Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Eyüp Hoca tarafından sunulan bir hukuk eğitim içeriğidir. Eğitmen, borçlar hukuku kapsamında hukuki işlemlerin mal varlığına etkilerini anlatmaktadır.
- Videoda, hukuki işlemlerin mal varlığına etki bakımından sınıflandırılması ele alınmaktadır. Borçlandırıcı, tasarruf ve kazandırıcı işlemler detaylı olarak açıklanmakta, her birinin mal varlığına etkileri örneklerle anlatılmaktadır. Eğitmen, Ali, Ahmet, Mehmet ve Etra gibi karakterler üzerinden borçlanma ve tasarruf işlemlerinin ayrı ayrı değerlendirilmesi konusunu örneklerle açıklamaktadır.
- Videoda ayrıca alacak devri, ibra, borcun dış üstlenilmesi, yenileme, bağışlama, teslim ve trampa gibi özel durumlar ele alınmakta, bir işlemin hem borçlandırıcı hem kazandırıcı olabileceği durumlar ve ivazlı sözleşmelerde her iki tarafın birbirine borçlu olduğu bilgisi de verilmektedir.
- 00:06Hukuki İşlemlerin Mal Varlığına Etkisi
- Hukuki işlemler taraf sayısı bakımından sınıflandırıldıktan sonra, mal varlığına yapmış olduğu etki bakımından da sınıflandırılabilir.
- Mal varlığı, aktif ve pasiflerle birlikte bir bütünü ifade eder; tereke içinde sadece aktif değerler değil, borçlar da mirasçılara intikal eder.
- Kişinin sağlığındaki mal varlığı da taşınır-taşınmaz mallar, hisse senetleri, kıymetli evraklar ve alacaklar gibi aktif değerlerle borçlar gibi pasif değerlerden oluşur.
- 01:32Taahhüt İşlemi ve Borçlandırıcı İşlem
- Mal varlığının aktifinde azalmaya veya daralmaya yol açmayan, sadece pasif kısmında artışa sebep olan işleme taahhüt işlemi veya borçlandırıcı işlem denir.
- Sözleşmeler kural olarak taahhüt işlemidir ve borçlandırıcı işlemdir; mal varlığının aktif kısmında azalma meydana gelmez, sadece pasif kısmında artış meydana gelir.
- Türk hukukunda bir hakkın devredilmesi tek aşamalı bir işlemle olmaz, kural olarak ikili bir aşama gerektirir: önce taahhüt işlemi (borçlandırıcı işlem) sonra tasarruf işlemi.
- 05:39Tasarruf İşlemi ve Zilyetli Nakil
- Tasarruf işlemi, bir kişinin mal varlığının aktif kısmında doğrudan doğruya azaltıcı etki yaratan veya orayı sınırlandıran, daraltan işlemlerdir.
- Bir hakkın devredilmesi için zilyetli nakil gereklidir; zilyetliğin nakil yolu sadece teslimden ibaret değildir, teslimsiz devir yolları da vardır.
- Taşınmazlar üzerinde de aynı durum geçerlidir; taşınmazın mülkiyeti tapuda el değiştirmesi için tescille birlikte olmalıdır.
- 07:44Rehin ve İpotek Sözleşmeleri
- Taşınmazın üzerinde rehin hakkı verildiğinde (ipotek sözleşmesi yapıldığında) taşınmazın üzerinde daralma olmaz, sadece borç altına girilir.
- Taşınmazın üzerindeki mülkiyet hakkı daralır çünkü rehinli bir taşınmaza daha düşük fiyat verilir.
- Cebri icra yoluyla satışta taşınmazın üzerindeki mülkiyet hakkı daralır veya çıkma tehlikesi söz konusu olur.
- 09:48Tasarruf İşlemi Örnekleri
- Bir hukuki işlem mal varlığının aktifini azaltır, orayı sınırlandırır veya daraltır ise tasarruf işlemi olarak adlandırılır.
- Alacağın devri sözleşmesi, mal varlığının aktif kısmını azaltan bir tasarruf işlemidir.
- Alacağın devri sözleşmesinde, alacak mal varlığının aktif kanadından çıkar ve alacak sahibi olan kişiye intikal eder.
- 11:46Tasarruf İşlemleri
- Alacak devri sözleşmesi ve ibra sözleşmesi tasarruf işlemleridir, borçlandırıcı işlem değildir.
- Alacak devri sözleşmesinde alacaklı ve borçlunun rızası gerekir, tek taraflı olmaz.
- İbra sözleşmesinde borçlunun rızası gereklidir, bu durumda alacak sona erer ve mal varlığının aktif kısmı azalır.
- 13:36Borcun Dış Üstlenilmesi
- Borcun dış üstlenilmesi anlaşmasında borçlunun rızası gerekmez, bu bir tasarruf işlemidir.
- Borcun dış üstlenilmesi hem borçlandırıcı hem kazandırıcı bir işlemdir.
- Tasarruf işlemi ve kazandırıcı işlem aynı anda olabilir, ancak tasarruf işlemi ve borçlandırıcı işlem aynı anda olamaz.
- 15:41Borçlandırıcı ve Tasarruf İşlemleri
- Borçlandırıcı işlemde mal varlığının aktifinde değişme olmaz, sadece pasifte artış olur.
- Tasarruf işleminde mal varlığının aktif kısmında azalma veya daralma olur.
- Kazandırıcı işlem, mal varlığının aktifinde artışa yol açan veya pasifi azaltan işlemdir.
- 17:48Kazandırıcı İşlemlerin Örnekleri
- Kazandırıcı işlem hem borçlandırıcı hem kazandırıcı yan yana olabilir.
- Bağışlama sözleşmesi, bağışlayan için borçlandırıcı, alıcı için kazandırıcı bir işlemdir.
- İvazlı sözleşmeler (trampa sözleşmesi gibi) her iki taraf için de borçlandırıcı ve kazandırıcı işlemdir.
- 21:35Borçlar Hukuku Örneği
- Konuşmacı, borçlar hukuku alanında iyi niyetin korunması konusunu örneklendirerek açıklamak istiyor.
- Bir kişi telefonunu üç farklı kişiye (Ahmet, Mehmet ve Ali) farklı bedellerle satmak istiyor ve her üç sözleşme de geçerli oluyor.
- Sözleşme yapmak kişiyi borç altına sokar, ancak eşyanın mülkiyetini sözleşme yapmakla bir diğerine intikal etmez.
- 24:39Temerrüde Düşme Durumu
- Konuşmacı, telefonu Ali'ye devrettiğinde diğer iki kişiye teslim edemeyeceğini ve temerrüde düşeceğini belirtiyor.
- Hakim görüşe göre, telefonu teslim edememe durumu imkansızlık değil, subjektif imkansızlık olarak değerlendiriliyor.
- Devir kime yapıldıysa o malik olur, bu nedenle Ali mülkiyet hakkını kazanırken, diğer iki kişiye karşı borcu aykırı davrandığı için temerrüde düşmüş olur.
- 26:32Etra ve Ayşe Örneği
- Konuşmacı, Etra'nın kolundaki saati Ayşe'ye satmak istiyor ve Etra'nın haberi olmadan bu sözleşme geçerli oluyor.
- Etra'nın saati teslim edilemiyorsa, konuşmacı temerrüde düşmüş olur.
- Etra'nın saati zorla alınırsa, Roma hukukundan gelen "hiç kimse sahip olduğundan fazlasını devredemez" kaidesi gereği tasarruf geçersiz olur.
- 29:57Borçlanma ve Tasarruf Arasındaki Fark
- Borçlanmak ve tasarrufta bulunmak ayrı konulardır.
- Tasarruf geçersiz olsa bile, borçlandırıcı işleminde geçersizlik söz konusu değildir.
- Konuşmacı, bir sonraki derste görüşmek üzere veda ediyor.