Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, elektrik öğretmeni Cahit Kumbasa tarafından sunulan bir eğitim içeriğidir. Öğretmen, tek buton devresinin yapımını ve röle kullanımını adım adım göstermektedir.
- Videoda öncelikle tek buton devresinin çalışma prensibi açıklanarak başlanıyor, ardından devre elemanlarının plakete yerleştirilmesi ve bağlantılarının yapılması detaylı olarak gösteriliyor. Daha sonra röle ile lambanın nasıl kontrol edildiği test ediliyor ve röle çıkışına bağlanan yükün şebekeden çektiği akımın röle kontaklarının dayanma gücüne göre seçildiği açıklanıyor.
- Devre elemanları arasında 555 entegre, çeşitli dirençler, BC237 transistör, diyot, kondansatör, buton ve anahtar bulunmaktadır. Röle 5 ampere kadar dayanabilmekte ve 12V besleme ile çalışmaktadır. Video, devrenin tamamlanması ve 220V lambaya bağlanmasıyla sonlanmaktadır.
- 00:08Tek Buton Devresi Tanıtımı
- Elektrik öğretmeni Cahit Kumbasa, tek buton devresi yapımı hakkında bilgi veriyor.
- Butona basıldığında röle uçlarının enerjilenmesi sonucu açık kontak kapanıyor ve lamba yanıyor.
- Butondan el çekildiğinde bile uçların enerjili kalacağı için lamba yanmaya devam ediyor, butona tekrar basıldığında ise enerji kesiliyor ve lamba sönüyor.
- 00:44Devre Elemanlarının Seçimi
- Devrede lamba yerine motor gibi başka bir alıcı da bağlanabilir.
- Bağlanacak alıcının şebekeden çektiği akım önemlidir, örneğin motor 10 amper çekiyorsa röle kontakları da 10 ampere dayanmalıdır.
- Alıcının şebekeden çektiği akımı bilmek ve ona göre röle seçmek gerekiyor.
- 01:37Devre Elemanlarının Plakete Yerleştirilmesi
- Devre elemanları plaketin üzerine devre şemasına uygun şekilde yerleştiriliyor.
- Giriş klemensi, rölenin çıkışları için klemens, 555 entegre, 100k direnç, 10k dirençler, kalıp direnç, transistör, diyot, kondansatör, anahtar ve buton plakete yerleştiriliyor.
- Entegre yerleştirilirken çentikli kısım sol tarafa bakacak şekilde, transistör kollektör sağ tarafa bakacak şekilde yerleştiriliyor.
- 05:52Devre Bağlantılarının Yapılması
- Artı 12 volt, anahtardan çıkıp entegrenin 8. ve 4. bacaklarına, 10k direncin girişine ve rölenin sağ taraftaki bobin ucuna bağlanıyor.
- 555 entegrenin 2. ve 6. bacakları kısa devre ediliyor ve bu kısa devreden butonun girişine bir ek alınıyor.
- 100k direncin çıkışıyla butonun çıkışını ve kondansatörün artı bacağını birbirine bağlanıyor.
- 08:17Diğer Bağlantıların Yapılması
- 1k direncin çıkışından BC237 transistörün base bacağına (2. bacağına) bağlanıyor.
- Transistörün kollektör ucu (1. bacağı) ile diyotun artısı ve rölenin 1. bobin ucu birbirine bağlanıyor.
- Rölenin diğer bobin ucuyla diyotun eksi ucu birbirine kısa devre ediliyor ve bu bağlantıdan anahtarın çıkışına gidiliyor.
- 09:35Eksi Bağlantıların Yapılması ve Devrenin Tamamlanması
- 10k dirençlerin çıkışları birbirine kısa devre ediliyor ve bu ucu butonun girişine getiriliyor.
- Kondansatörün eksi çıkışını, 10k direncin çıkışını, transistörün emiter bacağını ve entegrenin 1. bacağını eksi girişine bağlanıyor.
- Rölenin açık kontak uçları çıkış klemensine bağlanıyor ve devre tamamlanıyor.
- 11:30Devrenin Test Edilmesi
- Devrenin artı 12 volt ve eksi 12 volt beslemesi yapıldıktan sonra rölenin kontak uçlarına 220 voltluk bir lamba bağlanıyor.
- Şebekeden gelen nötür lambaya, faz ise rölenin açık kontağının bir ucuna bağlanıyor.
- Butona basıldığında röle bobin enerjisi alıyor, kontaklarını kapatıyor ve lamba yanıyor; butona tekrar basıldığında rölenin enerjisi kesiliyor, kontaklar açılıyor ve lamba sönüyor.
- 12:22Röle Testi ve Çalışma Prensibi
- Butona basıldığında röle çekildi, lamba yandı ve kontak kapandı.
- Butona tekrar basıldığında bobin enerjileri kesildi, kontak açıldı ve lamba söndü.
- 220 voltluk 4 wattlık bir lamba şebekeden fazla akım çekmediği için röle ile test edildi.
- 12:54Röle Seçimi ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Röle çıkışına yüksek güçlü bir alıcı bağlanacaksa, yükün şebekeden çektiği akım bilgisine dikkat edilmelidir.
- Şebekeden çekilen akım 10 amper ise, rölenin kontaklarının 10 ampere dayanması gerekir.
- Yük arttıkça şebekeden çekilen akım da artar, bu nedenle rolenin akım kontaklarının akım güçleri de artırılmalıdır.