Buradasın
Katı, Sıvı ve Gaz Yakıtlı Isıtma Kazanlarının Periyodik Kontrolü Rehberi
youtube.com/watch?v=Hc4fsi_bNucYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir operatör tarafından sunulan, katı, sıvı ve gaz yakıtlı ısıtma kazanlarının periyodik kontrolünü anlatan kapsamlı bir eğitim içeriğidir.
- Video, ısıtma kazanlarının periyodik kontrolünün nasıl yapılacağını adım adım açıklamaktadır. İçerikte iş sağlığı ve güvenliği kuralları, kişisel koruyucu donanımların kullanımı, hidrostatik testler, kazan kapaklarının açılması, ısıtma yüzeylerinin kontrolü, emniyet sistemleri, yakıt besleme sistemleri, basınç sınırlayıcıları, sıcaklık kontrol sistemleri ve ölçüm cihazları gibi konular detaylı olarak ele alınmaktadır.
- Ayrıca kazan tesisatının kontrolü, koruma topraklaması, enerji ve kumanda panosu kontrolleri, motor koruma sistemleri ve hidrostatik test için gerekli ekipmanlar, test yöntemleri ve teknik detaylar da videoda sunulmaktadır. Katı yakıtlı ve sıvı yakıtlı kazanlar için özel kontroller ve güvenlik önlemleri de vurgulanmaktadır.
- 00:08Kazan Periyodik Kontrolü Hakkında Genel Bilgi
- Bu video, suyun ısı taşıyıcı olarak kullanıldığı, müsaade edilebilir azami işletme sıcaklığı 110°C, işletme basıncı 10 bar ve emniyet sıcaklığı sınırı 120°C olan katı, sıvı ve gaz yakıtlı çelik, demir dışı metal ve dökme demir ısıtma kazanlarının periyodik kontrolünü kapsar.
- Periyodik kontrolü gerçekleştirecek personel, iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinden işletmeye özgü kurallar hakkında bilgi almalıdır.
- Kontrol personeli baret, iş ayakkabısı, eldiven ve gerektiğinde kulaklık, gözlük, maske gibi kişisel koruyucu donanımları kullanmalıdır.
- 01:02Güvenlik Önlemleri
- Periyodik kontrolü gerçekleştiren uzmanın üzerinde yüzük, kolye, saat gibi aksesuarlar bulunmamalıdır.
- Kazan üzerinde işlemler yapılırken, güvenli ve sabit kurulu merdiven veya çalışma platformu bulunmalıdır.
- İşletme tarafından kazanın çalışması, güvenlik, kullanımı ve riskleri konusunda bilgi sahibi bir personelin eşlik etmesi ve kişisel koruyucu donanımlarını kullanması sağlanmalıdır.
- 01:42Kazan Kontrol Süreci
- Vanalarda boşaltma işlemleri yapılırken, sıcak akışkanla temas ve püskürme risklerinden dolayı akış önünde durulmamalıdır.
- Kazan kapaklarının açılmasından önce menteşeler ve bağlantı kısımları incelenerek kapak düşmelerinin önlenmesi sağlanmalıdır.
- Kazan kapaklarının açılmasından sonra ısıtma yüzeylerinin ortam sıcaklığına getirildiğinden emin olunmalı ve yüzey kontrolleri gerçekleştirilmelidir.
- 02:10Elektrik ve Hidrostatik Test Hazırlığı
- Kazan üzerinde ve pano üzerinde yapılacak kontrollerde alçak akım dedektörü ve benzeri ölçüm cihazlarıyla elektrik enerjisinin olup olmadığı kontrol edilmelidir.
- Hidrostatik test sonucunun manometrede okunabilmesi ve kişilerin güvenliği için kazan ortam sıcaklığına kadar soğutulmuş olmalıdır.
- Kazanın ortam sıcaklığına kadar soğutulmasından ve basıncın sıfırlanmasından sonra emniyet valfi sökülmelidir.
- 02:43Hidrostatik Test Hazırlığı
- Kazan tamamen su ile doldurulmalı ve doldurma işlemi esnasında en üst seviyede açık bırakılmalı, kazan içinde hava kalmamasına dikkat edilmelidir.
- Hidrostatik testlerin gerçekleştirilebilmesi için su ve elektrik temin edilmelidir.
- Kazan üzerinde gidiş ve dönüş hattı körlenmelidir, körleme işleminin kör flanş veya kör tapalarla yapılması tercih edilmelidir.
- 03:23Kazanın İncelenmesi
- Kazan ön ve/veya arka duman sandığı kapakları açılmalıdır, böylece kazanın iç kısımlarının muayene edilebilir olmalıdır.
- Kazan kapaklarını açmak için gaz veya sıvı yakıt hattının sökülmesi gerekir ve test sonrası sızdırmazlığından emin olunmalıdır.
- Limit termostat kontrolü için hassas uçlarının yerleri öğrenilmeli ve uçlar dışarı çıkarılmalıdır.
- 04:14Kazan Bilgilerinin Kontrolü
- Kazan sistemi ve tesisatı konusunda operatörden bilgi alınmalı, kazanın özellikleri ayrıntılı bir şekilde öğrenilmeli ve tesisatın konumu belirlenmelidir.
- Kazan üzerinde bilgi etiketinin olduğu, gerekli bilgilerin bulunduğu, kolay sökülemeyecek şekilde iliştirildiği, okunaklı ve Türkçe olduğu tespit edilmelidir.
- Kazan kapasitesine dikkat edilmeli çünkü bu, basınç sınırlaması ve güvenlik tedbirlerini belirleyecektir.
- 05:21İşletme Talimatları ve Tamir Kaynakları
- Kazan üzerinde veya yakın bir yerde işletme ve bakım talimatlarının operatör için her zaman mevcut olduğu gözlemlenmelidir.
- İşletme talimatlarının kazan sistemi ve tesisatı ile tutarlı, anlaşılır, dikkat çekici, okunaklı ve Türkçe olduğu tespit edilmelidir.
- Kazan üzerinde gerçekleştirilen tamir kaynakları için, kaynak yapan personelin vasıfları, kaynak yönteminin doğruluğu ve benzeri ile ilgili prosedürlere göre işlemlerin yapıldığına dair belgeler işletme tarafından beyan edilmelidir.
- 07:15Kazan Kapak Kontrolü
- Arka ve ön duman sandığı kapak contalarında deformasyon olmamalı, kapaklar operatöre açtırılmalı ve iç bölgesinde kırık parça dökülmesi olmamalıdır.
- Kapak kenarlarındaki contaların yerine uygun şekilde monte edildiği, eksik kısımları bulunmadığı ve yapısını koruduğu kontrol edilmelidir.
- Kapakların kilit mekanizmaları denenmeli, çalışır durumda oldukları tespit edilmeli ve kilitler el ergonomisine uygun olmalı.
- 08:15Kazan İç Yapısı ve Vanalar
- Alev, duman boruları, külhan, ateşe dayanıklı tuğla ve alev çarpma plakası gibi ısıtma yüzeyinde deformasyon olmadığı, yüzeylerin temiz olduğu kontrol edilmelidir.
- Kazan üzerinde bulunan vanalar sonuna kadar açılıp kapatılmalı, deformasyon olmamalı ve hidrostatik test sonrası sızıntı yapmamalıdır.
- Kazan üzerinde sıcak yüzeyle temas riskinin önlenmesi için yalıtımın olduğu ve yalıtımda eksik veya deformasyona uğramış kısımların olmadığı kontrol edilmelidir.
- 09:41Atmosfere Açık Sistemler
- Atmosfere açık sistemlerde genleşme deposunun ısıtma sisteminin en yüksek konumunda bulunduğu tespit edilmelidir.
- Havalık ve taşkın borusunun aktif durumda açık olduğu ve borularda tıkanıklık olmadığı kontrol edilmelidir.
- Genleşme deposunda haberci borusu ve emniyet borusunun olduğu ve kapatılma imkanı olmadığı tespit edilmelidir.
- 10:18Emniyet Sistemleri
- Kazan sisteminde aşırı basıncı koruma için yaylı tip emniyet valfi veya valflerinin olduğu, kazanla emniyet valfi arasında kapatılma ihtimali bulunan vana veya vanaların olmadığı tespit edilmelidir.
- Ayarlanabilen emniyet valfi üzerinde ayar bozulmalarının anlaşılması için dış ayarlamalar üzerinde mühürlenme işleminin yapıldığı tespit edilmelidir.
- Emniyet valfinden çıkacak akışkanın kişilere zarar vermemesi için çıkışların güvenli şekilde drenaj ve yerlere tahliye edildiği kontrol edilmelidir.
- 11:07Katı Yakıtlı Kazanlar
- Katı yakıtlı kazanlarda hareket eden bileşenlerin personeli yaralamasını engellemek için önlemlerin alınmış olduğu, bağlantılarının çözülmemiş olduğu kontrol edilmelidir.
- Hazne doldurma açıklıklarının personelin içeri düşmesini engelleyecek şekilde düzenlenmiş olduğu tespit edilmelidir.
- Besleme bandının bir güvenlik pimi veya benzer bir donanımla korunduğu ve devreye girdiğinde sistemi tamamen durdurduğu tespit edilmelidir.
- 12:03Alev ve Yanma Kontrolü
- Alevin ve yanma yastığının muayenesine izin veren bir düzeneğin sağlanmış olduğu kontrol edilmelidir.
- Ana yakıt kesici olarak görev yapan bir vananın yakıt hattı üzerinde bulunduğu, tam olarak açılıp kapatılarak çalıştığı kontrol edilir.
- Ön ısıtma sistemi çalıştırılarak pot depo üzerindeki termometre üzerinden sıcaklığın yükselmesi gözlemlenmelidir.
- 13:28Ateşleme Sistemi
- Ateşleme sisteminin ilk harekete başlamasından önce baca gazı geçişlerini temizlemesini sağlayan ön süpürme sisteminin olduğu tespit edilmelidir.
- Operatör brülörü çalıştırdığında, ateşleme olmadan ön süpürme fanının devreye girdiği tespit edilmelidir.
- Kazan kapağının ve brülörün yerine uygun şekilde bağlandığından emin olunmalıdır.
- 13:54Basınç ve Sıcaklık Emniyet Sistemleri
- 300 kilowatttan daha fazla ısı çıkış gücüne sahip kazanların, en yüksek ayar basıncının açılmasını engellemek üzere bir basınç sınırlayıcı ile donatıldığı kontrol edilmelidir.
- Basınç değeri sınırlayıcının üst ve alt değerlerine indirilerek emniyet valfinin doğru çalıştığı tespit edilmelidir.
- Kazan için tasarlanan basınç değerinin altına düşülmesi durumunda, basınç sınırlayıcının ısı beslemesini kapatması veya otomatik doldurma başlatması veya operatöre haber veren ikaz sistemine sahip olması gerekir.
- 14:54Sıcaklık Kontrol Sistemleri
- Isı beslemesini kesecek ve kilitleyecek sıcaklık emniyet sınırlayıcının veya sınırlayıcılarının olduğu tespit edilmelidir.
- Kontrol termostatı belirlenen sıcaklık değerinin üzerine çıkarıldığında brülörün çalıştığı, altına düşürülduğunda brülörün çalışmasının durduğu tespit edilmelidir.
- Kontrol termostatı bağlantılarının uygun olduğu, ayar mekanizmalarının eksik olmadığı ve herhangi bir deformasyon olmadığı tespit edilmelidir.
- 16:26Manometre ve Termometre Kontrolü
- Kazanın üzerinde en az bir manometrenin olduğu, uygun şekilde bağlanmış olduğu ve bağlantılarında çözülme olmadığı kontrol edilmelidir.
- Manometre gösterge camında kırık, kir ve leke olmamalı, manometre kalite sınıfı kazan üzerindeki manometre kalite sınıfından daha yüksek olmalıdır.
- Kazan üzerinde en az bir sıcaklık ölçüm cihazının bulunduğu, termometre bağlantılarında çözülme olmaması ve hassas ucu test termometresi ile ölçülmeli ve karşılaştırılmalıdır.
- 18:09Kazan Bakımı ve Muayenesi
- Kazanın gözlemlenmesi, temizlenmesi, bakımı ve muayenesi için açıklıkların bulunduğu tespit edilmelidir.
- Açıklık bağlantılarının çözülmemiş olduğu ve herhangi bir deformasyona uğramadığı kontrol edilmelidir.
- Açıklık ölçülerinin üretim standartlarında belirtilen ölçülerde olduğu şerit metre ile ölçülerek doğrulanmalıdır.
- 18:32Kazan ve Doldurma/Boşaltma Sistemleri
- Kazan üzerinde uygun sayıda ve yerlerde doldurma ve boşaltma sistemlerinin tespit edilmelidir.
- Doldurma ve boşaltma vanaları açılıp kapatılarak çalışır durumda oldukları kontrol edilmelidir.
- Hidrostatik test sonrası boşaltma vanası açılarak basıncın düşürülmesi sırasında manometre üzerinde veya drenajdan akışın gerçekleştiği ve kapatıldığında akışın kesildiği anlaşılmalıdır.
- 19:05Hava Alma Tertibatları ve Koruma Topraklaması
- Kazan tesisatında hava alma tertibatlarının bulunduğu tespit edilmeli ve hava alma tertibatları açılıp kapatılarak akışın olduğu gözlemlenmelidir.
- Tüm ünite koruma topraklamasının sürekliliği multimetre ve benzeri ölçüm cihazları ile tespit edilmelidir.
- Koruma topraklamasının değerlerinin ölçülmesi kontrol kapsamında değildir.
- 19:31Enerji ve Kumanda Panoları
- Kazan dış ortam şartlarına kapalı, korunaklı bir yapı içinde ise enerji ve kumanda panosunda temas riskine karşı koruma için muayene, bakım, operatör ve benzeri personeller için enerji bulunduran kabloların açık olacak uçlarının parmakla temas edilemeyecek şekilde IP2X koruma derecesinde olduğu kontrol edilmelidir.
- Kontrolden önce ana besleme panosundan tüm enerji kesilmeli ve enerjinin olmadığı akım dedektörü, kontrol kalemi ve benzeri araçlarla kontrol edilmelidir.
- Kumanda ve enerji panolarında kanal kapakları, kablo girişleri ve kablo muhafazalarının olduğu, montajlarının uygun olduğu ve herhangi bir deformasyona uğramadıkları kontrol edilmelidir.
- 20:25Güvenlik Sistemleri
- Ek yapılan kablolarda klemensler kullanılmalıdır.
- Bakım ve muayene personellerinin güvenliği için brülör, pompa ve benzeri güç devreleri de sağlanan enerjiyi kesen kilitlemeli tip ana şalterin olduğu tespit edilir.
- Ana şalter açılıp kapatılarak çalışır durumda olduğu tespit edilmelidir.
- 21:01Motor Koruma Sistemleri
- Brülör, pompa ve benzeri ekipmanlarda bulunan motorları aşırı yüke karşı tüm gerilimli iletkenlerin motorlara sağladığı enerjiyi keserek koruyan sigorta ve benzeri sistem olduğu tespit edilmelidir.
- Sigortaların açılıp kapatılarak çalışır durumda olduğu tespit edilmelidir.
- Motor sargılarının tamamının aşırı yüke karşı ayrı ayrı korundukları tespit edilmelidir.
- 21:34Motor Koruma Röleleri
- Motor koruma veya diğer adıyla faz sıralı koruma rölesinin olduğu tespit edilmelidir.
- Motora gelen fazların en az ikisinin yeri değiştirilerek ardından tek fazın sökülmesi ile motora giden enerjinin kesildiği tespit edilmelidir.
- Kontaktörlerin çalışır durumda olduğu, motorların devreye girip çıktıkları anlarda gözlemlenmelidir.
- 22:15Artık Akıma Karşı Koruma
- Motorların artık akıma karşı korundukları tespit edilmelidir.
- Artık akıma karşı koruma rölesi kapatılarak motorlara giden enerjinin kesildiği anlaşılmalıdır.
- Artık akıma karşı koruma anahtarının test butonunun da çalışır durumda olduğu test butonuna basılarak kontrol edilmelidir.
- 22:57Hidrostatik Test
- Tamamen su ile doldurulmuş ve havası boşaltılmış kazana uygun ağızdan test pompası bağlanmalıdır.
- Kazan etiketi üzerinde belirtilen en fazla çalışma basıncı değerine kadar basınç uygulanarak test gerçekleştirilmelidir.
- Test süresi sonunda manometre üzerinde işaretlenen değerde hiçbir değişme olmadığı tespit edilmelidir.
- 23:29Hidrostatik Test Sonrası Kontroller
- Test sonucunda deformasyon ve sızıntı olmadığı uygun aydınlanma araçları kullanılarak kontrol edilmelidir.
- Test sonrası kazan etrafında dikkatlice inceleme yapılarak yalıtımın etrafında herhangi bir su sızıntısı olup olmadığı da kontrol edilmelidir.
- Hidrostatik test kazan etiketi üzerinde belirtilen en fazla çalışma basıncı değerinde her periyodik kontrolde, kazan üretim standardında belirtilen basınç değerinde ise önemli bakım onarım faaliyetlerinden sonra, işletmeye alınmadan önce ve yönetmelikte belirlenen sürelerde yapılmalıdır.
- 24:05Hidrostatik Test Detayları
- Hidrostatik test sonrası yakın inceleme için kazana yaklaşılmadan önce, basınç en fazla çalışma basıncının bir tam onda bir katından daha az olmayacak ve test basıncının sıfır tam onda dokuz katından daha fazla olmayacak şekilde düşürülmelidir.
- Test manometresinin skala büyüklüğü, test basınç değerinin bir buçuk katından daha az ve dört katından daha fazla olmamalıdır.
- Eğer hidrostatik test basıncı değeri, doğrulaması yapılacak olan kazan manometresinin en büyük skala değerini aşıyorsa, manometrenin altında bulunan vana kapatılarak manometre devreden çıkarılmalıdır veya doğrulama işleminden sonra kazan manometresi sökülmelidir.
- 24:48Basınç Değişim Hızları
- Üretim standardında başka değerler verilmediği takdirde, hidrostatik test için basınç değişim hızı, test basıncının yaklaşık olarak yüzde yetmişbeş'ine kadar dakikada on bar basınç değerinden fazla olmamalıdır.
- Geri kalan yüzde yirmi beşinde ise dakikada yaklaşık olarak bir ila iki bar basınç değeri arasında olmalıdır.
- Hidrostatik test sonrası basınç düşürme hızı basınç yükseltme hız değerine uymalıdır.
- 25:16Emniyet Valfi Testi
- Test pompasıyla emniyet valfi veya valflerinin testi için basınç değeri, kazan etiketi üzerinde yazan en fazla çalışma basıncına getirildiğinde sızdırmaya başladı.
- Tam açma konumuna geldiğinde basıncın ayar basıncından yüzde ondan daha fazla yükselmediği ve basınç değeri düşürüldüğünde emniyet valfinin kapanarak boşaltmayı durdurduğu tespit edilmelidir.
- Basınçlandırma işlemi yapılırken ayar basıncının kolay okunabilmesi için debi mümkün olduğunca düşük tutulur.