Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir televizyon programı formatında olup, stüdyoda Dr. Sezercan Bektaş hukukçusu yer alırken, Amerika'dan Gizem Şalcıgil White ve Dubai'den Melda Akin gibi başarılı girişimcilerle canlı bağlantılar kurulmaktadır.
- Programın ana konusu fikri mülkiyet hakları, patent, marka ve tasarım haklarıdır. İlk bölümde girişimcilik deneyimleri paylaşılmakta, ardından fikri mülkiyet hukuku detaylı olarak ele alınmaktadır. Program, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında korunan eserler, marka tescil süreci, patent alma koşulları ve faydalı model hakları gibi konuları kapsamaktadır.
- Programda ayrıca izleyici sorularına cevap verilmekte, marka tescilinin mirasçılarına geçmesi, markanın devredilebilirliği ve kullanım haklarının kiralanabileceği gibi pratik bilgiler sunulmaktadır. Gizem Şalcıgil White ve Melda Akin gibi başarılı girişimcilerin deneyimleri, markalaşma süreci ve girişimcilik yolundaki zorluklar hakkında bilgiler içermektedir.
- 00:34Program Tanıtımı
- Programda fikri mülkiyet hakları konusu ele alınacak ve stüdyoda hukukçu Dr. Öğretim Üyesi Sezercan Bektaş ile görüşme yapılacak.
- Programda Dubai'den Melda Akin ve Amerika'dan Gizem Şalcıgil White adlı başarılı girişimcilerle canlı bağlantı kurulacak.
- İzleyicilerin soruları 02125533899, 02124849948 ve rehber@trt.net.tr adresine gönderilebilir.
- 02:01Almanya'da Kadın Girişimciler Konferansı
- Almanya'da "Kadın İşi Şirket Kurmak" sloganıyla bir konferans düzenlenmiştir.
- Federal Maliye Bakanı'nın parlamenter müsteşarı Katlia Hesir, Almanya'nın kadınlar sayesinde başarılı bir devlet olabileceğini savunmuştur.
- Kadın kurucuların şirketleri geçen tüm krizleri daha iyi atlattıkları belirtilmiştir.
- 03:23Gizem Şalcıgil White ile Görüşme
- Gizem Şalcıgil White, Türk kahve kültürünü yurtdışına tanıtma amacıyla on üç yıldır gönüllü kültür elçisi olarak faaliyet göstermektedir.
- "Turkish Coffee Lady" markasıyla Amerika, Avrupa ve Kanada'da gezici Türk kahvesi kamyonu ile şehirlerde dolaşarak Türk kahvesini tanıtma çalışması yapmıştır.
- Beş sene önce iş fikrini hayata geçirmiş ve başarılı bir şekilde devam ettirmektedir.
- 05:08Amerika'da Kadın Girişimcileri Destekleyen Programlar
- Amerika'da hem devlet kapsamında hem de eyalet bazında kadın girişimcileri destekleyen programlar bulunmaktadır.
- Bu programlar eğitici ve finansal destekler sunmakta, gönüllü ekiblerle iş fikirlerini geliştirmek ve pazarlamak için çalışmaktadır.
- Pandemi sonrası uzun süren programlarda finansal yönetim, ürün geliştirme, sosyal medya pazarlaması ve iletişim kampanyaları konularında eğitimler verilmektedir.
- 07:10Gizem Şalcıgil White'in Deneyimleri
- Gezici kahve kamyonu projesi kültürel diplomasi amaçlı gönüllüler tarafından hayata geçirilmiş ve başarılı olmuştu.
- İnsanların Türk kahvesi tüketmek istediğini ancak ulaşılabilir olmadığını fark ederek profesyonel ve sürdürülebilir bir şirket kurma kararı almıştır.
- Dünyanın en büyük kahve sektörü olan Amerika'da başarılı olmak için ciddi bir iş planına, pazar araştırmasına ve veri analizine ihtiyaç duyulmuştur.
- 09:40Amerika'da Kadın Girişimcilerinin Alanları
- Amerika'da kadın girişimciler özellikle gıda sektöründe, emlak sektöründe ve pandemi etkisiyle büyüyen sektörlerde görülmektedir.
- Türkiye'nin Amerika pazarına uygun ihraç ürünleri bulunmakta ve bu alanlarda fırsatlar mevcuttur.
- Amerika'da girişimciliğe niyet edenler için kuralları iyi anlamak, doğru kanallardan satışa yönelmek ve doğru ekiplerle çalışmak önemlidir.
- 11:02Girişimcilik İpuçları
- Pazar araştırması yapmak ve ürününüz için bir pazarın varlığını, büyüklüğünü ve rakiplerini anlamak çok önemlidir.
- İyi bir firma yöneticisi ile temsilciye sahip olmak, fuarlara gitmek ve markanızı iyi temsil etmek gerekir.
- İletişim ve ilişkiler, girişimcilik dünyasında devamlılık sağlayıp beraber büyümenin temelidir.
- 14:08Fikri Mülkiyet Hakkı
- Fikri haklar, fikir ve sanat eserleri ile sanayiye uygulanabilir fikri haklar (sınai haklar) olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır.
- Fikir ve sanat eserleri 5846 sayılı kanunda, sınai haklar ise 67/5769 sayılı sınai mülkiyet kanununda korunur.
- Fikirler soyut kavramlardır ve bunları hukuk aleminde korumak için özel düzenlemelere ihtiyaç vardır.
- 18:37Fikri Hakların Önemi
- Fikirler yenilik içerir ve sahibinin hususiyetini yansıtır, bu hususiyet sanayiye veya edebiyata uygulandığında yüksek maddi kazançlara yol açabilir.
- Fikri haklar hem maddi haklar (kazanç) hem de manevi haklar (fikrinizle ilgili izinsiz kullanım durumunda manevi haklara saldırı) sağlar.
- Hukuk, fikri haktan kaynaklanan hem maddi hakları hem de manevi hakları korumak zorundadır.
- 20:20Fikri Haklar ve Korunması
- 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, ilmi ve edebiyat eserleri, müzik eserleri, güzel sanat eserleri ve sinema eserlerini korumaktadır.
- Bu kanun, eserlerin ortaya çıktığı andan itibaren hak sahibine doğrudan maddi ve manevi hakları bahşetmektedir ve tescil edilmesine gerek yoktur.
- Eserlerin sahipliğini ispatlamak için Kültür Bakanlığı'nın Telif Hakları Genel Müdürlüğü'nde zorunlu veya ihtiyari tescil sistemi kullanılabilmektedir.
- 22:39Fikri Hakların Korunması ve Savunulması
- Fikri haklar için tescil kurucu bir unsur değildir, sadece sahipliği ispat etmekle ilgilidir.
- İzinsiz kullanım durumunda, hak sahibi kullanım engelleme davası, iade davası ve yayılan eserlerin toplatılması ve yok edilmesi gibi yöntemlerle haklarını savunabilir.
- İzinsiz kullanım suç olarak düzenlenmiştir ve hak sahibi savcılığa suç duyurusunda bulunarak ceza takibatını sağlayabilir.
- 24:23Sınai Mülkiyet ve Tescil Sistemi
- Sınai mülkiyette, ticarette ve sanayide hakların korunması için tescil sistemi getirilmiştir.
- Bir marka kullanılmadan önce Marka Patent Kurumu'ndaki marka sicilinde tescil ettirilmelidir.
- Tescil süreci uzun ve itiraz mekanizmaları gelişkindir, muvaffakiyetsiz durumlarda dava açılabilir.
- 25:29Uluslararası Tescil Sistemleri
- Uluslararası tescil sistemleri ile Türkiye'de tescil edilen haklar dünya genelinde korunabilir.
- Paris Antlaşması (PCT) ve VİPO (Dünya Fikri Mülkiyet Hukuku Örgütü) gibi uluslararası koruma mekanizmaları bulunmaktadır.
- 26:57Sınai Mülkiyet Türleri ve Marka
- Sınai mülkiyetin dört temel türü vardır: marka, faydalı model, patent ve tasarım.
- Marka, bir ürünü veya hizmeti başka birerinden ayırt eden isim, şekil, logo, renk gibi tescil edilen unsurlardır.
- Marka, ürünleri birbirinden ayırt etme özelliğine sahiptir ve isim, şekil, kelime, amblem, renk, koku gibi unsurlar marka olarak tescil edilebilir.
- 30:21Melda Akin'in Tanıtımı
- Melda Akin, Dubai'den Birleşik Arap Emirlikleri'nden, Diamenchin Fuatin markasının kurucusu olarak programda yer aldı.
- Şirketi Diamenchin Fuatin Dubai'de ana merkez olarak bulunurken, farklı ülkelerde ofisleri olan ve ortadoğu, Afrika ve Türkiye bölgesine odaklanan bir girişimdir.
- Şirket, yapay zeka ve makine öğrenmesi üzerine otomatik sistemler ve motorlar üretmektedir.
- 31:38Başarı ve Ödüller
- Melda Akin, Suudi Arabistan hükümeti ile çalışabilen ilk startup'ı olarak tanınıyor.
- Geçen ay Ortadoğu'nun en iyi kadın girişimcisi ödülünü kazanmış ve iki senedir Forbes'un en iyi on kadın girişimcisi listesinde yer almaktadır.
- 32:09Girişimcilikteki Zorluklar
- Girişimcilikte en büyük zorluk, doğru zamanda doğru insanlarla ve hamleleri yapmaktır.
- Pazarı ve iş yapılan yerin kültürüyi anlamak çok önemlidir; farklı kültürlerde iletişim biçimleri farklılık gösterir.
- Yasal süreçler de önemli bir zorluktur; Türkiye'de ve Dubai'de şirket kurmanın yasal süreçleri farklıdır.
- 35:17Markalaşma ve Tavsiyeler
- Markalaşmak, bir bilim gibi görülen ve marka dinamiklerini anlamak gerektiren önemli bir adımdır.
- Melda Akin, teknolojiye girmek isteyen kadınlar için yeni bir program başlatmayı planlamaktadır.
- Programda markalaşma, patent, kullanıcı hakları, uluslararası riskler ve dikkat edilmesi gereken noktalar konuları yer alacaktır.
- 37:12Patent Alma Süreci
- Dubai'de patent alma süreci ekonomik açıdan maliyetli olabilir ve çeşitli dokümantasyon işleri gerektirir.
- Patent alma sürecinde resident oturma izni gibi belgelerin olması gerekmektedir.
- Melda Akin, Dubai'de patent alma işlemlerini Türkiye'deki avukatlarla yapmanın daha akıcı ve ekonomik olduğunu belirtmiştir.
- 40:00Marka Tescil Süreci
- Şirketin oluşumu ulusal farklılıklar gösterir; Türkiye'de Türk Ticaret Kanunu'na göre, Dubai'de ise farklı kanunlar uygulanmaktadır.
- Marka tescili için Türk Marka Patent Kurumu'na başvuru yapılmalıdır.
- Marka tescil süreci itiraz süreci, itirazlara verilen cevaplar ve yayım süresi gibi adımları içermektedir.
- 41:32Marka Tescilinin Miras ve Devir Durumu
- Marka tescili bir şahsi hak değil, maddi bir unsur gibi bir gayri maddi haktır.
- Türk Medeni Kanunu'nun 599. maddesine göre, bir kişi öldüğünde markası yasal mirasçılarına intikal eder.
- Marka tescili 10 yıl süreyle geçerli olup, bu süre bittikten sonra yenileme başvurusu yapılarak 10 yıl daha koruması devam edebilir.
- 43:17Marka Devri ve Kullanım Hakları
- Marka devredilebilir ve devir işlemleri için marka kurumunda tescil ettirilmesi gerekir.
- Marka sahibi, markanın kullanım haklarını başkalarına verebilir (lisans sözleşmesi) veya tamamen vazgeçebilir.
- Marka işlemlerini kendiniz yapabilir veya marka patent vekilleri vasıtasıyla vekil olarak yaptırabilirsiniz.
- 45:06Marka Tescilinde Red Nedenleri
- Marka tescilinde mutlak red nedenleri vardır, örneğin tescilli bir markaya aynı marka için başvuru yapılamaz.
- Benzer markalarla yapılan başvurular mutlak red sürecini geçtikten sonra, hak sahipleri tarafından itiraz edilebilir.
- Markanın tescilli olup olmadığına dair araştırmalar, Türk Patent Kurumu'nun internet sitesinde yapılabilir.
- 46:30Buluş ve Patent Hakkı
- Buluşlar patent olarak tescil edilebilir, ancak üç temel unsuru taşımalı: yenilik, ayırt edici nitelik ve sanayi uygulanabilirlik.
- Buluşların patent tescili için ön araştırmalar yapılmalı ve bu süreçte yeni olup olmadığı tespit edilmelidir.
- Patent koruması 20 yıl sürer, bu süre bittikten sonra patent halka açılır ve üzerine yeni patentler oluşturulabilir.
- 48:57Yazılımlar ve Patent
- Bilgisayar programları ve yazılımlar patent olarak tescil edilemez, ancak fikri haklar kapsamında korunurlar.
- Bilgisayar programları 5846 sayılı fikir ve sanat eserleri kanunu kapsamında tescil edilebilir.
- Donanımla birlikte olan yazılımlar (örneğin ABS fren sistemleri) özel durum olarak patent tescil edilebilir.
- 50:48Patent ve Faydalı Model Hakkında Bilgiler
- Patentteki koruma süresi yirmi yıldır ve bu süre uzatılmaz; ancak patentli yıllık yenileme ücretleri vardır ve bunları kaçırmak patent hakkını kaybetmenize neden olabilir.
- Faydalı model, patentin üç şartından (yeni olma, buluş basamağını aşma, sanayi uygulanabilir olma) sadece iki tanesini taşıyan buluşları tescil etmenizi sağlar ve faydalı modelde koruma süresi on yıldır.
- 51:51Tasarım ve Fikri Mülkiyet
- Tasarım, bir ürünün dış görünüşünün tescili olup, Marka Patent Kurumu'nda beş'er yıllık dönemler için tescil edilir ve en fazla yirmibeş yıl korunabilir.
- Güzel sanatlar, edebi eserler ve şarkı sözleri 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na göre korunurken, marka ürünün ayırt edici ismidir ve patent ise buluşun üç unsurunu taşır.
- 53:08Marka ve Patent Arasındaki Farklar
- Marka tescili ve patent tescili usulleri farklıdır; marka tescilinde logoyu veya ismi doğrudan marka kurumuna başvuru formuyla gönderirken, patent için tarifname oluşturmak gerekir.
- Patent başvurusunda ürünün çizimleri, parçaları, özellikleri, boyutları ve fizik-mühendislik kurallarına göre gerekli bilgiler içeren bir tarifname hazırlanır.
- 54:17Programın Özeti
- Programda fikri mülkiyet hukuku, patent, marka, tasarım ve faydalı model konuları Dr. Öğretim Üyesi Sezercan Bektaş ile ele alındı.
- Programda girişimci ve başarılı kişilerden Amerika ve Dubai'den iki kadınla bağlantı kuruldu; Dubai'den Melda Akin'a markalaşma süreci, Amerika'dan Gizem Şalcıgil White'a ise tecrübeleri ve iş kurmak isteyenler için tavsiyeleri sordu.