Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir televizyon programında sunucu Deniz Bey'in ceza hukuku öğretim üyesi Prof. Dr. Vahit Bıçak ile yaptığı bir röportajdır. Program, MİT satrancı ile ilgili haberler kapsamında siyasi soruların yanı sıra hukuki boyutları da ele almaktadır.
- Röportajda gizli görevli kullanımının hukuki sınırları detaylı olarak incelenmektedir. Prof. Dr. Vahit Bıçak, muhbir kullanımı ve gizli görevli kullanımı arasındaki farkları açıklayarak, gizli görevlinin suç işleyemeyeceği, örgütün faaliyetleriyle ilgili suçlardan sorumlu tutulmayacağı ancak suç işlememesi gerektiği konusunda kanunlardaki hükümleri anlatmaktadır. Ayrıca "entrapment" (ilk adım teorisi) kavramı üzerinden, gizli görevlinin kişinin özgür iradesiyle suç işlemeye karar vermesinden önce onu yönlendirmesi durumunda hukukun onaylamadığı durumlar örneklerle açıklanmaktadır.
- 00:41Gizli Görevli ve Muhbir Kavramları
- İstihbarat çalışmalarında insan unsuru iki farklı şekilde kullanılabilir: muhbir kullanımı ve gizli görevli kullanımı.
- Gizli görevli ve muhbir, terör örgütü veya mafya türü örgütlerle mücadele etmek için yaygın olarak kullanılan yöntemlerdir.
- Bu yöntemlerde gizli görevli veya muhbir, suç işleyen örgütün içerisine gizlice sızar, güvenini kazanır ve içeriden bilgi aktararak devlet organlarına bildirir.
- 02:10Gizli Görevlinin Sınırları
- Kanun açıkça gizli görevli suç işleyemez hükmünü içermektedir.
- Gizli görevli, var olan halihazırda yürüyen işlere katılabilir, ancak kendisi insiyatif alıp örgütün eylemlerini belirleyici konuma gelmez.
- Normalde işlenmeyecek olan bir eylem gizli görevlinin katkılarıyla işlenecek olursa kabul edilebilir bir durum değildir.
- 04:02Gizli Görevli Kullanımı Düzenleyen Kanunlar
- 2007 tarihli Adalet Bakanlığı'nın hazırladığı İletişim İzleme Yönetmeliği'nde gizli görevli konusu açıkça belirtilmiştir.
- Ceza Muhakemesi Kanunu'nda da gizli görevli başlığıyla hükümler yer almaktadır.
- Ceza Muhakemesi Kanunu adli sürece ilişkin yani adli amaçlı istihbaratı düzenlerken, idari amaçlı istihbarat faaliyetleri bu düzenlemelerin dışındadır.
- 05:52Entrapment Kavramı
- Entrapment, normal hayatın olağan akışında suç işlemeyecek olan kişiyi gizli görevli ikna ederek, yönlendirerek suç işlemesidir.
- Bu durumda devlet cezalandırma hakkını kaybetmektedir.
- İlk adım teorisi, gizli görevlinin hiçbir zaman ilk adımı atmayacak, suç işlemeye niyetli kişinin kendi özgür iradesiyle karar vermesi gerektiğini belirtir.