Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türk Silahlı Kuvvetleri'nde 25 yıl uzman çavuş olarak görev yapmış ve emekli edilirken hak kayıplarına uğratılan Orhan Frikaya'nın Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yaptığı bir konuşmayı içermektedir.
- Konuşma, 2010-2016 yılları arasında yaklaşık 3000 uzman çavuşun, emekliliklerinin son aylarında SGK'daki hizmet sürelerini tamamlayamadıkları için uzman çavuşluk ilişkilerini kesilerek en alt kademeden sivil memur statüsünde emekli edilmiş durumunu ele almaktadır. Konuşmacı, bu sorunun 10 yıldır devam ettiğini ve hükümet yetkililerinin bu sorunu çözmediğini belirtmektedir.
- Konuşmacı, bu uzman çavuşların terörle mücadele birliklerinde görev yapmış, şehit ve gazi vermiş önemli vatan evlatları olduğunu vurgulayarak, onların haklarını geri kazanmaları için Milli Savunma Komisyonu Başkanı İsmet Yılmaz ve Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'a seslenmektedir. Ayrıca, 2016 yılında yaş sınırının 45'ten 52'ye çıkarıldığı halde, 2010 yılında emekli edilen uzman çavuşların hizmet sürelerinin silinmesi ve uzman çavuş rütbesinin kaldırılması konusunda yetkililere kanun teklifinin en kısa sürede geçmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
- Emekli Uzman Çavuşların Hak Kayıpları
- Konuşmacı Orhan Frikaya, yıllarca görev yapıp emekli edilirken ciddi hak kayıplarına uğratılan bir topluluğun haberini yapmak için burada.
- Terörle mücadele birliklerinde görev yapan uzman çavuşlar, vatan savunması için silahlı çatışmalara girerken sürekli şehit düşen ve gazi olan insanlarla karşılaşıyorlar.
- Emekliliği geldiğinde, yıllarca görev, silahlı çatışmalar ve ailelerinden ayrı kalmak gibi başarılar bir anda siliniyor ve vasıfsız bir işte çalışmış gibi emekliye dönüyorlar.
- 02:01Altıbin Sayılı Kanun ve Uzman Çavuşlar
- Konuşmacı, altıbin sayılı kanun ile emekli uzman çavuş özlük haklarını kaybetmiş olan uzman çavuşları anlatıyor.
- Bu uzman çavuşlar, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin ilk uzman çavuşları olup, uzman çavuşluk mesleğinin temelini atan kişilerdir.
- 2010 yılında AK Parti hükümeti, uzman çavuşları emekli etmek için 6000 sayılı kanun çıkardı.
- 03:20Kanunun Uygulanması ve Mağduriyet
- Kanuna göre, 2010 yılına kadar hizmet süresini tamamlayan uzman çavuşlara beşer yılda yıpranma payı verilecek ve uzman çavuş olarak emekli edilecek.
- Hizmet süresini tamamlayamayan uzman çavuşların silahlı kuvvetlerden uzman çavuşluk ile ilgili ilişkileri kesilecek ve milli savunma bakanlığı'nın değişik kadrolarında sivil memur olarak görev yapacak.
- 2010-2016 yılları arasında yaklaşık 3000 uzman çavuş, SGK'daki hizmet sürelerini tamamlayarak uzman çavuş olarak emekli edildi, ancak emeklilik sürelerini tamamlamalarına sadece birkaç ay kalan uzman çavuşların ilişkileri kesildi.
- 05:02Mahkeme Davaları ve Kanun Hükmünde Kararname
- Haklarını almadan emekli edilen uzman çavuşlar haklı olarak mahkemelere başvurdu ve sayısız dilekçe verdiler.
- 2016 yılında AK Parti hükümeti, 676 sayılı kanun hükmünde kararname çıkararak 45 yaş sınırını 52'ye çıkararak uzman çavuşların emekli edilirken hak kayıplarına uğratılmalarının önündeki engeli ortadan kaldırdı.
- 2016 yılından önce hak kayıplarına uğratılan uzman çavuşların sorunlarına dönüp hiçbir AK Partili hükümet yetkilisi dönüp bakmak istemedi.
- 07:01Konuşmacının Kişisel Deneyimi
- Konuşmacı Orhan Frikaya, 25 yıl Türk Silahlı Kuvvetleri'nde uzman çavuş olarak hizmet etmiş ve emekli olmama sadece son üç ay kala prim gün sayımı tamamlayamadığı için 25 yıllık hizmet süresi komple silindi.
- 2010 yılından beri diğer arkadaşlarıyla beraber haklı mücadelenin içinde bu mücadeleyi vermeye çalışıyor.
- Türkiye'de haklarını alan insanlara daha çok hak vermek için değişik kanunlar çıkarılırken, hakları tamamen silinen insanların dönüp yüzüne bakılmıyor.
- 08:35Medya ve Hak Kayıpları
- Uzman çavuşlar silahlı çatışmalarda şehit olunca ulusal basın haber ajansları ekranların en baş sayfasında haber yaparken, hak kayıplarına uğratılıp şehit olmayan uzman çavuşlarla ilgili en küçük bir haber yapmıyorlar.
- Sıradan fabrikalarda veya şirketlerde hak kaybına uğratılan kitlenin sorunları medyada sürekli haberlenirken, 2010 yılından beri hak kaybı mücadelesi veren 3000 uzman çavuşla ilgili en küçük bir haber yapılmıyor.
- Bu uzman çavuşlar, Cudi, Gabar, Afrin, El Bab, Tendürek gibi büyük çatışma bölgelerinde en ön saflarda gidip vatanlarını savunan, Türk Silahlı Kuvvetleri'nde belkemiği olan ve Türkiye Cumhuriyeti'nde en çok şehit ve gazi veren insanlardır.
- 10:29Uzman Çavuşların Özlük Hakları Sorunu
- Konuşmacı, uzman çavuşların sadece şehit oldukları zaman haber olacaklarını ve bu durumun yanlış olduğunu belirtiyor.
- Konuşmacı, bu sorunu daha önce defalarca AK Partili hükümet yetkililerine getirmeye çalıştıklarını, kapılarını çaldıklarını, miting alanlarında önlerine çıktıklarını ve televizyon ve gazeteler üzerinden durumu anlatmaya çalıştıklarını anlatıyor.
- Her defasında hükümet yetkilileri sorunun düzeltileceğini söylese de, aradan geçen on yıl içinde düzelten hiçbir şey olmadı.
- 11:41Meclis'teki Çabalar
- Konuşmacı, sorunları daha sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde muhalefet partilerinin önlerine getirdiklerini belirtiyor.
- İyi Parti, Milliyetçi Hareket Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi milletvekilleri bu sorunu defalarca anlatmaya çalıştılar.
- Cumhuriyet Halk Partisi'nden Mehmet Ali Çelebi ve Milliyetçi Hareket Partisi'nden İzzet Oluyor iki tane kanun teklifi verdi, ancak AK Parti hükümeti bunlara hayır dedi.
- 13:39AK Parti'nin Tepkisi
- 2020 Haziran ayında Türkiye Büyük Millet Meclisi açılıp, Cumhuriyet Halk Partisi'nden Mehmet Ali Çelebi'nin verdiği kanun teklifine AK Partili komisyon başkanı Cahit Özkan "bununla ilgili bir çalışmamız var, bu çalışma en kısa sürede tamamlanacak" şeklinde açıklamalar yaptı.
- Konuşmacı, 2010 yılından beri beklediklerini ve bu sorunun çözülmediğini, AK Parti'nin sadece "haklısınız, bu sorun çözülecek" diyerek hiçbir adım atmadığını belirtiyor.
- Konuşmacı, bu ülkede sıradan sorunlar için kanunlar çıkarıldığını, ancak 6000 sayılı kanun mağduru uzman çavuşlar için hiçbir şey yapılmadığını vurguluyor.
- 15:00Uzman Çavuşların Vatan İçin Yaptığı Fedakarlıklar
- Konuşmacı, Cudi, Gabar, Tendürek, Afrin ve Elvada elde edilen büyük başarıların bu uzman çavuşların operasyonları ve silahlı çatışmaları sayesinde olduğunu belirtiyor.
- Konuşmacı, Türk Silahlı Kuvvetlerinin ilk uzman çavuşlarının yıllarca terörle mücadele birliklerine görev yaptığını ve bu insanların görev yaptığı dönemde IHA'lar ve silahlar olmadığını, karakol baskınları ve şehitlerin sürekli olduğunu anlatıyor.
- Konuşmacı, bu uzman çavuşların sadece emekli uzman çavuş özlük haklarını ve geçmişe dönük hak kayıplarını istediklerini, hizmet ettikleri birinden onurlu bir şekilde emekli etmek istediğini vurguluyor.
- 16:46AK Parti Milletvekillerine Seslenme
- Konuşmacı, özellikle AK Partili milletvekillerinin vicdanlarına seslenerek, 6000 sayılı kanun mağduru uzman çavuş sorunlarına hükümet olarak el atılmadığını belirtiyor.
- Konuşmacı, bu insanların Türk Silahlı Kuvvetleri'nde ilk görev yapan, yıllarca terörle mücadele birliklerinde başlarının üstünden sayısız mermiler geçen insanlar olduğunu vurguluyor.
- Konuşmacı, 6000 sayılı kanun mağduru uzman çavuşların vatan için yaptığı büyük fedakarlıkların ancak şehit düşen arkadaşların güneydoğu'dan batı'ya geldiği zaman fark edildiğini belirtiyor.
- 18:14Milli Savunma Komisyonu Başkanı'nın Açıklaması
- Milli Savunma Komisyonu Başkanı İsmet Yılmaz, uzman çavuşların görev süresinin önce 30 yaşından 35'e, sonra 45'e çıkarıldığını ve emeklilik hakkı verildiğini belirtti.
- Konuşmacı, bu açıklamanın uzman çavuşları çok üzdüğünü ve kırdığını ifade etti.
- Uzman çavuşlar mevsimlik işçi olarak değil, vatanlarını savunmak için meslek olarak uzman çavuşluk mesleğini seçtiklerini vurguladı.
- 19:32Uzman Çavuşların Sorunları
- Uzman çavuşlar terörle mücadele birliklerinin en ön saflarında görev yaptılar ancak emekli edilirken hak kayıplarına uğratıldılar.
- Konuşmacı, 1986 yılında çıkarılan kanunun eksikliklerinin ve hatalarının bugün yaşanan sorunların sebebi olduğunu belirtti.
- Uzman çavuşlar onurlarıyla mesleğini yerine getirdiklerini, onurlu bir şekilde rütbelerini taktıklarını ve vatanlarını teröristle karşı savunmaya çalıştıklarını ifade etti.
- 21:19Milli Savunma Bakanı'nın Sözleri
- Konuşmacı, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın 2018 yılında uzman çavuşların mağduriyetini anladığını ve sevindiğini belirtti.
- Akar'ın 2019 Mayıs 20'de Türkiye çapındaki uzman çavuş dernek başkanlarını Ankara'ya topladığını ve 6000 sayılı kanun ile emekli uzman çavuşların özlük haklarını kaybetmiş olduğunu söylediğini aktardı.
- Akar'ın uzman çavuşların haklarını düzelteceğini ve kısa sürede kanunun çıkacağını söylediğini, ancak 2020 Ekim ayına gelindiğinde hiçbir değişiklik yapılmadığını belirtti.
- 24:14Uzman Çavuşların İstekleri
- Konuşmacı, 3000 uzman çavuşun aileleriyle birlikte 6000 kişi olduğunu ve her birinin 2 çocuk olsa 12.000 kişi bu mağduriyetin düzeltilmesini beklediğini belirtti.
- Uzman çavuşların sadece yaptıkları hizmet sürelerinin silindiğini ve uzman çavuş olarak emekli edilmek istediğini vurguladı.
- Konuşmacı, kendisinin 25 yıl terörle mücadele birliklerinde uzman çavuş olarak hizmet ettiğini ancak emekli olmaya sadece 3 ay kala uzman çavuşluk ile ilgili tüm haklarının silindiğini anlattı.
- 26:07AK Parti Hükümeti'ne Yönelik Eleştiriler
- Konuşmacı, AK Parti hükümetindeki yetkililere seslenerek 2010 yılında çıkarılan kanunun eksik ve hatalı olduğunu belirtti.
- Kanunun büyük bir kitleye uzman çavuş edip, birkaç ay kalan uzman çavuşların uzman çavuşluğu ile ilgili tüm ilişkilerini kesmesi haksızlık olduğunu vurguladı.
- Konuşmacı, SGK'daki kanuna göre 7 yıl bir devlet memuru en son nerede görev yapmışsa emekli olurken, devlet memurunun 65 yaşına kadar meslek sürdürülebileceğini ve kendi bulunduğu statüde bütün hakları verildiğini belirtti.
- 27:21Uzman Çavuşların Haksızlık İddiaları
- Konuşmacı, 23-25 yıl uzman çavuş olarak görev yapmış kişilerin en kritik yerlerden apar topar alınıp vasıfsız kimlik kartları verilerek emekli edildiğini ve bu durumun hakka, adalete ve vicdana sığmadığını belirtiyor.
- Silahlı çatışmalara girmeyen, ailesinden uzak kalıp psikolojik sorun yaşayarak mesleği hakkıyla yerine getiren bu kişilerin hak kayıplarına uğratılmaması gerektiğini vurguluyor.
- AK Parti hükümet yetkililerine seslenerek, emekli uzman çavuş özlük hakları ve kimlik kartları konusunda Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kanun çıkarılmasını istiyor.
- 28:32Geçmişe Dönük Hak Kayıpları
- Konuşmacı, geçmişe dönük hak kayıplarının çok önemli olduğunu ve aynı görevi, aynı statüde beraber yapan birçok uzman çavuşun emekli maaşlarını, ikramiyelerini ve primlerini düzgün bir şekilde alırken, kendilerinin 2010 yılından beri cezalandırıldığı için bu haklardan mahrum kaldıklarını belirtiyor.
- Aynı görevi yapmış olmalarına rağmen emekli edilirken bu haklardan yıllardır mahrum kalmış olduklarını ve bu haksızlığın derhal yetkililer tarafından düzeltilmesini istiyor.
- AK Partili milletvekillerinin kendilerine yakışır bir şekilde kanun teklifi vererek bu mağduriyeti yaşayan vatan evlatlarının sorunlarının çözümü için bir kanun teklifi verip, bunun en kısa zamanda kanunlaşmasını ve yasallaşmasını beklediklerini söylüyor.
- 29:27Cumhurbaşkanı'na Çağrı
- Konuşmacı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a seslenerek, 3000'e yakın uzman çavuşun haksız bir yere, yanlış bir şekilde 2010 yılında AK Parti hükümetinin çıkardığı kanundaki hatalar nedeniyle yanlış bir şekilde 2010 yılından beri haklı mücadelesinin devam ettiğini belirtiyor.
- Muhalefet partisi yetkililerinin defalarca TBMM'de konuşma yaparak bu konuyu dile getirdiklerini ve kanun teklifleri verdiklerini, ancak AK Parti hükümetindeki yetkililerin her defasında hayır oyu kullandığını söylüyor.
- Konuşmacı, 6000 sayılı uzman çavuşların bu vatana yıllarca hizmet ederek yaptıkları hizmet sürelerinin karşılığını haklı olarak istediklerini ve diğer uzman çavuşlar gibi, polisler gibi, subaylar gibi yıllarca bu vatana hizmet etmiş olduklarını vurguluyor.
- 30:52Kanun Teklifinin Önemi
- Konuşmacı, kanundaki eksiklikler ve hatalar nedeniyle bu insanların uzman çavuş hizmet sürelerinin silinmiş olduğunu ve yetkililerin 2016 yılından sonra bunun hatanın farkına varıp önlemini almış olduğunu belirtiyor.
- 2016 yılından önce hak kayıplarına uğratılan 6000 sayılı kanun mağduru uzman çavuşların sorununun maalesef görmediğini ve bu sorunu özellikle yetkililerin görmesini istediklerini söylüyor.
- Konuşmacı, kanun teklifinin en kısa sürede TBMM'den geçmesini istiyor ve 3000'e yakın uzman çavuşları beraber beklediğini belirtiyor.