Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir Linux uzmanının Arch Linux işletim sisteminde grafiksel kullanıcı arayüzü kurulumunu adım adım anlattığı eğitim içeriğidir. Konuşmacı, daha önce Arch Linux'un temel kurulumunu gösterdiği bir videonun devamı niteliğindedir.
- Video, grafiksel kullanıcı arayüzünün ne olduğunu açıklayarak başlıyor ve ardından Arch Linux'ta grafiksel arayüz kurulumunun tüm aşamalarını gösteriyor. İlk bölümde ekran kartı sürücüleri, Xorg display server ve KDE masaüstü ortamının kurulumu anlatılırken, ikinci bölümde Xinit ile oturum kontrolü, ekran ayarları, Türkçe dil ve klavye ekleme, ekran büyütme sorunlarını çözme ve otomatik başlatma ayarları gibi konular ele alınıyor.
- Video, Arch Linux'un ileri seviye kullanıcılar için hazırlanmış bir dağıtım olduğunu vurgulayarak, grafiksel arayüz kurulumunun manuel olarak yapılması gerektiğini belirtiyor. Ayrıca, KDE Plazma'nın Windows'a benzer arayüzü ve kişiselleştirme seçenekleri hakkında bilgiler verilmekte, sanal makinede çalıştığı için yavaş çalıştığı ancak normal kurulum yapıldığında daha iyi çalışacağı belirtilmektedir.
- 00:01Arch Linux Grafiksel Kullanıcı Arayüzü Kurulumu
- Videoda Arch Linux grafiksel kullanıcı arayüzü kurulumları anlatılacak.
- Önceki Arch Linux kurulum videosunda temel kurulum gösterilmiş ve sistem kullanımına göre gerekli paketlerin kurulması gerektiği belirtilmiş.
- Grafiksel kullanıcı arayüzü, işletim sistemlerinin ilk çıktığı siyah ekrandan farklı olarak, dosya oluşturma gibi işlemleri sağ tıklayarak yapabilmemizi sağlayan bir arayüzdür.
- 02:24Grafiksel Arayüz Seçimi
- Grafiksel arayüz seçimleri işletim sistemini hangi amaçla kullanmanıza bağlıdır.
- Linux'ta en çok bilinen masaüstü ortamları GNOME, KDE ve XFCE'dir.
- Masaüstü ortamları, Windows ve Mac OS'ta aşina olduğumuz gibi bütün bir sistemi ele alır: masaüstü, başlat menüleri, pencere yöneticileri, klasör yöneticileri ve uygulamalar.
- 03:53Arch Linux ve Grafiksel Arayüz
- Arch Linux daha çok ileri seviyede Linux ilgisi olan kullanıcılara yönelik hazırlanmış bir işletim sistemidir.
- Arch Linux kurulumunda grafiksel arayüz otomatik olarak kurulmaz, kullanıcı kendisi gerekli paketleri kurmalıdır.
- Ubuntu, Fedora gibi dağıtımlar kurulduğunda grafiksel arayüz otomatik olarak kurulur.
- 05:01Grafiksel Arayüz Kurulumu İçin Hazırlık
- Grafiksel arayüzü çalıştırmak için bir display server'a (görüntü sunucusu) ihtiyaç vardır.
- XG veya Vaillant gibi görüntü sunucuları kurulabilir.
- Fiziksel kurulum yapıyorsanız, bilgisayarınızın işlemcisine (Intel veya AMD) uygun paketleri kurmanız gerekir.
- 08:27Ekran Kartı Sürücüleri
- Grafiksel arayüzlerin çalışabilmesi için ekran kartı sürücüleri kurulmalıdır.
- Laptoplarda işlemci ile gelen ve harici ekran kartı olabilir, bu durumda her iki sürücü de kurulmalıdır.
- Çift ekran kartlarında geçişlerin olması için Bumblebee gibi ek paketler de kurulabilir.
- 11:18XG Kurulumu
- Ekran kartı sürücüleri kurulduktan sonra XG (Xinit) kurulabilir.
- XG otomatik olarak başlatılması gereken şeyleri ayarlar.
- X-Term gibi terminal uygulamaları da kurulabilir.
- 13:59Display Manager Kurulumu
- Display Manager, grafiksel arayüzlerin otomatik başlatılması ve oturum kontrolü için kullanılır, ancak bu videoda X.init ile işlemler gerçekleştirilecek.
- Grafiksel kullanmak isteyenler için LightDM gibi seçenekler mevcuttur.
- Kurulum işlemi tamamlandıktan sonra X.init dosyası yapılandırılmalıdır.
- 15:28X.init Ayarları ve Başlangıç
- X.init başlatmadan önce settings'te display kısmında video memory verilmeli ve ses içinde pools audio aktifleştirilmelidir.
- Login olduktan sonra "start xfce" komutu girildiğinde KDE Plazma ekranı karşılanır.
- Kurulum zor değil, en çok yoran sistemleri ayarlamasıdır.
- 16:34Dil ve Klavye Ayarları
- Language kısmından Türkçe dil eklenebilir ve üst sıraya atılabilir.
- Keyboard kısmından Türkçe klavye eklenebilir ve üst sıraya atılabilir.
- Sistem bilgileri kısmından terminal açıldığında Xfce, Xfce of amend plazma ve window manager olarak Keywin görülür.
- 18:15Ekran Ayarları ve Hata Çözümü
- Display configuration kısmından ekran büyütülebilir.
- Ekran büyütme hatası alındığında settings'te display'i VBox VGAY olarak değiştirmek gerekir.
- Oturum hesabını açtıktan sonra otomatik olarak IDE'nin çalışması için terminalde hangi shell kullanıldığını bilmek gerekir.
- 19:22Otomatik Başlangıç Ayarı
- Hangi shell kullanıldığını bilmek için terminalde "whoami" komutu kullanılabilir.
- Terminalde "bashrc" dosyası düzenlenerek otomatik başlangıç ayarları yapılabilir.
- Ana ekranda birden fazla sayfa açılabiliyor, yan yana gelmiyor sadece tuşlarla geçiş yapılabiliyor.
- 20:49Ekran Kişiselleştirme ve Ek Uygulamalar
- KDE ekranı kişiselleştirilebilir ve çeşitli ayarlar sunulabilir.
- Kurulum tamamlandıktan sonra Firefox ve Gedit gibi uygulamalar kurulabilir.
- KDE Plazma, sade ve güzel bir arayüze sahip, Windows'u kullanan birisi için hoş bir masaüstü ortamıdır.
- 25:10Kurulum Sonucu
- KDE Plazma, masaüstü, evramid plazma, window manager ve teması birmiş olarak başarıyla kurulmuştur.
- Video detaylı bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır.
- Diğer masaüstü sistemlerini kurmak isteyenler için yazılı rehberlere bakabilirler.