Buradasın
Vergi Usulü Dersi: Vergi Borcu ve Cezalarının Sona Erdirilmesi
youtube.com/watch?v=UEpsZfrS5vwYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmen ve öğrenciler arasında geçen diyaloglarla sunulan eğitim dersi formatındadır. Öğretmen, vergi usulü konusunda detaylı bilgiler aktarmaktadır.
- Video, vergi borcu ve cezasını ortadan kaldıran durumları, vergi hatalarının türlerini ve cezaların sona erdirilmesi yöntemlerini ele almaktadır. İçerik, ödeme, telkin (silinme), tahakkuk'tan vazgeçme, vergi hatalarının düzeltilmesi, iade süresi, af kanunu, uzlaşma, ölüm, mücbir sebep, cezalarda indirim ve pişmanlık-ıslah müessesesi gibi konuları kapsamaktadır.
- Videoda ayrıca vergi hatalarının hesap hataları ve vergilendirme hataları olarak kategorize edildiği, pişmanlık ve ıslah hükümlerinin emlak vergisinde geçerli olmadığı, takas kavramının sadece vergilerde geçerli olduğu gibi önemli bilgiler de paylaşılmaktadır. Öğretmen, ÖSYM sınavlarında bu konudan soru sorulabileceğini belirterek konuyu örneklerle pekiştirmektedir.
- 00:01Vergi Ödeme Süreleri
- Vergi borcu ve cezasını ortadan kaldıran en olağan durum ödemedir.
- Beyannameye dayalı vergiler, kanunda yazılı olan süre içerisinde ödenecektir.
- İkmalen, resen ve idarece tahr edilmiş vergiler, taksit zamanından önce tahakkuk etmişse taksit zamanında, taksit zamanından sonra tahakkuk etmişse tahakkuktan itibaren bir ay içinde ödenir.
- 02:11Vergi Ödeme Durumları
- Vergi dava açılmışsa, davanın sonucu taksit zamanı içerisinde sonuçlanmışsa normal taksit zamanı içerisinde, taksit zamanından sonra sonuçlanmışsa taksit süresi geçtikten sonra karar takip eden bir ay içerisinde ödenir.
- Memleketi terk eden mükellef, memleketi terkeden itibaren onbeş gün içerisinde vergi ve cezayı ödeyecektir.
- Cezalar, tebliğten itibaren bir ay içerisinde ödenecektir.
- 03:50Telkin
- Telkin, vergi usul kanunu'na göre Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın geçmişe yönelik olan tüm yılların vergi ve cezalarını kısmen veya tamamen silebilmesidir.
- Telkin sebebi olarak yangın, deprem, sel, yer kayması, kuraklık, don, muzir hayvan veya haşeret istilası gibi nedenlerle mükellef varlıklarının üçte birini kaybetmiş olması veya çiftçi ise mahsullerinin üçte birini kaybetmiş olması gerekir.
- Telkin, tahakkuk etmiş veya tahsil edilmiş vergi ve cezalar için uygulanabilir, ancak mükellefin bunu idareye bildirmesi ve ispat etmesi gerekecektir.
- 09:43Tahakkuk'tan Vazgeçme
- Tahakkuk'tan vazgeçme, vergi usul kanunu telkin haricinde tahakkuk'tan vazgeçme yoluyla vergi ve cezaların silinmesine karar verebilir.
- Tahakkuk'tan vazgeçme, idareci ve resen tahr edilmiş olan vergiler için uygulanır ve vergiyi almak için yapılacak masraf vergiden daha fazla çıkıyorsa uygulanır.
- Tahakkuk'tan vazgeçme, vergileme sürecinde vergi tarf ve tebliğ aşamalarına gelmiş fakat tahakkuk etmemiş vergiler için uygulanır ve her sene düzenlenen bir sınır vardır (2021 yılı için 43 TL).
- 13:02Vergi Hatalarının Düzeltilmesi
- Vergi hatalarının düzeltilmesi, vergi usul kanunu madde 116'da düzenlenmiştir.
- Vergileme ilişkin yapılmış bir yanlışlık vergi borç ve cezasını ortadan kaldıracaktır.
- Vergi hataları hesap hataları ve vergilendirme hataları olarak kategorize edilebilir.
- 14:51Vergi Hatalarının Türleri
- Vergi Usul Kanunu'na göre hesap hataları üç adet, vergilendirme hataları ise dört adet tanımlanmıştır.
- ÖSYM sınavlarında hesap hataları ve vergilendirme hataları arasındaki farkı ayırt etme soruları sıkça sorulmaktadır.
- Hesap hataları ve vergilendirme hataları konuları ayrı ayrı da sorulabilir.
- 15:53Hesap Hataları
- Matrah hatası, matrah ait rakamların veya indirimlerin eksik, fazla gösterilmesi veya hiç hesaplanmaması durumudur.
- Vergi miktarında hata, matrah ilişkin rakamlar doğru tespit edilmiş ancak vergi oran veya tarifelerinin yanlış uygulanması veya mahsubu yanlış yapılması durumudur.
- Çifte vergileme, bir mükellefin aynı konu üzerinden aynı vergilendirme döneminde birden fazla vergi ödemesi durumudur ve uluslararası vergileme sorunudur.
- 20:03Vergilendirme Hataları
- Mükellefin şahsında hata, bir verginin asıl borçlusu yerine başka bir kişiden istenmesi veya alınmasıdır, özellikle isim benzerliği sebebiyle ortaya çıkar.
- Mükellefiyette hata, vergiye tabi olmayan birinden vergi istenmesi veya vergiden muaf olan bir kişiden vergi alınmasıdır.
- Mevzuda hata, bir verginin konusuna girmeyen ya da vergiden istisna bulunan konu üzerinden vergi istenmesidir.
- Vergilendirme dönemi veya muafiyet döneminde hata, vergilendirme dönemi veya muafiyet dönemi yanlış gösterilmesi veya sürelerin eksik veya fazla hesaplanması durumudur.
- 28:38Vergi Hataları ve Düzeltilmesi
- Vergi hataları idare tarafından tespit edilirse resen düzeltilir, mükellef fark etmişse düzeltme fişiyle talep edebilir.
- Vergi hatalarının düzeltilmesinde yetkili olan vergi dairesi müdürü veya başkan kadrosundadır.
- Vergi hatası durumunda fazladan alınan vergi bir yıl içinde iade edilmelidir, aksi takdirde zaman aşımına uğrar.
- 30:28Vergi Hataları ve Dava Hakkı
- Vergi hatası sonucu yapılan düzeltme mükellefin aleyhine ise mükellefin dava açma hakkı vardır.
- Mükellef önce şikayet yoluyla Hazine ve Maliye Bakanlığı'na başvurur, sonuç alamazsa dava açma hakkı vardır.
- Vergi hataları hem vergiyi hem de cezayı ortadan kaldırır.
- 31:57Af ve Uzlaşma
- Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin çıkartacağı af kanunuyla hem vergi hem de cezalar kısmen veya tamamen sona erebilir.
- Uzlaşma, idare ile mükellefin vergi anlaşmazlığı konusunda anlaşması demektir.
- Uzlaşma müessesesi vergilemede iktisadilik ilkesini sağlamak için vardır ve mahkemelerin yükünü azaltır.
- 34:28Ölüm ve Mücbir Sebep
- Ölüm durumunda vergi usul kanunu 372. maddesi gereğince cezaların şahsiliği ilkesi gereği cezalar telkin edilir.
- Mücbir sebep halinde mükellefi veya sorunluya ödevini yerine getirmedim gerekçesiyle ceza yazılamaz.
- Mücbir sebeple yazılan ceza ortadan kalkar, ancak mücbir sebepten önce kesilmiş olan ceza için bu etki söz konusu değildir.
- 36:30Cezalarda İndirim
- Mükellefin ceza tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içerisinde vergi dairesine başvurup 6183 sayılı kanunda belirtilen cinsten teminat göstererek üç ay içerisinde ödeme yapılacağı bildirilirse indirim alabilir.
- Vergi ziya cezasında sadece bir kere buçuk indirim alınabilir, usulsüzlük cezaları için ise ikisi indirime tabi tutulabilir.
- Uzlaşma kabul edilmişse uzlaşılan vergi cezasının yüzde yetmişbeş'i ödenirse yüzde yirmibeş'lik kısmı indirime tabi tutulabilir.
- 42:12Pişmanlık ve İslah
- Pişmanlık ve ıslah müessesesi beyana dayalı vergilerde ve kaçakçılık fiilinde çalışır.
- İkmalen idare CRS tahr edilen vergilerde pişmanlık ve ıslah müessesesi uygulanmaz.
- 43:21Kaçakçılık Suçunda Pişmanlık ve Uzlaşma
- Kaçakçılık suçunda pişman olabilirsiniz ancak idare sizinle uzlaşmayacaktır çünkü uzlaşma olursa kaçakçılık suçu resmileştirilmiş olur.
- Kaçakçılık suçu ortaya çıkmamışken, idare bunu tespit etmemişken, ilgili makamlara dilekçeyle kendi kendinizi ihbar edip var olan vergiyi ve gecikme zammını onbeş gün içerisinde öderseniz pişmanlık ve ıslah hükmünden yararlanabilirsiniz.
- Pişmanlık durumunda taht ve tahakkuk ettiren verginin yanında gecikme zammı oranında pişmanlık zammı da hesaplanır, bu da ek maliyet oluşturur.
- 45:16Pişmanlık ve İslah Hükümleri
- Pişmanlık ve ıslah hükümleri emlak vergisinde uygulanmamaktadır.
- Takas, borçtan hukukundan gelen bir ayrıcalıktır ve muaccer iki borç birbirinin sona erdirir hükmü gereği vergi borcu olan kişinin elindeki devlet borçlanma senedi vergiyi sona erdirebilir.
- Takas sadece vergide geçerlidir, cezalarda uygulanmaz.
- 46:58Yanılma Durumu
- Vergi idaresi (yetkili birim) yazıyla yanlış bilgi verdiğinde ve bu yanlış bilgiye göre işlem yapıldığında, ceza telkin edilecektir.
- Yanılma durumunda ceza silinecektir veya yok hükmünde kabul edilecektir.