Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan medeni hukuk dersi formatında olup, miras hukuku konusunu detaylı şekilde ele almaktadır.
- Ders, miras hukukunun temel kavramlarını, yasal ve saklı paylı mirasçıları tanıtarak başlamakta, ardından saklı pay kavramını ve oranlarını açıklamaktadır. Daha sonra tenkis davası konusuna geçilerek, saklı paylı mirasçıların, alacaklılarının ve iflas idaresinin tenkis davası açabilme durumları, davanın açılma süresi ve tenkis sırası detaylı şekilde anlatılmaktadır.
- Eğitmen, Mahmut ve M adlı örnekler üzerinden miras paylarının hesaplanması, saklı paylı mirasçıların hakları ve tenkis davasının nasıl yürütüleceği konusunda pratik örnekler sunmaktadır. Ayrıca, miras bırakanın tasarruf özgürlüğü alanı ve ölüme bağlı tasarrufların tenkise tabi tutulduğu gibi önemli konular da ele alınmaktadır.
- 00:12Miras Hukuku Temel Kavramları
- Medeni hukuk dersinde miras hukukuna kaldığı yerden devam ediliyor ve en son derste yasal mirasçılar tek tek değerlendirilmiş, saklı paylı mirasçılar vurgulanmış.
- Bir kişi öldüğünde (muris) mal varlığı (tereke) aktifi ile pasifiyle bir bütün halinde mirasçılarına intikal eder.
- Mirasçılar yasal mirasçılar (kanısımlar, sağ kalan eş, evlatlık, devlet) ve iradi mirasçılardan (atanmış mirasçılardan) oluşabilir.
- 01:46Saklı Paylı Mirasçılar
- Saklı paylı mirasçılar: ölen kişinin annesi, babası, alt soyu ve eşi olup, bu kişilerin miras payları yasal miras paylarına göre belirlenir.
- Saklı pay, miras bırakanın ölmeden önce yaptığı ölüme bağlı tasarruflar (vasiyet, miras sözleşmesi) veya sağlar arası işlemlerle tereke üzerinde dokunamayacağı oran pay olarak adlandırılır.
- Saklı pay oranları: altsoy'un saklı payı yasal miras payının yarısı, anne babanın saklı payı yasal miras payının dörtte biri, eşin saklı payı birinci veya ikinci zümre ile beraber mirasçıysa yasal miras payının tamamı, üçüncü zümre ile beraber veya tek başına mirasçıysa yasal miras payının dörtte üçüdür.
- 08:19Miras Payları Örneği
- Mahmut öldüğünde annesi, babası, kardeşi, ninesi, kızı, eşi ve evlatlığı vardır.
- Tereke 120 bin TL değerinde olduğunda, kanısımlar içerisinde birinci zümrede mirasçı varsa ikinci ve üçüncü zümreye miras düşmez.
- Mahmut'un kızı ve eşi birinci zümre mirasçı olarak mirasçı olur, kızına 90 bin TL, eşine 30 bin TL miras kalır.
- 11:12Saklı Pay Hesaplaması
- Yasal miras payı, başka bir değişken yoksa, mirasçıların paylarını belirler.
- Eşin saklı payı, yasal payının tamamıdır ve bu örnekte 30.000 TL'dir.
- Mahmut'un kızının saklı payı 45.000 TL, eşinin saklı payı 30.000 TL olup, toplam saklı pay 75.000 TL'dir.
- 12:45Tasarruf Özgürlüğü
- Tereke 120.000 TL olduğunda, saklı pay 75.000 TL'den geriye 45.000 TL kalır.
- Bu 45.000 TL, miras bırakanın tasarruf özgürlüğüne giren alandır.
- Miras bırakan, bu 45.000 TL'yi istediği kişiye, vasiyet olarak veya bağış olarak verebilir.
- 14:45Saklı Pay Oranını Aşan İşlemler
- Saklı pay oranını aşan bir işlem yapıldığında, mirasçılar tenkis davası açarak haklarını alabilirler.
- Tenkis davası, miras bırakanın saklı paylı mirasçılarının saklı paylarına tecavüz ettiği için açılan bir davadır.
- Tenkis davası asliye hukuk mahkemesinde açılır ve öğrenildiği andan itibaren bir yıl içinde açılması gerekir.
- 19:00Tenkis Davasını Açanlar
- Tenkis davasını saklı paylı mirasçılar (anne, baba, eşi, altsoy) açabilir.
- Saklı paylı mirasçıların alacaklıları da tenkis davasını açabilir.
- Saklı paylı mirasçının mal varlığı üzerinde yasal temsil işlemi gören iflas idaresi de tenkis davasını açabilir.
- 20:26Tenkis Davasının Açıldığı Kişiler
- Tenkis davası, saklı paylı mirasçının kendisinden alınan payın kime verildiyse ona açılacaktır.
- Öncelikle ölüme bağlı tasarruflar tenkise tabidir.
- İkinci sırada, miras bırakanın sağken yaptığı karşılıksız kazandırma işlemleri (mutad hediyeler dışındaki olağanüstü hediyeler, yardımlar, bağışlar) tenkise tabidir.
- 23:33Tenkis Sırası
- En son sırada, kamu yararına dernek ve vakıflara yapılan bağışlar tenkise tabidir.
- Miras bırakanın sağken yaptığı karşılıksız kazandırma işlemleri, ölmeden önceki son bir yıl içindekilerden bahsedilmektedir.
- Bu işlemler, ölüme en yakın olandan başlayarak geriye doğru tenkise tabi tutulur.
- 26:26Miras Hesaplaması ve Saklı Paylar
- M'nin ölümünden sonra geride bir kızı ve eşi var, vasiyetinde arkadaş Ahmet'e elli bin lira verilmesini istemiş.
- M, ölümünden üç ay önce Kızılay Derneği'ne on bin TL bağış yapmış, yedi ay önce ise amcasına elli bin TL karşılıksız vermiş.
- M'nin ölümünden önce elinde yaklaşık altmış bin lira değerinde malı var ve borcu yok.
- 29:45Tereke Hesaplaması
- Tereke hesaplanırken aktifler ve pasifler birlikte değerlendirilir, cenaze giderleri ve sigorta ödemeleri tereke'den çıkartılır.
- Tereke hesaplamasında ölüme bağlı tasarruflar (son bir yıl içinde yapılan karşılıksız kazandırmalar) da dahil edilir.
- Örnekte M'nin Kızılay'a yaptığı bağış ve amcasına yaptığı bağış tereke hesabına dahil edildiğinde toplam tereke yüz yirmi bin lira olur.
- 32:14Saklı Pay Hesaplaması
- Eş ve bir zümre mirasçı, tereke'nin dörtte üçünü alacak, yasal miras payı dörtte bir'ini alacak.
- Eşin saklı payı yasal miras payının tamamıdır (otuz bin lira), bir zümrenin saklı payı yasal miras payının yarısıdır (kırk beş bin lira).
- M'nin toplam saklı payı yetmiş beş bin lira olup, M'nin tasarruf özgürlüğü kırk beş bin lira olur.
- 33:34Tenkis Davası
- M'nin eşi ve kızı saklı paylarını tam olarak alamadıkları için on beş bin liralık bir açıkları kalır.
- Ölüme bağlı tasarruflar öncelikle tenkise tabidir, bu nedenle Ahmet'e elli bin lira verilmez.
- Tenkis davası, ölmeden önce yapılan karşılıksız işlemlerden ölüme en yakın olandan başlayarak açılır, bu örnekte amcasına karşı on beş bin TL'lik tenkis davası açılmalıdır.