Buradasın
Avrupa'dan yansımalar: Yurtdışında Yaşayan Türk Emeklilerinin Maaş Hakkı
youtube.com/watch?v=vKxbEaHzCHEYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Avrupa'dan yansımalar" adlı programda sunucu Nur Hanım, Ankara Barosu avukatlarından 13 yıllık tecrübeye sahip Ceyda Çelik Aksoy ile yurtdışında yaşayan Türk emeklilerinin maaş hakları konusunu ele almaktadır.
- Video, Türkiye'den borçlanarak emekli olanların Avrupa'da çalışabilme hakkı ve yurtdışında yaşayan Türk emeklilerinin aylıklarını alamama sorununa odaklanmaktadır. Avukat Ceyda Çelik Aksoy, 3201 sayılı yasanın 6. maddesindeki "kesin dönüş" şartının zamanla nasıl yorumlandığını, Yargıtay'ın verdiği kararları ve 2016 Şubat ayında yapılan değişiklikten sonra yurtdışında çalışanların aylıklarını alamama durumunu anlatmaktadır.
- Programda ayrıca, yurtdışında çalışan Türk emeklilerinin aylıklarını alamama sorununa yönelik açılan davalar, bilirkişi incelemeleri, iş mahkemelerindeki süreçler ve Anayasa Mahkemesi'ne başvurma planları hakkında bilgiler verilmektedir. Avukat, bu konuda vatandaşların haklarını dava yoluyla alabileceklerini ve izleyicilerin haklarını aramak için harekete geçmeleri gerektiğini vurgulamaktadır.
- 00:23Program Tanıtımı
- Avrupa'dan yansımalar programı yaklaşık bir saati aşkın sürecek ve Avrupa'daki gelişmeleri izleyicilere sunacak.
- Programda Türkiye'den borçlanarak emekli olmanın yolları ve emeklilikle ilgili en son gelişmeler ele alınacak.
- Türkiye'den emekli maaşı alanların Avrupa'da çalışıp çalışamayacağı konusu Ankara Barosu avukatlarından Avukat Ceyda Çelik Aksoy tarafından ele alınacak.
- 01:53Avukat Ceyda Çelik Aksoy'un Tanıtımı
- Ankara Barosu'na kayıtlı serbest avukatlık faaliyeti yapan Avukat Ceyda Çelik Aksoy, on üç senelik avukatlık deneyimine sahip.
- Ankara'da yaşayan Aksoy, Almanya ve Avrupa'nın diğer yerlerine zaman zaman işiyle ilgili olarak gidip geliyor.
- Mali müşavir Ali Torlak ile uzun yıllardır birlikte çalışıyor ve Türkiye'den borçlanarak emekli olmak isteyen vatandaşların işlemlerini hukuki boyutta destekliyor.
- 04:14Türkiye'den Borçlanarak Emekli Olmanın Sorunları
- Türkiye'den borçlanarak emekli olanlar Avrupa'da çalışabilir mi sorusu çok merak edilen bir konu.
- Türkiye'deki emeklilik yaşları daha erken yaşlarda (50-51 yaş) iken, Almanya'daki emeklilik yaşları en erken 65-67 yaşına kadar sürüyor.
- Arada geçen en az 15 senelik süreçte kişi Avrupa'da çalıştığı için Türkiye'deki aylığına kavuşamıyor ve bu durum büyük bir maddi kayıp oluşturuyor.
- 05:23Hukuki Süreç
- Avukat Ceyda Çelik Aksoy, Ankara mahkemelerinde bu konuda ilk davaları açmış ve bu konuda öncülük etmiş.
- Yurtdışında yaşayan kişiler paralarını devlete ödüyor ancak Türkiye'deki maaşlarını alamıyorlar.
- Dava açarak bu tür konularda hakkınızı alabiliyorsunuz, tıpkı mali kartlar döneminde olduğu gibi.
- 07:05Yurtdışında Çalışanların Emeklilik Hakkı
- Yurtdışında çalışan kişilerin Türkiye'den aylık alamayacağı iddiası, şu anki yasaların buna izin vermediği şeklinde savunulmaktadır.
- Daha önce mavi kartlılar emekli olamıyordu çünkü Türkiye, Alman vatandaşlığına geçtiklerini ve artık vatandaş olmadığını iddia ediyordu.
- Binlerce kişinin dava açmasıyla süreç ilerledi ve sonradan yasal düzenleme yapıldı, böylece mavi kartlı kişiler dava açmaksızın emekli olabiliyorlar.
- 09:15Kesin Dönüş Şartının Yorumlanması
- 3201 sayılı yasanın 6. maddesi, kişinin maaşını alabilmek için Türkiye'ye kesin dönüş yapmak zorunda olduğunu belirtmektedir.
- İlk dönemde kesin dönüş şartı, kişinin Türkiye'de yaşamak zorunda olduğu şeklinde yorumlanmıştı.
- Yargıtay, kesin dönüş şartının kişilerin yerleşim hürriyetlerini kısıtlayıcı olarak yorumlanamayacağını, yurtdışında sosyal yardım almasınlar ve çalışmasınlar şeklinde değiştirmiştir.
- 11:18Yargıtay'daki Durum ve Gelecek Beklentileri
- Konuşmacı, Yargıtay'la görüşmeler yapmış ve yurtdışında çalışan kişilerin Türkiye'den aylık alması için hukuki mücadele başlattığını belirtmiştir.
- Yargıtay'daki hakimler, bu konuyla ilgili daha önce hiç müstakil bir dava gelmediğini söylemişlerdir.
- Yurtdışında yaşayan binlerce insan, paralarını ödemiş olmalarına rağmen aylıklarını alamıyor ve bu durum ekonomik kriz nedeniyle daha da önem kazanmaktadır.
- 12:44Yurtdışında Çalışan Emeklilerin Maaş Sorunu
- Yurtdışında çalışan emeklilerin maaşları belli olmasına rağmen, orada çalıştıklarında bu maaşları alamayacakları yasak konuluyor.
- Avrupa'da uzun süreli sekiz saatlik işler bulmak zor ve kısa süreli işlere bile izin verilmiyor, bu da özellikle belirli bir yaştan sonra daha da zorlaşıyor.
- Davalar devam ediyor ve henüz sonuçlanmış bir emsal karar bulunmuyor.
- 13:32Davaların Başlangıcı ve Süreci
- İlk davalar Şubat'taki değişiklikten sonra Nisan ayında başlatılmış ve kuruma özel bir şekilde müracaat edilmiş.
- Kişiler kendileri başvurursa sonuçlar elde edebilir, ancak kurum aylık bağlayıp sonra çalıştığını tespit ederse faiziyle beraber geri ödemek zorunda kalabilir.
- Kuruma müracaat ederken dilekçe yazılır ve bazı kurumlar işyerinden kişinin çalıştığına dair yazı isteyebilir.
- 14:28Mahkeme Süreci ve Zorluklar
- Kurum ret kararı üzerine iş mahkemelerine başvurulmuş, ancak yaz döneminde bölge adliye mahkemelerinin açılması ve Temmuz ayında yaşanan olaylar nedeniyle birçok hakimin görevinden alınması nedeniyle süreç uzamış.
- Şu anda dosyalar bilirkişi incelemesinde ve bilirkişi kişinin sigortalılık süresi, yaş ve prim ödeme gün sayısı olarak aylığa hak kazanmış olup olmadığını inceliyor.
- Kişi aylığa hak kazanmış olmalı, örneğin 48 yaşında aylığa hak kazanıyorsa 45 yaşında davayı açamaz.
- 15:51Hukuki Mücadele ve Beklentiler
- Mahkemelerden olumsuz kararlar çıkacağını ümit ediyorlar, ancak bu konuyu daha önce Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne götüren hiç kimse olmamış.
- Yargıtay'da yapılan görüşmelerde, bu konuda bir haksızlık ve eşitsizlik olduğunun farkındaları belirtilmiş.
- 3201 sayılı yasanın tarihi çok eski ve o dönemin ihtiyaçları oydu, ancak bugünün ihtiyaçları çok farklı olduğu için yasalar ihtiyaçlara göre değişebilir.
- 17:31Dava Açmanın Önemi
- Ne kadar çok dava olursa hakim olarak olumlu karar verme kanaatinin artacağı düşünülüyor.
- 2013'ün 11 ayından sonra çakışan çalışma yapılabilir dedik, ancak bazı meslektaşlar ısrarla yapılamaz dediler ve bu yanlış bilgi nedeniyle birçok kişi mağdur oldu.
- Ne kadar çok kişi her konuda hakkını ararsa o kadar çok sesimiz duyulması ve mağdur olan insanların mağduriyetleri giderilir.
- 19:33Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi
- Anayasa Mahkemesi'ne gidecekler ve olumsuz bir karar çıksa dahi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne kadar taşıyacaklar.
- Anayasa Mahkemesi'nde 3201 sayılı yasanın kesin dönüş şartını taşıyan 6. maddesinin anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olduğu ortaya çıkarsa komple bir yasa değişikliği yapılarak dava açmaksızın kişilerin bu hakkı alma hakkı da olur.
- Dava açanların avantajı, olumlu sonuç çıktığında üç senelik birikmiş maaş alacakları, ancak olumlu sonuçları bekleyip sonra açanlar üç senelik maaşlarından mahrum kalacaklar.
- 21:36Yurtdışında Çalışan Emeklilerin Maaş Sorunu
- Şubat 2016'da çıkan bir yasada, yurtdışında yaşayan emeklilerin maaşlarından %10'luk kesinti (sosyal güvenlik destekleme primi) kaldırılmıştır.
- Almanya ile Türkiye arasında imzalanan uluslararası sözleşme, Akit ülkelerinden birinde yaşayan Türk vatandaşlarının diğerinde yaşayan Türk vatandaşlarıyla eşit haklara sahip olduğunu belirtmektedir.
- Türkiye'deki emekliler yurtdışında çalışırken aylık alamıyor, bu durumda statü olarak eşit olmalarına rağmen haklar anlamında eşitsizlik yaşanmaktadır.
- 23:01Hukuki Temeller ve Mücadele
- Anayasa'nın eşitlik ve çalışma hürriyeti maddeleri, kişilerin dünyanın her yerinde çalışma hakkına sahip olduğunu belirtmektedir.
- Dava dilekçesi, anayasanın maddeleri, uluslararası sözleşme maddeleri, SGK'nın genelgeleri ve mevzuatlar üzerine detaylı ve kapsamlı hazırlanmıştır.
- Sosyal Güvenlik Kurumu'nda binlerce kişi maaş beklemektedir ve dava açıldığında kurumun zarar görmesi endişesi vardır.
- 24:51Dava Süreci ve Katılım Şartları
- Davayı açtıktan sonra kaybedilse bile, hak aranarak elde edilen haklar için mücadele devam etmelidir.
- Dava açmak isteyenler, yaşını doldurmuş, prim gününü ve sigortalılık süresini doldurmuş olmalıdır.
- Dava açabilmek için daha önceki ödeme belgeleri ve kurumdan alınan hizmet dökümü gereklidir.
- 27:44Mücadele Sonuçları ve Gelecek Beklentileri
- Mücadele sonunda binlerce, on binlerce kişinin haklarını elde etmesi ve hem çalışıp hem maaşlarını alabilmesi umut edilmektedir.
- Sosyal yardım alanlar (işsizlik parası, bakım parası alanlar) bu davadan faydalanamamaktadır.
- Vatandaşların aramaya ve sormaya devam etmeleri, Sosyal Güvenlik Kurumu'na da sormaları önerilmektedir.