Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan "Sorularla Genel Tekrar" serisinin üçüncü bölümüdür. Eğitmen, öğrencilere hitap ederek hukuk konularını anlatmaktadır.
- Video, temel hukuk kavramlarını kapsamlı şekilde ele almaktadır. İlk bölümde hısımlık türleri ve dereceleri açıklanırken, ikinci bölümde yerleşim yeri ilkesi ve tüzel kişiler konuları işlenmektedir. Son bölümde ise borçlar hukuku konusu üzerinden soru-cevap şeklinde ilerlenmektedir.
- Videoda hısımlık türleri (yan soy, alt soy, üst soy, kayın hısımlığı, evlat edinme ile doğan hısımlık), yerleşim yeri ilkesi, tüzel kişilerin hak ve fiil ehliyetleri, borçlar hukuku sebepleri ve borç sona erdiren nedenler gibi konular detaylı şekilde anlatılmaktadır. Ayrıca muaccel ve müeccel borç, mahsup, gabin ve vade gibi borçlar hukuku kavramları da ele alınmaktadır.
- 00:08Temel Hukuk Kavramları - Hısımlık
- Video, temel hukuk kavramları konusunu üçüncü videoda sorularla genel tekrarla ele alıyor.
- Ortak bir kökten gelenler arasındaki hısımlığa yan soy hısımlığı denir.
- Birbirinden üreyen kişiler arasındaki hısımlığa alt soy hısımlığı, üst soy hısımlığı denir.
- 01:40Hısımlık Türleri
- Evlenme ile doğan hısımlığa kayın hısımlığı denir (eşin kardeşi, annesi, babası, amcası, halası, dayısı, teyzesi).
- Mahkeme kararıyla oluşan suni yapay hısımlığa evlat edinme ile doğan hısımlık denir.
- Evlat edinme ile doğan hısımlık sadece evlat edinen ile evlatlık arasında doğan bir hısımlıktır.
- 03:55Evlat Edinme Hakkında Bilgiler
- Evli olmayan kişiler evlat edinebilirler.
- Evlat edinen kişi evlatlığın mirasçısı olamaz, evlatlık evlat edinen kişinin mirasçısıdır.
- Evli kişilerin evlat edinebilmeleri için en az beş yıldan beri evli olmaları şarttır.
- Evli olmayan kişilerin evlat edilebilmesi için otuz yaşını doldurmuş olmaları gerekiyor.
- 06:09Hısımlık Dereceleri
- Kardeşler ikinci derece yan soy hısımlığıdır.
- Yeğenler üçüncü derece yan soy hısımlığıdır.
- Kuzenler dördüncü derece yan soy hısımlığıdır.
- Amca, hala, dayı, teyze üçüncü derece yan soy hısımlığıdır.
- Medeni kanuna göre ilk üç derece ile evlilik yasaktır.
- 08:47Yarım Kan Hısımlığı
- Anne ve babaları ayrı olan kardeşler yarım kan yan soy hısımlığıdır.
- Yarım kan yan soy hısımlığı ikinci derecedir.
- Kayın hısımlık dereceleri normal hısımlık dereceleriyle aynıdır, sadece "kayın hısımlığı" kelimesi eklenir.
- 11:43Yerleşim Yeri Hakkında Bilgiler
- Bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yer onun yerleşim yeridir.
- Evli çiftlerin yerleşim yeri her zaman erkeğin yerleşim yeridir şeklindeki ifade yanlıştır.
- Bir kimse kendi iradesiyle yerleşim yeri seçebilir ve bir kişinin aynı anda birden fazla yerleşim yeri olamaz (tekliği ilkesi).
- Herkesin mutlaka bir yerleşim yeri olmalıdır (zorunluluk ilkesi).
- Velayet altındaki çocukların (18 yaşından küçüklerin) yerleşim yeri ana babalarının yerleşim yeridir.
- Vesayet altındakilerin yerleşim yeri vasilerinin yerleşim yeri değil, vesayet makamının bulunduğu yerdir.
- 15:03Özel Hukuk Tüzel Kişileri
- Dernekler, sendikalar, şirketler, siyasi partiler, kooperatifler ve vakıflar özel hukuk tüzel kişileridir.
- Vakıflar kişi topluluğu niteliğinde değil, mal topluluğu niteliğindedir.
- Vakıf, belirli ve iktisadi olmayan bir amacı gerçekleştirmek üzere kişilerin belli bir malı veya malları bu amaç için özgülemesidir.
- Şirketler, iktisadi amaç ya da kazanç paylaşma amacı güden ve kişi topluluğu niteliğinde olan tüzel kişilere denir.
- Siyasi partiler en az 30 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ile kurulur, sendikalar ve dernekler en az 7 kişiyle kurulur.
- 18:10Tüzel Kişilerin Hak ve Fiil Ehliyeti
- Tüzel kişiler hak ehliyetine kuruldukları anda sahip olurlar.
- Tüzel kişiler fiil ehliyetine zorunlu organlarını oluşturdukları anda sahip olurlar.
- Derneklerin üç tane zorunlu organı vardır: genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kurulu.
- Vakıfların tek bir zorunlu organı vardır: yönetim kurulu.
- 20:48Kamu Hukuku Tüzel Kişileri
- Kamu hukuku tüzel kişilerinden kamu kurumları (devlet kurumları) mal topluluğu niteliğindedir.
- Üniversiteler, hastaneler, TRT, RTÜK, SGK gibi kurum ve kuruluşlar mal topluluğu niteliğindeki tüzel kişiliklerdir.
- İller, belediyeler, köyler kişi topluluğu niteliğindeki tüzel kişilikler arasındadır.
- Özel hukuk tüzel kişileri: dernekler, sendikalar, siyasi partiler, şirketler ve vakıflar (vakıflar mal topluluğu niteliğindedir).
- Kamu hukuku tüzel kişileri: devlet, il özel idaresi, belediye idaresi, köy idaresi ve kamu kurumları (kamu kurumları mal topluluğu niteliğindedir).
- 23:54Borçlar Hukuku ve Borç İlişkisi
- Borçlar hukuku özel hukukun bir dalıdır ve özel hukukun dalları medeni hukuk, borçlar hukuku, ticaret hukuku ve devletler özel hukukudur.
- İki kişi arasındaki borç ilişkisi üç sebepten doğar: hukuki işlemlerden (sözleşmelerden), haksız fiilden ve sebepsiz zenginleşmeden.
- Hukuki işlem, bir veya birden fazla kişinin hukuki sonuca yönelmiş irade açıklamalarıdır; haksız fiil, hukuk düzeninin izin vermediği zarar verici eylemlerdir; sebepsiz zenginleşme ise bir kimsenin mal varlığının haklı bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalmasıdır.
- 26:21Borcu Sona Erdiren Nedenler
- Borcu sona erdiren nedenler ifa (ödeme yerine getirme), ibra (alacaklının alacağından vazgeçmesi), yenileme (tecrit), kusursuz imkansızlık, alacaklı ve borçlu sıfatının birleşmesi ve takas ile birlikte borçlardır.
- Zaman aşımına uğrayan bir borç sona ermez, eksik bir borç niteliğindedir ve her alacak ve borç için genel zamanaşımı süresi on yıldır.
- Borçlar hukukunda nispilik ilkesi vardır ve bu ilke üçüncü kişileri bağlamaz; yani alacak-borç ilişkisi belli kişi veya kişilere karşı ileri sürülebilen haklardır.
- 29:21Sebepsiz Zenginleşme ve Haksız Fiil
- Sebepsiz zenginleşmenin unsurları: bir taraf zenginleşirken diğer taraf aynı oranda fakirleşir, haklı bir sebebin olmaması ve zenginleşme ile fakirleşme arasında illiyet bağı (neden-sonuç ilişkisi) olmasıdır.
- Haksız fiilin unsurları: kusur, zarar, hukuka aykırı bir fiil ve kusur ile zarar arasında illiyet bağıdır.
- Sebepsiz zenginleşmenin dört unsuru vardır: zenginleşme-fakirleşme, haklı bir sebebin bulunmaması, illiyet bağı ve hukuka aykırı bir fiil.
- 32:34Borç Türleri
- Ödeme zamanı gelmiş olan borç muaccel borç olarak adlandırılır, ödeme zamanı gelmemiş olan borç ise müeccel borçtur.
- Mahsup, bir alacak miktarından belli olgular nedeniyle indirim yapmaya denir; gabin ise karşı tarafın bilgisizliğinden, tecrübesizliğinden aşırı yarar sağlamaya denir.
- Vade, bir işin yapılması veya bir borcun ödenmesi için öngörülen sürenin sonuna denir.