Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir röportaj formatında olup, sunucu Doçent Doktor Resul Kurt ile erken emeklilik hakkı konusunu ele alıyor. Resul Kurt, İstinye Üniversitesi öğretim üyesi, Star Gazetesi yazarı ve sosyal güvenlik uzmanıdır.
- Video, erken emeklilik hakkının hangi mesleklerde tanındığını ve bu haktan faydalanmak için gerekli şartları detaylı şekilde açıklıyor. Sosyal güvenlik sisteminin kuruluşundan beri tehlikeli ve ağır işlerde çalışanlara erken emeklilik imkanı tanındığı, ancak son dönemde insan sağlığı ile ilgili işlerde çalışan hekimler, hemşireler, diş hekimleri, eczacılar gibi mesleklerin de bu kapsama dahil edildiği belirtiliyor. Ayrıca, yıpranma payı hesaplamaları, hangi sürelerin bu hesaba dahil edildiği ve farklı meslek gruplarının farklı yasal düzenlemelere tabi olduğu gibi konular da ele alınıyor.
- Erken Emeklilik Hakkı
- Emeklilik tüm çalışanların hayali ve rüyası olup, özellikle erken emeklilik daha da cazip bir seçenek.
- Sosyal güvenlik sistemi tehlikeli ve ağır işlerde çalışanların erken emeklilik hakkından bahsediyor.
- Programda İstinye Üniversitesi öğretim üyesi ve Star Gazetesi yazarı Doçent Doktor Resul Kurt, erken emeklilik konusunu ele alıyor.
- 01:19Erken Emeklilik Kapsamı
- Gazeteciler, madenciler, polisler, askerler, MIT görevlileri gibi ağır ve yıpratıcı işlerde çalışanlar erken emeklilik imkanına sahip.
- Kurşun ve arsenik işlerinde çalışanlar, cam fabrika ve atölyelerinde çalışanlar, civa üretimi sanayinde çalışanlar, çimento fabrikalarında çalışanlar, kok fabrikalarıyla termik santrallerde çalışanlar, alüminyum fabrikalarında çalışanlar, demir çelik fabrikalarında çalışanlar, döküm fabrikalarında, asit üretimi yapan fabrikalarda, madenlerde ve röntgenle ilgili radyoaktif ünitelerde çalışanlar, su altında çalışanlar, TRT'de basın kartıyla çalışanlar, milletvekilleri, dışarıdan atanan bakanlar, emniyet, MIT mensupları, itfaiye ve yangınla ilgili işlerde çalışanlar, asker, polis, MIT gibi ağır, yıpratıcı, tehlikeli işlerde çalışanlara erken emeklilik imkanı tanınıyordu.
- İnsan sağlığı ile ilgili işlerde çalışan hekimler, hemşireler, diş hekimleri, eczacılar, diyetisyenler, odyologlar gibi mesleklerin de dahil edilmesiyle yaklaşık kırkbeş meslekte erken emekli olabilme imkanı tanınıyor.
- 03:43Yıpranma Payı ve Emeklilik Koşulları
- Her meslek grubu için aynı nitelikte, aynı sürede bir yıpranma payı erken emeklilik fırsatı verilmiyor; madencilerde her bir yıllık çalışmaya altı aylık (180 günlük) bir imkan tanınıyor.
- Radyoaktif işlerde çalışanlara 90 gün, kurşun-arsenik işlerinde çalışanlara 60-90 gün, cam fabrikalarında çalışanlara 60 gün, insan sağlığı ile ilgili çalışan hekim, hemşire, diş hekimi, eczacı gibi görevlerde bulunanlara da her yıl için 60 günlük bir yıpranma payı tanınıyor.
- Bu yıpranma payı, iki ay bir yıl, oniki ay, oniki ay çalıştığında aslında ondört ay çalışmış gibi görünüyor ve iki ay yaşından düşmüş olacak.
- 04:37Yıpranma Payı Kullanım Koşulları
- Bu iş kolları içerisinde bilfiil çalışmak gerekiyor; madende bilfiil kazma kürek sallayarak maden işçisi olmak, sarı basın kartı sahibi bir gazeteci olmak veya insan sağlığıyla ilgilenen hekimler açısından bilfiil hekimlikte geçen süreler bu kapsama giriyor.
- İdari görevi vardır, başhekimdir veya hastane müdürüdür, hastanenin genel müdürüdür gibi idari bir görevde bulunuyorsa o zaman bilfiil insan sağlığıyla uğraşmadığı için bu kişiler bu kapsama girmezler.
- Bilfiil yapılan süreler bu kapsama giriyor; hafta tatilleri, ulusal bayram, genel tatil günlerinde çalışmamışsa bu günler, yıllık izin süreleri, hastalık süreleri raporludur ve bu süreler bu kapsama girmiyor.
- 07:24Yıpranma Payı Sınırları ve Emeklilik Yaşları
- Yıpranma payının sağladığı fiili hizmet zammı en fazla sekiz yıla kadar çıkabiliyor, MIT mensupları için beş yıl olarak uygulanıyor.
- Madende çalışan biri için kırküç yaşında emekli olabileceğine dair bilgi doğru; madende hem çalışma şartları erken (18 yaşında maden işçisi çalışmaya başlıyor) hem uzun bir süre çalışabiliyor.
- Her çalışan grubunun tabi olduğu ve bir diğerinden farklılık gösteren kendi iş kanunları, kendi iş yasaları var; gazetecilerin basın kanunu, gemi adamlarının deniz is kanunu, diğer işçi kardeşlerimizin is kanunu 4857 is kanunu veya is kanunu kapsamına girmeyenler için borçlar kanunu.