Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Risk Yönetimi Derneği'nin düzenlediği bir panel tartışmasıdır. Konuşmacılar arasında Beste Hanım (İnşaat Uzmanlık Grubu Başkanı), Ahmet Bey, Mert Bey ve diğer iş güvenliği uzmanları bulunmaktadır.
- Video, inşaat sektöründe iş sağlığı ve güvenliği konusunu kapsamlı şekilde ele almaktadır. Panelde OHSAS 45001 ve ISO 45001 yönetim sistemlerinin uygulanabilirliği, üst yönetim desteğinin önemi, sağlık güvenlik planlarının hazırlanması, alt işveren yönetimi, risk değerlendirmeleri ve yapım yöntemleri gibi konular tartışılmaktadır. Ayrıca Türkiye'deki inşaat sektöründe iş güvenliği sorunları, mevzuat eksiklikleri ve çözüm önerileri de paylaşılmaktadır.
- Tartışmada inşaat sektörünün %60'ının 50 kişiden az çalışan küçük firmalardan oluştuğu, bu firmalarda iş güvenliği sistemlerinin uygulanmasındaki zorluklar, belediyelerin iş güvenliği konusundaki rolü ve devletin şablon sağlık güvenlik planı hazırlaması gibi öneriler sunulmaktadır. Ayrıca, iş güvenliği uzmanlarının projelerdeki konumları, sorumlulukları ve hukuki riskleri de detaylı olarak ele alınmaktadır.
- 00:01Teşekkür ve Giriş
- Konuşmacı, Risk Yönetimi Derneği'ne ve uzmanlık grubu üyelerine teşekkür ediyor.
- İnşaat sektörünün en sıkıntılı ve belalı sektörlerden biri olduğu, ölümlerin üçte birinin neredeyse inşaat sektöründe olduğu belirtiliyor.
- Bu durum sadece Türkiye'de değil, dünya genelinde de benzer şekilde yaşanıyor ve fatallık oranı en yüksek olan sektör olarak tanımlanıyor.
- 01:24İnşaat Sektörünün Zorlukları
- İnşaat sektöründe mal sahibi, minimum maliyetle, en kısa zamanda ve en yüksek kaliteyle işi bitirmek isteyen rekabetçi hedeflere sahip.
- Sektör çok multi-disipliner olmasına rağmen, çalışanların eğitim düzeyleri diğer sektörlere göre düşük ve işçilere uygulanan sirkülasyon oranı çok yüksek.
- İnşaat sektörü, kayıt dışı istihdamın en yoğun olduğu sektör olup, yevmiye sistemiyle çalışanlar hava koşulları kötü olduğunda ücret alamıyor.
- 04:15İş Güvenliği Sorunları
- İnşaat projelerinde iş güvenliği bütçelenmiyor ve sert rekabet nedeniyle iş güvenliği maliyetlerini yansıtan firmalar işi alamama kaygısı yaşıyor.
- Mevzuatta tasarımcının ve mal sahibinin sorumluluğu tanımlı değil, bu sorumlulukların yüklenici üzerindeki etkisi var.
- Yapı denetim ve müşavir gibi kurumların sorumlulukları muğlak olarak belirlenmiş.
- 06:42İş Sağlığı Güvenliği Yönetim Sistemi
- ISO 45001 iş sağlığı ve güvenliği yönetim sisteminin inşaat projelerinde uygulanabilirliği soruluyor.
- Küçük projelerde doğru kadrosu ve bütçesi olmayan projelerde bu sistem uygulanabilir mi sorusu ele alınıyor.
- ISO 45001 sisteminin her yapıya adapte edilmesinin yüzde yüz doğru sonuç verip vermediği ve dış denetmenlerin riskleri doğru önceliklendirebilme kapasitesi soruluyor.
- 08:02İstatistiksel Veriler
- İnşaat sektöründe yıllık 500-550 civarında ölüm kazası yaşanıyor ve 20-28 bin çalışan başına ölüm hızı var.
- Avrupa Birliği ortalamasına göre Türkiye'de yaklaşık 6 kat daha fazla ölüm yaşanıyor.
- İnşaat sektörünün %60'ı 50 kişinin altında işçi çalıştıran firmalardan oluşuyor ve bu kesimde ISO 45001 yönetim sisteminin uygulanabilirliği şüpheli.
- 09:31ISO 45001'in Küçük ve Orta Ölçekli İnşaatlarda Uygulanabilirliği
- Küçük firmaların ISO 45001 yönetim sistemini benimsemiş olsa bile, bu sistemin işlemesini sağlayacak yapı oluşturması mümkün gözükmüyor.
- %60'lık küçük ve orta ölçekli inşaatlarda ISO 45001 yönetim sisteminin uygulanması pek mümkün gözükmüyor.
- ISO 45001'in detaylı olması ve küçük işletmelere uygulanmasının çok mümkün olmayacağını eleştiriler var.
- 11:06Küçük İnşaatlarda İş Güvenliği Önerileri
- %80'lik küçük ve orta ölçekli inşaatlarda ölümlü kazaların %80'ini oluşturduğu için bu kesim için farklı çözümler düşünülmeli.
- Küçük ve orta ölçekli inşaatlarda devlet tarafından sağlık güvenlik planı taslak şablonu oluşturulabilir.
- Belediyelerin iş sağlığı güvenliği anlamında inşaat sektörüne müdahil olması gerekiyor, özellikle Trabzon'un bir ilçesinde veya Ağrı'nın bir köyünde inşaatta devletin denetiminin ulaşması zor.
- 13:05Yönetim Sistemi Kavramı ve ISO 45001
- İş sağlığı güvenliği yönetme sistemi sadece ISO 45001'den ibaret değil, ISO'nun çıkardığı ve birçok başlığa yayılan bir standardizasyon rehberidir.
- Mevzuat, standart ve şantiyelerde "sistem" kavramının anlaşımları farklıdır, bu konuda uzlaşma sağlanmalı.
- İnşaat sektöründe farklı yönetim sistemleri uygulanabilir, globalde de böyle uygulamalar yapılmaktadır.
- 16:49ISO 45001 Uygulamalarının Zorlukları
- ISO 45001'e adapte olmak, kuruluşun daha önce belgeleme, organizasyonel tanımlamalar ve proseslerin tanımlı olması gerektiği anlamına gelir.
- Küçük inşaat projelerinin ana sıkıntısı bütçesizlik, dar bütçeli projelerde teknik personel bile yoktur.
- ISO 45001 mükemmel bir yol haritası olsa da her projenin her ihtiyacına cevap veremeyebilir, firma kendi işlerine özel sistem geliştirebilir.
- 20:35İş Güvenliği Uzmanlarının Durumu
- Pek çok projede iş güvenliği denetimleri sadece müfettiş denetimlerinde, kazalarda veya yasak yapmak şeklinde yapılmakta, uzmanların kendilerini kurtarmaya çalıştığı görülüyor.
- 2018 itibariyle Türkiye'de 2014 bin aktif inşaat, 14.713 aktif iş güvenliği uzmanı ve 7.553 aktif işyeri hekimi bulunmaktadır.
- Ortalama 15 inşaatın bir uzman tarafından hizmet gördüğünü belirtirken, piyasadaki uzmanlar bunun 25-30 inşaatı hizmet gördüğünü iddia ediyor.
- 21:58Şantiyelerin Dinamik Yapısı
- Şantiyeler korkunç dinamik bir yapıya sahiptir; 15 dakika, yarım saat veya sabah öğleden sonra arasında durumlar, şartlar ve koşullar bambaşka olmaktadır.
- 22:47İş Sağlığı Güvenliği ve Çevre Şehircilik Bakanlığı'nın Rolü
- İş sağlığı güvenliği konusunda bakanlık, üniversiteler, kamu kurumları ve sosyal taraflar dahil olmak üzere birçok faktör etkili olmaktadır.
- Çevre Şehircilik Bakanlığı ve İş Sağlığı Güvenliği Genel Müdürlüğü, inşaatta iş güvenliğini etkileyen iki önemli kamu kurumudur.
- Son dönemde Çevre Şehircilik Bakanlığı'nın özellikle iskelelerle ilgili standartlar ve proje onayları konularında müdahale etmeye başladığı görülmektedir.
- 24:52Bakanlığın Ulaşım Sorunu ve Çözüm Önerileri
- Bakanlığın özellikle küçük ilçelerdeki inşaatlara ulaşması ve yönetmeliklerin uygulamasını denetlemesi mümkün değildir.
- Yurtdışında (Fransa, Almanya) Çevre Şehircilik Bakanlığı bünyesinde yapılanma örnekleri bulunmaktadır.
- Belediyelerde Çevre Koruma Müdürlüğü'nün benzer bir yetki devri yapması ve iş güvenliği konularında müdahale etmesi önerilmektedir.
- Belediyelerin bünyesinde iş güvenliği birimleri oluşturulması ve acil durum ekiplerine destek sağlanması önerilmektedir.
- 27:32İş Güvenliği Uzmanlarının Sorumlulukları
- İş güvenliği uzmanlarının, iş güvenliği yönetim sistemini kurmaktan sorumlu tutulması tartışmalı bir konudur.
- İş güvenliği uzmanları, tam zamanlı olup olmamalarına bakılmaksızın, bu sistemleri yürütecek pek çok ekip üyesinden biridir.
- İş güvenliği sistemlerinin sağlıklı işletilebilmesi için birinin liderlik etmesi gerekir.
- 28:58Denetimlerin Yetersizliği ve Alternatif Çözümler
- İş Sağlığı Güvenliği Genel Müdürlüğü'nün denetimlerinin yetersiz olduğu herkesin malıdır.
- Kamu sektöründe iş güvenliği öncelikle zorunlu hale gelerek özel sektörde de uygulanması sağlanabilir.
- Çevre Şehircilik Bakanlığı'nın iş güvenliği ile ilgili bütçeleme ve kalemleri göreceği, bu bütçelenmemiş işlere teklif verilmeyeceği bir sistem önerilmektedir.
- İş güvenliği, özellikle inşaat gibi dinamik alanlarda çok ciddi maliyet gerektiren bir konudur.
- Belediyelere delegasyon yaparken, bunu kontrol edecek bireylerin yetkinliği yeterli değilse pozitif bir çıktı alınamayacağı belirtilmektedir.
- 32:18İş Güvenliği Sorununun Kökeni
- Türkiye'de inşaat sektörünün gerçekliklerine bakılmadan, geçici çözümler aranıyor ve dünyayla kopmaya çalışan bir ilişki kurulmaya çalışılıyor.
- İş sağlığı ve güvenliği konusunda, bu sorunu çözmek için köklü bir yaklaşım gerekiyor.
- İş sağlığı ve güvenliği sadece bir departmanın değil, herkesin işi olmalı; planlamacıdan sahadaki teknik personelle herkes bu konuda yer almalı.
- 33:28Çözüm Önerileri
- İş sağlığı ve güvenliği politikaları kamu ihale kanunlarında ve birim fiyat tariflerinde tarif edilebilir.
- Teftişler arttırılabilir ve inşaat şirketlerine yönelik sistemler kurulabilir.
- Bu konuda samimi ve dürüst olmak gerekir, aksi takdirde insanları korumak istemezsek rolleri doğru düşünemeyiz.
- 34:29Sistemdeki Sorunlar
- Tartışmalar bir süre sonra kısırlaşıyor ve sadece iş sağlığı güvenliği değil, birçok kamu ve özel kuruluşun gündeminde değerlendirilebilecek bir konu.
- İş sağlığı güvenliği genel müdürlüğü ve çevre şehircilik bakanlığı dahil birçok kurumun gündeminde olması gerekiyor.
- Türkiye'de inşaat sektörü dünyada kötü bir yerde değil, birçok Türk inşaat firması yurtdışında ciddi projeler yapıyor.
- 35:53Maliyet Odaklılık Sorunu
- Türkiye'de rekabet gücü maliyet odaklılığına dayandırılmış durumda.
- Maliyet odaklılık nedeniyle pasaport, eldiven gibi iş güvenliği malzemelerine sembolik maliyetler veriliyor.
- İnşaat sektörüne nitelikli ve kaliteli bir rekabet politikası getirilmedikçe iş güvenliği sorunu aşılabilir gözükmüyor.
- 37:07Kanun ve Uygulama Sorunları
- Türkiye'nin iş sağlığı güvenliği yönetmeliği Avrupa Birliği direktifi çevirilerek hazırlanmış ancak detaylı kullanım kılavuzları bulunmuyor.
- Kanunda "mal sahibi" ve "işveren" kavramları Türkçe'ye "işveren" olarak çevrilmiş, bu da sorunlara yol açıyor.
- Mal sahibinin yükümlülüklerinin belirlenmediği durumda, yüklenici (yapımcı) maksimum karı elde etmek için iş güvenliği konusunda yeterli önlemleri almıyor.
- 39:16Üst Yönetim Desteğinin Önemi
- İş güvenliği sistemlerinde en önemli faktör üst yönetimin desteği olup, liderlik olmadan hiçbir sistem başarılı olamaz.
- Üst yönetim, projenin sahibi, proje müdürü, şantiye şefi, sağ mühendisi, sağ teknikeri ve kalfası gibi tüm seviyelerde liderlik görevleri vardır.
- Üst yönetimin desteği almak için farklı yaklaşımlar kullanılabilir: duygusal konulardan (iş kazası gibi) yola çıkarak ikna etme veya geçmiş kaza örnekleriyle argümanlar sunma.
- 43:27Üst Yönetim Desteğinin Doğru Anlamı
- Türkiye'de 450 bin müteahhit ve yaklaşık 1,5-2 milyon çalışan bulunmakta, ancak gerçek üst yönetimin kim olduğu sorgulanmalıdır.
- Gerçek karar vericisi (yargılanamayan kişi) bulmak önemlidir, çünkü onun desteğinden yoksun bir proje başarılı olma ihtimali düşer.
- Üst yönetimden destek almak, sadece kaliteli üretmek değil, insanları da koruyarak üretmeyi anlayan bir iş etiği gerektirir.
- 46:12Üst Yönetim Desteğinin Uygulanması
- Üst yönetimden destek almak, iş güvenliği uzmanının işi durdurduğu zaman onu desteklemek veya liderin örneğini göstermek gibi davranışları içerir.
- İş güvenliği konusunda şirketin bir politikası olması ve bu politikayı destekleyen bir iradeye sahip olmak gerekir.
- İş kazası durumunda, üst yönetimin katılımını ve zaman ayırmayı gerektiren bir sistem kurulmalıdır.
- 49:54İş Güvenliği ve Toplumsal Tepki
- Konuşmacı, Türkiye'de yasal düzenlemelerin yetersiz olduğunu ve herkesin her an bir davaya muhatap olabileceğini belirtiyor.
- Toplumun önceliğinin kazasız yaralanması olması gerektiği, ancak mevzuatın bu amaca hizmet etmediği vurgulanıyor.
- Yurt dışında, inşaat kazalarına rağmen firmaların marka itibarını kaybetmediği ve toplumun bu konuda tepki vermediği belirtiliyor.
- 51:15Yöneticilerin Sorumluluğu
- Yöneticilerin iş güvenliği konusunda rol model davranışta bulunması ve altyapıya sahip olması gerektiği vurgulanıyor.
- Yabancı ortaklık projelerinde üst yönetimin iş güvenliğini yönetebilme yeteneğinin beklenmesi gerektiği belirtiliyor.
- İş güvenliğinin delegasyon edilemez bir sorumluluk olduğu, her kademedeki sorumluluk sahiplenilmesi gerektiği ifade ediliyor.
- 54:04Sağlık Güvenlik Planı ve Dosyası
- Sağlık güvenlik planı ve dosyasının İngiltere'den Türkiye'ye evrildiği, ancak Türkiye'de bu sistem için altyapı olmadığı belirtiliyor.
- Sağlık güvenlik planının inşaatın başından sonuna kadar organizasyonu ve önlemleri planladığını, şirketin iş güvenliği el kitabını oluşturduğunu açıklıyor.
- Sağlık güvenlik dosyasının inşaat öncesindeki bilgileri, tasarım açıklamalarını, bakım bilgilerini ve kullanılan malzemelerin özelliklerini içermesi gerektiği vurgulanıyor.
- 59:16Planlama ve Organizasyon
- İş sağlığı güvenliğinin temelinde planlama olduğunu, ancak Türkiye'de genellikle faaliyetlerin planlama ağırlıklı olmadığı belirtiliyor.
- Sağlık güvenlik planının, inşaat sürecinde insanları koruma amaçlı önceden planlanması gerektiği vurgulanıyor.
- Her proje birbirinden farklı olduğu için jenerik bir şablonun tüm projelerde uygulanamayacağı ifade ediliyor.
- 1:01:15Planlama ve Yapı Belleği
- Her proje için ayrıntılı, tartışılmış ve imbikten geçirilmiş bir plan hazırlanması gerekiyor.
- Türkiye'de mevzuat denetimlerinde sadece planın varlığı kontrol edilirken, plana göre sahada işin gidiyor olup olmadığı kontrol edilmez.
- Sağlık ve güvenlik planı hazırlama süreci, mevzuata uyulma metni olmamalı, inşaatın nelerine dikkat edileceği belirtilmelidir.
- 1:02:27Yapı Belleği ve Sürdürülebilirlik
- Plan, bitirdikten sonra bırakılması gereken bir belgedir ki yapı belleği devam etsin, ancak Türkiye'de yapı belleği saklama yeteneğimiz çok zayıftır.
- Yapı belleği saklama, sadece iş sağlığı ve güvenliği açısından değil, sürdürülebilirlik ve binaların ekonomik ömrünü uzatmak açısından da önemlidir.
- Yapıların yaşam döngüsünde, planlama yaparken ve bitirdikten sonra da yeni planlar yapacaklara veri vermek gerekir.
- 1:03:30İnşaat Sürecindeki Sorunlar
- İnşaat sürecinde genellikle ön tasarım, tasarım ve ihale hazırlık aşamalarında işverenin hazırlık gereklerini yerine getirmediği görülür.
- Sözleşmeler imzalanmış ve yüklenici mobilize olmuş halde, işverenin planlama yapması ve risk kontrolü yapması zorlaşır.
- Risk kontrolü enerjisi (riskten kaçınma, azaltma veya korunma) ön tasarım ve tasarım aşamasında daha etkili olur, uygulama aşamasına gelindiğinde fırsatlar kaybedilir.
- 1:05:19Sağlık Güvenlik Planı ve Güncellemesi
- Sağlık güvenlik planı, yaşayan risk değerlendirmesi gibi sürekli güncellenmesi ve mevcut koşullara adapte edilmesi gereken bir belgedir.
- Konut projelerinde bile tipik sağlık güvenlik planı kullanılamaz, proje özelinde hazırlanması gerekir.
- Levent'in göbeğinde bir gökdelen yapmak ve Zekeriya köyünde iki katlı villalar yapmak arasındaki şartlar çok farklıdır.
- 1:06:33Alt İşveren ve Sözleşme Yönetimi
- Alt işveren tanımı doğru yapılmalı ve hangi işlerin alt işverenlik kapsamına girdiği belirlenmelidir.
- Alt işveren sözleşmeleri ana firma tarafından hazırlanmalı ve iş güvenliği sözleşmeleri önceden hazırlanmış olmalıdır.
- İhale toplantılarında iş güvenliği biriminin mutlaka dahil olması ve iş güvenliği konularının ayrı bir başlık olarak belirtilmesi gerekmektedir.
- 1:10:11Sözleşme Yönetiminin Önemi
- Sözleşme yönetimi, inşaat proje yönetiminin önemli başlıklarından biridir ve modern proje yönetim anlayışının temel elementlerinden biridir.
- Sözleşme yönetimi, kuruluşun sadece iş sağlığı güvenliği değil, ticari risklerini de yönetebilmesi için önemlidir.
- 1:10:47Alt İşverenlerin Yönetimi ve Sözleşme Yönetimi
- Alt işverenlerin iş sağlığı ve güvenliği (İSG) uygulamaları yönetilmelidir çünkü yönetilmemesi durumunda inşaatın asıl işverenin amacından sapmasına ve risklerini yönetememesine neden olabilir.
- Sözleşmelerde sadece iş kazası sorumluluğu veya özel İSG protokolleri koymak yeterli değildir, sözleşmelerin uygulanabilir olması için yönetme fikrinin özünden gelmesi gerekir.
- Alt işverenleri yönetmek için makine, ekipman, insan, işgücü, süre ve kalite gibi çeşitli başlıkları yönetmek zorundadır.
- 1:13:21Sözleşme Yönetimi ve İSG Uygulamaları
- Sözleşme yönetiminde ana yüklenicinin alt yüklenicilerinden beklentilerini detaylandırılmış şekilde tanımlaması gerekir, genel yuvarlacık sözlerle tanımlamak kaos doğurabilir.
- "Alt işveren tüm iş güvenliğinden sorumludur" gibi hukuka aykırı madde yazmak, bu konuyu yönetmek niyetinde olmadığını gösterir.
- Şantiyede çoklu alt işveren olduğunda, her alt işverenin aynı güvenlik standartlarını sağlaması gerekir ve iş güvenliği ekibi tek birlik şeklinde çalışmalıdır.
- 1:16:52Yapım Yöntemleri ve Risk Değerlendirmesi
- Yapım yöntemleri ve risk değerlendirmesi birbirinden ayrı düşünülmemelidir, işe başlamadan önce yazılı bir yöntem olmadan risk değerlendirmesi yapılamaz.
- Uluslararası projelerde üç aşamalı bir sistem uygulanır: yapım yöntemi, ön iş emniyet analizi ve uygulama aşamasındaki risk değerlendirmesi.
- İnşaatlarda çok detaylı risk analizi yapılmamalıdır, risk değerlendirmeleri basit, sade, anlaşılır ve soruna odaklanmış şekilde tasarlanmalıdır.
- 1:19:13Bir Kazanın Örneği
- 2014 yılında bir lojistik merkezi inşaatında, alt işverenin belirlediği yapım yöntemine göre risk değerlendirmesi yapılmıştır.
- Alt işveren A kullanamayacağını belirterek yerine emniyet kemeri kullanacağını söylemiştir.
- İşe başladıktan 2-3 gün sonra bir personel çatıdan düşerek vefat etmiştir.
- 1:20:53Risk Değerlendirmesi ve İşçi Kaybı
- Toplantıda bir inşaat mühendisi, ışıklıkların aşağıda birbirine bağlı ve kapatılıp yukarı alınması gerektiğini ancak bu yöntem uygulanmadığında bir işçi arkadaşının hayatını kaybettiği belirtildi.
- Yirmi bir yaşındaki bir işçinin kaybedilmesinin nedeni, yapım yöntemini doğru analiz etmemek ve risk değerlendirmesini yapamamaktı.
- Risk değerlendirmesinin çok önemli olduğu, sahada veya masada yapılamadığında acı sonuçların görülmesi gerektiği vurgulandı.
- 1:23:01Yapım Yöntemi ve İletişim
- Yapım yöntemi (Method Statement) sadece teknik içerikli olabilir, ancak iş güvenliği açısından önemlidir.
- Yapım yöntemini beyan etmek, işi nasıl yapılacağını planlayabilme kabiliyetini göstermek için önemlidir.
- Projede alt işveren ve proje yönetimi arasında bir mutabakat olması gerekir ve bu mutabakatı sağlamak için etkili bir planlama ve iletişim aracı olarak metot statementlar kullanılır.
- 1:25:07İş Güvenliği ve Yapım Yöntemleri
- Bir çalışma biçimini güvenli hale getirmek, iş sağlığı güvenliği parametrelerini planlamaya eklemek ve adımların risklerini değerlendirmektir.
- İnşaat sektörü aktivite bazlı bir sektör olduğundan, riskler aktiviteler üzerinden gerçekleşir ve iş programındaki her aktivite riskler barındırır.
- Karmaşık bir üretim yapısında yöntemlerin birbirleriyle karışmaması ve düzenli, sağlıklı bir proje yönetimi için hem yöntem beyanları hem de güvenli yapım yöntemleri önemlidir.
- 1:26:21Yapım Yöntemlerinin Önemi
- İş güvenliği sistemini ve alt yükleniciyi yönetme, alt yüklenicilerin sahaya mobilize olmadan önce netleşmiş olması beklenir.
- Yapım yöntemleri etkili bir denetim aracıdır; yüklenici beyan ettiği yöntemlere uygun çalışmıyorsa, bu durum sözleşmeye göre değerlendirilebilir.
- Yapım yöntemi, riskleri değerlendirmeyi içerir ve Avustralya'da on altı tane yüksek riskli inşaat faaliyeti için zorunlu olarak uygulanmaktadır.
- 1:29:28İş Güvenliği Seviyeleri
- İş güvenliği konusunda ne kadar istenildiği önemli bir sorudur; kaza, mevzuata uygunluk veya yasaklama gibi farklı seviyeler vardır.
- Bazı projelerde önce bir değerlendirme yapılarak, işsiz sistemiyle yönetilemeyecek kadar riskli bulunan tüm faaliyetler güvenli yöntem beyanı ile yönetilmeye çalışılır.
- Diğer projelerde ise iş güvenliği daha cilt olduğu için alt işverenden mutlaka güvenli yapım yöntemleri istenir.
- 1:30:29Yapım Yöntemi ve Güvenlik Planlaması
- Yapım yönteminin her projede zorunlu olarak uygulanması yüklenicinin güvenlik isteklerine bağlıdır.
- Yapım yöntemi, alt işverenin doğru zamanda doğru planlama yapmasını sağlar ve iş güvenliği uzmanı için başarısızlık, uygun olmayan bir vinci dışarıda durdurup göndermek demektir.
- Yapım yöntemi, çelikçi gibi alt işverenlerin içeri girmeden bir ay önce planlarını teslim etmesini ve kaldırma metodları gibi tüm işlemlerin kalem kalem planlanmasını sağlar.
- 1:32:34Risk Değerlendirmesi
- Mevzuat, jenerik bir risk değerlendirmesi istemekle birlikte, dinamik değerlendirmeler de her iş öncesi yapılmalıdır.
- İşleri yapan ekipler, proje başlangıcında risk değerlendirmesi yapabilecek yeteneklerle donatılır ve bu değerlendirmeleri kendileri yaparlar.
- Risk değerlendirmeleri, iş güvenliği uzmanının kılavuzluğunda yürütülür ve gerektiğinde destek alınabilir.
- 1:34:13Alt İşveren ve Kontrol Sistemi
- Alt işveren tanımının net olması ve geçici görevlendirme gibi kavramların tanımlarının belirlenmesi gerekmektedir.
- Anahtar teslim işlerinde, alt işveren olmayan durumlarda asıl işverenin hukuki yükümlülüğü sadece gelen kişinin işletmedeki risklerle ilgili bilgilendirilmesidir.
- Şantiyede içeri giren herkes (ziyaretçiler dahil) sistemin kontrolü altına alınmalıdır, çünkü herkes işyerindeki diğer işlere risk doğurma olasılığı taşır.
- 1:37:24Kontrol Mekanizması
- Şantiyede gelen herkesin önceden belirlenmesi ve planlanması gerekir, anlık kararlarla kişilerin getirilmesi kontrol edilemez.
- Mükemmel bir kontrol mekanizması olmalı ve bu mekanizmaya uymayan hiçbir sistem güvenlik kapısından içeri girememelidir.
- Sistemde esnetim yapıldığında bir daha tutmayacağı için hiçbir şart ve surette esnetilmemelidir.
- 1:38:17İş Güvenliği ve Sorumluluk Çizgileri
- Alışveriş merkezi inşaatında yaşanan bir kazada, uzmanın müdahale etmesi gerektiğinden fazla olunması ve dosyalarında adının geçmesi, çizgilerin kesinlikle iyi çizilmesi gerektiğini gösteriyor.
- İşletmeye giren her kişinin eğitilmesi ve yapacağı işle ilgili tehlike ve risklerin yönetilmesi gerekiyor.
- Bir işverenin, işin yapım yöntemine ve verilerine müdahale etmesi, sorumlu olmadığı yerde üstüne sorumluluk almaya neden olabilir.
- 1:40:01Müşavir Firmaların İş Güvenliği Önlemlerindeki Rolü
- Türkiye'de müşavirlik görevini yerine getirenlerin iş güvenliği konusunda sorumluluğu doğrudan bağlayıcı bir mevzuat yeri bulunmuyor.
- Müşavirler genellikle süre, maliyet ve kalite odaklı olup, iş güvenliği konusunda dahil değiller, ancak projenin özgünlüğü bu durumu değiştirebilir.
- Uluslararası kredilerle yapılan ve sözleşmelere göre yürütülen projelerde, müşavirler iş güvenliği konusunda daha etkilidir.
- 1:41:52İyi Proje Yönetimi ve İş Güvenliği
- İyi bir müşavir, iyi bir iş yapılması için oradadır ve iyi bir iş insanların kaza görmediği bir iş olmalıdır.
- İnşaat sahibinin, ev sahibi gibi herkesi korumak ve koruyucu bir perspektif üstlenmek zorundadır.
- İnsanlar, evlerindeki tehlikeli alanları ziyaretçilerine bildirmek gibi, inşaat sahiplerinin de iş güvenliği konusunda benzer bir sorumluluk taşıması gerekir.
- 1:43:20Müşavirlerin İş Sağlığı Güvenliği Sorumluluğu
- Müşavirlerin iş sağlığı güvenliği konusunda sorumluluğu, proje organizasyonunda konumlandırılmaları ve asıl işverenle imzalanan sözleşme şekliyle belirlenir.
- Avrupa bankaları kredi verirken iş sağlığı güvenliği konusunda standartları karşılamayı şart koştuğu için müşavirlerin bu konuda karışması zorunlu olabilir.
- Müşavirler hukuki açıdan sorumluluk alabilirler, ancak Türkiye'de genellikle işveren-çalışan ilişkisinde bulunmadıkları için yargılanma riski daha azdır.
- 1:45:28İş Güvenliği Uzmanlarının Yetkileri
- İş güvenliği uzmanları mevzuatta "iş durdurma" yetkisine sahip değiller, ancak tavsiyede bulunabilirler.
- Gerçek hayatta iş güvenliği uzmanları, güvenli yapım beyanına uygun olmayan durumları tespit edince işi durdurabilirler, ancak bu durumda hesap verebilirler.
- İş güvenliği uzmanlarının önceliği güvenli bir çalışma ortamı sağlamaktır, ancak maliyetler de göz önünde bulundurulmalıdır.
- 1:48:34Müşavirlik ve İş Güvenliği Uzmanlığı
- İş güvenliği uzmanı, anahtar teslim edilen işin standartlarını denetleyebilir, ancak işin zamanına ve yönetimine müdahale ederse sorumluluğu üstlenmiş olur.
- Müşavirlik, iş güvenliği konusunda uzmanlık gerektirir ve projelerde özellikle dünya bankası kredisi veya yabancı kredilerle yapılan yerlerde önemlidir.
- Küçük ölçekli inşaatlarda iş güvenliği hizmeti, yapı denetim firmaları gibi bir havuzdan seçilen firmalar tarafından denetlenirse olumlu katkılar sağlayabilir.
- 1:53:44İş Sağlığı Güvenliği Denetimleri
- Bakanlık denetimleri sonucunda ceza ve kapatma gibi yaptırımlar uygulanabilir, ancak denetimlerin tek başına yeterli olmadığı vurgulanmaktadır.
- Denetimler sistemin takviye edici bir parçası olmalı, ancak başka desteklerle birlikte kullanılmalıdır.
- İş sağlığı güvenliği konusunda sadece denetim ve yaptırımlarla değil, daha fazla irade ve katılık gereklidir.
- 1:54:47Toplantının Kapanışı ve Değerlendirme
- Müteahhitlerin yeterlilikleri konusunda bir sorun olduğu belirtiliyor.
- Sorun sadece iş güvenliği yönetiminde değil, konut bittiğinde de devam ediyor.
- Toplantı cumartesi gecesinin iki saatini almış ve çok az zayiatla kapatılmış.
- 1:55:44Teşekkür ve Kapanış
- Risk Yönetimi Derneği'nin YouTube kanalından video izlenebileceği belirtiliyor.
- Katılımcılara ve Risk Yönetimi Derneği İnşaat Uzmanlık Grubu adına teşekkür ediliyor.
- Gelecekte daha spesifik konu bazlı toplantılar yapılacağı belirtilerek toplantı sonlandırılıyor.