerem'in Kişisel Geçmişi
- Erkin Sürerem, 1972 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat ve Maliye Bölümü'nden mezun olmuştur.
- Maliye Bakanlığı'ndan mecburi hizmet karşılığında burs almış ve mezun olduktan sonra Milli Emlak Genel Müdürlüğü'ne stajyer memur olarak atanmıştır.
- İstanbul Defterdarlığı Milli Emlak Müdürlüğü'nde bir yıla yakın görev yaptıktan sonra Milli Emlak Kontrolörlüğü sınavına girmiş ve ilk on yılı Milli Emlak Kontrolörü, ondan sonraki altı yılı Başkontrolör ünvanı ile görev yapmıştır.
- 02:29Milli Emlak Genel Müdürlüğü'ndeki Görevleri
- 1988 yılında Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Emlak Dairesi Başkanlığı'na atanmış, 1991 yılına kadar burada görev yapmıştır.
- 1991 yılında tekrar Maliye Bakanlığı'na dönmüş, kısa süre Milli Emlak Baş Kontrolörü olarak görev yaptıktan sonra Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nde Daire Başkanlığı'na atandıktan sonra Vakıflar Meclis Üyeliği'ne geçmiştir.
- 1994 yılında tekrar Maliye Bakanlığı'ndaki Milli Emlak Başkontrolörlüğü görevine dönmüş, 1997-2002 yılları arasında Milli Emlak Kontrolörleri Kurulu Başkanlığı görevinde bulunmuş ve 2003-2012 yılları arasında Milli Emlak Başkontrolörü olarak emekli olmuştur.
- 06:07Milli Emlak Kavramı ve Hukuk Dalları
- Milli Emlak, Hazine Taşınmaz Mallarının İdaresi Hakkında 2006 yılında yürürlüğe giren yönetmelikte "Hazinenin özel mülkiyetinde ve devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmaz mallar" olarak tanımlanmıştır.
- Milli Emlak hem kamu hukuku hem de özel hukuku alanına girer ve temel iki mevzuat vardır: 1927-2003 yılları arasında yürürlüğe giren Genel Muhasebe Kanunu ve 2018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu.
- Genel Muhasebe Kanunu'nun 23. maddesine göre devlete ait bütün taşınmazlar tapu kütüğünde Hazine adına tescil edilir ve Maliye Bakanlığı tarafından yönetilir.
- 11:04Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün Tarihsel Gelişimi
- Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün tarihsel geçmişi, İkinci Meşrutiyet döneminden sonra bakanlıkların teşkilatlanmasında reform çalışmaları kapsamında Maliye Bakanlığı bünyesine Arazi-i Emirye Müdürlüğü'nün ilave edilmesiyle başlamıştır.
- 1929 yılında Cumhuriyet'ten sonra yeni çıkarılan bir yasal düzenlemeyle Arazi-i Emirye Müdürlüğü'nün adı Milli Emlak Müdürlüğü olmuştur.
- 1936 tarihinde Milli Emlak Müdürlüğü Milli Emlak Umum Müdürlüğü adını almış, 1942 yılında Milli Emlak Genel Müdürlüğü olmuştur ve 1983 yılında 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Maliye Bakanlığı Yeniden Teşkilat Kanunu'na sahip olmuştur.
- 13:35Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün Görevleri
- Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün görevleri, 1 nolu Cumhurbaşkanlığı Teşkilatlanma Kararnamesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı içerisinde yer alan Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün görevleri arasında belirtilmiştir.
- Milli Emlak Genel Müdürlüğü görevlerini yaparken devlete ait tüm kamu birimleriyle işbirliği halinde görevlerini yürütür.
- Hazine adına tescil işlemleri (edinim işlemleri) yaparak, çeşitli kanunlarda yer alan hükümlerde milli emlak'a geçen taşınmaz malları yönetir.
- 17:35Kamu Mallarının Tanımı ve Özellikleri
- Mali kontrol kanununa göre birine tahsis edilmişse, tahsis edildiği tarihten itibaren kamu malı özelliğini kazanır, ancak diğer kamu malları tescilsiz taşımazlar.
- Medeni Kanun'un 715. maddesinde yer alan sahipsiz yerler (dağlar, tepeler, tarıma elverişli olmayan yerler) ve yararı kamuya ait taşımazlar kamu malları kavramına dahildir.
- Mera kanunu, kıyı kanunu gibi çeşitli kanunlarda kamu malları ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır.
- 20:40Kamu Mallarının Türleri
- Anayasa Mahkemesi'ne göre kamu malı, doğal nitelikleri gereği herkesin ortak yararlanmasına açık olan sahipsiz mallar, kamu tüzel kişileri tarafından halkın bir kısmının yararlanmasına ayrılan orta malları ve kamu hizmeti niteliğindeki etkinliklerin konusu ve aracı olan mallardır.
- Yollar, meydanlar, köprüler herkesin yararlanmasına tahsis edilmiştir, meralar ise köye veya köyler grubuna tahsis edilmiştir.
- Kamu binaları (merkezi yönetim binaları ve mali idareler binaları) kamu hizmetlerinin yapıldığı yerlerdir ve hizmet yürüttükleri sürece kamu malı niteliğini kazanırlar.
- 23:27Kamu Mallarının Özellikleri ve Korunması
- Kamu malları kamu malı niteliğini sürdürdükleri sürece hiçbir özel mülkiyete devredilemezler, ancak kamu hizmeti yürütecek olan başka bir kamu tüzel kişisine devredilebilirler.
- Kamu malları icra ve iflas kanunu hükümleri gereğince haczedilemezler, ancak tarıma elverişli olmayan yerler tarıma elverişli hale getirilirse özel mülkiyete konu olabilirler.
- Kamu malları diğer mallara göre özel bir korumaya tabi tutulmuşlardır; vergi, resim ve harçlardan muaftırlar ve kamu malına zarar verene daha fazla ceza verilmesi gibi koruma yolları vardır.
- 25:52Kamu Mallarının Mevzuatı
- Kamu mallarının tabi olduğu mevzuat çeşitli özel kanunlarda yer almaktadır; kıyılar için kıyı kanunu, meralar için mera kanunu gibi.
- 1950'lerde Sıddık Sami Onar tarafından kamu mallarının tek bir yasal düzenleme içerisinde yer alması için bir amme emlakı kanun tasarısı taslağı hazırlanmış, ancak kırdan kente göçün yoğun olduğu dönemde iktidar tarafından geri alınmıştır.
- Medeni Kanun'un 715. maddesinde kamu mallarının kazandırılması ve korunması için özel düzenlemeler yapılacağı öngörülür, bu çerçevede kıyı kanunu, mera kanunu gibi yasal düzenlemeler yapılmıştır.