Buradasın
Türkiye Ekonomisi ve Yabancı Yatırımlar Üzerine Ekonomi Programı
youtube.com/watch?v=ZJ-D17ueD5AYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "Yeni Dünya Düzenini Noktalayalım" adlı bir ekonomi programıdır. Programda sunucu, Berra Doğaner (Doğaner Danışmanlık kurucu ortağı) ve Barış Ön (Global Capital kurucu ortağı, 25 yıldır Türkiye'ye yabancı sermayeyi çekmeye çalışan bir uzman) konuk olarak yer almaktadır.
- Program, 2019-2020 yılları arasındaki ekonomik değerlendirmeler, Türkiye'nin ekonomik büyüme beklentileri ve yabancı yatırımların Türkiye'deki durumu üzerine odaklanmaktadır. Konuşmacılar, Türkiye'nin %4 büyüme hedefine ulaşabilmek için özel sektör yatırımlarının önemi, yapısal reformlar, faiz oranlarının etkisi ve küresel ekonomik durum hakkında görüşlerini paylaşmaktadır.
- Programda ayrıca, Barış Bey'in düzenlediği özel sermaye fonları etkinliği, dünya genelindeki likidite dağılımı, Amerika-Çin ticaret anlaşmaları, Brexit süreci ve Türkiye'nin Amerika ile olan ticaret ilişkileri gibi konular da ele alınmaktadır. Konuşmacılar, Türkiye'nin IMF desteği yerine kendi ekonomik güvenini tesis etme yollarını ve yapısal reformların önemi hakkında değerlendirmelerde bulunmaktadır.
- 00:18Yeni Yıl ve Ekonomik Durum
- 2019 yılı son üç haftasına girmiş durumda ve 2020 yılına doğru ilerleniyor.
- 2019, zor, meşakkatli, gerilimli ve sıkıntılı bir yıl olarak değerlendiriliyor.
- Türkiye ve dünya için 2020 yılının daha rahat ve huzurlu geçmesi umuluyor.
- 00:53Türk-Amerikan İlişkileri ve Ekonomik Beklentiler
- 2019 yılının Türkiye açısından en önemli sorunlarından biri Türk-Amerikan ilişkilerindeki yüksek gerilimdi.
- Son dönemde Türk-Amerikan ilişkilerinde yumuşama ve iyileşme işaretleri görülüyor.
- 2020 yılında Türkiye'nin %4 büyüme tahmin edildiği bir ortamda, büyümenin nasıl sağlanacağı ve enstrümanları değerlendirilecek.
- 02:13Merkez Bankası Kararı ve Faiz Beklentileri
- 2019 yılının en zor haftalarından birine giriliyor, 12 Aralık'ta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın faiz kararını açıklayacağı toplantı yapılacak.
- Önümüzdeki hafta ayrıca ECB ve Fed toplantıları da olacak, bu nedenle önemli bir merkez bankaları haftası.
- Piyasadaki ortalama beklenti 150 baz puan civarında faiz indirimi, bazı kurumlar 200 baz puan telaffuz ediyor.
- 03:23Enflasyon ve Faiz İlişkisi
- Beklenen enflasyonun %12'nin altına geleceği açıklanmış, 2019 yılı sonunda yıllık enflasyonun %11,50-11,60 civarında olabileceği tahmin ediliyor.
- Mevcut Merkez Bankası faizinin %14'ten %12'ye düşmesi için 200 baz puan indirimi gerekecek.
- Döviz kurlarında TL karşısında bir yükseliş yaşanmış, bunun merkezin faiz indirimine hazırlık gibi görünmesi belirtiliyor.
- 05:35Reel Faiz ve Döviz Kuru İlişkisi
- Reel faizin daralması durumunda döviz kuru seviyesinde yukarı yönlü bir hareket olabileceği öngörülüyor.
- Mevduat faizleri merkezden önce oldukça düşük seviyelere indiğinden, TL'de duran yatırımcılar için reel faiz son derece sınırlı hale geldi.
- Reel faiz kazanamayan yatırımcıların TL riskini almak yerine döviz pozisyonlarını artırmak isteyebileceği belirtiliyor.
- 06:31Döviz Mevduatı ve Çözülme
- Türkiye'deki nakitin %57'den fazlasının döviz üzerinde durduğu ve bu durumun döviz kuru üzerinde etkili olduğu belirtiliyor.
- Döviz mevduatının %50'yi aştığı ve %52-53 seviyelerine ulaştığı, ancak beklenen çözülmenin faizlerin hızlı geri gelmesi sebebiyle yaşanmadığı açıklanıyor.
- Bu seviyedeki dolarizasyonun daha önce hiç rastlanmamış bir durum olduğu vurgulanıyor.
- 07:46Özel Sermaye Fonları Etkinliği
- Geçen perşembe günü özel sermaye fonları etkinliği, Global Türk Capital ve EMPAA (Yükselen Pazarlar Özel Sermaye Fonları Birliği) ile birlikte düzenlenmiş.
- Bu fonlar 5-10 yıllık perspektifle yatırım yapan, şirketlerin yönetim kurullarına girip stratejik yönlendirmelerle büyümelerini sağlayan uzun vadeli yatırımcılar.
- Türkiye'nin uzun vadeli yatırımcılar için yatırım yapılabilir ve çıkılabilir bir ortam yarattığı, ancak son dönemde dövizin hızla devalüasyonu nedeniyle yatırımlar etkilenmiş.
- 10:25Yatırımcılar ve Yeni Yatırımlar
- Son dönemde (2-3 ay öncesine kadar) Türkiye'ye yaklaşık 1 milyar dolarlık taze para koyulmuş, ancak daha önce 3 milyar dolar bekleniyordu.
- Katılımcılar arasında dünyanın en büyük fonları temsilcileri bulunuyor ve bu kurumlar dünyada 150 milyar dolar varlık yönetiyor.
- Katılımcılar yaklaşık 300 kişiydi ve dünya genelinden (Avustralya, Çin, Amerika, Avrupa, Ortadoğu, Kafkaslar) katılımcılar gelmişti.
- 11:29Türkiye'ye Yatırım Konferansı
- Türkiye ve bölgedeki diğer ülkelerdeki yatırımlar değerlendirildi, ancak konu ağırlıklı olarak Türkiye'ye olan yatırımlar ve Türkiye'nin büyümesi üzerine odaklandı.
- Katılımcıların neredeyse tamamı Türkiye'ye yatırım yapmayı arzu eden veya zaten yapan yatırımcılar olup, anket sonucunda %70'i 2020 yılında yatırım yapmaya devam edeceklerini belirtti.
- %30'un yakını kararsız olup, bu kararsızlığı aşmak için yapılması arzu edilen konular var.
- 13:01Konferansın Düzenlenmesi
- Konferansları düzenlemek çok zor bir süreç olup, bu toplantılar dört-beş ay öncesinden, hatta altı ay öncesinden başlanıyor.
- Bu sene S-400 konusu, seçimler ve yaz tatilinin araya girmesi nedeniyle yatırımcı açısından kayıp bir dönem olarak değerlendirildi.
- Suriye konusu gibi sorunlar nedeniyle konferans ertelenme teklifleri geldi, ancak Barış Bey'in kişisel çabaları sayesinde konferans gerçekleşti ve pozitif bir ortam oluştu.
- 14:39Yabancı Sermaye Çekimi Geçmişi
- Konuşmacı 25 senedir Türkiye'ye ve Türk şirketleri için yabancı sermayeyi çekmeye çalışan bir kişiyi ifade ediyor.
- Türkiye yılda 10 milyar doların altına inmeyen yabancı doğrudan yatırım çekmiş, ancak gayrimenkul yatırımları çıkarılırsa 7-8 milyar dolar civarında.
- Türkiye'nin yıllık minimum yatırım ihtiyacı 20-25 milyar dolar olup, %4 büyümeler veya daha fazla için bu seviyeye ihtiyaç duyuluyor.
- 15:47Dünyada Faiz ve Büyüme
- Dünyada faiz tartışması devam ediyor, Trump'ın merkez bankası ile kavgası var ve Türkiye'de de ciddi bir kavgaya neden oluyor.
- Dünyanın birçok yerinde faizler düşüyor ve eksi faize doğru gidiş var, bu da büyümenin imkansızlaşması nedeniyle merkez bankalarının enstrümanlarını kullanmaya başlamalarına neden oluyor.
- Türkiye'nin yüksek faiz oranı, diğer ülkelerle ayrışmış olması nedeniyle yabancı sermaye çekim merkezi olma potansiyeli var.
- 18:49Faizlerin Ekonomiye Etkisi
- Türkiye'nin faizlerinde %10 civarında düşüş gerçekleşmiş, bu durumun devam ederse %11,5-12 civarına kadar düşüş olabileceği belirtiliyor.
- Yüksek faiz döneminde Türkiye'ye gelen "sıcak para" yatırımcıları, faizlerin düşmesiyle devlet iç borçlanma senetlerinde karlarını gerçekleştirdikten sonra çıkışlar yapmış.
- Faizlerin düşmesinin faydası olarak şirket değerleri yükselmiş, bu da yabancı sermayeye daha makul fiyatlardan Türk varlıklarının satılmasına uygun ortam sağlamış.
- 20:49Küresel Likidite ve Yatırım Akışları
- Dünyada ciddi bir likidite (nakit) varlığı bulunuyor, yaklaşık 4,5 trilyon dolarlık para yatırıma yöneliyor veya yönelecek durumda.
- Bu paranın %17'si (yaklaşık 700 milyar dolar) yükselen pazarlara gidiyor, bu içinde Çin, Hindistan, Türkiye ve diğer Asya ülkeleri, Doğu Avrupa, Güney Amerika ve Afrika yer alıyor.
- %80'lik pay Çin'e, geri kalan %20'si ise Vietnam, Endonezya gibi diğer Asya ülkelerine gidiyor çünkü bu bölgelerin hızlı büyüme beklentileri var.
- 22:45Yükselen Pazarların Potansiyeli
- Yükselen pazarlarda genç nüfus ve hızlı büyüme beklentileri bulunuyor, bu nedenle önümüzdeki 2-5 yıl içinde gelişmekte olan ülkelerin payının %17'den %40-50'lere çıkması bekleniyor.
- Teknolojinin hızla ilerlemesi ekonomik anlamda ülkeleri zorluyor ve bazı Asya ülkeleri, özellikle Çin, teknolojide ciddi kazanımlar elde ediyor.
- Büyük nüfuslu ülkelerde elde edilen büyümeler, yüz milyonlarca kişiye ulaşan veya büyük piyasa değerlerine sahip şirketlerin ortaya çıkmasına neden oluyor.
- 24:06Türkiye'nin Pozisyonu
- Türkiye, Çin'den sonra dünyanın çok pozitif ayrışabilme yeteneğine sahip bir ülke olarak değerlendiriliyor.
- Türkiye'nin önemli insan kaynağı, iş dünyası, profesyonelleri, teknolojiye olan yatkınlığı, telekom altyapısı ve bankacılık sistemi gibi avantajları var.
- Türk Hava Yolları ve havalimanları ile dünya ile müthiş bir entegrasyon sağlanıyor ve Türk şirketleri işlerini iyi biliyor, paraya ulaşabilir noktada.
- 25:04Finansal Güven ve Yatırım
- Türkiye, mikro düzeyde zorlanmamakla beraber makro düzeyde finansal güvende zorlanıyor ve Türk-Amerikan ilişkilerinin çözülmesi gerekiyor.
- Türk-Amerikan ilişkisi sadece iki ülke arasında değil, Avrupa'daki özel sermaye fonlarında bile Amerikan payları olduğu için küresel anlamda önem taşıyor.
- Önümüzdeki yıl seçim yılı olmasına rağmen, Trump ile Cumhurbaşkanımızın iyi anlaştığı bir ortam var ve bu dengenin belli bir frekansta tutulması bekleniyor.
- 26:39Brexit ve Finansal Beklentiler
- İngiltere'deki seçimlerin dünyaya olan etkisi önemli, özellikle Avrupa Birliği açısından.
- Seçimlerde muhafazakar parti ile işçi partisi arasındaki farklar yakın çıkarsa, Brexit konusu 2022 yılına kadar çözülemeyebilir.
- Boris Johnson'un rakiplerine üstünlük sağlarsa, Brexit'in çözülme ihtimali daha büyük olacak, aksi takdirde uzun tartışmalara girecek.
- 29:16Türkiye'nin Büyüme Beklentileri
- Türkiye'nin büyüme beklentileri eskisine oranla olumlu yönde gelişiyor, özellikle yazın yaşanan döviz krizi sonrası.
- 2019 yılının ilk çeyreğinde negatif büyüme yaşanmışken, üçüncü çeyrekte pozitif büyüme gerçekleşmiş ve dördüncü çeyrekte de pozitif büyüme bekleniyor.
- 2020 yılında baz etkisi lehimize çalışacak ve yılın tamamında %0,5 civarında pozitif büyümeyle kapama patikasına girilecek.
- 31:32Büyüme İçin Gerekli Faktörler
- Türkiye'nin %4 büyüyebilmek için özel sektör yatırımlarının artması gerekiyor, şu anda büyüyememesinin temel nedeni özel sektör yatırımlarının durmuş olması.
- Dünyada kamu yatırımlarıyla büyüme sağlama tartışmaları var, Almanya 2020'de resesyon girmesi durumunda 40-50 milyar dolarlık kamu yatırımını devreye sokabileceğini söylüyor.
- Amerika'da da eski yollar, barajlar, köprüler ve metro sistemlerinin yenilenmesi için kamu yatırımı ile iç piyasadaki dönüşüm sağlama tartışmaları var.
- 32:29Dünyada Ekonomik Durum ve Türkiye'nin Konumu
- Japonya yıllardır büyük kamu yatırımları yaparken, Avrupa hem altyapı konusunda hem de refah devleti olma kabiliyetinin azalması nedeniyle gelir dağılımı adaletsizliği ve kamu harcamalarının yetersizliğiyle ilgili mutsuzluk yaşadığını gösteriyor.
- Türkiye'de kamu yatırımları zaten fazla olduğundan, ekonomik büyümenin motoru özel sektör yatırımları olmalıdır.
- Türkiye'nin büyümesi için özel sektörde kapasite kullanım oranlarının artması ve talebin canlanması gerekmektedir.
- 34:33Dış ve İç Talebin Durumu
- Dünyada resesyon ve Almanya'nın sürekli küçülme açıkladığı ortamda, Türkiye'nin ihracat rakamlarında durağanlık söz konusudur.
- İç talep artması için Merkez Bankası'nın alınan zorunlu karşılıklarla ilgili kararı önemlidir.
- Dış talebin seneye iyi olabileceği düşünülürken, talep canlanması için mevcut kapasitelerin kullanılması ve yeni yatırımların yapılması gerekmektedir.
- 36:02Büyüme Beklentileri ve Ekonomik Gelişmeler
- Türkiye'nin önümüzdeki sene büyüyeceği ancak %4 büyüme olup olmayacağı kesin değildir, bazı beklentiler %3-3,20 civarında yoğunlaşmaktadır.
- 15 Aralık'ta yapılacak Faz I görüşmeleri, Çin-ABD arasındaki ticaret anlaşması için önemli bir gündür.
- Ticaret savaşlarından şu anda kazanan sadece Amerika gibi görünmektedir, işsizlik 50 yıllık en düşük rakamına inmiş ve büyüme iyi seyredmektedir.
- 39:18Dış Finansman ve İhracat İmkanları
- Dışarıdan gelen finansman, şirketlerin hisselerinin alınması veya sermaye artışları yoluyla ekonomiyi canlandırmak için önemli bir kaynak olabilir.
- Türkiye-Amerika ilişkilerinde ticaret hacmi 20 milyar dolardan 100 milyar dolara çıkarılması hedeflenmektedir.
- Türkiye'nin Amerika'ya ihracatını artırmak için üretim tesislerinde farklı standartlara uygun üretim hatları kurulması ve yüksek miktarlarda siparişe uyum sağlamak için yeni fabrikalar yapılması gerekmektedir.
- 42:18Avrupa ve Türkiye'deki İş Dünyası Durumu
- Avrupa'da Brexit'in belirsizliği nedeniyle ekonomik hareketlilik yaşanmamaktadır.
- Türkiye'de ve Avrupa'da iş dünyası son 1-2 senedir durum idare ederek yatırım yapmamıştır.
- Dijital dönüşümü gerçekleştirmesi ve sanayi sektöründe yapılması gereken teknolojik yatırımları yapması gerekmektedir.
- 43:32Türk İş Dünyasının Satın Alma Sorunu
- Türk iş dünyası satın almalarla büyümeye adapte değil ve bu durumun acılarını şimdi çekiyoruz.
- Sektörlere baktığımızda aynı sektörde çok sayıda oyuncu olduğu için fiyat rekabeti yaşanıyor ve şirketler birbirlerini aşağı çekiyor.
- Sektörel konsolidasyonlara önem verilmesi ve bu konuda sözel ve vergisel teşviklerin uygulanması gerekiyor.
- 44:27Satın Alma Avantajları
- Satın alma ile verimlilik artışı sağlanıyor, insan kaynakları ve hammadde satın alma gücü artıyor.
- Müşteri portföyü çeşitleniyor veya birbirini tamamlayıcı işler alınıyor.
- Teknoloji şirketlerine yatırım yaparak teknolojide dönüşüm sağlayabiliyorlar.
- 45:07Yabancı Sermaye ve Stratejik Büyüme
- Birbirlerini satın almalarından sonra daha güçlü hale gelen şirketlere yatırım daha kolay geliyor.
- Avrupa'da üçüncü ve dördüncü jenerasyon aile şirketlerinin satın alınması Türk şirketleri için önemli bir fırsat.
- Avrupa'da resesyon olduğu için şirketler zor durumda ve özel sermaye fonları stratejik büyüme hamlelerine para sağlayabilir.
- 46:21Türk Şirketlerinin Yurtdışı Yerleşimi
- Türk şirketlerinin yurtdışı satın almalar yoluyla yerleşmesi çok önemli.
- Uluslararası şirketler dünyanın her yerinde ofisleri ve imalatları varken, Türk patronlar Türkiye'nin güzelliği nedeniyle yurtdışına yerleşmeyi düşünmüyor.
- Kendileri gitmese de yurtdışında yerleşecek kişilerin bulunması Türkiye için faydalı olabilir.
- 47:10Gayrimenkul Sektörünün Büyüme Potansiyeli
- Düşen faiz ortamının ilk faydasını konut satışlarında gördük.
- Eylül ve Ekim 2019'da ipotekli satışlar, 2018'e göre dört misli (400%) ve beş kat (530%) arttı.
- Ertelenmiş talebin hayata geçmesi önümüzdeki sene gayrimenkul sektörünün büyümesine katkı sağlayabilir.
- 49:50IMF Tartışması
- Türkiye'nin ciddi bir şekilde dışarıdan bir kaynağa ihtiyacı olduğu tartışılıyor.
- IMF'nin programı belli olsa da, Türkiye bu yapısal reformları kendi başına uygulayabilir ve uygulamalıdır.
- IMF, bir ülke döviz krizine girdiğinde, dışarıdan döviz getiremediği ve döviz yükümlülüklerini karşılamakta zorlandığında gelerek yardım ediyor.
- 51:08IMF ve Döviz Yolması
- IMF'nin uyguladığı döviz yollama politikaları genellikle yüksek ve ağır şartlarla birlikte uygulanmaktadır.
- Türkiye şu anda döviz kıtlığı içerisinde bir ülke değildir.
- Büyümenin finansmanı için yapısal reformlar son derece önemlidir.
- 52:05Türkiye'nin Avantajları ve Güven Faktörü
- Dışarıda Türkiye'ye gelmeyen yüksek miktarda kendine yön arayan para bulunmaktadır.
- Türkiye'nin genç nüfusu, dinamik pazarı, 85 milyonluk nüfusu, coğrafi konumu ve eğitimli işgücü avantajları bulunmaktadır.
- Yapısal reformların gerçekleştirilmesi ve güvenin verilmesi durumunda döviz kuru 1:1 olabilir.
- 53:32Ekonomik Güven ve Yatırım
- Güven, ekonomik stabilitenin sağlanması ve doğru yatırımcılara anlatım yapabilme önemlidir.
- Türkiye'nin ekonomik durumunu doğru merkezlerde (Londra, New York, Washington, Brüksel) doğru lobilerin ve anlatımların yapılması gerekmektedir.
- Türk şirketlerine satın alma ve birleşme konularında motivasyon verilmesi gerekmektedir.
- 56:03Program Kapanışı
- Programda dış yatırım üzerinden büyüme, enflasyon ve faizler değerlendirilmiştir.
- Önümüzdeki hafta 2020 yılına küresel ve Türkiye açısından bakılmaya devam edilecektir.
- Avrupa Merkez Bankası, Fed ve Türkiye Merkez Bankası'nın açıklamaları 2020 yılı için ışık tutacaktır.