Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Sesli Kanun" kanalında yayınlanan bu eğitim videosu, Katma Değer Vergisi Kanunu'nun tüm maddelerini ve hükümlerini detaylı şekilde açıklamaktadır.
- Video, KDV Kanunu'nun ilk üç bölümünden başlayarak, vergiden müstesna tutulan teslim ve hizmetler, ihracat ve ithalat istisnaları, matrah hesaplaması, vergi indirimleri, beyanname verme süreleri, vergilendirme dönemleri ve vergi ödenmesi gibi konuları kapsamlı bir şekilde ele almaktadır. İçerik, kanunun metinlerini okuyarak yasal konuyu anlaşılır bir şekilde aktarmaktadır.
- Videoda özellikle vergiden istisna edilen işlemler (Türkiye Kızılay Derneği, hayvan yemleri, konut teslimleri, sağlık hizmetleri, taşımacılık, diplomatik istisnalar, banka işlemleri, engelliler için araç gereçler, konut finansmanı işlemleri gibi) ve bu istisnaların sınırı, matrah tespiti, vergi indirimi ve indirilemeyecek KDV gibi teknik konular detaylı olarak açıklanmaktadır. Ayrıca vergi mükellefleri için önemli olan beyanname verme süreleri, vergilendirme dönemleri ve vergi ödenmesi konuları da ele alınmaktadır.
- 00:24Katma Değer Vergisi Kanunu'nun Kapsamı
- Katma değer vergisine tabi işlemler; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler, her türlü mal ve hizmet ithalatı, posta, telefon, telgraf, telex, radyo ve televizyon hizmetleri, şans ve talih oyunları, profesyonel sanatçı ve sporcuların gösterileri, müzayede mahallelerinde ve gümrük depolarında yapılan satışlar, tarım ürünleri lisanslı depoculuk kanunu'na göre düzenlenen ürün senetlerinin teslimi ve boru hattı ile ham petrol, gaz ve ürünlerinin taşınmalarıdır.
- Katma değer vergisi, genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler, üniversitelere, dernek ve vakıflara, mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan müesseselerin ticari, sınai, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetlerini, rekabet eşitsizliğini gidermek maksadıyla isteğe bağlı mükellefiyetler suretiyle vergilendirir.
- Faaliyetlerin devamlılığı, kapsamı ve niteliği gelir vergisi kanunu hükümlerine göre tayin edilir; faaliyetlerin kanunların veya resmi makamların gösterdiği gerek üzerine yapılması, yapanların hukuki statüsü, Türkiye'de bulunup bulunmamaları, işlemlerin mahiyetini değiştirmez ve vergilendirmeye mani olmaz.
- 03:19Teslim ve Hizmet Tanımları
- Teslim, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının, malik veya onun adına hareket edenlerce alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesidir; malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere gönderilmesi halinde, malın nakliyesinin başlatılması veya nakliyeci/sürücüye tevdi edilmesi de mal teslimidir.
- Bir mal üzerindeki tasarruf hakkının iki veya daha fazla kimse tarafından zincirleme akit yapılmak suretiyle malın bu arada el değiştirmeden doğrudan sonuncu kişiye devredilmesi halinde aradaki safhaların her biri ayrı bir teslimdir.
- Hizmet, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemlerdir; bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak veya bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi şekillerde gerçekleşebilir.
- 06:50Mükellef ve Vergi Sorumlusu
- Katma değer vergisinin mükellefi, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde bu işleri yapanlar, ithalatta mal ve hizmet ithal edenler, transit taşımalarda gümrük veya geçiş işlemine muhatap olanlar, müzayede mahallelerinde yapılan satışlarda bu satışları yapanlar, PTT İşletme Genel Müdürlüğü ve Radyo ve Televizyon Kurumları, şans ve talih oyunlarını tertip edenler, mal ve hakları kiraya verenler ve istege bağlı mükellefiyette talepte bulunanlardır.
- Vergiye tabi bir işlem söz konusu olmadığı veya katma değer vergisini fatura veya benzeri vesikalarda göstermeye hakkı bulunmadığı halde düzenlediği bu tür vesikalarda katma değer vergisi gösterenler, bu vergiyi ödemekle mükelleftirler.
- Katma değer vergisinden sorumlu tutulacak mükellefin Türkiye'de ikametgahı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmaması hallerinde, maliye bakanlığı vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir.
- 10:37Vergiyi Doğuran Olay
- Vergiyi doğuran olay, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde malın teslimi veya hizmetin yapılmasıdır; malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılmasıdır.
- Komisyoncular vasıtasıyla veya konsinyasyon suretiyle yapılan satışlarda malların alıcıya teslimi, malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere gönderilmesi halinde, malın nakliyesine başlanması veya nakliyeci/sürücüye tevdi, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri enerji dağıtım veya kullanımlarında bunların bedellerinin tahakkuk ettirilmesi, ithalatta gümrük vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması veya gümrük beyannamesinin tescili, taşımacılıkta gümrük bölgesine girilmesi veya gümrük bölgesinden çıkılması, ürün senetlerinin temsil ettiği ürünlerin depodan çekilmesi anında meydana gelir.
- 12:28Katma Değer Vergisinden Müstesna Teslim ve Hizmetler
- Ihracat teslimleri, yurtdışındaki müşteriler için yapılan hizmetler, serbest bölgelerdeki müşteriler için fason hizmetleri ve uluslararası romin anlaşmaları çerçevesinde verilen romin hizmetleri vergiden müstesnadır.
- Türkiye'de ikamet etmeyen yolcuların satın alarak dışına götürdükleri malların teslimi anında KDV tahsil edilir, ancak gümrükten çıkışı anında fatura veya belgenin ibrazında tahsil edilen KDV iade olunur.
- Türkiye'de ikametgahi, işyeri, kanuni ve iş merkezi bulunmayanların taşımacılık faaliyetlerine ilişkin satın alacakları mal ve hizmetler ile fuar, panayır ve sergilere katılımları dolayısıyla satın alacakları mal ve hizmetler nedeniyle ödedikleri KDV karşılıklı olmak kaydıyla iade edilir.
- 13:28Sinema Filmleri ve KDV İadesi
- Sinema filmlerinin değerlendirilmesi ve desteklenmesi kanunu kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan sinematografik eserlere ilişkin yabancı yapımcılar tarafından satın alınan mal ve hizmetler nedeniyle ödenen KDV iade olunur.
- Maliye Bakanlığı, iadeden faydalanacak mal ve hizmetler ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye yetkilidir.
- İhraç edilmek şartıyla imalatçılar tarafından kendilerine teslim edilen mallara ait KDV ihracatçılar tarafından ödenmez, vergi dairesince tar ve tahakkuk ettirilerek tecil olunur.
- 14:25İhracatçılar İçin KDV Uygulamaları
- İhracatçıya teslim edilen malların ihracatçıya teslim tarihini takip eden ay başından itibaren üç ay içinde ihraç edilmesi halinde, tecil edilen vergi telkin olunur.
- İhraç edilmek şartıyla teslim edilen malların vergi usul kanunu'nda belirtilen mücbir sebepler nedeniyle ihraç edilmemesi halinde, tecil edilen vergi tecil edildiği tarihten itibaren ilgili dönemler için geçerli tecil faizi ile birlikte tahsil edilir.
- İhracatcılara mal teslim eden imalatçılara iade edilecek KDV, ihrac edilen mala ilişkin imalatçı satış bedeline göre hesaplanan vergiden, imalatçı aleyhine matrahta meydana gelen değişikliğe ilişkin verginin düşülmesinden sonra kalan tutardan fazla olamaz.
- 15:41İhracat İşlemleri ve KDV İadesi
- İhracatcılara mal teslim eden imalatçılara iade edilmesi gereken KDV, ihracat işlemlerinin tamamlanmasından sonra yapılır.
- İhracatın mücbir sebepler veya beklenmedik durumlar nedeniyle üç ay içinde gerçekleştirilememesi halinde, en geç üç aylık sürenin dolduğu tarihten itibaren onbeş gün içinde başvuran ihracatçılara maliye bakanlığınca veya bakanlığın uygun görmesi halinde vergi dairelerince üç aya kadar ek süre verilebilir.
- Maliye ve Gümrük Bakanlığı, KDV tahsil edilmeden teslim edilecek mal miktarını, ihracatçı ve ihracatçıya mal teslim edenlerin her biri için bir önceki yıl iş hacmi, cari yıldaki işlemler ve vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla gerekli görülen hallerde sınırlamaya yetkilidir.
- 16:47İhracat Teslimi ve Yurt Dışı Müşteriler İçin Hizmetler
- Bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için teslim yurt dışındaki bir müşteriye veya serbest bölgedeki alıcıya yapılmalı veya mallar yetkili gümrük antreposu işleticisine tevdi edilmelidir.
- Teslim konusu mal Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesinden çıkarak bir dış ülkeye veya bir serbest bölgeye vasıl olmalı ya da gümrüksüz satış mağazalarına veya yetkili gümrük antreposuna konulmalıdır.
- Yetkili gümrük antrepoları ile buralarda düzenlenmesi zorunlu belgeleri belirlemeye, konulacak malın cinsi ve miktarı ile bunların antrepoda bekleme sürelerine ilişkin sınırlama getirmeye, gümrük müsteşarlığının görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı yetkilidir.
- 18:43Yurt Dışı Müşteriler İçin Hizmetler
- Bir hizmetin yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmet sayılabilmesi için hizmetler yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olmalı ve hizmetten yurt dışında faydalanılmalıdır.
- Fason hizmetlerin serbest bölgelerdeki müşterilere yapılmış sayılması için fason hizmet serbest bölgelerde faaliyet gösteren müşteriler için yapılmış olmalı ve fason hizmetten serbest bölgelerde faydalanılmalıdır.
- Yurt dışındaki müşteri tabiri, ikametgahı, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılar ile yurt içinde bulunan bir firmanın yurt dışında kendi adına müstakilen faaliyet gösteren şubelerini ifade eder.
- 19:19Araçlar, Petrol Aramaları ve Teşvik Belgeli Yatırımlar
- Deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçlarının kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan mükelleflere bu amaçla yapılan teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır.
- Altın, gümüş, platin, arama, işletme, zenginleştirme, rafine ve petrol arama faaliyetlerine ilişkin olmak üzere bu faaliyetleri yürütenlere yapılan teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır.
- Yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makine ve teçhizat teslimleri ile belge kapsamındaki yazılım ve gayri maddi hak satış ve kiralamaları vergiden müstesnadır.
- 21:21Milli Savunma ve İç Güvenlik Harcamaları
- Limanlara bağlantı sağlayan demiryolu hatları, limanlar ve hava meydanlarının inşası, yenilenmesi ve genişletilmesi işlerini fiilen kendisi yapan veya yaptıran mükellefler ile genel bütçeli idarelere bu işlere ilişkin olarak yapılan mal teslimleri ve insaat taahhüt işleri vergiden müstesnadır.
- Milli savunma bakanlığı, adalet bakanlığı, jandarma genel komutanlığı, sahil güvenlik komutanlığı, savunma sanayi başkanlığı, milli istihbarat teşkilatı başkanlığı, emniyet genel müdürlüğü ve gümrük muhafaza genel müdürlüğü'ne milli savunma ve iç güvenlik ihtiyaçları için çeşitli araçlar, silahlar ve sistemler ile bunların araştırma, geliştirme, üretim, bakım ve modernizasyonuna ilişkin yapılan teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır.
- Dörtbinyediyüzaltmış sayılı özel tüketim vergisi kanunu'na ekli iki sayılı listede yer alan malların Cumhurbaşkanlığı Merkez Teşkilatına teslimi vergiden müstesnadır.
- 22:48Vergi İstisnaları
- Türkiye Kızılay Derneği'nin afet yönetimi, barınma, beslenme, sosyal yardımlar, toplumu bilinçlendirme ve diğer faaliyetleri kapsamında yapılan teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır.
- Gübreler, hayvan yemleri ve bunların çeşitli biçimlerinde teslimi vergiden istisnaya tabidir.
- Konut veya işyeri olarak inşa edilen binaların ilk tesliminde, belirli şartları taşımayan durumlarda vergi, vergi cezası ve gecikme faizi alıcı tarafından da ödenebilir.
- 25:25Diğer İstisnalar
- İstisna kapsamında alınan konut veya işyerinin bir yıl içinde elden çıkarılması durumunda, zamanında tahsil edilmeyen vergi ve tecil faizi ödenmesi gerekir.
- Organize sanayi bölgeleri ve küçük sanayi sitelerinin tesisleri için yapılan mal teslimleri ve hizmetler vergiden müstesnadır.
- Sağlık bakanlığı tarafından izin verilen kurumlarda, Türkiye'de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu kişilere münhasıran verilen sağlık hizmetleri vergiden istisnaya tabidir.
- 27:13Teknoloji ve Araştırma İstisnaları
- Teknoloji geliştirme bölgeleri, AR-GE merkezleri ve araştırma laboratuvarlarında kullanılan yeni makine ve teçhizatlar vergiden müstesnadır.
- Bu istisna kapsamında alınan malzemelerin üç yıl içinde AR-GE faaliyetleri dışında kullanılması veya elden çıkarılması durumunda vergi ve ceza ödenmesi gerekir.
- Zamanında alınmayan vergiler ve cezaların zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlar.
- 28:22Kitap ve Taşımacılık İstisnaları
- Basılı kitap ve süreli yayınların teslimi vergiden müstesnadır.
- Cumhurbaşkanı, vergi usul kanunu kapsamında istisna uygulamasında asgari tutarın belirlenmesine, artırılmasına veya indirilmesine yetkilidir.
- Maliye Bakanlığı, istisna kapsamına girecek teslim ve hizmetleri tanımlamaya ve istisnaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
- 29:10Taşımacılık ve Diplomatik İstisnalar
- Transit taşımacılık ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan taşımacılık işleri vergiden müstesnadır.
- Sınır kapılarında yurt dışına çıkarılacak eşyayı taşıyan araçların yakıt teslimi vergiden istisnaya tabidir.
- Yabancı devletlerin Türkiye'deki diplomatik temsilciliklerine ve uluslararası kuruluşlara yapılan teslim ve hizmetler karşılıklı olmak kaydıyla vergiden müstesnadır.
- 30:56İthalat İstisnası
- İthalat istisnası madde 16, vergiden müstesnadır.
- İthalat istisnasından yararlanarak ihraç edilen ancak geri gelen eşyaların ithalat istisnasından faydalanabilmesi için, ihracat istisnasından faydalanılan miktarın gümrük idarelerine ödenmesi veya bu miktar kadar teminat gösterilmesi şarttır.
- Gümrük kanunundaki transit ve gümrük antrepo rejimleri ile geçici depolama ve serbest bölge hükümlerinin uygulandığı mallar, dışarıda işleme tabi tutulması veya asli kısmına ilave yapılması halinde istisnaya dahil değildir.
- 32:19Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalar
- Kültür ve eğitim amacı taşıyan istisnalar kapsamında genel ve katma bütçeli daireler, il özel idareleri, belediyeler, köyler, üniversiteler, kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, siyasi partiler, sendikalar, emekli ve yardım sandıkları, kamu menfaatine yararlı dernekler, tarımsal amaçlı kooperatifler ve vergi muafiyeti tanınan vakıfların ilim, fen, güzel sanatlar, tarım yayma, ıslah ve teşvik etme amaçlı teslim ve hizmetleri vergiden müstesnadır.
- Sosyal amaçlı istisnalar kapsamında hastaneler, klinikler, pretoriumlar, sana toryumlar, kan bankaları, anıtlar, botanik bahçeleri, parklar, veteriner laboratuvarları, öğrenci yurtları, yaşlı ve engelli bakım evleri, parasız fukara aşevleri, düşkün evleri ve yetimhaneleri işleten kurumların kuruluş amaçlarına uygun teslim ve hizmetleri vergiden müstesnadır.
- Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin teslimi vergiden müstesnadır.
- 36:12Diğer İstisnalar
- Bir kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının kanunlarla kendilerine verilen görev gereği ve kuruluş amaçlarına uygun ruhsat, izin, onay ve benzeri hizmetleri ile bu hizmetlerle ilgili basılı kağıtların teslimi vergiden müstesnadır.
- Askeri amaçlı istisnalar kapsamında askeri fabrika, tersane, atölyeler, ordu evi, askeri gazinolar, kışla gazinoları, vardiya yatakhaneleri, eğitim merkezleri, askeri kantinler ve askeri müzelerin kuruluş amaçlarına uygun teslim ve hizmetleri vergiden müstesnadır.
- Gelir vergisi kanununa göre vergiden muaf esnaf, kazançları basit usulde tespit edilen mükellefler, vergiden muaf çiftçiler ve serbest meslek erbabı tarafından yapılan teslim ve hizmetler vergiden müstesnadır.
- 38:02Özel İstisnalar
- İşlem sonunda faaliyetini bırakan, bölünen veya infisah eden mükelleflerin yüklenen ve indirilemeyen vergiler, faaliyete başlayan veya devir ve bölünme sonrasında devredilen veya bölünen kurumların varlıklarını devralan mükellefler tarafından mükerrer indirime yol açmayacak şekilde indirim konusu yapılır.
- Uluslararası romin anlaşmaları çerçevesinde yurt dışından alınan romin hizmetleri ile bu hizmetlerin Türkiye'deki müşterilere yansıtılması vergiden müstesnadır.
- Darphane ve damga matbaası tarafından yapılan teslim ve hizmetler, bütçe, altın, külçe, gümüş teslimleri ile kıymetli taşların ithali, borsaya teslimi ve borsa üyeleri arasında el değiştirmesi vergiden müstesnadır.
- 40:54Katma Değer Vergisine İstişna Edilen İşlemler
- Boru hattı ile yapılan yabancı ham petrol ve gaz taşınması, organize sanayi bölgeleri için arsa ve işyeri teslimleri, borçların yeniden yapılandırılması ile ilgili varlık yönetim şirketlerinin alacakların tahsili için mal ve hakların müzayede mahallinde satışı istisna kapsamındadır.
- Bankalar kanunu uyarınca mal ve hakların tasarruf mevduatı sigorta fonuna teslimi ve bunların müzayede mahallinde satışı, temettü hariç ortaklık haklarıyla yönetim ve denetimleri devralınan şirketlerin aktiflerinin satışları istisna kapsamındadır.
- Basın yayın ve enformasyon genel müdürlüğüne verilen haber hizmetleri, gümrük antrepoları ve geçici depolama yerlerinde vergisiz satış yapılan işyerlerinin kiralanması, ithalat ve ihracat işlemlerine konu mallar için verilen hizmetler istisna kapsamındadır.
- 44:05İstişna Edilen Diğer İşlemler
- İstişna kapsamında teslim edilen kıymetlerin iktisabında yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisi, teslimin yapıldığı hesap dönemine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınır.
- Engellilerin eğitimleri, meslekleri ve günlük yaşamları için özel olarak üretilmiş araç gereç ve özel bilgisayar programları, konut finansmanı amacıyla teminat gösterilen veya ipotek konulan konutların teslimi istisna kapsamındadır.
- Tarım ürünleri lisanslı depoculuk kanunu kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin ürün ihtisas borsaları ve ticaret borsaları aracılığıyla teslimleri istisna kapsamındadır.
- 46:15Varlık ve Finansal Kiralama İşlemleri
- Her türlü varlık ve hakkın kaynak kuruluşlarca kira sertifikası ihracı amacıyla ve sözleşme süresi sonunda geri alınması şartıyla varlık kiralama şirketlerine devri ile bu varlık ve hakların varlık kiralama şirketlerince kiralanması ve devralınan kuruma devri istisna kapsamındadır.
- Sigortacılık kanunu uyarınca oluşturulan sigorta tahkim komisyonu tarafından münhasıran uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin hizmetler istisna kapsamındadır.
- Finansal kiralama, factoring ve finansman şirketleri kanunu kapsamında finansal kiralama şirketleri, katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarınca bizzat kiracıdan satın alınıp geriye kiralanan her türlü taşınır ve taşınmazlara uygulanmak üzere ve kiralamaya konu kıymetin mülkiyetinin sözleşme süresi sonunda kiracıya devredilecek olması koşulu ile kiralamaya konu taşınır ve taşınmazın kiralayana satılması istisna kapsamındadır.
- 47:55Araştırma ve Geliştirme Faaliyetleri
- Kurumlar vergisi kanunu'nun beş b maddesi kapsamındaki araştırma ve geliştirme, yenilik ile yazılım faaliyetleri neticesinde ortaya çıkan patentli veya faydalı model belgeli buluşa ilişkin gayri maddi hakların kiralanması, devri veya satışı istisna kapsamındadır.
- Bu kapsamda vergiden istisna edilen işlemler bakımından bu kanunun otuz maddesinin bir fıkrasının a bnd hükmü uygulanmaz.
- 48:21İstişnadan Vazgeçme ve İstişnaların Sınırı
- Vergiden istisna edilmiş işlemleri yapanlar, ilgili vergi dairesine yazılı başvuruda bulunarak belirtecekleri işlem türleri için vergiye tipi tutulmalarını talep edebilirler.
- Kamu menfaatine yararlı dernekler ve cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıfların kuruluş amaçlarına uygun olarak işletmek veya yönetmek suretiyle ifa ettikleri teslim ve hizmetlere ilişkin istisnalar hariç olmak üzere, istisnadan vazgeçme hakkı vardır.
- İstişnadan vazgeçenler üç yıl geçmedikçe mükellefiyetten çıkamazlar ve üç yıllık sürenin bitiminden önce mükellefiyetten çıkma talebinde bulunmadıkları takdirde, mükellefiyet yeniden üç yıl süre ile uzatılmış sayılır.
- 50:15Katma Değer Vergisi Matrahı
- Teslim ve hizmet işlemlerinde matrah, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedeldir.
- İthalatta verginin matrahı, ithal edilen malın gümrük vergisi tarhına esas olan kıymeti, ithalat sırasında ödenen her türlü vergi, resim, harç ve paylar gibi unsurların toplamıdır.
- Uluslararası yük ve yolcu taşımalarında matrah, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlar tarafından yabancı ülkeler ile Türkiye arasında yapılan taşımacılıkta şahıs ve ton başına kilometre itibariyle yurtiçi emsalleri göz önüne alınmak suretiyle tespit edilir.
- 52:23Katma Değer Vergisi Matrahı
- Yarışlar, bahis oyunları, sanatçı gösterileri, spor faaliyetleri ve ikinci el motorlu taşıt ticareti için katma değer vergisi matrahı belirlenir.
- Maliye ve Gümrük Bakanlığı, işin mahiyetini göz önünde tutarak özel matrah şekilleri tespit etmeye yetkilidir.
- 53:54Matrah İçerisindeki ve Dışındaki Unsurlar
- Matrah içine taşıma, yükleme, ambalaj, sigorta, komisyon giderleri, vergiler, vade farkı, faiz ve servis gibi hizmetler dahildir.
- Matrah içine ticari iskontolar, hesaplanan katma değer vergisi dahil değildir.
- Döviz ile yapılan işlemlerde, bedel vergi olayının meydana geldiği andaki cari kur üzerinden Türk parasına çevrilir.
- 55:09Emsal Bedel ve Vergi Oranı
- Bedeli bulunmayan veya bilinmeyen işlemlerde matrah, işlemin mahiyetine göre emsal bedeli veya emsal ücretidir.
- Katma değer vergisi oranı vergiye tabi her işlem için %10'dur.
- Cumhurbaşkanı bu oranın dört katına kadar artırmaya, %1'e kadar indirmeye yetkilidir.
- 56:57Vergi İndirimi
- Mükellefler, katma değer vergisinden kendilerine yapılan teslim ve hizmetler, ithal olunan mallar ve hizmetler dolayısıyla ödenen vergileri indirebilirler.
- Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı, mükellefin vergiye tabi işlemleri dolayısıyla hesaplanan vergiden fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere devrolur.
- İndirilemeyen vergi, mükellefin vergi ve sosyal sigorta borçlarına ya da belirli kuruluşlara olan borçlarına mahsuben ödenir.
- 59:20İndirim Hakkı ve İndirilemeyecek Vergiler
- İndirim hakkı, vergi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılı aşmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabilir.
- Vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası için ödenen katma değer vergisi indirilemez.
- Vergiden istisna edilmiş işlemlerle ilgili fatura ve vesikalarda gösterilen katma değer vergisi, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinden indirilir.
- 1:03:35Katma Değer Vergisi İadesi ve İndirimleri
- Maliye Bakanlığı, katma değer vergisi iadesini borçlara mahsup etme yetkisine sahiptir ve imalatçılar tarafından yapılan ihracat işlemlerinden kaynaklanan iadelerde sektörler itibariyle ihracat bedelinin belli bir oranına kadar iade yaptırabilir.
- Kısmi vergi indirimine ilişkin usul ve esasları Maliye ve Gümrük Bakanlıkları tarafından tespit edilir.
- Katma değer vergisinin fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesine gerek görülmeyen işlemlerde vergi indiriminin belgelendirilmesi de Maliye ve Gümrük Bakanlıkları tarafından tespit edilir.
- 1:04:40Vergi İndirimlerinin Belgelendirilmesi ve Düzeltilmesi
- Katma değer vergisi, alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinden ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebilir.
- Malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesi şarttır.
- Cumhurbaşkanı, indirim hakkını kısıtlayabilir, iadesi talep edilmeyen verginin gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak yazılmasına imkan verebilir ve iade talebinde bulunulabilecek asgari tutarı belirleyebilir.
- 1:06:54Vergisel Uyum Seviyeleri ve Vergilendirme Usulleri
- Dördüncü kısım verginin tarhı ve ödenmesi kapsamında, mükellefler aksine hüküm bulunmadıkça gerçek usulde vergilendirilirler.
- Ticari kazancı işletme hesabı esasına göre tespit edilenler ve mesleki kazancı serbest meslek kazanç defterine göre tespit edilenlerden belirlenen sektör ve meslek grupları kapsamında yer alanlar, talep etmeleri halinde hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre vergilendirilebilirler.
- Hasılat esaslı vergilendirme usulüne geçen mükellefler, iki yıl geçmedikçe bu usulden çıkamazlar.
- 1:09:02Vergilendirme Dönemi ve Beyan Esası
- Katma değer vergisinde vergilendirme dönemi, faaliyet gösterilen takvim yılının üçer aylık dönemleridir, ancak maliye ve gümrük bakanlığı yıllık gayri safi hasılatlarına göre birer aylık vergilendirme dönemi tespit edebilir.
- Katma değer vergisi, mükelleflerin yazılı beyanları üzerine tar olunur, vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından da beyan yapılabilir.
- Herhangi bir vergilendirme döneminde vergiye tabi işlemleri bulunmayan mükelleflerde beyanname vermek mecburiyetindedirler.
- 1:11:24Beyanname Verme Zamanı ve Tarih İşlemleri
- Katma değer vergisi beyannameleri vergilendirme dönemini takip eden ayın yirmidörtüncü günü akşamına kadar ilgili vergi dairesine verilmelidir.
- Katma değer vergisi, mükellefin işyerinin bulunduğu yer vergi dairesince tar olunur, gayrimenkul teslimlerinde mükellefin istemi halinde gayrimenkulün bulunduğu yer vergi dairesince tar olunur.
- İthalde alınan katma değer vergisi ilgili gümrük idaresince tar olunur.
- 1:13:26Tarhiyatın Muhtarı ve Verginin Ödenmesi
- Katma değer vergisi, bu vergiyle mükellef gerçek veya tüzel kişiler adına tar olunur, ortaklıklarda verginin ödenmesinden sorumlu olmak üzere ortaklardan herhangi biri Türkiye'de yerleşmiş olmayan gerçek kişilerde vergi kesintisi yapmakla sorumlu kişi tarhiyata muhatap tutulur.
- Beyanname posta ile gönderilmişse vergiyi tar edecek daireye geldiği tarihi takip eden yedi gün içinde tarih edilir.
- Beyanname vermek mecburiyetinde olan mükellefler ile vergi kesmekte sorumlu tutulanlar, bir vergilendirme dönemine ait katma değer vergilerini beyanname verecekleri ayın yirmialtıncı günü akşamına kadar ödemeye mecburdurlar.
- 1:15:08Katma Değer Vergisi Ödeme Süreleri
- Gümrük vergisine tabi olmayan ithalata ve ikametgahı, kanuni merkezi yurt dışında bulunanlar tarafından yapılan taşımacılık işlemleri için katma değer vergisi, özel beyannamelerin verilme süresi içinde ödenir.
- Beyanname vermek mecburiyetinde olmayan mükelleflerin katma değer vergisi, beyannamenin verildiği ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar ödenir.
- Götürü usulde vergilendirilen mükelleflerin katma değer vergisi, gelir vergisi kanunu'nun götürü vergilendirmeye ilişkin usul ve esasları ile vergilendirme dönemine ait hükümleri çerçevesinde tahakkuk ettirilerek götürü gelir vergisinin ödeme süreleri içinde ödenir.
- 1:16:13Gümrük İdarelerince Alınan Katma Değer Vergisi
- İthal sırasında alınan katma değer vergisi gümrük makbuzunda ayrıca gösterilir.
- Vergisi ödenmeden veya eksik ödenerek yurda sokulan eşyaların katma değer vergileri hakkında gümrük kanunu'ndaki esaslara göre işlem yapılır.
- İthal edilen eşya ile ilgili olarak katma değer vergisinden müstesna olduğu halde yanlışlıkla alınan veya fazla alındığı anlaşılan katma değer vergisi indirim hakkına sahip olmayan mükelleflere gümrük kanununa göre iade olunur.
- 1:17:21Teminatlı İşlemler ve Vergi Usulü
- Gümrük vergisi teminata bağlanarak işlem gören her türlü madde ve kıymetlere ait katma değer vergisi de aynı usule tabi tutulur.
- İhrac edilecek ürünlerin imalinde kullanılacak maddelerin ithalinde ödenmesi gereken katma değer vergisi teminata bağlanabilir.
- Gümrükte tarif edilen katma değer vergisi tarz sırasında hazır bulunan mükellefe, kanuni temsilcisine, adına hareket eden komisyoncusu ile gümrük veya geçiş işlemine muhatap olanlara tebliğ edilir.
- 1:18:52Kayıt Düzeni ve Vergi Teminatı
- Katma değer vergisi mükellefleri, verginin hesaplanmasına ve kontrolüne imkan verecek şekilde defter kayıtlarını düzenlerler.
- Emtia üzerine iş yapanlar, emtia envanterinde veya envanter defterinde hesap dönemi sonunda mevcut emtiayı katma değer vergisine tabi olan ve olmayanlar itibariyle tefrik edip göstermeye mecburdurlar.
- Mükelleflerin fabrika, ticarethane, şube, satış mağazası ve depolarında mevcut ilk madde, yarı mamul ve mamul madde stokları katma değer vergisi ile zam ve cezalarının teminatı hükmünde olup, bedellerinden ilk önce sözü edilen hazine alacağı tahsil olunur.
- 1:20:40Asgari Randıman Oranları ve Vergi Gösterimi
- Maliye ve gümrük bakanlığı, belli iş ve sanat kolları itibariyle asgari randıman oranları tespit etmeye ve asgari birim satış bedellerini belirlemeye yetkilidir.
- Perakende satışı yapılan mallara ait etiketlerde katma değer vergisinin satış fiyatına dahil olup olmadığı açıkça belirtilir.
- Katma değer vergisinin fatura vb. vesikalarda ayrıca gösterilmesine gerek görülmeyen işlemlerde etiketlerde verginin gösterimi uygulanmaz.
- 1:21:41Katma Değer Vergisinin Gider Kaydedilemeyeceği
- Mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisi ile mükellefçe indirilebilecek katma değer vergisi, gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmez.