Buradasın
Türkiye Ekonomisi ve Uluslararası Piyasalar Üzerine Ekonomi Analizi
youtube.com/watch?v=LleZosBWct4Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Günden Kalanlar" adlı ekonomi programında, araştırma biriminden Çağlar Kuzulukluoğlu sunuculuk yaparken, gazeteci-yazar Hakan Güldağ ve Wells Fargo'da uluslararası piyasalar sorumlusu Brandon McKenna konuk olarak yer almaktadır.
- Video, Türkiye'nin ekonomik durumunu ele alarak başlamakta, mevduat-kredi makasının rekor seviyelere ulaştığı ve kredi erişim sorunları tartışılmaktadır. Ardından Merkez Bankası'nın düzenlemeleri ve deprem bölgesi destekleri konuları incelenmekte, son bölümde ise Fed'in faiz politikaları, IMF'nin küresel istikrara ilişkin açıklamaları ve Türkiye'deki 14 Mayıs seçimlerinin Türk Lirası üzerindeki olası etkileri değerlendirilmektedir.
- Röportajda ayrıca gelişmekte olan ülkelerin 2023 yılında büyümenin yavaşlayacağı, 2024'te ise bazı ülkelerin daha iyimser çıkabileceği öngörülmekte ve Türkiye'deki ekonomik sorunların seçimlere kadar devam edebileceği belirtilmektedir.
- 00:16Ekonomik Veriler ve Piyasa Durumu
- Araştırma biriminden Çağlar Kuzulukluoğlu, gazeteci-yazar Hakan Güldağ'ı konuk olarak davet etti.
- Tarım dışı istihdam verisi geldi ve Avrupa'da kapanışlar genel itibariyle pozitif, ABD'de tahvil faizlerinde hareketlilik oldu.
- Borsa, 5000 puanın üzerinde kalıcılık olmadan, %0,24'lük yükselişle 4.924 puandan haftayı kapattı.
- 01:25Mevduat ve Ticari Kredi Faiz Makası
- Ticari kredi faizlerinde yatay seyir olsa da mevduat kredi makasının açıldığı gözlemleniyor.
- 31 Mart haftasında mevduat ve ticari kredi faiz makasında rekor bir seviyeye ulaşıldı.
- Ekonomi yönetimi, düşük faizde bir süre daha devam etme kararlılığı gösteriyor.
- 03:01Faiz Makasının Açılması ve Etkileri
- Mevduat kredi makasının daha da açılacağı ve yeni rekorlara hazırlıklı olunması gerektiği belirtiliyor.
- Ticari kredilerdeki faiz oranı %14,70, mevduata verilen faiz oranı ise %29'u buldu.
- İhtiyaç kredilerinde faiz oranları aylık bazda %3'leri buldu ve mevduat faizlerine yaklaşıyor.
- 04:12Kredi ve Mevduat Faizlerinin Sürdürülebilirliği
- Üretilen malın mevduat olarak kabul edilmesi ve mevduata verilen faizle, kredi faiziyle karşılaştırıldığında sürdürülebilirlik sorunu yaşanıyor.
- Bu açıklığın tarihte hiç yaşanmadığı, mevduat faizlerinin kredi faizlerinin üzerinde olduğu uzun süreli bir dönem olduğu belirtiliyor.
- Bu düşük faiz ortamı bazı firmaların borçlarını hafifletmesine yardımcı oldu, ancak sürdürülebilir değil.
- 06:24Kredi Erişimindeki Zorluklar
- Ticaret ve sanayide kredi erişiminde sıkıntı olduğu, ancak bazı tarifli kredilerde (yatırıma, ihracata) kredi bulunabildiği belirtiliyor.
- Şirketlere döviz döndürme, bozdurma gibi kısıtlamalar getiriliyor ve kredi tarafında da kısıtlamalar var.
- Şirketler önümüzdeki dönemi net göremedikleri için şu faiz oranlarıyla ne kadar borçlanabilirlerse alıyorlar.
- 08:28Merkez Bankası'nın Rolü ve Gelecek Beklentileri
- Merkez Bankası, bankalara belli bir fon vererek tarifli kredileri desteklemeye çalışıyor.
- Bankalar, faizlerin nereye geleceğinden emin olmadığı için frene basıyor ve aldıkları fonları zorunlu karşılıklar için menkul kıymetlere yöneliyor.
- Enflasyona endeksli kağıtlar %80 iskontolu şekilde verilmeye başlandı ve piyasada tabela faiziyle piyasa faizi arasındaki fark nedeniyle uygun fiyatlarla kredi verilmesi zorlaşıyor.
- 11:16Merkez Bankası'nın Son Düzenlemeleri
- Merkez Bankası, menkul kıymetler ile ilgili kararlar alarak bankaların TL payını 50'den 60-70'e çıkarmalarını teşvik ediyor; 60-70 arası olursa 5 puan, 70'in üzerinde olursa 7 puan indirim yapılıyor.
- TL kredileri verilirken referans faiz oranının üzerindeki kredilerin zorunlu karşılık oranı %150'ye çıkarılmış, bu oranın üzerindeki kredilerin %90'ı menkul kıymet olarak ayırmak zorunluluğu getirilmiş.
- Dövizden Türk Lirasına dönüşüm oranını bankalar bazında çeşitli kademelerde belirleme uygulaması tekrar geri getirilmiş ve menkul kıymet tutma zorunlulukları getirilmiş.
- 14:00Kredi Politikaları ve Çelişkiler
- Merkez Bankası'nın bu düzenlemeleri, bankalara kredi vermeyi ve döviz dönüşümünü teşvik etmek için yapılmış, ancak bu politikalar arasında çelişki taşıyor.
- Ucuz Türk Lirası politikasına devam edilirken, kredilerin dövize gitmesini engellemek için baskı uygulanıyor, bu da gerçekçi olmayan bir durum oluşturuyor.
- Para verme konusundaki kısıtlılık sadece Türkiye'nin deprem bölgesi dışındaki yerlerini değil, deprem bölgesini de etkiliyor.
- 15:26Deprem Bölgesi İçin Alınan Adımlar
- Bakan, deprem bölgesine verilen kredilerde 3 milyar liralık kısmını devletin üstleneceğini açıklamış.
- Cazibe merkezi ve sigortaların ödenmesi önemli adımlar olarak belirtilmiş, ancak bölgenin ayağa kalkması için uygun kredilerle desteklenmesi gerekiyor.
- TUSAŞ'ın Kahramanmaraş'ta Boeing ve Airbus'ın parçalarını üretecek olması gibi olumlu gelişmeler var, ancak kaybedilen zamanın geri gelmesi kolay değil.
- 18:18Bölgenin Kalkınması İçin Gerekli Destekler
- Deprem bölgesinin kalkınması için olağanüstü desteklere ihtiyaç var, özellikle işletmelerin ayağa kalkabilmesi açısından.
- Ortaklıkların gelişmesi ve bu ortaklıkların bir süre vergiden muaf tutulması gibi formüller oluşturulmalı.
- Bölgenin ayağa kalkabilmesi için nakit para gerekiyor, ancak bu süreç kolay değil ve hemen olabilecek bir şey değil.
- 20:14Bölgesel Desteklerin Önemi
- Kahramanmaraş, Adıyaman, İskenderun, Antakya ve Gaziantep gibi üretim şehirlerinin ayağa kalkması için odaklanma gerekiyor.
- En çok etkilenenlere daha yüksek destekler verilmeli, ancak kademeli olarak etkilenen her yere belli desteklerin verilmesi gerekiyor.
- Herkese birden aynı şeyi vermek adaletli değil, desteklerin ihtiyaç sahibine gitmesi önemli.
- 21:35Fed'in Faiz Politikası ve Gelişmekte Olan Ülkeler
- Wells Fargo'da uluslararası piyasalar ve döviz piyasalarından sorumlu Brandon McKenna, Fed'in faiz artırımı konusunda piyasaların ikiye bölünmüş olduğunu belirtiyor.
- Fed'in faiz artışına gitmemesi veya pas geçmesi gelişmekte olan ülkeler için olumlu olabilir, ancak genişleme para politikası durumuna geçmesi daha iyimser fiyatlanmaya yol açabilir.
- Pas geçme senaryosu Latin Amerika ve yüksek getirili döviz piyasalarında daha yüksek gelişmeler sağlayabilir.
- 23:20Gelişmekte Olan Ülkelerin Ekonomik Durumu
- Gelişmekte olan ülkeler COVID krizinden yaralarını sarmaya çalışırken yüksek enflasyon ve sıkı para politikalarıyla karşı karşıya.
- 2023 yılında büyümenin yavaşlaması beklenirken, 2024'te de yavaşlama devam edebilir, ancak Çin ve Hindistan gibi ülkeler lokomotif ülke görevini görebilir.
- Doğu Avrupa ve Ortadoğu'daki bazı ülkelerde büyümenin baskılanabileceği öngörülüyor ve gelişmekte olan ülkeler için görünüm dengesiz olacak.
- 24:54Türkiye'de Seçim Sonrası Lira Görünümü
- 14 Mayıs'taki seçim sonucunun Türk Lirası'nın görünümünü tamamen etkileyeceği belirtiliyor.
- İktidarın tekrar seçilmesi durumunda kısa vadede 19 liranın üzerinde stabilize olabileceği, ancak uzun vadede dalga boyunun artabileceği öngörülüyor.
- Muhalefet seçimi kazanırsa farklı para politikaları görülebilir, bu da yabancı talebi artırabilir ve TL'yi destekleyici bir gelişme olabilir.