Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Bursa Orhangazi'de çekilen bir çiftlik programıdır. Programda sunucu, Türkiye'nin her yerine giden ve budama, aşılama gibi işlemler yapan profesyonel budama uzmanları Tufan ve İsmail ile birlikte ceviz bahçelerinde budama tekniklerini göstermektedir.
- Video, ceviz ağaçlarının doğru budama tekniklerini kapsamlı şekilde ele almaktadır. Aşılanmış ağaçların budaması, şekil budaması, verim budaması, modifiye lider sistemi ve goble sistemi gibi farklı budama teknikleri uygulamalı olarak gösterilmektedir. Ayrıca, budama zamanlaması, rüzgar yönüne dikkat edilmesi, lider seçimi ve uç alma teknikleri gibi önemli konular da anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca ceviz ağaçlarının ilk yıllarında sert budanmasının önemi, yaz ve kış budamalarının gerekliliği, dölleyici çeşitleri ve dikim koşulları hakkında bilgiler de paylaşılmaktadır. Ceviz ağaçlarının uzun ömürlü olduğu (50-100 yıl) ve doğru bakımın önemine değinilmekte, Türkiye'deki ceviz üretiminin durumu ve makineleşme süreci hakkında da bilgiler verilmektedir.
- 00:22Ceviz Bahçelerinde Budama Önemi
- Bursa Orhangazi'de ceviz bahçelerinde budama mevsimi başlamıştır.
- Türkiye'de aşırı miktarda ceviz dikimi yapılmakta ve diğer meyvecilik de ilerlemektedir.
- Ceviz ağaçlarını büyütürken istenen şekli vermek için budama işlemi önemlidir.
- 01:05Budama Mesleği ve Profesyonellik
- Büyütme budaması, verime yatırma budaması ve şekil budaması gibi işlemler profesyonellik gerektirir.
- Türkiye'nin her yerine giden budama uzmanları, arazileri verimli bahçe haline getirmektedir.
- Bahçe sahipleri genellikle budama, aşılama, bitki besleme, ilaçlama ve gübreleme konularında bilgi sahibi değildir.
- 02:44Orhangazi'deki Bahçe Durumu
- Orhangazi'deki bahçe ortalama 20 dekar ve 6 yaşında olup, daha önce budaması ehil olmayan eller tarafından yapılmıştır.
- Bahçe tesis edilirken ortalama 50-60 adet yerli çeşit aşı yapılmış, ancak tozlayıcı görevini görmemiştir.
- Geçen sene yabancı çeşitlerle aşı ile çeşit değiştirme yapılmış ve bu sene ilk budaması yapılacak.
- 04:06Erken Verime Yatırma ve Budama Türleri
- Erken verime yatırma, bahçe 1-3 yaşına geldiğinde ilk temelleri atılmaması durumudur.
- Verime yatırma, ağaçta bakteriyel hastalıklara sebep olabilir ve tozlanması için uygun olmayabilir.
- Verim budaması 4-6 yıl sonra yapılır ve meyveye yatırma ile ilgilidir.
- 05:17Sert Budama ve Verime Yatırma
- Sert budama, ağacı büyütmek için yapılır ve ağaç fonksiyonuna geldiğinde sadece obur dallar çıkarılır.
- Verime yatmamış bir fidanın veya ağacın verime yatacağı kısmı hızlı büyür.
- Ağacın doğru bitki besleme ve gübreleme yapıldığında, 5. yaşında istenen forma ulaştıysa artık budama sadece obur, kırılan veya hastalıklı dallar için yapılır.
- 06:39Aşı Yapılmış Ağaçların Budaması
- Aşı yapılmış ağaçlarda, ilk patladığı zaman enerjisini harcamaması için bir dal tutulur.
- Boşa giden enerji, olması gereken dala gittiğinde o dalın üzerinde daha fazla meyve gözü oluşur.
- Ağacın etrafına döndüğümüzde rüzgarın akış yönünü hesaplayarak bir lider dal seçmek gerekir.
- 08:09Budama Teknikleri
- Kalın kesimlerde mutlaka su tut süreceğiz kestiğimiz yerlere.
- İlk yıldan bakıldığında ilerleme yavaşsa ikinci yıl tek lider bırakmak gerekir.
- Çatallanma genelde yabancı çeşitlerde çok olur ve çift çatallar teke düşürülür.
- 10:37Ceviz Ağaçlarının Budama İşlemi
- Ceviz ağaçlarının ana hatlarıyla budama işlemi yapıldıktan sonra, kalanların rahat büyümesi için uç alımı yapılacak.
- Rüzgarın karşı istikametine doğru lider seçilmeli ve ağacın sağlığı için oburlar (boş gözlü kav) alınmalıdır.
- Zamanında yapılmayan budama, rüzgarın yönüne göre kayma oluşmasına ve yeni sürgünlerin meyillenmesine neden olur.
- 13:13Modifiye Lider Sistemi
- Ceviz ağaçlarında modifiye lider sistemi tercih edilir çünkü sıraya sık dikim yapıldığında goble sistemi yerine daha uygun olur.
- Geleneksel sistemde veya yerli çeşitlerde 10-18'de 8 dikim yapılmış yerlerde goble değişik doruk dallı lider sistemi tercih edilir.
- Yabancı çeşitlerde ticari olarak tesis edildiği için modifiye lider üzerinde budama sistemi kullanılır.
- 15:38Budama Tekniği
- Modifiye lider sisteminde öncelikle lider olarak seçilen dalın rakip dalları çıkarılır.
- İlk kattaki dallar arasındaki açı çok dar olduğunda, meyve gözlerinin oluşacağı için sürgünlerin çabuk kapanmasını önlemek için bir dal alınır.
- Yabancı çeşitlere has çatallanma özelliği vardır ve bu çatallanmaların bir tanesi bırakılır.
- 17:36Uç Alma ve Budama Önemi
- Budama işlemi tamamlandıktan sonra uç alma yapılır, özellikle ilk katlarda yukarı ve dışa doğru bakan gözlerin üzerinde.
- Rüzgarın hangi taraftan estiği bilinerek, liderlerin karşı tarafa doğru bakan gözlerin üzerinden kesilmesi gerekir.
- Budama işlemi hassas bir konudur ve özellikle ilk zamanlarda yapılan budamalar çok önemlidir.
- 19:16Budama Hataları ve Sonuçları
- Piyasada "ben budamacıyım" diyerek bahçeleri telef eden budamacılar vardır, bu da üreticilere zarar verir.
- Bakteriyel yanıklıktan dolayı meyve dökümüne sebep olan bu durum, üreticinin bilgisizliğinden kaynaklanır.
- Sert budama işlemi, ağaçların zamanında budanmaması nedeniyle yapılır, normalde kademeli olarak yapılmalı ve 5-6 yaşında düzeltilmelidir.
- 21:07Ceviz Ağaçlarının Budama İşlemi
- Ceviz ağaçlarında sert budama yapılmazsa, küçük meyve gözleri ve dalları oluşacak, bu da ağacın büyümesini engelleyecek.
- İlk yıllarda meyve istenmediği için lider sert alınır ve obur (hızlı sürgün atan) bir ağaç şekli tercih edilir.
- Yaz budamaları, istenmeyen doğrultuda büyüme olmaması ve ağaca yük olmaması için yapılır.
- 22:54Budamanın Önemi
- En kötü budama hiç budamamaktan iyidir çünkü ağaçların budanması sağlık açısından, zararlı hastalıklar açısından ve verime etki eder.
- Hava almayan dallı sistemde hastalıklar ve zararlılar daha çok gelir, bu nedenle ağacı ferah ve geniş tutmak önemlidir.
- Budama yapılmazsa ilaçların nüfus etmesi daha zor olur.
- 24:17Budama Teknikleri
- Boşa büyüyen ve boşa giden enerji olan dallar teke düşürülür, ilk yıl aşı yapıldığında tek dalda büyütmeleri gerekir.
- Budama sırasında ağacın devrilmesini önlemek için zayıflatma yapılır ve kesilen dallar yüzde otuz'luk bir aşıyla kesilir.
- Budama işi hem bedenen hem bilgi gerektiren zor bir meslektir.
- 25:53Ceviz Ağaçlarının Yaşam Süresi
- Ceviz, diğer meyvelere göre daha uzun süreli bir meyvecilik sektörüdür.
- Sağlıklı bir ceviz ağacı yaklaşık elli ve yüz yıl arası performans gösterir, sonra meyvesi ve kalitesi düşmeye başlar.
- Ceviz ağaçları sağlıklı kalırsa değiştirilmez, ancak hastalanır veya zararlılarla mücadele edemezse değiştirilir.
- 27:30Taçlandırma ve Kat Oluşturma
- Budama sırasında tek lider kalır ve üzerinde katlar alabilmek için sert kesim yapılır.
- İlk katta maksimum dört tane dal bırakılmalı, dallar birbirinin üstüne gelmeyecek şekilde sık olmamak şartıyla katlar oluşturulmalıdır.
- Altta dallar istenmez çünkü kültürel işlemler ve gübrelemeler için alan gereklidir.
- 29:51Türkiye'deki Durum
- Türkiye'deki bahçelerin yüzde yetmiş-seksen'i bu şekilde olup, düzeltmek için gidilmektedir.
- Sert kesimler yapılsa da ilerleyen zamanlarda daha faydalı olacağını düşünüyorlar.
- 30:14Ceviz Ağaçlarının Budaması
- Budama işlemi insanlara yanlış gelebilir, ancak budamadan büyüyen ağaç yoktur.
- Yabancı çeşitler erken verime yatar ve birkaç meyve gördüklerinde budamaya pek fazla önem vermezler.
- Yaz sezonunun sonunda yaz budaması yapılacak ve istenmeyen durumlarda müdahale edilecektir.
- 31:18Dölleyicilerin Budaması ve Arazide Yayılımı
- Dölleyiciler genellikle bilirkişi tarafından tesis edilen bahçelerde rüzgarın yönüne doğru dikilir.
- Bazı üreticiler bilinçsiz bir şekilde tozlayıcıları aynı sıraya dikebilir, bu da verim açısından olumsuz etkileri olabilir.
- Tozlayıcılar tek çeşide belbe alamamak gerekir, birkaç çeşit tozlayıcı bahçede tesis edilmelidir.
- 32:45Ceviz ve Tozlayıcıların Özellikleri
- Ceviz genelde rüzgarla tozlanır, kiraz, erik ve şeftali gibi meyveler arıyla tozlanır.
- Tozlayıcı çeşitlerin özelliği aşırı derecede püskül yaparak chatner'ı veya başka bir çeşidinin erkek çiçeklerinin dişi çiçekleri tozlamasıdır.
- Chatner'lar yüzde elli kendine verimlidir, ancak hiçbir meyvenin zayi olmasını istemediğimiz için tozlayıcılar düzenli bir şekilde yerleştirilmelidir.
- 33:43Cevizcilikte Dikim ve Toprak Şartları
- Cevizcilik sadece budama değil, dikimde bir temel vardır ve bu temel uygulanmalıdır.
- Marmara bölgesinde killi topraklarda kök kısmındaki fitopter ve sarum yağışlarla biriken suları toplar, bu nedenle dikim için hafif bir sırt yapılmalıdır.
- İç Anadolu'da kumlu taşlı topraklarda, yağmur yağsa da arazide birikmeyen, drenajlı topraklarda ceviz yetiştiriciliği daha uygundur.
- 35:31Cevizcilik Sektörünün Durumu
- Konuşmacılar 1994 yılından beri cevizcilikte çalışıyor ve yerli çeşitlerle başlayıp müthiş paralar kazanmışlardır.
- Türkiye'de cevizcilik sektöründe başarı yüzde elli fifty gidiyor, yüzde elli boşa gidiyor, yüzde elli düşe kalka gidiyor.
- Ceviz şu anda para kazandırıyor, ancak bazı üreticiler alışkanlıklarını değiştirmiyor ve kalitesi üç sene geriye gidiyor.
- 36:59Cevizcilikte Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Budamalarda ilk yıllarda güzel bir budama yapılması ve eğil kişiler tarafından yapılması gerekir.
- Çeşit seçiminde ve dikimlerde çok dikkat edilmesi gerekiyor, sık dikim yapılacaksa ona göre budamalar yapılması ve çeşitler seçilmesi gerekir.
- Toprak yapısı sıkıntılı olan yerlerde ağaçlar hastalıklara maruz kalıyor ve gelişim sonunda sıkıntılar doğabiliyor.
- 38:30Cevizcilikte Makinelaşma
- Son beş-on yıldır ceviz sektöründe makinelaşma yaygınlaştı, akülü budama makasları, uzatmalı teleskopik makaslar, silkeleme aletleri, kurutma ve ayıklama aletleri kullanılmaya başlandı.
- Ceviz ayrı bir meyvecilik haline geldi, traktörler satılışı hızlandırdı ve makineye geçiş hızlandı.
- Bursa Orhangazi'de zeytin bahçeleri yanında şeftali, armut ve ceviz bahçeleri de bulunuyor, ancak profesyonel danışmanlar sayesinde bahçeler daha düzenli ve sağlıklı hale gelecektir.