Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir hukuk dersi formatında sunulmuş olup, bir eğitmen tarafından haksız fiil hukuku konusu anlatılmaktadır.
- Ders, Türk Borçlar Kanunu'nda haksız fiil sorumluluğunun genel hükümlerini ele almaktadır. İçerikte haksız fiillerin tanımı, sözleşmeye aykırılık ile haksız fiil arasındaki farklar, haksız fiil sorumluluğunun koşulları ve unsurları detaylı olarak açıklanmaktadır. Haksız fiilin unsurları olarak hukuka aykırı fiil, zarar, kusur ve nedensellik bağı anlatılmakta, ayrıca hukuka aykırı fiilin oluşum şekilleri ve olumsuz davranışların hukuka aykırılığı örneklerle açıklanmaktadır.
- 00:01Haksız Fiil Hukukuna Giriş
- Bu derste Türk Borçlar Kanunu'nun birinci kısım, birinci bölümde yer alan haksız fiil sorumluluğu incelenecektir.
- Borç ilişkilerinin kaynakları üç ayrımda düzenlenmiştir: sözleşmeden doğan borçlar, haksız fiillerden doğan borçlar ve sebepsiz zenginleşmeden doğan borçlar.
- Haksız fiil, hukuka aykırı olarak nitelenen fiillerdir ve geniş anlamda sözleşmeye aykırılık, dar anlamda ise kanunun herkese yüklediği yükümlülüklerin ihlali olarak değerlendirilir.
- 01:05Sözleşmeye Ayrılık ve Haksız Fiil Arasındaki Fark
- Bu bölümde sadece dar anlamda haksız fiiller incelenecek ve "haksız fiil" ifadesi sadece dar anlamda kullanılacaktır.
- Sözleşmeye aykırılık sadece taraflar arasındaki ilişkinin ihlalidir, haksız fiil ise taraflar arasında önceden bir borç ilişkisi bulunmasız bir kuralın ihlali olarak görülür.
- Bir örnekle açıklanırsa, kitap ödünç alan kişinin kitabı zamanında geri vermemesi sözleşmeye aykırılık, kitabı yırtması ise haksız fiil olarak değerlendirilir.
- 02:29Hakların Yarışması
- Bir kişinin hem sözleşmeye aykırılıktan hem de haksız fiilden sorumlu tutulabileceği hallerde hakların yarışması söz konusudur.
- Türk Borçlar Kanunu 60. maddesine göre, hakim zarar göreni en çok koruyan hukuki sebebe göre karar verir.
- Sözleşmeye aykırılık halinde sözleşmeden doğan borç ilişkilerine ilişkin kurallar uygulanır, ancak haksız fiil sorumluluğu kıyas yoluyla sözleşmeye aykırılık hallerinde de uygulanabilir.
- 03:19Haksız Fiilin Unsurları
- Haksız fiilin unsurları: hukuka aykırı fiil, zarar, kusur ve nedensellik bağıdır.
- Haksız fiil sorumluluğunda öncelikle hukuka aykırı bir fiil bulunmalı ve bu fiil kusurlu olarak bir zarar vermiş olmalıdır.
- Haksız fiilin oluşması için zarara neden olan fiilin belli bir hukuk kuralına aykırı olması gerekir, aksi halde haksız fiil söz konusu olmaz.
- 05:05Hukuka Ayrılık
- Hukuka aykırılık oluşturabilen kurallar: kanunlarla getirilen emir ve yasaklar, kanuna uygun olarak düzenlenmiş diğer kaynaklardaki kurallar, örf ve adet, ahlak kurallarıdır.
- Türk Borçlar Kanunu 49/2 maddesine göre, ahlaka aykırı bir fiille kasten zarar veren de haksız fiil sorumluluğu taşır.
- Bireylerin hukuken korunan her türlü meşru menfaatlerinin doğrudan ihlali de hukuka aykırılık oluşturabilir.
- 06:54Hukuka Ayrılık Formları
- Haksız fiilin varlığı için insan davranışında maddi unsur (hareket) ve manevi unsur (irade) bulunması gerekir.
- İnsan davranışları olumlu (yapma) ve olumsuz (yapmama) iki şekilde olabilir.
- Olumsuz davranışın hukuka aykırı sayılabilmesi için kişinin olumlu bir davranışta bulunmasını gerektiren bir hukuk normu bulunmalıdır.
- 08:50Olumsuz Davranışların Hukuka Ayrılığı
- Olumsuz davranışın hukuka aykırı sayılması için mutlaka bir yazılı norma ihtiyaç bulunmaz, dürüstlük kuralı da eylemsizliği hukuka aykırı hale getirebilir.
- Yolda kazı yapan idarenin önlem almaması, cankurtaranın boğulmakta olan kişiyi kurtarmak için hareket etmemesi hukuka aykırı olumsuz davranış örnekleridir.
- Denizde yüzmekte olan bir kişinin boğulmakta olan kişiyi kurtarmak için hareket etmemesi hukuka aykırı olarak görülmez çünkü bunu gerektiren bir hukuk normu bulunmamaktadır.