Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Gizem Yılmaz Ertem'in sunumuyla Ankara stüdyosundan yayınlanan bir yatırım bültenidir. Programda Alican Türkoğlu (dış politika uzmanı), Gizem Uzun (ekonomi uzmanı), Haluk Bürümcekçi ve İsmail Güner gibi ekonomi uzmanları yer almaktadır.
- Video, 2020 yılının ilk işlem gününde piyasalara etki eden jeopolitik riskleri ve ekonomik verileri ele almaktadır. Özellikle ABD'nin İran'ın en büyük liderlerinden Kasım Süleymani'yi öldürmesi, Libya tezkeresi ve bunların petrol, altın, döviz ve borsa fiyatlarına etkileri detaylı olarak incelenmektedir. Ayrıca Amerika ve Türkiye'nin ekonomik verileri, Merkez Bankası'nın Zeka'daki komisyon uygulaması ve Aralık ayı enflasyon beklentileri de analiz edilmektedir.
- Programda BIST endeksinin performansı, Türk Lirası'nın oynaklığı, döviz piyasalarına yansımalar ve ekonomik veri ajandası hakkında bilgiler verilmektedir. Konuşmacılar, ekonomik verileri grafikler ve verilerle destekleyerek analiz etmekte ve piyasa beklentileri hakkında değerlendirmelerde bulunmaktadır.
- 00:13Yatırım Bülteni ve Jeopolitik Riskler
- Yatırım bülteni sunucusu Gizem Yılmaz Ertem, piyasalara gündemini dış politikadaki risklerin vurduğunu belirtiyor.
- Libya'da ABD hava saldırısı ve İran'ın en büyük liderlerinden birinin bulunması sonrasında ABD-İran gerginliği artmış durumda.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ABD Başkanı Trump'ın Libya'ya ilişkin temasları ve tezkereye dair detaylar Meclis gündeminde görüşülmüş ve oy çokluğuyla kabul edilmiştir.
- 01:14Jeopolitik Risklerin Etkileri
- İranlı komutan Kasım Süleymani, ABD Başkanı Trump'ın emriyle Bağdat'ta öldürüldü ve bu olay 2020 yılına bu gündemle başlandı.
- Saldırı sonrası jeopolitik risk algısı ile petrol ve altın fiyatları yükseldi, petrol fiyatlarında %5'e yakın bir yükseliş gerçekleşti.
- Merkez Bankası döviz cinsinden zorunlu karşılıklara komisyona başladığına dair bir haber derlendi.
- 03:05Piyasa Durumu
- Borsa İstanbul 115.932 seviyesinden günü tamamladı ve %1,30'luk bir yükseliş gösterdi.
- Dolar/Türk Lirası 5,96 seviyesinde, Euro/Türk Lirası 6,65 seviyesinde ve Euro/Dolar paritesi 1,1165 seviyesinden geçiyor.
- Türkiye'de 2 yıllık, 5 yıllık ve 10 yıllık tahvil faizleri yatay bir seviyede kapanırken, gösterge kağıdın bileşik seviyesi %11,72'de kaldı.
- 04:29Dünya Borsaları ve Emtia Piyasası
- Londra FTSE %0,80, Paris CAC %1,00, Frankfurt DAX %1 ve İtalya MIB %1,40'luk bir yükselişle günü kapattı.
- Brent petrol fiyatı Asya seansında 68,17 dolarda %2,90'luk bir yükseliş gösterdi.
- Amerikan tipi ham petrol 62,85 dolarda %2,73 yukarıda ve ons altın fiyatları 1.542 dolarda kaldı.
- 06:00Ekonomik Veri Ajandası
- Türkiye'de Aralık Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) %0,50'lük bir medyan beklentisiyle gelecek ve yıllık bazda %11'lerin üzerinde kapatılacak.
- Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) son birkaç aydır TÜFE'nin altında açıklanıyor.
- Almanya'nın Tüketici Fiyat Endeksi, ABD Kasım İnşaat Harcamaları ve ABD Aralık İmalat Endeksi açıklanacak.
- 07:11Jeopolitik Risklerin Devamı
- ABD'nin saldırısıyla İran'ın en önemli isimlerinden biri olarak görülen Kasım Süleymani'nin Bağdat'ta öldürülmesi bölgeyi gerginliği artırdı.
- Pentagon, bu saldırının İran'ın gelecekteki saldırılarını caydırma amacıyla düzenlendiğini belirtirken, İran Dışişleri Bakanı Zarif ABD'yi haydutça maceracılığının tüm sonuçlarından sorumlu olacaktır şeklinde eleştirdi.
- ABD'nin kendi içinde de tartışmalar var; Cumhuriyetçilerden Trump'ın kararına destek varken, Demokratlar ABD vatandaşlarının hayatını daha fazla riske attığı gerekçesiyle eleştiriyor.
- 09:59Kasım Süleymani'nin Öldürülmesi ve Jeopolitik Etkileri
- İsrail, en önemli düşmanını Amerika Birleşik Devletleri'nin öldürdüğünü açıkladı, bu da Kasım Süleymani'nin politik ve bölgesel açıdan kritik bir isim olduğunu gösteriyor.
- Hammani ve Reva Arif'ten gelen açıklamalar, bölgenin önümüzdeki günlerde sıkışacağını ve uzun süreli bir çatışma sürecine girebileceğini gösteriyor.
- ABD ile İran arasındaki gerginliğin çatışma noktasına gelmesi, tüm politikaların birinci gündem maddesinin bu konu haline gelmesine neden oldu.
- 11:59Libya Konusu ve Türkiye'nin Rolü
- Libya'ya asker gönderme tezkeresi Türkiye Büyük Millet Meclisi'nden 325 kabul oyuyla geçti ve kısa sürede TSK mensuplarının bölgeye harekete geçmesi bekleniyor.
- Berlin'de düzenlenecek Libya konferansı Ocak sonu-Şubat başı gibi toplanması bekleniyor ve Türk askerinin bölgede olmasının önemli olduğu vurgulanıyor.
- Trump ile Erdoğan arasındaki telefon görüşmesi sonrası Beyaz Saray, dış müdahalenin Suriye ve Libya'daki durumu karmaşık hale getirdiğini vurguladı, bu da ABD ile Türkiye'nin aynı noktada olmadığını gösteriyor.
- 14:15Jeopolitik Risklerin Piyasa Etkileri
- Asya seansında borsalar tarafında belirgin bir etki görülmedi, hisse senetleri karmaşık bir seyir gösterirken döviz tarafında kısmen yansıma var.
- Dolar küresel ölçekte güçlenirken, güvenli liman olarak adlandırılan yen artıda kaldı ve faizlerde geri çekilme var.
- Petrol fiyatlarında yükseliş görülüyor: Brent petrol %2,90 artıda 68,17 dolarda, WTI ise %2,70 primi ile 62,85 dolarda.
- 16:04Petrol ve Altın Fiyatlarının Yükselişi
- Beklenmedik bir saldırı sonrası petrol fiyatları 65 dolardan 67-69 dolara yükseldi, yaklaşık 3-4 dolar artış gösterdi.
- Petrol fiyatlarındaki yükselişin kalıcılığı tartışılıyor, Suudi Arabistan ve Amerika üretimi artırarak bu yükselişi dengelemeye çalışabilir.
- Altın fiyatlarında %1'in üzerinde bir kazanım elde edildi, haftalık bazdaki değişimi %2'nin üzerine çıktı ve 1542 doların üzerine çıktı.
- 18:59Amerikan İmalat PMI ve Fed Toplantı Tutanakları
- Bugün Amerika'dan ISM imalat rakamları ve FOMC toplantı tutanakları gelecek, bu veriler jeopolitik risklerin gölgesinde kalmış durumda.
- ISM imalat rakamlarında son dipten toparlanma bekleniyor, en son beklentiler 49,1'e yükseleceği yönünde.
- 2020 Fed'i geçen yıldan farklı olacak çünkü güvercin kompozisyonu ile karşı karşıya kalacağız, geçen sene faiz indirimine şerh koymuş olan Rosen-Gren ve George Fed üyelerinin oy hakkı yok.
- 20:28Hisse Senetleri ve Makroekonomi İlişkisi
- ISM imalat PMI rakamları ile MSI Asya Pasifik Endeksi arasında ilişki var, 2019'un ortasından itibaren makroekonomi desteklemese bile hisse senetlerindeki fiyatlamalar rekorlara taşınmış.
- Makroekonomi o kadar fazla toparlayamadan hisse senetleri rekor kırarsa, ya makroekonomi ciddi toparlanması bekleniyor ya da hisse senetlerinde gereksiz bir iyimserlik söz konusu.
- Moody's analistlerinden biri, Amerikan hisselerinde daha fazla rekor görmek için altta destekleyebilecek bir makroekonomik gerçeklik olmadığını belirtmiş.
- 21:54Zekaya Komisyon Uygulaması
- Bloomberg HT'nin ulaştığı kaynaklara göre Zekaya komisyon uygulamasının başlanıldığı ve bankalara bildirildiği belirtiliyor.
- Bu uygulama bankaların maliyetini arttırıcı ve dövize verdikleri faizi düşürücü yönde atılmış bir adım olarak görülüyor.
- Döviz mevduat hesapları 2019'un başından itibaren yükseliş devam etmiş, dolarizasyonun arttığı gözlemlenmiş.
- 25:14Enflasyon Beklentileri
- Bugün saat 10'da TUİK'ten enflasyon rakamları gelecek, ankette %0,50'lik bir aylık beklenti var.
- Eğer bu artış gerçekleşirse, %10,56 olan enflasyon %11,56'ya yükselecek ve 2019 yılı bu seviyede kapanacak.
- BDDK Başkanı Mehmet, 2020'de takibe dönüşüm oranının tarihi seviyelere yakınsamasını beklediğini belirtmiş.
- 26:58Enflasyon Kalemleri ve Para Birimleri
- Gıda enflasyonu tarafında İTO'nun enflasyonuyla korelasyon iyi olduğu için yukarı yönde bir sürpriz olabilir.
- Ulaştırma ve enerji enflasyonunun artması, kur hareketinden kaynaklı çekirdek enflasyonda yükseliş olabilir.
- Para birimlerindeki tablonun ekside olduğu, bugünün ana temasının doların yükselişi yönünde olduğu belirtiliyor.
- 27:56Borsa Performansı
- Dün tüm borsalar artıda tamamlandı ve BIST endeksi yüzde 1,32'lik bir primle yükseldi.
- 79 hisse yukarıda, 15 hisse aşağıda ve 6 hisse yatay tamamlandı.
- Yükselişte ağırlıklı olarak sanayi sektörü etkili oldu ve BIST 30 hisse ilk sıralara yerleşti.
- 28:32Merkez Bankası'nın Zeka Uygulaması
- Merkez Bankası'nın Zeka'daki komisyon uygulaması, yabancı paraların karşı karşıya olduğu davranış setini değiştirmek için atıldı.
- Zorunlu araç oranlarının yükseltilmesi ve ödenen neminin azaltılması, finansal dolarizasyonu tersine çevirmek için yapıldı.
- Türkiye'de düşük faiz seviyeleri nedeniyle bu tür hesapların faiz getirisi beklentisinden çok kur artışı beklentisiyle tutulduğu görülüyor.
- 30:22Zeka Uygulamasının Detayları
- Son 10 Aralık itibariyle Merkez Bankası'nın açıkladığı verilerde 48,1 milyar dolarlık toplam zorunlu karşılık tutuluyor.
- Mevduat dağılımına göre yaklaşık yüzde 55 dolar, yüzde 34 euro ve diğer dövizler, yüzde 16'lık bir oranla altın oluşturuyor.
- Yıllık yaklaşık 600 milyon dolarlık maliyet bekleniyor, dolarda yıllık yüzde 2,50, euro'da yüzde 0,25 gibi düşük maliyetler düşük faizler açısından daha da aşağı çekecek.
- 32:40Piyasa Durumu ve Jeopolitik Riskler
- Piyasada ağırlıklı olarak jeopolitik risklere odaklanılıyor ve petrol fiyatlarının altındaki yükseliş bekleniyor.
- Ortadoğu'daki gelişmeler ve Libya tezkeresinin onaylanması piyasalarda baskı yaratıyor.
- ABD borsalarında rekor kapanışlar görüldükten sonra, Pentagon'un Irak'taki hava saldırısında Kasım Süleyman'ın öldürülmesi emtia tarafında satış baskısını artırdı.
- 35:16Ekonomik Veriler ve Piyasa Beklentileri
- Aralık ayı enflasyonunun %0,50 gelme ihtimali piyasalar tarafından konsensus baz etkisiyle yıllık enflasyonun yaklaşık %11,50 seviyelerinde gelmesini bekleniyor.
- Jeopolitik risklerin etkisiyle Borsa İstanbul'da bugün kar realizasyonlarının ön plana çıkması bekleniyor.
- 115.000 ve 114.500 seviyesi destek olarak karşımıza çıkacak, 116.000 binin üzerinde kalmak durumunda yeni yükselişlerin devamı bekleniyor.