Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Gizem Yılmaz Ersen'in sunuculuğunu yaptığı, İş Portföy Başak Ekonomisi Nilüfer Sezgin ve Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Burak Saltoğlu gibi ekonomi uzmanlarının yer aldığı bir ekonomi analiz programıdır. Ayrıca Londra'dan Naci Randle ile yabancı yatırımcıların Türkiye'deki faiz indirimi sonrası beklentileri hakkında konuşulmaktadır.
- Program, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın %12'den %11,25'e 75 baz puanlık faiz indirimi kararı ve bunun piyasa etkilerini detaylı olarak analiz etmektedir. Konuklar, Merkez Bankası'nın metinini, enflasyon tahminlerini, reel getiri kavramını, cari açık ve dış ticaret dengesi gibi ekonomik faktörleri değerlendirmekte ve gelecekteki faiz politikalarının nasıl şekillenebileceğini tartışmaktadır.
- Videoda ayrıca dolar/Türk Lirası kuru, tahvil faizleri, swap faizleri, volatilite seviyeleri, likidite koşulları ve risk primi gibi konular ele alınmaktadır. Uzmanlar, mevduat faizinin politika faizinin altında kalmaya devam edeceğini, kredi büyümesinin hızlı olduğunu ve TL mevduat faizinde enflasyon endeksli ürünlerin geliştirilmesinin olumlu bir adım olduğunu belirtmektedir. Karar sonrası TL'deki reel faiz zırhının bir miktar rahatladığı, ancak jeopolitik risklerin tekrar gündeme gelmesi durumunda TL'nin hassasiyetinin artabileceği öngörülmektedir.
- 00:21Merkez Bankası Faiz Kararı Beklentileri
- Merkez Bankası'nın faiz kararını geri sem yapılıyor ve PPK özel yayınla sunuluyor.
- Medyan beklenti 75 baz puanlık bir faiz indirimi olması yönünde, ancak Bloomberg HT'nin anketine katılan 18 ekonomistten 8'i ve Bloomberg International'ın anketine katılan 31 ekonomistten 11'i faiz indirmeyeceğini düşünüyor.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, faizlerin düşüş patikasında olduğunu ve bugün Merkez Bankası'nın faiz kararında bir açıklama geleceğini belirtmişti.
- 01:31Faiz Kararı ve Piyasa Tepkisi
- Beklentiye paralel 75 baz puanlık bir faiz indirimi geldi ve politika faizi %11,25 seviyesine indirildi.
- Piyasa beklentisiyle uyumlu olması nedeniyle çok aşırı bir etkisi olmayacak gibi görünüyor.
- Enflasyon görünümde iyileşmeye devam etmektedir ve dolar/Türk Lirası kurunda sınırlı bir düşüş var.
- 02:31Faiz İndiriminin Değerlendirmesi
- Nilüfer Sezgin, anketler yapıldıktan sonraki piyasa gelişmelerinin herkesin faiz indirimi yapılacağı yönünde ikna ettiğini düşünüyor.
- Piyasa biraz daha fazlasına da hazırlanmıştı, üç ay içerisinde 2,50 puan kadar bir faiz indirimi beklentilere girmeye başlamıştı.
- Bir önceki metinde durma sinyalini kuvvetli bir şekilde veren Merkez Bankası, indirim miktarının yavaşlamış olmasını da bu mesajla uyumlu olarak değerlendirebilir.
- 04:23Merkez Bankası'nın Metnindeki Değişiklikler
- İlk paragraf aynı kalmış, iktisadi faaliyetteki toparlanma eğiliminin devam ettiğini, rekabet gücüne dikkat çekiyor ve net ihracatın büyümeye katkısı geriliyor.
- İkinci paragrafın üçüncü satırında, son dönemde küresel ticarete ilişkin beklentilerdeki kısmi iyileşme cümlesi eklenmiş ve jeopolitik kelimesi eklenmiş.
- Merkez Bankası, jeopolitik gelişmelerin sermaye akımlarını dış ticaret ve emtia fiyatları kanalıyla oluşturabileceği etkileri de yakından takip ettiğini belirtmiş.
- 06:52Enflasyon Değerlendirmesi
- Daha önceki metinde Türk lirasındaki istikrarlı seyrin yanı sıra iç talep koşulları ve üretici fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak çekirdek enflasyon göstergelerinin eğilimi ılımlı seyretmektedir denilmişti.
- Bu metinde döviz kuru, iç talep koşulları ve üretici fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak çekirdek enflasyon ılımlı seyretmektedir denilmiş.
- Enflasyon başta olmak üzere makroekonomik göstergelerdeki iyileşme risk priminin düşüşünü destekliyor ve maliyet unsurları üzerindeki baskıların sınırlanmasına katkıda bulunmaktadır gibi bir ifade kullanılmış.
- 09:04Merkez Bankası'nın Enflasyon Tahminleri
- Merkez Bankası'nın yıl sonu enflasyon tahmini %8,19 olarak belirlenmiş ve bu ay sonunda enflasyon raporu yayınlanacak.
- Mevcut para politikası duruşunun hedeflenen dezenflasyon patikası ile uyumunu koruduğu değerlendirilmektedir.
- Merkez Bankası'nın mesajı, faiz indirimlerinin durması değil, enflasyon gelişmelerine bağlı olarak devam edebileceği anlamına gelmektedir.
- 10:53Enflasyon ve Reel Getiri Durumu
- Yıllık enflasyon rakamları dipten toparlamış olsa da, üç aylık ortalamalarda hala düşük seviyede bulunmaktadır.
- Türkiye'deki cari rakamlarla reel getiri eksi bölgeye gelmiş, politika faizi %11,25 olmasına rağmen fonlama maliyeti %11'ler civarında oluşmaktadır.
- Makul reel getiri konusu tartışılmakta olup, şu anki faiz ortamında %1-1,50'luk bir reel faiz düşünülmektedir.
- 13:02Faiz İndirimleri ve Piyasa Durumu
- Faiz indirimlerinin süresinin daraltılması nedeniyle ölçülü indirimlerin imkan olduğu sürece devam edebileceği düşünülmektedir.
- Merkez Bankası'nın reel getiri hesaplamasında beklenen enflasyon (12 ay sonrası %9,50) ve kendi tahmini (%8 civarında) arasında bir seviye dikkate alındığı düşünülmektedir.
- Piyasadaki fiyatlamalarda dolar/Türk Lirası 5,79'dan 5,86 seviyesine yükselmiş, 2 yıllık tahvil faizi %11,97'den %10,27'ye, 10 yıllık tahvil faizi ise %11'in altına düşerek %10,83'e gelmiştir.
- 16:48Volatilite ve Faiz İndirimi
- 2012'den bugüne 17 yıllık volatilite analizinde, üç aylık oynaklığın minimum 6,50'lara kadar çıktığı görülmektedir.
- Literatür, volatilite seviyelerinin uzun süre o seviyelerde kalmadığını, genellikle 12-13-17 yıllık ortalamasının 6'lı ve 7'li seviyelerde kaldığını belirtmektedir.
- Merkez Bankası, piyasadaki gelişmelerin riskini alarak olumlu bir sonuç elde etmiş ve şu anda da bu durumun devam ettiğini göstermektedir.
- 18:44Faiz İndirimi Süreci ve Ekonomik Etkileri
- Merkez Bankası'nın faiz indirimi sürecinde sadece faizlerin nerede olduğu değil, döviz borçlanmaların olmadığı ve bir cin'in olduğu bir süreç olduğu vurgulanmaktadır.
- 2020'de ihracatlar tekrar döviz kredisi çekmek için ortamın uygun olduğu, ancak kur şokunu tekrar yaşayıp yaşayamayacağınızın sorusu uzun olduğu belirtilmektedir.
- Yüksek seviyelerdeki döviz kredilerini ucuz maliyetlerle girebilirler, bu riski yönetmek açısından doğru zamanlama olarak değerlendirilmektedir.
- 19:31Piyasa Faizleri ve Likidite Koşulları
- Swap piyasasında ve tahvillerde son birkaç ayda 2-3 puanlık bir düşüş yaşanmış, tek hane faizi seviyesine ulaşmıştır.
- Merkez Bankası'nın politika faizi (haftalık repo faizi) gösterge faizi olma özelliğini yitirdiği, likidite koşulları oluşabildiği belirtilmektedir.
- Likidite koşullarının bol olduğu dönemde Merkez Bankası'nın faizi 10 olabilirken, piyasada geçerlilik kazanan faiz 1,5 puan altında olabilir.
- 21:45Swap Piyasası ve Risk Primi
- Swap piyasasında bir haftaya kadar vadesi gelecek olan swaplarda yabancı yatırımcının Türk bankalarına TL sattığı pozisyonlar için özkaynakların %10'a kadar sınırlama getirilmiştir.
- Yurt içinde likidite ihtiyacı olabilirken, Londra piyasasında likidite bolluğu olabilir ve bu iki piyasanın birbirine geçişkenliği azalabilir.
- Türkiye'nin risk primi göstergesi 244 baz puana kadar gelmiş, 2018 Ağustos'tan beri görülen en düşük seviyelerdedir.
- 23:52Büyüme Hedefi ve Yabancı Yatırımcılar
- Türkiye'nin temel amacı fiyat istikrarı olmasına rağmen, hükümet %5'lik büyüme hedefi için çaba göstermektedir.
- Yabancı yatırımcılar için reel getiri önemli bir faktördür.
- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın faiz kararı, küresel faktörlerden etkilenmiş durumda olup, düşük faiz oranlarına dünya çapındaki para politikaları oldukça destekleyici durumdadır.
- 25:23Faiz Oranları ve Yabancı Yatırımcılar
- Türkiye'de bazı yerlerde faiz oranları yüzde sıfır virgül elli'lik kadar negatifte bulunuyor ve bunlar merkez bankalarının izinden gidiyor.
- Yabancı yatırımcılar için nominal faizler çok daha önemli olup, reel getiri açısından değerlendiriliyor.
- Türkiye'de şu an yüzde on bir'lik bir faiz oranı bulunuyor ve diğer ülkelerle kıyaslandığında nispeten çekici görünüyor.
- 27:13Faiz Beklentileri ve Siyasi Faktörler
- Cumhurbaşkanı Erdoğan faiz oranının tek hanelere inmesini istediğini söylemiş, bu nedenle yüzde dokuz gibi faizler gidebileceği en son noktalar olabilir.
- Politik baskı riski de var; faizi daha da aşağı çekip ekonomiyi desteklemek için baskı olabilir ve bu durumda yabancı yatırımcılar endişeli hale gelebilir.
- Önümüzdeki bir ya da iki ay için faiz oranlarının kısıtlı olabileceği düşünülüyor.
- 28:28Sıcak Para ve Sermaye Akışları
- Kuru oynaklığı düşükse ve tarihsel ortalamanın altında ise, yabancı yatırımcılar reel getiri yerine nominal faizlere daha fazla odaklanabilir.
- Türkiye'deki risk primi düştü ve dünyada da genel olarak CDS oranlarında büyük düşüşler yaşanıyor.
- Şu aşamada sıcak para için çok olumsuz bir dönem değil, swap faizleri ve piyasa oyuncuları trendleri takip ediyor.
- 30:01Merkez Bankası Kararı ve Piyasa Tepkisi
- Merkez Bankası'nın kararında enflasyona ilişkin değerlendirmelerdeki sebep-sonuç ilişkisinin yeri değiştirilmiş gibi görünüyor.
- Piyasanın tepkisi olumlu oldu çünkü faiz indirimi ölçülü olarak değerlendirildi ve beklentileri aşmadı.
- Dolar/TL kurunda çok fazla değişim olmadı, ancak ülke risk primi altmış üç baz puan kadar düşüşe işaret etti.
- 32:09Faizlerin Düşüşü ve Piyasa Etkileri
- Faizler sert geri çekilme gösterdi ve 2017 seviyelerine kadar döndü.
- Bankacılık endeksinde prim yüzde iki virgül yirmi dokuz'lara kadar yükseldi.
- Dolar/TL, Merkez Bankası'nın faiz kararını açıkladığı andaki seyrinde beş virgül seksen beş, doksan bir'e kadar geriledi.
- 33:14Merkez Bankası'nın Faiz Kararı ve Ekonomik Beklentiler
- Merkez Bankası'nın PPK metninde Türk varlıklarındaki iyimser seyirden bahsedilerek makroekonomik çerçeveyi düzelttiği ve maliyet unsurlarına baskı görülmediği belirtiliyor.
- 2020 yılı için enflasyon tahmini Merkez Bankası'nın Ekim raporunda %8,19 seviyesindeyken, piyasa beklentilerinin biraz altında kalıyor.
- Merkez Bankası, küresel tarafta finansal koşulların genişlemeci yönde olduğunu ve küresel ticarete ilişkin beklentilerde kısmi iyileşme olduğunu belirterek olumlu bir değerlendirme yapıyor.
- 36:00Mevduat ve Kredi Faizleri
- Mevduat faizi politika faizinin altında kalmaya devam edecek ve bir miktar daha gerileme ihtimali var, ancak Merkez Bankası'nın bundan sonraki faiz indirimi kadar düşüş olmayacak.
- Kredi büyümesi oldukça hızlı ivmeleniyor ve 2017'deki Kredi Garanti Fonu dönemindeki ivmeyi yakalamış durumda.
- Mevduat faizlerinin gerilemesi kredi faizlerine yansıyabilir, ancak kredi büyümesi nedeniyle mevduat ihtiyacını arttırma ihtimali de doğabilir.
- 37:40Döviz Mevduatları ve Finansal Enstrümanlar
- Döviz mevduatlarında 196 milyar dolar ile yeni rekor seviye elde edilmiş, ancak TL mevduat faizleri %10'lar civarında olduğu için döviz mevduatlarında çözülme bekleniyor.
- TL reft (enflasyon endeksli ürünler) geliştirmeye çalışması ve swap piyasasının canlandırmaya çalışması, Türkiye'de enflasyon ve faiz oynaklığını yönetmek açısından olumlu gelişmeler.
- Cari açığın artması döviz talebini yaratacak, ancak şu anda yurt dışında riskler fiyatlanmasına gerek olmadığı gibi görünüyor.
- 40:30Gelecek Beklentileri
- Cari açık yükselecek ve döviz talebi faiz düşüşü ve kredi büyümesi nedeniyle artabilir, ancak bunların biraz zaman alacağı düşünülüyor.
- Faizlerin indirilmeye devam edilebileceği, ancak yılın kalanında ne kadar daha fazla faiz inebileceği ve Türkiye'nin bu dengeleri ne kadar devam ettirebileceği belirsiz.
- İkinci çeyrekten itibaren ekonomik resim netleşmeye başlayacak ve bir takım riskler birikmeye başlayacak.
- 42:22Yıllık İlk Faiz Kararı
- Yılın ilk faiz kararı piyasaların beklentisi doğrultusunda gerçekleşti ve çok sürpriz algılanmadı.
- Karar metninde Aralık ayı toplantısına göre bazı değişiklikler olsa da, fiyatlamalardaki rahatlamayı destekleyen sürpriz bir değişiklik bulunmuyordu.
- Merkez, enflasyondaki iyileşmenin devam ettiğini belirterek, bundan sonraki süreçte enflasyon görünümüne bağlı olarak politikasını değiştirip değiştirmeyeceğini takip edilecek.
- 43:01Kurumun Beklentileri ve Ekonomik Faktörler
- Kurum olarak 50 ile 75 baz puanlık bir faiz indirimi bekleniyordu; global toparlanma, TL'nin stabil seyri, risklerin azalması, Türkiye'nin CDS primindeki gevşeme ve enflasyondaki iyileşme merkezin elini rahatlatıyordu.
- Şubat ayı toplantısını pas geçip piyasayı izlemesi öngörülüyor.
- Bu kararla TL'deki reel faiz zırhı bir miktar rahatlatıldı, ancak jeopolitik risklerin tekrar gündeme gelmesi TL'deki hassasiyeti artırabilir.
- 43:55Piyasa Tepkisi ve Gelecek Beklentileri
- Karar sonrasında ciddi bir hareket oluşmadı, piyasa 75'in üzerinde bir 100 baz puanlık faiz indirimine fiyatlamış gibi görünse de kurda bir gevşeme olmadı.
- Dolar/TL kurunda 5,85 ile 5,90 aralığındaki seyir devam ediyor ve bu seyrin bir süre daha devam etmesi öngörülüyor.
- Karar borsa ve bankacılık açısından olumlu, endeks cephesinde 121.500 seviyesinin üzerinde kaldığı sürece yukarı yönde eğiminin korunması bekleniyor.