Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir hukuk dersi formatında sunulmuş olup, konuşmacı haksız fiilin kurucu unsurlarından kusur konusunu detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, Türk Borçlar Kanunu'nun 49. maddesine dayanarak kusurun tanımı ve özellikleri ile başlayıp, kusurun objektif ve subjektif yönlerini açıklamaktadır. Ardından kusurun kast ve ihmal olarak ikiye ayrılması, ağır ve hafif ihmal kavramları ele alınmaktadır. Ayrıca kusur derecelendirilmesinin tazminat miktarındaki etkisi, ayırt etme gücü, tüzel kişilerde kusur, ortak kusur ve kusursuz sorumluluk halleri gibi konular da detaylı şekilde incelenmektedir. Video, borçlar hukuku alanında kusur kavramını anlamak isteyenler için kapsamlı bir kaynak niteliğindedir.
- Haksız Fiilin Kurucu Unsurlarından Kusur
- Türk Borçlar Kanunu'nun 49. maddesine göre kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.
- Failin hukuka aykırı davranışından sorumlu tutulabilmesi için davranışın kusurla gerçekleştirilmiş olması gerekir.
- Kusur, hukuka aykırı sonucu istemek veya bu sonucu istememiş olmakla birlikte hukuka aykırı davranıştan kaçınmak için gereken iradeyi yeteri derecede kullanmamak suretiyle kişide tezahür eden kötülüktür.
- 00:38Kusurun Objektif ve Subjektif Yönü
- Kusurun objektif yönü, davranışın aynı şartlar içinde bulunan makul, dürüst ve orta zekalı kişinin davranışından sapmış olmasıdır.
- Kusurdan bahsedilebilmesi için iradenin bulunması gerekir, irade yoksa kusurdan bahsedilemez.
- Kusur, kast ve ihmal olarak ikiye ayrılır; kast doğrudan kast ve ihmali kasttır, ihmal ise ağır ihmal ve hafif ihmal olarak ikiye ayrılır.
- 01:17Kast ve İhmal
- Kast, kişinin yaptığı fiili ve bunun zarar verici sonuçlarını bilerek ve isteyerek hareket etmesidir, kusurun en ağır derecesidir.
- İhmal, hukuka aykırı sonucun istenmemesine karşılık gerekli önlemin alınmaması, dikkat ve özenin gösterilmemesi nedeniyle zararın doğmasına sebep olunmasıdır.
- Ağır ihmal, herkesin normal olarak gösterebileceği özenin gösterilmemiş olmasıdır, hafif ihmal ise tedbirli ve dikkatli kişilerin gösterdikleri özenin gösterilmemesidir.
- 02:18Kusurun Derecelendirilmesi
- Kusurun derecelendirilmesinin haksız ve sorumluluğuna bir etkisi yoktur.
- Kusurun derecelendirilmesi tazminat miktarının tayininde önem taşır.
- Türk Borçlar Kanunu'nun 52. maddesine göre, zarara hafif kusuruyla sebep olan tazminat yükümlüsü, tazminatı ödediğinde yoksulluğa düşecek olur ve hakim tazminatı indirebilir.
- 03:00Ağır Kusur ve Hafif Kusur
- Borçlar hukuku bakımından önem taşıyan ayrım kastı ihmal ayrımı değil, ağır kusur, hafif kusur ayrımıdır.
- Ağır kusurun içerisine kasıt ve ağır ihmal girmektedir.
- Kusur tespitini belirtisi yapar, hakim bu tespit neticesinde davranışın kast, ağır ihmal veya hafif ihmal kalıplarından hangisine dahil olduğuna karar verir ve hükmünü buna göre takdir eder.
- 03:38Fiil Ehliyeti ve Kusur
- Kusur açısından fiil ehliyeti önemlidir, bir kimsenin kusurlu sayılabilmesi ve kusura dayanan sorumluluğa tabi tutulabilmesi için ayırt etme gücüne sahip olması gerekir.
- Kusura dayanmayan sorumluluklar açısından ayırt etme gücü şartı aranmaz.
- Ayırt etme gücü geçici olarak kaldırılanlar açısından kusur karinesi kabul edilmiş olup, bu kişi ayırt etme gücünün geçici kaybının kendi kusuru bulunmaksızın meydana geldiğini ispat ederse, kusura dayanan sorumluluktan kurtulur.
- 04:25Tüzel Kişilerde Kusur
- Tüzel kişilerde kusur, ehliyetinde ise fiili işleyen organlarda kusur aranır, organın fiili tüzel kişinin fiili sayılır.
- Zarar gören kişiler hem tüzel kişiye hem de kusurlu organa başvurarak zararın tazminini isteyebilirler.
- Tüzel kişiyle organ müteselsilen zarardan sorumlu tutulur, organlar kusurlarından dolayı ayrıca kişisel olarak sorumludurlar.
- 05:08Ortak Kusur ve Kusur Sorumluluğu
- Ortak kusur (mütefik kusur), haksız fiilin gerçekleşmesinde hem failin hem de zarar görenin kusurunun bulunması halidir.
- Zarar görenin kusuru eğer ağırsa illiyet bağı kesilir, daha ağır değilse tazminattan indirim sebebi yapılır.
- Kural olarak kusurun varlığını ispat yükü zarar görene aittir, bazı durumlarda zarar veren hakkında kusur karinesi mevcuttur ve kusuru ispat yükümlülüğü ters döner.
- 05:49Kusursuz Sorumluluk
- Kural olarak kusur sorumluluğu vardır borçlar hukukunda ancak bazı hallerde kusursuz sorumluluk da benimsenmiştir.
- Kusursuz sorumluluk halleri borçlar kanununda, medeni kanunda ve özel kanunlarda düzenlenmiştir.
- Borçlar kanununda düzenlenen kusursuz sorumluluk halleri arasında hakkaniyet sorumluluğu, adam çalıştıranın sorumluluğu, hayvan bulunduranın sorumluluğu, yapı maliki'nin sorumluluğu, işletme işletenin sorumluluğu, ifa yardımcısının sorumluluğu bulunmaktadır.