Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, sunucu Kübra Nur Hanım ile Uludağ Üniversitesi öğretim üyesi Doçent Doktor Filiz Eryılmaz arasında geçen bir ekonomi analizi röportajıdır.
- Videoda Türkiye'nin enflasyon durumu, beklentileri ve ekonomik politikaları detaylı olarak ele alınmaktadır. Konuşmacılar, Ekim ayı enflasyonunun %2,70 civarında olacağını, yıllık enflasyonu %32'ye düşürme potansiyeline sahip olduğunu ve 2026 yılı için Merkez Bankası'nın %16 hedefinin piyasanın %22-23 aralığında beklediği konularını tartışmaktadır.
- Ayrıca videoda, asgari ücret zammının beklenen enflasyon baz alınarak %20-23 aralığında olabileceği, Merkez Bankası'nın yarınki enflasyon verilerine göre %0-150 baz puanlık bir faiz indirimi yapabileceği öngörülmektedir. Hizmet, eğitim ve kira gibi sektörlerdeki enflasyon katılaşması, gıda fiyatlarındaki kuraklık kaynaklı artış ve bunların ekonomik politikalar üzerindeki etkileri de analiz edilmektedir.
- Enflasyon Beklentileri
- Yarın açıklanacak enflasyon beklentileri konusu ele alınacak ve Uludağ Üniversitesi öğretim üyesi Doçent Dr. Filiz Eryılmaz konuk olarak yer alıyor.
- İstanbul Ticaret Odası İstanbul'un enflasyonunu %3,31 olarak açıklamış, Türkiye'nin enflasyonu ise yarın açıklanacak.
- İstanbul enflasyonu ile Türkiye enflasyonu arasında korelasyon olması beklenirken, son 4-5 ayda ikisinin paralel gitmediği gözlemleniyor.
- 01:09Ekim Ayı Enflasyon Beklentileri
- Ekim ayında %2,70'lik bir medyan beklenti var, bu rakam görülürse yıllık enflasyon %33,20'den %32'ye gerileyecektir.
- %2,88 rakamı çok önemlidir çünkü geçen sene Ekim ayının rakamı bu, bu rakamın üzerinde gelecek bir aylık enflasyon yıllık enflasyonu yukarı çekebilir.
- Piyasa algısı açısından dezenflasyon sürecinin devam etmesi gerekir, ancak bu yeterli olmayacaktır.
- 01:51Enflasyonun Piyasa Etkileri
- Son iki aydır beklenti üstü gelen enflasyon piyasayı etkilemiş, Merkez Bankası da enflasyon tarafına vurgu yapmıştır.
- Beklentilerin altında bir enflasyon piyasaya moral verir, borsa tarafında yükselişleri ve alımları güçlendirir.
- Beklentinin üzerinde, özellikle %3'ün üzerinde bir enflasyon piyasada algıları bozabilir ve Merkez Bankası'nın Aralık ayında faiz indirimi yapamaması durumunda piyasada algıları kötüleştirebilir.
- 03:08Enflasyonun Detayları
- Merkez Bankası sadece manşet enflasyona değil, aylık enflasyon ana eğilimine ve mevsim etkilerinden arındırılmış verilere de bakmaktadır.
- Enflasyonda hizmet, eğitim ve kira enflasyonu tarafında katılıklar var, bu alanlarda yumuşama olup olmadığı piyasa algısı açısından önemlidir.
- Son dönemde gıda fiyatlarında kuraklık sebebiyle yükseliş var, İstanbul enflasyonunda %3 bandından %4 bandına yukarı giden bir gıda enflasyonu mevcuttur.
- 04:30Enflasyonun Katılaşması
- Enflasyonda maliyetler arttığında veya talep yükseldiğinde fiyatlar kolay yukarı giderken, maliyetler düştüğünde veya talep azaldığında fiyatların kolay kolay aşağı gelmediği görülür.
- Bu duruma "enflasyon ataleti" denir ve en çok kiralar tarafında görülür çünkü konut tarzı az ve konut talebi güçlüdür.
- Eğitim tarafında özel okullara ciddi bir talep var, bu nedenle fiyat artışları yaşanmaktadır.
- 05:35Gıda Enflasyonu ve Yapısal Önlemler
- Merkez Bankası'nın en son açıklamasında gıda enflasyonu vurgusu yapılmış, kuraklık kaynaklı ekstra gıda fiyatlarında artış olduğu belirtilmiştir.
- Gıda fiyatları faizle çözülebilecek bir alan değil, Merkez Bankası'nın etki alanı dışında kalan bir alan olarak görülüyor.
- Gıda fiyatlarında rekolte, üretim ve verim artırılması, aracı sayısı azaltılması gibi yapısal önlemler gerekiyor.
- 06:45Yıl Sonu Enflasyon Beklentileri
- Konuşmacının yıl sonu enflasyon beklentisi %31,20 olarak belirtilmiştir.
- Ekonomi yönetiminde gıda fiyatları, jeopolitik riskler ve kuraklık nedeniyle 2025 hedeflerinin tutturulması kolay olmayacak.
- Piyasa artık 2026 hedefine odaklandı, hedef %16 olarak belirlenmiş ve Merkez Bankası'nın faiz indirimlerinde ne kadar hızlı ya da yavaş gidebileceği piyasanın ana konusu haline gelmiştir.
- 07:58Merkez Bankası'nın Faiz Beklentileri
- Merkez Bankası'nın 2026 yıl sonu hedefi %16 iken, piyasa beklentileri %22-23 civarında olup, yaklaşık %5-6 puan daha yukarıda.
- Merkez Bankası'nın Cuma günü yapılacak açıklamada hedef değişmeyecek, tahmini yukarı çekecek ve temkinli bir politika sergileyecek.
- Merkez Bankası'nın tahmini üst bandı muhtemelen %19'dan yukarı çekilecek.
- 09:06Asgari Ücret Zammı Beklentileri
- Asgari ücret hem ekonomi yönetimi açısından hem de asgari ücretle geçinenler açısından çok önemli.
- Geçen yılki politikanın devam edileceği düşünülüyor; beklenen enflasyon baz alınarak asgari ücrete zam yapılacak.
- Beklenen enflasyon %16 iken, refah payı koyularak minimum %20'ler, maksimum %22-23 bandında bir asgari ücret zammı bekleniyor.
- 10:09Merkez Bankası'nın Faiz Politikası
- Merkez Bankası enflasyonla mücadele ederken, imalat sanayindeki kesimlerin faizin inmesini istemesi gibi piyasadaki dengeleri de göz önünde bulundurmak zorunda kalıyor.
- Merkez Bankası orta yolcu yaklaşımı tercih ediyor ve reel pozitif faiz güçlü olduğu için bunu yapabiliyor.
- Aralık ayında %100 baz puanlık bir indirim bekleniyor, ancak enflasyon verileri belirleyici olacak; iyi enflasyon görülürse %150'ye kadar çıkabilir.