Buradasın
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) Hukuki Sohbeti
youtube.com/watch?v=J78Ofxc6d50Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir hukuk uzmanı ile yapılan hukuki sohbet formatında olup, Serap Hoca ve diğer hukuk uzmanları arasında HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması) konusu ele alınmaktadır.
- Video, HAGB'nin şartları, zamanaşımı, deneme süreleri ve itiraz süreçleri gibi konuları detaylı şekilde incelemektedir. Konuşmacılar, HAGB'nin verilmebilmesi için sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkumiyetinin bulunmaması gerekliliğini, denetim süresi içinde yeni bir suç işlenmesi durumunda zamanaşımının durması gerektiğini ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne uygunluk açısından değerlendirilmesini açıklamaktadır.
- Programda ayrıca HAGB'nin disiplin soruşturmalarına etkisi, itiraz merceğinin yetkileri ve Yargıtay'ın çeşitli kararları hakkında tartışmalar yapılmaktadır. Türk hukuk uygulamasında HAGB konusundaki yasal düzenlemelerin yapılması gerektiği vurgulanmaktadır.
- 00:29Hagb'nin Şartları ve Denetim Süresi
- Hukuki sohbetlerde Hagb'nin şartları konuşulmaktadır.
- Hagb verilebilmesi için kişinin daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı mahkum olmaması şarttır.
- Mahkeme, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararını verirken yasa gereği sanık beş yıl süreli bir denetim süresine tabi tutulur, çocuklarda ise üç yıl.
- 01:12Denetim Süresi İçindeki Yükümlülükler
- Denetim süresi içinde kişi hakkında kasıtlı bir suç nedeniyle bir daha hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemez.
- Denetim süresi içerisinde kişi kasıtlı bir suç işleyecek olursa, hakkında o ikinci suçtan dolayı hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemeyecektir.
- Denetim süresi içerisinde mahkeme sanık hakkında bir yıldan fazla olmamak kaydıyla bir denetimli serbestlik tedbirine hükmedebilecektir.
- 02:16Denetimli Serbestlik Tedbiri ve Zamanaşımı
- Denetimli serbestlik tedbiri olarak sanık bir meslek veya sanat sahibi değilse, meslek veya sanat sahibi olmasını sağlamak amacıyla bir eğitim programına devam etmesine ya da meslek veya sanat sahibi ise bir kamu kurumunda veya özel olarak aynı meslek ve sanatı icra eden bir başkasının gözetimi altında ücret karşılığında çalıştırılmasına karar verilebilir.
- Mahkeme deneme süresi beş yıllık olup, bu süre içerisinde bir yıldan fazla olmamak üzere sanığı denetimli serbestlik tedbirine tabi tutabilecektir.
- Beş yıllık deneme süresi içerisinde dava zamanaşımı durur ve dava zamanının durmasının başlangıcı, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının kesinleştiği tarihtir.
- 04:15Denetim Süresi İçindeki Suçlar ve Zamanaşımı
- Denetim süresi içerisinde kasten yeni bir suç işlenmediği ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere uygun davranıldığı takdirde açıklanması geri bırakılan hüküm ortadan kaldırılarak davanın düşmesi kararı verilir.
- Denetim süresi içerisinde kasten yeni bir suç işlenirse veya yükümlülüklere aykırı davranırsa, mahkeme hükmü açıklar.
- Beş yıllık deneme süresi içerisinde kasıtlı suç işlediği takdirde Hagb kararı geri alınır ve hüküm açıklanır.
- 09:31Yargıtay Kararı ve Zamanaşımı
- Yargıtay Dördüncü Ceza Dairesi'nin 9 Nisan 2015 tarihinde verdiği kararda, Türk Ceza Kanunu'ndaki dava zamanaşımının durması nedenlerini düzenleyen hükümlerine atıfta bulunulmuştur.
- Türk Ceza Kanunu'nda dava zamanaşımının durması nedenleri arasında bekletici sorun da vardır ve başka bir mercide çözülmesi gereken bir meselenin haline bağlıysa ceza davasının sonuçlanması bekletici sorun sayıp onu bekler.
- Yargıtay kararı, ikinci suçtan verilen mahkumiyet kararının kesinleştiği tarihe kadar zamanaşımının duracağını belirtmiştir.
- 12:56HGB Kararı Verilmesi İçin Koşullar
- HGB kararı verilmesi için ikinci suçun kesinleşmesi gerekiyor, kesinleşmeden açıklanamıyor.
- HGB kararı verilmesinin koşulu hem sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkum olmaması hem de HGB verildikten sonra davanın düşmesinin koşulu.
- HGB kararı verilebilmesinin koşulu mükerrir olmamış olmak, ikinci suçun mükerrir suç oluşturmaması ve kasıtlı suç olmaması gerekiyor.
- 15:47Mükerrirlik ve HGB İlişkisi
- HGB kararı verilebilmesinin koşulu, sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mükerrer olmaması demek.
- Türk Ceza Kanunu'ndaki tekerrürdeki deneme süreleriyle bu mahkumiyetin ne kadar daha önceki olması gerektiği değerlendiriliyor.
- Beş yıldan fazla hapis cezasına mahkumiyette deneme infazın tamamlandığı günden itibaren beş yıl, daha az süreli hapis cezasına mahkumiyette de infazın tamamlandığı tarihten itibaren üç yıl içerisinde yeni bir suç işlenirse tekerrüre tabi oluyor.
- 18:41HGB Kaldırılıp Hüküm Açıklanması Durumları
- Deneme süresi içerisinde kasten yeni bir suç işlendiği takdirde, bu kasti suçtan mahkumiyet kesinleştiği takdirde hüküm açıklanacaktır.
- Deneme süresi içerisinde kasten bir suç işlemedi ama denetimli serbestlik tedbirine aykırı davrandığı için HGB kararı kaldırılmışsa, kanun ikiye ayırıyor: kasti suçtan dolayı hüküm açıklanırsa ve yükümlülüklere aykırılık nedeniyle hüküm açıklanırsa.
- Kasti suçtan dolayı hüküm açıklanırsa, mahkeme ilk hükmünde hiçbir değişiklik yapamaz, sadece cezanın yarısına kadar belirleyeceği bir kısmının infaz edilmemesine karar verebilir.
- 23:34Yükümlülüklere Aykırılık Durumunda Hüküm Açıklanması
- Yükümlülüklere aykırılık nedeniyle hüküm açıklanırsa, mahkeme ilk hükmünü değiştirebilir.
- Değiştirme seçenekleri: cezanın yarısına kadar belirleyeceği bir kısmının infaz edilmemesine karar verebilir, cezanın ertelenmesine ya da seçenek yaptırımlara çevrilmesine karar verebilir.
- Kanunun 11. maddesindeki kısıtlayıcı hüküm nedeniyle esas mahkemelerin bu konuda kanuna aykırı kararları olduğu için Yargıtay bu konuda karar veriyor.
- 25:23HAGB ve İkinci İşlenen Suç
- Kanun, denetim süresi içinde (beş yıllık ve üç yıllık süreler) kişi hakkında kasıtlı bir suç nedeniyle hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesini engelliyor.
- Çocuklarda üç yıllık deneme süresi var, bu süre dolduktan sonra kasıtlı suç işlendiğinde HAGB kararı verilebilir.
- HAGB kararı verildiğinde, cezanın ertelenmesi olsa bile mahkumiyet adli sicilde görünür ve kişi ceza infaz kurumuna sokulur.
- 27:36HAGB'ye İtiraz
- Kanun yoluna başvurma hakkı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne ek yedinci protokolde var ve HAGB kararının sanığın bu insan hakkını ortadan kaldırdığı ileri sürüldü.
- Kanun değişikliği yapılarak HAGB'ye itiraz edilebilir hale getirildi, ancak HAGB kararını temize götüremiyorsunuz çünkü bu bir hüküm değil.
- Sanık duruşma sırasında HAGB kararını kabul etmiş olsa bile, bu suçluluğu kabul ettiği anlamına gelmiyor.
- 29:32İtiraz Usulü ve kapsamı
- İtiraz, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 268-271 maddeleriyle düzenlenmiş olup, itiraz mercileri 268, itiraz usulünü düzenleyen 271 maddedir.
- Mahkeme üç gün içerisinde kendi kararını düzeltme yetkisi var, düzeltmediği takdirde itiraz merceğine gönderir.
- İtiraz yerinde görülürse merci aynı zamanda itiraz konusu hakkında da karar verir.
- 32:02İtiraz Mercii'nin Yetkisi
- 2009 senesinde Yargıtay Ceza Genel Kurulu, itiraz mercii'nin sadece HAGB'nin şekli koşullarına bakacağını ve esasa girmeyeceğini belirtti.
- 2013 yılında Yargıtay Ceza Genel Kurulu içtihat değiştirdi ve itiraz mercii'nin esasa da girebileceğini, suç vasfının hatalı tayini nedeniyle HAGB'yi kaldırabileceğini kararlaştırdı.
- İtiraz mercii'nin esasa girmesi durumunda, tutuklama kararını kendisi verebilir ancak bu durum aleni duruşmada vasıtasızlık ilkelerine aykırı olabilir.
- 34:59Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) İle İlgili Yargı Uygulamaları
- 2015 yılında bir dairenin 2009 tarihli HAGB içtihadına atıf yaparak şekli inceleme yapabileceğini, başka bir dairenin ise 2013 tarihli Ceza Genel Kurulu içtihadına atıf yaparak esası da inceler ve itirazı kabul edebilir dediği kararlar bulunmaktadır.
- Vekalet ücreti konusunda hüküm vermediği için itiraz eden bir davada, mahkeme şekli inceleme yapabileceğini söylemiş, Yargıtay ise esas konusunda da karar vermesi gerektiğini belirterek bozma kararı vermiştir.
- HAGB konusunda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine aykırılık çıkıyor çünkü itiraz merceğinin esası inceleyemeyeceğini söylersek, kişinin kanun yoluna başvurma hakkını kısıtlamış oluyoruz.
- 36:29Yasal Düzenlemeler ve Disiplin Soruşturması Etkisi
- Türk hukuk uygulaması HAGB konusunda yeterince deneyim kazanmış, yargıçların makaleleri ve akademisyenlerin çalışmaları bulunmaktadır.
- 231. maddede hükmün açıklanmasının geri bırakılmasında yasal değişikliklerin bir an önce yapılması gerekiyor, aksi takdirde içtihat böyle gidecek.
- HAGB'nin disiplin soruşturması ceza muhakemesinden bağımsızdır ve disiplin muhakemesinde HAGB kapsamındaki bir suçsa, sanık suçlu mu suçsuz mu konusunda çok durmadan doğrudan HAGB vermek yönünde eğilim vardır.
- Disiplin muhakemesinde HAGB kararı, disiplin cezası verilmesi açısından bir karine teşkil etmez ve disiplin makamlarının bu fiilin hakikatte gerçekleşip gerçekleşmediği konusunda bu karardan bağımsız değerlendirme ve karar verme yetkileri vardır.