Buradasın
Diyanet'e Soralım: Kurban ve İslam Hukuku Soru-Cevap Programı
youtube.com/watch?v=0takuOhk1moYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "Diyanet'e Soralım" adlı bir televizyon programıdır. Programda sunucu ve Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu üyesi İdris Bozkurt hoca yer almaktadır. İzleyiciler telefon ve e-posta yoluyla sorular göndermekte ve hoca bu sorulara cevap vermektedir.
- Programın ana konusu Kurban Bayramı ile ilgili dini sorular ve İslam hukuku konularıdır. Videoda ölen kişilerin adına kurban kesilmesi, kurban ortaklığı, miras hukuku, vasiyetler, aile ilişkileri, nafaka, evlilik koşulları ve anne-baba ihmal gibi konular ele alınmaktadır. Program, izleyicilerin sorularına verilen dini ve hukuki açıklamalarla ilerlemektedir.
- Programda ayrıca Diyanet Vakfı'nın kurban kesim vekâleti, katılım bankaları, altın yatırımları ve otobüslerde namaz kılma gibi günlük hayatta karşılaşılan dini konular da tartışılmaktadır. Son bölümde kurban ibadetinin manevi ve sosyal boyutları vurgulanmakta ve Diyanet'in 80 ülkede vekâlet kurban kesimi gerçekleştirdiği bilgisi paylaşılmaktadır.
- 00:18Program Tanıtımı
- Diyanet'e Soralım programında Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu üyesi Sayın İdris Bozkurt hocam, izleyicilerin dini sorularına cevap verecek.
- İzleyiciler 312 alan koduyla 294 4294 numaralı telefon üzerinden veya diyanet.gov.tr adresi üzerinden yazılı sorular gönderebilirler.
- Facebook ve Instagram üzerinden Diyanet'e Soralım sayfalarından gelen sorular da program esnasında cevaplanacaktır.
- 01:42Ölen Kocası İçin Kurban Kesme
- Kurban Bayramı yaklaştıkça kurbanla ilgili sorular artmaktadır.
- Ölen bir kişinin kurban yükümlülüğü varsa, vasiyet üzerine yakınları (eş, çocuk) onun adına kurban keserler.
- Ölen birinin vasiyeti yoksa, kurban kesmek zorunlu değildir ve "ölü kurbanı" diye bir kurban türü yoktur.
- 04:25Evli Çift İçin Kurban Sorunu
- Erzurum'dan Ali Bey, bir ay önce evlendiğini ve kendisinin 60-70 bin lira borcu olduğunu belirtiyor.
- Eşi 100 gram altına sahip olmasına rağmen, bu altın eşi değil yenge hanımına aittir.
- Programda, bu durumda eşi için kurban düşüp düşmeyeceği ve kurbanın maliyetini kimin karşılaması gerektiği sorulmaktadır.
- 05:27Dini Yükümlülüklerin Şahsi Olması
- Dini yükümlülükler şahsi ve ferdidir, örneğin eşimizin orucu, namazı onun, benim orucum, zekatım, kurbanım benimdir.
- Eşlerden birisinin kurbanla yükümlü olması diğerinin yükümlülüğüne bağlı değildir.
- Erkeğin aileye, çocuklarına bakmak ve ailenin maişetini temin etmek gibi mali yükümlülükleri vardır.
- 06:09Zekat ve Kurban Yükümlülüğü
- Hanımefendinin birikimi nisaba ulaşmışsa, mali yükümlülüğü o mala sahip olduğu andan itibaren başlar ve bir yıl sonra zekat verecektir.
- Kurban bayramında kurban kesmek dini anlamda yükümlülüğü olan kişiye vaciptir.
- Kurban yükümlülüğü olan kişi kendisi yapmalıdır, ancak eşinin rızasıyla kurbanını onun adına kesmesi mümkündür.
- 07:24Kurbanın Şartları
- Zekatta bir yıl geçme şartı vardır, ancak sadaka, fıtık ve kurban için nisaba olma şartı vardır, bir yıl geçme şartı yoktur.
- Kurban kesmek için bir kişinin nisaba olma şartını karşılaması yeterlidir, kurban bayramı öncesinde birkaç gün önce bile buna sahip olmuş olsa vaciptir.
- Kurban kesmek için bir hisse almak gerekir, küçükbasa bir kişi, büyükbaşa ise yedi kişiye kadar girebilir.
- 09:56Kurban Hisseleri ve Dağıtım
- Küçükbasa bir kişi, büyükbaşa ise yedi kişiye kadar girebilir, ancak her birinin hissesi hayvanın yedide birine tekabül etmelidir.
- Kurban kesildikten sonra etin tamamı dağıtılabilir, bir kısmı eş, dost veya misafirlere ikram edilebilir.
- Kurban bir ibadettir, et paylaşım günü değildir; ibadetin şartlarına ve adabına uygun yerine getirilmesi amaçlanmalıdır.
- 13:15Boşanma ve Nikah Bağları
- Telefon aracılığıyla boşanma gerçekleşmişse, sadece bu konuyla ilgili cevap vermek yerine, aile yuvasının sarsılması durumunda rehberlik yapılması gerekir.
- İstanbul'da ve diğer ilçelerde aile dini rehberlik yolları ve aile danışmanlığı hizmetleri bulunmaktadır.
- Nikah bağları üç kez kopabilir, üçüncü boşanmada ise geri dönüş olmayan bir durum oluşur.
- 15:46Aile Sorunları ve Destek
- Boşanma sürecinde, eşi ve çocukları için gerekli nafaka yükü hala eşi üzerinde olup, bu süreçte bırakılan para kullanılabilir.
- Aile ve dini rehberlik bürolarına başvurarak aile danışmanlarından destek alınması önerilir.
- Tüm il ve ilçe müftülüklerinde aile ve dini rehberlik büroları bulunmakta ve hizmet vermektedir.
- 17:48Katılım Bankaları ve Altın Yatırımı
- Katılım bankaları, faizli bankalarla farklı olarak kara ve zarara katılım prensibine dayanır.
- Katılım hesaplarında yatırılan altın, mudarebe, murabaha veya müşareke gibi meşru uygulamalarla işletilir ve kar payı olarak altın olarak verilir.
- İnternet bankacılığı üzerinden altın alıp satmak, fiziki anlamda altın alım satımından farklıdır ve bu tür işlemler faiz endişesi doğurabilir.
- 20:16Altın Ticareti ve İslam İktisadı
- İslam'da altın alım satımında "ayn ile ayn" prensibi uygulanmalıdır, yani altın karşılığında altın verilmelidir.
- İnternet üzerinden altın havale edilemez, sadece altın kuru üzerinden işlemler yapılabilmektedir.
- Altın alarak para artırmak, İslam'ın belirlediği iktisat ilkelere uygun değildir.
- 22:51Evlilik ve Anne-Baba Rızası
- Kız kardeşin ailece uygun görmediği biriyle evlenmek istemesi ve aşırı derecede ısrar etmesi bir sorun olarak dile getirilmiştir.
- Anne-babaların evlilik konusunda rızası veya uygun görüşü belirleyici bir faktördür.
- 23:17Evlilik ve Aile İlişkileri
- Evlilik sadece biyolojik ihtiyaçları karşılamak için değil, sosyal ve toplumsal bir yapıya sahiptir ve aile temelini atmak için bir başlangıçtır.
- Anne-babanın rızası olmadan yapılan evlilik veya velinin izni olmadan yapılan nikah, İslam fıkıhı açısından çoğunlukla geçerli olmayan bir durumdur.
- Aile içinde tecrübeli insanların rehberliği ve istişare etmesi, evlilik konusunda doğru sonuca ulaşmak için önemlidir.
- 27:41Miras ve Vasiyet Hakkında Bilgiler
- Ölen kişinin vasiyet ettiği meblağ, mirasın üçte birinden fazla olamaz, aksi takdirde geçerli değildir.
- Miras taksiminden önce ölen kişinin cenaze masrafları ödenir, ardından borçları ödenebilir ve vasiyetleri yerine getirilir.
- Erkek öldüğünde çocukları yoksa eşine dörtte bir miras düşer, çocukları varsa ise sekizte bir miras düşer.
- 33:42Miras Hakkı ve Yetimlik
- Bir kadın, vefat etmiş eşinin miras haklarını çocuklarına vermek istemiyor çünkü kiraladığı dairelerin kiralarını ödeyemeyecek durumda.
- Yetimlik, 18 yaşından sonra biten bir durumdur.
- Miras konusunda, ölen kişinin bıraktığı mallar varislerin hakkı takip eder ve hanımefendi tek varisi değil, çocukları da var.
- 35:51Miras Hakkı ve Aile İlişkileri
- Çocukların babadan kalan mallardaki hakkı, annelerinden daha fazladır ve ileri sürülen mazeretlerin bir anlamı yoktur.
- Çocukların annelerinin bakımı onlara aittir, ancak çocukların babadan kalma hakları da mahfuz olmalıdır.
- Miras kurallarını birebir uygulamak zorunluluğu yoktur, aile içinde karşılıklı rıza ile anlaşılsa taarruz yapılabilir.
- 38:05Bakım Sorumluluğu
- Toplumda yaygın bir durum olarak, vefat eden beyefendinin eşinin rolünü üstlenip "ben ölmedikçe kimseye zırnık vermem" diyerek duruma müdahale edilmesini engellemesi görülmektedir.
- Mirasçılar mağdur olabilir ve hak mahrumiyeti yaşayabilirler.
- Bir anne kirayı düşünecek duruma düşemez, bunun karşılığında evlatların destek vermesi gerekir, sosyal güvencesi yoksa devlet de çeşitli yardımlar yapabilir.
- 39:34Yaşlı Bakımı ve Devlet Yardımları
- Bir izleyici, Alzheimer hastası annesini beş kardeş arasında dönüşümlü olarak bakmakta ve babadan kalan emekli maaşını annenin ve evin ihtiyaçları için kullanmakta.
- Annenin babadan kalan maaşı, annenin hakkı olup, evlatlar bakmak zorundadır.
- Devlet yaşlı bakım ücreti vermektedir, ancak bu ücret için ailenin gelir testi değerlendirilir ve meşru çerçevede beyanda bulunulabilir.
- 43:42Evlat Ayrımı
- Bir izleyici, evlat ayrımı yapan anne-baba hakkında görüşmezse günahı olup olmadığını sormuştur.
- 43:49Anne-Baba İlişkisi ve Mesuliyet
- Herkes kendisine yaraşanı, yakışanı yapmalıdır; herkes kendi yapıp ettiklerinden mesuldür.
- Anne-babaların yaptıkları doğru olmayabilir ve onlar bundan mesul olacaklardır, evlat ise kendi davranışlarından mesul olmalıdır.
- Anne-baba karşı görüşmemek büyük günahlardan biridir; onların hatası bizi yanlışa sürüklememeli.
- 45:30Otobüste Namaz Kılınabilir mi?
- Vakit namazları otobüste kılınabilir, ancak namazın erkanları (kıyam, rüku, secdesi) yerine getirilebilirse.
- Peygamber Aleyhisselatu vesselam vakit namazları için bileğini durdurur ve onun için kılardı.
- Yolculukta molalarda farz namazları kılınmalıdır, namaz da bir ihtiyaçtır ve bunun için durmak gerekir.
- Vakit çıkma endişesi varsa, otobüste kılarak vakit çıkmadan uygun bir yere geçip iade edebilirsiniz.
- 49:10Kurban Bağışlamak
- Vekaleten kurban kesilebilir, mali ibadetler vekalet yoluyla yapılabilir.
- Şehirleşmenin arttığı dönemde kurban ibadetini bir hakkın yerine getirmenin zorluğu olduğu için vekaletle kurban kesmek önemlidir.
- Kurban kesen kişi mali durumu iyi olan insandır, asıl şey kurbanı başkalarıyla paylaşmaktır.
- Diyanet İşleri Başkanlığı'nın rehberliğinde, fetvaları doğrultusunda hareket eden ve denetim altında olan Diyanet Vakfı aracılığıyla kurban bağışında bulunmakta dine sakınca yoktur.
- 52:32Kurban İbadeti ve Paylaşım
- Diyanet Vakfı'nın "Kurbanını paylaş, kardeşinle yakınlaş" sloganı, kurbanın aslında kardeşlerle yakınlaşma ve gönüllerin fethedilmesi için bir bahane olduğunu vurguluyor.
- Kurban eti sadece et değil, insanların gönül ve dünyalarına girme imkanı sunuyor.
- Kurban günü yurt dışında şehirlerde, mahalle idarelerinin tedbirlerine rağmen derilerin, kellelerin ve sakatatların çöplere atılması gibi israflar yaşanıyor.
- 53:37Kurbanın Değerlendirilmesi
- Kurban edilen hayvanın derisi, kellesi ve sakatatı saygın bir şekilde değerlendirilmeli, israf olmamalıdır.
- Yurt dışında giden insanların kurban vekaletiyle ilgili ilginç hatıraları vardır; deriden bile bir parça bile kalmadığı, her şeyin istifade edildiği anlatılmaktadır.
- Diyanet İşleri Başkanlığı ve Diyanet Vakfı aracılığıyla 80 ülkede bu yıl kurban kesimi vekaleti gerçekleştirilecektir.
- 55:41Rıfk ve İbadet
- "Rıfk" zarif davranış, işi güzel yapmak ve kişideki güzellikler demektir.
- Hz. Muhammed (s.a.v.) "Rıfk işe güzellik kadar, rıftan yoksunluk ise işi kusurlu kılar" buyurmuştur.
- Allah bizi işini güzel, temiz, sevecen ve zarif şekilde yapan kimselerden eylesin diye dua edilmelidir.