Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Bursa Çalı'da çekilen bir tarım programıdır. Programda sunucu Sinan Bey ve bağcılık uzmanı Rıza Oruç Bey yer almaktadır. Rıza Bey, yıllardır bölgedeki bağcılık hakkında bilgi potansiyeli yüksek biri olarak tanıtılır.
- Video, Türkiye'deki üzüm yetiştiriciliği tarihini, çeşitlerini ve yetiştiricilik tekniklerini kapsamlı şekilde ele almaktadır. İçerik, Bursa Çalı'nın üzüm yetiştiriciliği tarihinden başlayarak, Türkiye'deki farklı bölgelerde tercih edilen üzüm çeşitlerini, bağ kurma ve bakımı, telli terbiye sistemi, kültürel işlemler, hastalık ve zararlılarla mücadele, gübreleme teknikleri ve hasat öncesi hazırlıklar gibi konuları kapsamaktadır.
- Programda Amerikan anacı çeşitleri (41B, 5B, Lot 110R), sofralık üzümler (Red Globe, Alfons, Levelle, Michelle Palyare, Ata Sarısı, Hamburg Misketi) ve Ege bölgesindeki pazar payları hakkında teknik bilgiler verilmektedir. Ayrıca, telli terbiye sisteminin avantajları, budama teknikleri, somakların çiçek dönemine geçmeden bakır ve böcek ilacı kullanarak kırmızı örümcek veya salkım güvesi önleminin önemi ve yaprak uyuzu, mavi küf gibi hastalıklara karşı periyodik ilaç uygulamalarının gerekliliği gibi pratik bilgiler de paylaşılmaktadır.
- 00:15Bursa Çalıda Üzüm Yetiştiriciliği
- Bursa Çalıda bal üzüm yetiştiriciliği hakkında bilgiler verilecek.
- Bu bölge, Türkiye'nin 20 yıl önce bağcılıkın en hızlı geliştiği bölgelerden biriydi.
- Bursa'da diğer tarım ürünlerinin gelişmesine rağmen üzüm yetiştiriciliği hala devam ediyor ve teknik bilgisini koruyor.
- 01:23Programın Amacı
- Programda yabancı çeşit üzümler hakkında bilgi verilecek.
- Üzüm yetiştiriciliği artık ciddi bir potansiyele ulaştı ve üreticilerin değerlendirebileceği bir alternatif meyve haline geldi.
- 03:14Bölgenin Tarihi
- Çalı bölgesi bağcılık açısından çok eski ve kadı defterlerine göre bu bölgede en yüksek ve pekmez, üzüm üretimi yapıldığı belirtiliyor.
- 50'li ve 60'lı yıllara doğru Türkiye genelinde bağcılıkta floora hastalığının belirmesi yeni anaçlara arayışlara götürmüş.
- 40'lı yıllardan 2000'li yıllara kadar Çalı bir üretim merkezi olmuş ve yılda en az 500 bin Amerikan anacı üretilmiş.
- 06:02Anaçlar ve Özellikleri
- Amerikan anacı kurak ve nematoda karşı dayanıklı performans sergilemiş.
- Lot serisi olan 41B ve 5B çeşitleri en çok halk arasında tutulan anaçlar.
- 5BB sadece sulak tabanlar için tercih edilen bir araçtır.
- 07:03Anaç Seçimin Önemi
- Anaç çok önemlidir çünkü bağcılıkta temel anaçtır ve üzerine tesis edilir.
- Hobicilerin üzümün üst tarafını kesip toprağa dikmeleri flookrasaya karşı dayanıklı olmayan kalemlere neden olabilir.
- Toprak tahlilinden hangi anacın hangi rakamı vereceğini görmesi gerekmektedir çünkü bir ürün 50-100 yılı görebilir ve evladiyelik bir fabrika gibi değerlendirilmelidir.
- 08:22Türkiye'de Üzüm Çeşitleri ve Coğrafi Etkileri
- Türkiye'nin birçok bölgesinde asma fidanı gönderilmekte, üreticilerin talep ettiği fidan çeşitleri genellikle sofralık üzümlerdir.
- Sofralık üzümler arasında Red Globe, Alfons, Levelle, Michelle Palyare veya Ata Sarısı (İtalyan beyaz misket) gibi çeşitler en tercih edilenlerdir.
- Üzüm çeşitleri her bölgede aynı randımanı vermez; coğrafi şartlar, verim ve kaliteyi etkiler.
- 11:01Eski ve Yeni Üzüm yetiştiriciliği
- Eski yetiştiricilikte göztaşı ve kükürt kullanılırken, şimdi sofralık üzümler için periyodik en az 17-18 ilacat uygulanmaktadır.
- Eski bağlar kütük, goble, dört dallı veya gol sistemlerle yetiştirilirken, şimdi telli kordon sistemleri ve makinalı işleme tercih edilmektedir.
- Yedi çeşit üzümün çıkmasıyla beraber sofralarda 7-10 aya kadar, bazen 11 aya kadar üzüm bulunabilmektedir.
- 13:16Üzüm Çeşitlerinin Özellikleri
- Red Globe üzümü Ağustos ayında olgunlaşmasına rağmen dalında bırakılırsa Aralık ayında, buzanede ise tam bir yıl dayanabilme ömrüne sahiptir.
- Alfons üzümü çok güzel bir aroması ve sofrada pazarda da yüksek değerlerine sahiptir.
- Türkiye'de 1000'den fazla isimle anılan üzüm çeşitleri aslında aynı üzümdür, sadece bölgelere göre farklı isimlerle anılmaktadır.
- 16:34Bölgesel Üzüm Çeşitleri
- Antalya bölgesinde Tarsus Beyazı klasik çeşittir, Yalovası Yağı ise erkenci olması sebebiyle pazar payı kazanmıştır.
- Ege bölgesinde Sultani taşlanmış, Alaşehir-Salihli bölgesinde ise yeni yüksek sistemlerde Red Globe yetiştirilmektedir.
- Red Globe sofralık üzümlerde kral konumundadır, salkım büyüklüğü, renk ve dayanma ömrü açısından öne çıkmaktadır.
- 18:48Üzüm Çeşitleri ve Üreticiliği
- Erkenci ve çekirdeksiz üzüm çeşitleri dışında, Crimson Sittis ve Red Globe gibi çeşitler de raf ömrü uzun olan popüler üzüm çeşitleridir.
- Üzüm yetiştiriciliği her bölgede farklı isimlerle anılır ve tür-özellikler değişir, bu takip etmek büyük bir beceri gerektirir.
- Üzüm yetiştiriciliği ciddi bir bakım ister, budama yapılmazsa çok verim erken ölüme sebep olabilir.
- 21:20Üzümün Ekonomik ve Tarihi Önemi
- Üzüm çok bereketli bir meyve türüdür, tarihi zincirde defne ile beraber bereket tanrısının figüründe yer almıştır.
- Üzüm yaprakları da ekonomik değer taşır, dolma yapmak için kullanılır ve bağcılar taze sürgün yapraklarını pazara getirerek paraya çevirirler.
- Türkiye'de bağcılıkla ilgili Yalova, Trakya-Tekirdağ ve Manisa araştırmacılığı gibi araştırma istasyonları bulunmakta ve gen zenginliği açısından üstünlük sağlar.
- 24:37Alfons Levella Çeşidi ve Kültürel İşlemler
- Alfons Levella veya Bursa bölgesinde "Çarşan Siyahı" olarak bilinen bu misket melez çeşidi çok verimlidir ve en az otuz tane somak üretir.
- Somak, üzümlerde çiçek açmadan evvel sürgünle beraber çıkan salkımdır ve somak göstermiş bir üzüm ergenlik çağına girmiş bir genç kız gibidir.
- Kültürel işlemlerde gövdede bulunan obur sürgünler temizlenir, salkım olmayan boş koltuklar alınır (koltuk alma) ve bu işlem ağaçta havalanmayı sağlar.
- 27:14Koltuk Alma İşlemi
- Koltuk alma işlemi, ana sürgünden yaprağın dibinden çıkmış olan sürgünleri temizlemedir ve bu işlem en körpe zamanda yapıldığında ağaca zarar vermez.
- Üzümün sürgünü en ufak bir rüzgarda kırılabilir, bu nedenle sertleşmesi beklenir ve çok fazla derin koltuk alınmamalıdır.
- Koltuk temizliği erken yapılmalı, ancak somak olup olmadığı belirgin olmadan erken yapılırsa haklar belirir, bu nedenle mevsim belirginleştiğinde yapılmalıdır.
- 29:01Üzüm Bağında Kültürel İşlemler
- Üzüm bağlarında koltuk alındıktan ve üzüm taneleri büyüklüğüne geldikten sonra (yaklaşık 20 gün sonra) uç alma işlemi yapılır.
- Uç alma işlemi, aşırı işçiliği engellemek ve ağaçtan gelen esas özsuyunun sürgünlere değil tanelere gitmesini sağlamak için yapılır.
- Yılda 1-2 kez yeşil budama (uç alma) işlemi mutlaka yapılır.
- 30:09Telli Terbiye Sistemi
- Telli terbiye sistemi beş telden oluşur: ana gövdeyi taşıyan tel, taze sürgünler için olan iki ve dört tel.
- Taneler irileştikçe somaklar aşağı doğru döner ve boş kısımda salkım taneleri daha iyi ilaç alması ve mücadelenin rahat yapılması sağlanır.
- Telli terbiye sistemi işçilikten ekonomik tasarruf sağlar, meyve kalitesini artırır ve filiz kırılması gibi sorunları önler.
- 31:38Telli Terbiye Sisteminin Avantajları
- Kordon karışık sistemde her sene anakola taşıyıcı tele indirilir ve sürgünler yukarıdaki telleri sarar.
- Yeşil sürgünler ağaçın gölgelenmesini sağlar ve meyvelerin güzel renk almasını sağlar.
- Telli terbiye sistemi, file sistemi ile birlikte kullanılarak kuşlardan, yabani hayvanlardan ve arılardan ürün korunabilir.
- 33:41Telli Terbiye Sisteminin Etkileri
- Sıcak bölgelerde telli terbiye sistemi, standart homojen bir ışık alması sağlayarak üzüm tanelerinin her tarafının aynı renkte ve albeniye ulaşmasını sağlar.
- Yeni bağ kurulurken artık eski sistem yerine herkes telli terbiye sistemi kullanmaktadır.
- Telli terbiye sistemi her meyveye uygulanabilir ve ürünün kontrol altında olması büyük avantaj sağlar.
- 35:40İklim Değişikliğinin Etkileri
- Son zamanlarda iklim şartları değiştiğinden, mevsimler arasında endişe yaşanmaktadır.
- 14 Nisan'da gelen kar, bozuk patlamalar ve somak veriminin azalmasına neden olmuştur.
- Bursa'nın farklı bölgelerinde (Keles, İznik, Pamukova) iklim değişikliğinin farklı şekilde kötü etkileri görülmektedir.
- 37:15Tarım ve Verimlilik
- Günümüzde bağcılıkta 200-300 dönüm yerle uğraşmak yerine 30-40 dönüm ile uğraşıyor ve minimum yerle maksimum verim almak gerekiyor.
- Sera sistemlerinde ağaç başına 50-60 kilo verim alınırken, açık sistemde hiçbir tedbir almayan kişi 10 kiloyu bulabilirse büyük bir başarıdır.
- Tarım alanında ciddi manada kafasını iyi kullanan ve para kazanan kişiler, tarlaya gelip yerle bir olan kişilerin ise kazanç sağlaması zordur.
- 40:59Somak Bakımı ve İlaçlama
- Somaklar çiçek dönemine geçmeden bakır ve böcek ilacı hafif katılarak kırmızı örümcek veya salkım güvesi önlemi alınmalıdır, aksi takdirde üzüm olarak görülmeyip sadece somak olarak kalır.
- Temmuz-Ağustos ayında üzüm olarak görünmesi için periyodik ilaçlar atılmalı ve Haziran ayından sonra kükürt ve türevleri kullanılarak hasada hazırlanılmalıdır.
- Bu periyodik işlem en az yedi işlem yapılmalıdır, aksi takdirde sağlıklı bir ürün alınma şansı olmaz.
- 41:52Hastalık ve Zararlılarla Mücadele
- Somak yetiştiriciliğinde en önemli mücadele bakırlı ve kükürtlü ilaçlarla yapılır.
- En büyük hastalıklar yaprak uyuzu ve mavi küftür, bu hastalıklara karşı en az beş-altı yedi mücadele yapılmalıdır.
- Hasattan yirmi gün önce mücadeleler kesilmelidir, organik ve insan sağlığı için zarar vermemek için.
- 42:39Gübreleme ve Mücadele Teknikleri
- Kışa girerken toprak altı gübreler, yaz sürümü öncesi hafif azotlu gübreler ve yaprak gübresi kullanılabilir.
- Alfos gibi tanelerde cirit asit kullanılarak daha nelerin saçma tanesi büyüklüğüne geldiğinde mücadele yapılmalıdır.
- Saçma tanesi büyüklüğünde olan, koruya koruk dönemine girmemiş ve çekirdek oluşmamış üzümlere iyileştiriciler etkili olur, daha büyük tanelere atılan iyileştiricilerin yararı yoktur.
- 44:02Bağ Bilgileri ve Çeşitler
- Bağdaki ağaçlar altı yaşındadır ve çok iyi bir gelişim göstermektedir.
- Bölgede ana çeşitler İtalyan beyaz misket (Ata Sarısı'nın kokulu versiyonu), Alfons Level (Bursa tabiriyle Çarşamba Karası) ve Kardinal'dır.
- Bağda en az elli çeşit üzüm bulunmakta: Pembe Gemi, Trakya, İlkeren, Yalova İncisi gibi çeşitler de aşılık aracı olarak bulundurulmaktadır.
- 46:37Program Kapanışı
- Programda bağcılık adına yeni bir pencere açılmış ve yüz yıllık bir bilgi ve deneyim paylaşılmıştır.
- Bu bilgiler üzüm yetiştiricileri için farklı bakış açıları sunacak ve farklı işlemlerin uygulanmasına vesile olacaktır.
- Program sonunda bağcılar için iyi bakımlı, bol ürünlü, bereketli ve kazançlı bir bağcılık dilenmiştir.