• Buradasın

    İstanbul Belediye Seçimi Hukuki Analizi ve Hukuk Mesleği Tartışmaları

    youtube.com/watch?v=w-OQYKpIdWE

    Yapay zekadan makale özeti

    • "İki Artı Bir" adlı hukuk podcasti formatında bir programdır. Programı iki hukukçu ve bir hukukçu olmayan kişi sunmaktadır. Konuşmacılar arasında Merve, Gülce, Kubilay (moderator) ve Umut bulunmaktadır.
    • Video, İstanbul Belediye Seçimi İdaresi Kararı'nın hukuki analizini ve YSK'nın verdiği kararları ele almaktadır. Programın ilk bölümünde seçim sürecinde yaşanan hukuka aykırılıklar (sandık kurullarının kamu görevlisi olmayan kişilerden oluşması, döküm cetvelinin düzenlenmemesi) ve bunların seçim sonuçlarına etkisi detaylı şekilde incelenmektedir. Son bölümde ise hukuk mesleğindeki üstünlük algısı, hakimlerin kürsüde oturması ve avukatların kılık kıyafet sorunları tartışılmaktadır.
    • Programda ayrıca "usul esastan önce gelir" prensibi, olağanüstü başvuru yolları, hakimin kendi davasını yargılaması gibi hukuk ilkesi sorunları da ele alınmaktadır. Konuşmacılar, YSK'nın 250 sayfalık kararının gerekçeli kısmının sadece 12 sayfa olduğunu belirterek, kararların tutarsızlıklarını vurgulamaktadır.
    00:04Programın İsmi ve Hukukun Temel Kavramları
    • Programın ismi "İki Artı Bir" olup, iki hukukçu ve bir hukukçu olmayan kişi olduğu için bu isim kullanılmıştır.
    • Hukukun temel kavramı olarak "iki kişinin olduğu yerde hukuk başlar" ifadesi kullanılır, ancak bu tanımlama eksiktir.
    • Hukuk, iki taraf arasındaki ilişkiyi düzenler ve bu iki tarafın kendisine bakarak aralarındaki ilişkiyi düzenlediği normlar sisteminin bir yerden gelmesi gerekir, yani "artı bir" kişi tarafından konmuş olması gerekir.
    04:09Programın Konusu
    • Programın konusu İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimlerinde AK Parti'nin olağanüstü itiraz etmesidir.
    • İtiraz, 298 sayılı Kanun'un 130 maddesine dayanarak yapılmıştır.
    • İtiraz edilen konular arasında kısıtlı seçmenlerin oy kullanması ve sandık kurullarının yasanın belirlediği şekilde oluşmaması bulunmaktadır.
    06:39Kısıtlı Seçmenler ve Sandık Kurulları
    • Kısıtlı seçmenler, medeni hukukta kişinin kısıtlanması kurumuna göre, akıl hastalığı, madde bağımlılığı veya müsriflik gibi sebeplerle mahkemeden kısıtlanan kişilere verilen isimdir.
    • Sandık kurullarının başkanlarının kamu görevlisi olması zorunludur, ancak bazı sandıklarda kamu görevlisi olmayıp bankalardan görevlendirilen kişiler başkan olmuştu.
    • İtiraz edenler, bu durumun seçimin sonucuna etki ettiğini iddia etmiştir.
    08:23YSK'nın Kararı
    • YSK'nın kararı 250 sayfa olup, delil değerlendirmesi 12 sayfa, gerekçe kısmı ise 50 sayfanın 12 sayfasını oluşturmuştur.
    • YSK, olağanüstü itirazın süreler geçmesine rağmen değerlendirildiğini belirtmiştir.
    • YSK, sandık kurulu başkanlarının mülki idare amir tarafından bildirilen kamu görevlileri listesinden seçilmesi gerektiğini ve seçim hukukunda şekli sıkı sıkıya bağlılık esas olduğunu vurgulamıştır.
    10:22YSK Kararının Değerlendirilmesi
    • YSK'nın kararında, olağanüstü kanun yolu ve olağan kanun yolu arasındaki farklar açıklanmalıdır.
    • YSK, tez jürisi, doçent jürisi veya sınav jürisi gibi karar verici unsurların usulsüzlüğünün işlemin geçersiz olduğuna sebep olacağını belirtmiştir.
    • Sandık başkanının yetkisi, tez jürisi gibi karar verici unsurlardan farklıdır; sandık başkanı gözcü konumundadır ve kimsenin oy kullanıp kullanamayacağına karar veremez.
    12:14Sandık Kurulu Başkanı Düzenlemeleri
    • 298 sayılı kanunun 23. maddesine göre, eski düzenlemede sandık kurulu başkanının kamu görevlisi olmak zorunda değildi, ancak 2018'de yapılan düzenlemeyle kamu görevlisi olmak zorunlu hale getirildi.
    • Kanun, sandık kurulu başkanının kamu görevlisi olmaması durumunda, yedek olarak başka bir kamu görevlisi veya en yaşlı sandık kurulu üyesinin başkan olabileceğini belirtmektedir.
    • Kanun koyucusu, sandık kurulu başkanının kamu görevlisi olmamasının tek başına seçimin sonucuna etkili bir şey olarak görmemiştir.
    15:38Olağanüstü ve Olağan Kanun Yolları
    • Olağanüstü kanun yollarına başvurmak için hukuka aykırılığın hukukun kabul edemeyeceği bir boyuta ulaşmış olması gerekir.
    • Olağan kanun yollarına olağan usulsüzlükler, olağanüstü kanun yollarına ise olağanüstü nitelikteki usulsüzlükler götürülür.
    • YSK, kanuna aykırılığın seçime nasıl etkilediğini ortaya koymamış, sadece "kanuna aykırıdır" diyerek geçmiştir.
    16:36İstanbul'daki Kamu Görevlisi Eksikliği
    • İstanbul'da toplam 93.558 kamu görevlisi ihtiyacı vardı, ancak 220.000 kamu görevlisi bulunmaktaydı.
    • YSK, kamu görevlisi varken kamu görevlisi olmayan kişilerin görevlendirilmesinin açıklaması olmadığını belirtmiştir.
    • YSK, sandık kurullarının ve ilçe seçim kurullarının kamu görevlisi bulabileceğini ancak bunun yerine kamu görevlisi olmayan kişilerin görevlendirildiğini vurgulamıştır.
    18:14YSK'nın Sonuç Değerlendirmesi
    • YSK, sandık kurulu başkanının kamu görevlisi olmamasının tek başına seçimin sonucuna etkili olmadığını, ancak diğer verilerle birlikte değerlendirildiğini belirtmiştir.
    • 108 sandıkta döküm cetvelinin oluşturulmamış olması, sonucu etkileyen bir şey olmadığı için YSK tarafından değerlendirilmiştir.
    • Döküm cetvelinin oluşturulmamasının sonucu etkilemediği, çuvalların YSK tarafından sayıldığı ve maddi hataların olabileceği vurgulanmıştır.
    20:09Seçim Sonucunun Etkilendiği Kanaatinin Değerlendirilmesi
    • Konuşmacı, sandık cetvelinin düzenlenmemesi ve kamu görevlisi sandık başkanlarının olmaması arasındaki ilişkiyi değerlendirdiğinde sonuca etki edildiğine kanaat getirdiğini belirtiyor.
    • 108 sandıkta cetvelin düzenlenmemesi ve kamu görevlisi olmayan sandık başkanlarının görev yapması, sonuca etki ettiğine dair bir kanaat oluşmuş.
    • Konuşmacı, bu durumun sonuca etki ettiğine dair somut bir bağlantı kurulmadığını ve bu eksikliğin seçim sonucunu nasıl etkilediğinin açıklanmadığını vurguluyor.
    20:57ÖSYM Sınavı Örneği ve Seçim Sonucu İlişkisi
    • ÖSYM sınavında görevli kişinin eksikliklerinden dolayı cezalandırılması, sınavın geçersiz sayılması anlamına gelmediği gibi, seçimin sonucunu etkilemediği belirtiliyor.
    • Seçimdeki eksikliklerin sonuca etki etmesi durumunda bu bir hukuka aykırılık ve eksiklik olarak değerlendirilmeli.
    • Konuşmacı, sandık başkanlarının kamu görevlisi olmaması ve cetvelin düzenlenmemesi arasındaki ilişkiyi somut bir şekilde açıklamadığını belirtiyor.
    22:47İstanbul'daki Seçim Sorunları
    • İstanbul'da 18 sandıkta sayım döküm cetvelinin hiç bulunmadığı ve 90 sandıkta ise cetvelde sandık kurulu imzalarının bulunmadığı belirtiliyor.
    • Toplam 108 sandıkta tutulan 30.281 seçmenin oy kullanan sayısı, cetvelin olmayan veya imzasız olmasıyla "yok" hükmünde kabul edilmiş.
    • Sandık kurulu, sandık sonuç tutanağını imzaladıktan sonra ilçe ve il birleşme tutanaklarına ve seç sistemine doğru aktarılması gerektiği vurgulanıyor.
    23:34Sandık Kurulu ve Parti Temsilcileri
    • YSK başkanı, sandıklarda Adalet ve Kalkınma Partisi ile diğer partilerin temsilcilerinin görev yaptığını ve sandık sonuç tutanaklarını imzaladıklarını belirtiyor.
    • Sandık kurulu, tek bir siyasi partinin görevlisinden oluşmuyor, dört farklı siyasi partinin temsilcileri görev yapıyor.
    • Seçim sonuçlarının sandık kurulu başkanı ve üyeleri tarafından imzalanıp ilçe ve il birleşme tutanaklarına aktarıldığı, bu süreçte seçim iptal nedeni olabilecek bir uyumsuzluk görülmediği belirtiliyor.
    25:18Olağan ve Olağanüstü Başvuru Yolları
    • Olağan başvuru yolu ile olağanüstü başvuru yolu arasındaki farka vurgu yapılıyor; olağanüstü başvuru yolu kullanıldığında hukuka aykırılığın ve sonucu etkisinin somut bir şekilde ortaya konması gerekiyor.
    • Sandık kurulu başkanının kanuna uygun seçilmediği ve sayım döküm cetvelinde imza eksikliği gibi durumlar, olağan itiraz süresi içinde değerlendirilmeli.
    • Olağanüstü başvuru yolu kullanıldığında, sadece tutanakta imza eksikliği gibi şekliye aykırılıklar değil, bu eksikliğin nasıl etkilediği somut bir şekilde gösterilmeli.
    26:53Usul ve Esas İlişkisi
    • Usul esastan önce gelir, şekil esasın koruyuculuğu olarak görülür ve şekliye aykırılıklar varsa işin maddi kısmına geçmeden şekil eksikliğinden dolayı işlem hukuka aykırı bulunur.
    • Örneğin, arama kararı olmadan ev araması yapıldığında, bulunan suç unsuru bile delil olarak kabul edilemez çünkü usul esastan önce gelir.
    • Olağanüstü başvuru yolları kullanıldığında, usule aykırılığın esasa da ciddi şekilde etkilediği somut bir şekilde ortaya konmalı, şüpheden hareket edilemez.
    30:14YSK Kararının İncelenmesi
    • YSK kararında iki hukuka aykırı durum bulunmasına rağmen, örgütlü olarak belli bir parti aleyhine veya lehine oyların değiştirildiği bir tespit yapılamamıştır.
    • Sandık başkanı ve üyelerinin kamu görevlilerinden alınmaması, mutlak bir iptal nedeni olarak değerlendirilmemiştir.
    • Gizli oy açık sayım ilkelerine göre yapılan seçimlerde partili üyeler görevlidir, karar alma sürecine katılabilmekte ve itiraz edebilmektedirler.
    31:39Yeniden Sayım Süreci
    • İstanbul genelinde tüm sandıklarda geçer-soy meselesi tartışılmış, bazı sandıkların tüm oyları yeniden sayılmıştır.
    • Yeniden sayım seçim kurulunun nezaretinde iki hafta sürmüş ve oy pusulaları bir kez daha elden geçirilmiştir.
    • YSK, mühürsüz oy pusularının geçerli sayıldığı ve seçmenin iradesinin yansıdığı için, kendi yaptıkları kusurdan seçmeni cezalandıramayacaklarını belirtmiştir.
    33:06Kararın Gerekçeleri
    • Seçimde hukuka aykırılık olabilir ancak her hukuka aykırılık seçimin sonucunu etki edecek nitelikte değildir.
    • Kararın gerekçeleri, hukuk sisteminde kurulların nasıl oluşturulacağı kendi özel kanunlarında düzenlenmesi ve şekil yönünden yapılan işlemlerin iptal edilmesi gerektiği şeklinde ifade edilmiştir.
    • Seçim hukukunun şekil hukuku olduğu ve kanun hükümlerine sıkı sıkıya bağlılık esas olduğu belirtilmiştir.
    35:44Kararın Tutarsızlıkları
    • YSK'nın "usule aykırılık varsa işin esasına girmeden iptal ederiz" mesajı ile "esasa tesir eden usul aykırılığı incelemesi" arasında tutarsızlık bulunmaktadır.
    • YSK'nın kararında gerekçe çelişkisi ve tutarsızlık bulunmaktadır.
    • Avukatlık meslek ilkeleri açısından, bahsedilen kıyafetin (15-20 cm etekli) avukatlık mesleğinin onuruna yarışmadığı ve resmi ortamlarda giyilebilecek bir kıyafet olduğu belirtilmiştir.
    40:29Avukatlık ve Hakimlik İlişkisi
    • Hakimler, avukatların duruşma sırasında oturması veya ayağa kalkması gibi davranışları yargılamayı hakim sevk idaresi ve 32. maddede belirtilen yargılama düzeninin bozulmaması gerekçesiyle eleştiriyorlar.
    • Bazı hakimler, avukatların kıyafetleri veya kürsünün önünde durması gibi konularda yargılama düzenini bozduğunu düşünerek eleştiriler yapıyorlar.
    • Avukatların kılık kıyafetinden dolayı duruşmalara katılamaması durumunda hak kaybına yol açabiliyor.
    42:30Hakimlerin Konum Algısı
    • Hakimlerin avukatlara karşı üstünlük algısı ve eleştirel tutumu tartışmalı bir konu olarak karşımıza çıkıyor.
    • Hakimler, kürsüde otururken hukukun üstünlüğü değil kendilerinin üstünlüğü algısını taşıyorlar.
    • Bazı hakimler, avukatlara "sayın" yerine "efendi" diye hitap etmeleri durumunda kendilerini üstün hissediyorlar.
    44:23Hakimlik ve Avukatlık İlişkilerindeki Sorunlar
    • Avukatların kıyafetlerine yönelik eleştirilerde kanuna dayanılarak bir gerekçe sunulmuyor, sadece "avukatlık mevzuatına aykırı" veya "giyim kuşam kurallarına aykırı" gibi genel ifadeler kullanılıyor.
    • Avukatlık ilkelerinde avukatların nasıl giyinmeleri gerektiği konusunda belirli bir kural bulunmuyor.
    • Bazı hakimlerin avukatlara karşı aşağılayıcı tavrı, meslekte genel bir sorun olarak görülmekte.
    46:45Hakimlik Algısı ve Sorunlar
    • Bazı hakimler, kendilerini "reis" olarak değil, heyet halinde toplanan mahkemenin bir başkanı olarak görüyorlar.
    • Hakimler arasında, kendilerini üstün hisseden ve "reis" algısı taşıyan bir grup bulunuyor.
    • Hakimler arasında, tam olarak hakimden beklenen tavrı gösteren ve aşağılayıcı davranmayan hakimler de var.
    48:15Hukuk İlke Violasyonu
    • Bir hakim, kendi davasına hakim olarak davayı ele alıyor ve kendini görüşmeye çağırıyor.
    • "Kimse kendi davasını yargılamaz" ilkesi, hukukun en temel ilkelerinden biridir.
    • Bu durumda, hakimin davayı ele alması ve kendini görüşmeye çağırması, hukuk ilkesini ihlal etmektedir.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor