Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İstanbul Gedik Üniversitesi tarafından sunulan C-SUIT programının bir bölümüdür. Programda sunucu, Yalıtım Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan ve Ulusoy Yönetim Kurulu Başkanı Günhan Ulusoy ile ekonomi konuları ele alınmaktadır.
- Video, Türkiye'nin ekonomik durumu, büyüme hedefleri, enflasyon, kur ve ihracat politikaları üzerine odaklanmaktadır. Programın ilk bölümünde genel ekonomik göstergeler tartışılmakta, ardından tarım, inşaat ve yalıtım sektörlerinin analizi yapılmaktadır. Son bölümde ise konukların kendi şirketlerinin ihracat stratejileri ve gelecek planları ele alınmaktadır.
- Videoda ayrıca Türkiye'nin enerji verimliliği, yalıtım sektörünün önemi, tarım destekleme modelleri ve inşaat sektöründeki belirsizlik gibi konular da detaylı şekilde incelenmektedir. Konuklar, Türkiye'nin ekonomik büyüme hedeflerinin gerçekçi olup olmadığını, ihracat stratejilerinin önemini ve sektörlerin borçlanma stratejilerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisini tartışmaktadır.
- 00:17Programın Tanıtımı ve Konukların Tanıtımı
- Radyo Gedik programında her çarşamba akşamı yayınlanan C-Suiti programında iki önemli konukla ekonomi gündemini ele alacaklar.
- Programda Yalıtım Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan ve Ulusoy Yönetim Kurulu Başkanı Günhan Ulusoy bulunuyor.
- Konuklar, iş dünyasının nabzını tutan iki önemli sektörü temsil ediyorlar.
- 02:09Ekonomik Program ve Büyüme Hedefleri
- Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklandı yeni ekonomik programda büyüme, istihdam, enflasyon ve bütçe hedefleri belirlenmiş.
- Bu yıl küçük bir büyüme (%0,5) hedeflenirken, gelecek üç yıl için %5'lik büyüme hedefi koyulmuş.
- Uluslararası kuruluşlar Türkiye için 2020 yılı için %2 ile %4 arasında bir büyüme öngörüsü yapmış.
- 04:25Büyümenin Sürdürülebilirliği
- Türkiye'nin potansiyel büyüme oranı gelişmekte olan ülkelerin ortalamasının biraz üstünde.
- Geçmişte BRİCK grubuyla birlikte %5'in üzerinde büyüme yapılabiliyordu.
- Sürdürülebilir büyümenin, cari açığı ve bütçe açığı yaratmadan gerçekleştirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
- 07:24Kur ve İhracat
- Yıllık sonunda kur seviyesi %6,20 civarında olacak şekilde bütçe planlaması yapılmış.
- İhracatçı firmalar için kurun belirli bir koridor içinde stabil olması önemlidir.
- Kurun ani dalgalanmaları, özellikle ihracatçı firmalar için planlama yapmayı zorlaştırır.
- 09:55Gıda Sektörünün Ekonomik Performansı
- Gıda sektörü ekonomik büyümede farklı davranır; ekonomi sıfıra yakın büyüyorsa bile gıda sektörü daha yüksek oranlarda büyüyebilir çünkü gıda tüketimi ertelenebilir bir tüketim değildir.
- Ekonomi büyüdüğünde gıda sektörü de o kadar yüksek oranlarda büyümez çünkü gıda tüketimi gelir artışıyla doğrudan orantılı değildir.
- Gıda sektöründe farklı bir yönetim modeli gerekiyor ve bu konu ayrıntılı olarak ele alınacaktır.
- 11:14İhracat Performansı ve Sorunları
- Ocak-ağustos dönemi ihracat rakamları parlak değil; 2019'da ihracat sadece %7,50 artmışken, 2020'de %2,60 artışı göstermiştir.
- Petrol türevi ürünleri hariç alındığında Türkiye'nin ihracatında gerçek bir artış yoktur; örneğin yapı malzemeleri ihracatı %70 civarında iken şimdi %37 civarındadır.
- Türkiye'nin katma değerli üretim yapması, nitelikli insan kaynağı çalıştırması, teknolojiyi kullanması ve markalı ihracat yapması gerekmektedir.
- 12:56İhracat Stratejisi ve Enerji Fiyatları
- Enerji fiyatlarının ihracattaki olumsuz etkileri önemlidir; 2000'li yılların başında 2023 vizyonumuzda 500 milyar dolar ihracat hedefimiz vardı, ancak bu hedef 200-230 milyar dolara düşmüştür.
- Yüksek teknoloji toplam ihracat içindeki payımız %3 civarında olup, daha çok düşük ve orta teknolojili ürünleri ihraç ediyoruz.
- Cam, seramik, demir-çelik, vaz yalıtım ürünleri gibi enerji girdi oranları yüksek olan ürünlerin ihracatı, enerji enflasyonu nedeniyle olumsuz etkilenebilmektedir.
- 14:46Ekonomik Büyüme ve Finansman
- 2020'de %5 büyüme hedefi, 2019'daki baz etkisiyle gerçekleşebilir, ancak Türkiye'nin en önemli sorunu büyümenin nasıl finanse edileceği sorunudur.
- Ekonomi büyümediğinde cari açık vermek yerine, büyüme için cari açık verilmesi gerekmektedir.
- Son dönemde reel sektörün borcu artmış, özkaynak kullanımı düşmüş ve yatırımların büyük kısmı borçlanma yoluyla finanse edilmiştir.
- 16:24Finansman Stratejileri
- Cari açık vermek ekonomiyi büyütmeyerek değil, finansman yoluyla verilmelidir.
- Türkiye'ye doğrudan sermaye girişlerinde yavaşlama var ve sıcak para ile finansman, aynı hızda çıkışı gördüğünde finansal piyasaları dalgalanmaya sürükleyebilir.
- Uzun vadeli sermaye veya doğrudan sermaye yatırımına ihtiyaç vardır; uluslararası firmalar 80-120 yıllık bonolar çıkarırken, Türkiye'de 3 yıl kredi alınabilmektedir.
- 18:04Şirketlerin Finansman Stratejileri
- Halka açık şirketler yatırımlarını uzun vadeli finansmanla finanse etmeye çalışsa da, TL bazında uzun vadeli finansman temin etmek zordur.
- İVME kredisi programı ve TL bazında TÜFE'ye endeksli uzun vadeli kredi imkanı, bu eksikliği gidermeyi hedeflemektedir.
- Borç özkaynak oranı ve borçların kısa vade-uzun vade dağılımı, işletme sermayesini güçlü tutacak şekilde düzenlenmelidir.
- 20:47Türk İş Dünyasının Özellikleri
- Türk iş dünyasının en büyük özelliği belirsizlik ortamında iş yapma yetkinliğidir.
- Avrupa'da şirket yönetmek kolay ve molarite düşük, ancak Türkiye'de bütçe yapmak zor çünkü planlanan miktarlar gerçekle uyuşmazlık gösteriyor.
- Türkiye'nin en büyük sorunlarından biri tüm sektörlerdeki kapasite kullanım oranlarının düşüklüğüdür.
- 22:41Sektörlerde Karlılık ve Büyüme
- İstanbul Sanayi Odası'nın ilk beş ikonuna baktığınızda vergi öncesi kar marjları altı ile sekiz arasında gidip geliyor.
- Gün Ulusoy'ın sektöründe ekonomi büyüdüğünde de o ekonomik kadar büyümüyorlar.
- İnşaat sektörü için ekonomi bir büyürse, sektör bir buçuk ile iki büyüyor.
- 23:54Un Endüstrisi ve Kapasite Kullanımı
- Un endüstrisinde 2003 yılında 1200 tane un üreten firma vardı, şu anda 525 tane kalmış ve her sene 40-50 tane kaybederek konsolide olarak devam ediyor.
- Kapasite kullanım oranı 42-43% seviyesinden 48-49% seviyeye ulaşmasına rağmen, sektörde kar marjı belirlemek zor, piyasa var ve maliyetlerin nasıl yönetildiği önemlidir.
- Un imalatında net bazda %3-5, ticari tarafında ise %1-2 kar marjları söz konusudur.
- 27:30STK'lar ve Sektör Geliştirme
- Günhan Ulusoy aynı zamanda Un Sanayicileri Derneği Başkanı olarak STK'larda görev alıyor.
- Orhan Turan ise 20-30 STK'da görev almış ve yönetim kurulu başkanlığı yapmış.
- Türk yöneticilerinin belirsizlikte gemiyi dümeni doğru tutmakta değil, aynı zamanda sektörlerin büyümesi ve piyasaların derinleşmesi için verdikleri çabaları da önemlidir.
- 28:54Buğday Fiyatları ve Enflasyon
- Buğday fiyatlarının artışı enflasyonla mücadele ederken özellikle gıda enflasyonu kontrolden çıkmışken önemli bir konu.
- Geçen sene gıda enflasyonu ön plana çıkmış, döviz kurlarındaki artış ithalat barındıran sektörlerde fiyatlara yansıma yapmış.
- İthalatla arzı artırarak taleple dengeli hale getirilmiş, ancak bu durum yerli üreticiyi faydalamamış ve arz taleple buluşturamamış.
- 30:24Buğday Fiyatları ve Tarım Politikaları
- 2018 yılında buğdayın müdahale alım fiyatı 1000 TL iken, 2019 yılında Mayıs ayında 1300 TL olarak açıklandı, bu fiyat TÜFE'den %7 daha yüksek.
- 2019 Mayıs ayında verilen fiyat, 2019'da ekilen buğdaya değil, 2020'de hasat edilecek buğdaya etki edecektir.
- 2018'de fiyat ve maliyet hareketleri nedeniyle Türkiye'nin buğday ekim alanları 2017'deki 7,40 milyon hektardan 7 milyon hektara daraldı ve üretim 20,5 milyon tondan 19,5 milyon tona düştü.
- 32:02İthalat ve Piyasa Durumu
- Toprak Master Ofisi Eylül ayında iki ithalat ihalesiyle 250.000 ton ithalat yaptı ve yıl sonuna kadar 500.000 ton daha ithalat yapılacağı tahmin ediliyor.
- 1300 TL'lik müdahale alım fiyatı Temmuz-Ağustos ayında uygulandı ve piyasadaki fiyatlar 1400-1500 TL bandında.
- Piyasa dinamiklerinde arz daraldıkça fiyat yukarı doğru taşınmaya çalışıyor.
- 32:58Tarım Sürdürülebilirliği ve Destek Modelleri
- Fiyatları düşük tutmak üretimin sürdürülebilirliğini etkiliyor, Türkiye'de 6,5 hektarlık küçük ölçekli tarım işletmeleri var.
- Buğday için 7 milyon hektar kritik bir eşik olup, bunun altına inmemesi için her türlü önlem alınacak.
- Avrupa'daki model doğrudan gelir desteği olup, üreticinin üretimden bağımsız bir şekilde kırsalda muhafaza edilmesi amaçlanıyor.
- 36:01Dünya Piyasası ve Türkiye İlişkisi
- Dünya piyasasında 200 dolarlık buğday, 4 kurla 800 TL iken Türkiye'den ucuzdu, ancak 6-7 kurla Türkiye'den pahalı hale geldi.
- Türkiye'den yurt dışına bir ihracat hareketi oluştu ve iç piyasadaki dengeler bozuldu.
- Dünya ile entegre olmak için gümrük duvarlarına ihtiyaç kalmadan çiftçilere doğrudan gelir desteği verilmesi gerekir.
- 37:22İnşaat Sektörü ve Yalıtım
- Türkiye'de yaklaşık 2 milyon satılabilir konut ve 1 milyon metrekare kiralanabilir ofis bulunmaktadır.
- Türkiye'nin genç nüfusu yıllık %1,5 artmakta ve her yıl 700-800 bin konut ihtiyacına sahip.
- Merkez Bankası'nın faiz oranlarını düşürmesi inşaat sektöründe hareketi oluşturacak ve yalıtım sektörü için 2019 yılı olumlu geçecek.
- 41:28Türkiye'nin Enerji Verimliliği Sorunu
- Türkiye son on yılda ortalama 35-40 milyar dolar enerji ithalatı yapıyor ve ülkenin 12-15 milyar dolar tasarruf potansiyeli var.
- Enerji verimliliği konusunda ilerleme sağlanırsa, enerji alanında 100 milyar dolar dış borç düşürülebilirdi.
- Yalıtım sadece konut için değil, sanayi ve turizm sektörlerinde de büyük önem taşımaktadır.
- 42:26Türkiye'nin Sektörlerdeki Durumu
- Türkiye'nin kişi başı yarattığı katma değer 15 bin dolar iken, Amerika'nın bu değeri 72-73 bin dolar civarındadır.
- Türkiye 2000 yılına kadar dünya sanayi sıralamasında 13. sırada iken, sonrasında 15. sıraya düştü ve şu anda ilk 15'te yer almıyor.
- İnsanlar sanayi, tarım ve turizmden kaçıp gayrimenkule yönelmiş, ancak bu da ters tepti.
- 43:19Yalıtım Sektörünün Büyüklüğü ve Geleceği
- Yalıtım sektörünün büyüklüğü 4,5-5 milyar dolar civarında olup, bu yıl ortalama 10-15 civarında küçülmesi bekleniyor.
- Ekonomi 5 büyüyorsa, inşaat sektörü 1,5 kat büyüyebilirken, yalıtım sektörü 5-10 bandı arasında büyüyebilir.
- Kişi başı yalıtım Avrupa'da 1 metreküp iken, Türkiye'de 0,20 metreküp civarındadır.
- 44:22Yalıtım Zorunluluğu ve Avantajları
- Su yalıtımı zorunlu hale geldi çünkü depremde taşıyıcı betonun içindeki demirin oksitlenmesi mukavemeti düşürür.
- Yeni bina yapıldığında zorunlu olarak ısı yalıtımı ve ses yalıtımı yapılmalıdır.
- Yeni yapılan bir binanın ideal yalıtımı inşaat maliyetlerinin 3-4 civarında olup, 1-2 yılda amorti edilebilir.
- 45:52Yalıtım ve Bina Enerji Performansı
- Yeni binalarda zorunlu olarak yalıtım yapılması ve markalı projelerde akıllı yatırımcılar tarafından tercih edilmektedir.
- İnsanlar araba alırken yakıt tüketimini kontrol ederken, ev alırken enerji verimliliğini sorgulamazlar.
- Gelecekte her evin bina enerji performans karnesi olacak ve bu karnesiz satış yapılamayacak.
- 46:57Yalıtım Şirketinin Gelecek Planları
- Şirket şu anda insana çok yatırım yapıyor, özellikle son iki yılda ciddi bir kadro takviyesi ve üst yönetimde eğitimlerle ilgileniyor.
- Geçen sene ihracatta dolar bazında %30 büyüme kaydedilmiş ve bu sene %25-30 büyüme hedefleniyor.
- Şirketin cirosunun Ağustos sonu itibariyle yaklaşık %44-45'i ihracat gelirleriyle oluşturuluyor.
- 48:19Avrupa Birliği ve İhracat
- Şirketin ihracatının %50'i Avrupa Birliği'ne yapıldığı için, AB'deki durgunluk ihracata olumsuz etki edebilir.
- Türkiye, batı teknolojisini kullanıp doğunun fiyatıyla mal satarak rekabetçi olabiliyor.
- Krizlerde iyi yönetilen şirketler için fırsat olarak görülüyor ve önümüzdeki süreçte sektörlerde konsolidasyonun artacağı öngörülüyor.
- 50:12Şirketin İhracat Performansı
- Şirketin son dönemdeki büyümenin çoğunluğu ihracat kanalından sağlanmıştır.
- 2015'te yurtdışı satışların oranı %30'lar iken, 2019'ın ilk altısında %75'e ulaşmıştır.
- 2018'de 1,2 milyar TL'lik ciroya %59'sının yurt dışı satışları iken, 2019'ın ilk altısında 1,5 milyar TL'lik ciroya %75'inin yurt dışı satışları gelmektedir.
- 51:09İhracat Stratejisi
- İhracatta tek bir pazar yerine birçok pazar çeşitlendirmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
- 2011 yılında şirketin ihracatının %45'i sadece Endonezya'da iken, Endonezya'nın uyguladığı %20 vergi ile bu pazar kaybedilmiştir.
- Şu anda 35 ülkeye aktif olarak pazarı bulunmakta ve hiçbiri ihracatın %10'unun üstünde yer almamaktadır.
- 52:51Gelecek Planları
- Tamamlanmak üzere olan bir yatırım projesi bulunmaktadır ve bu sene sonunda bitecektir.
- Yeni yatırım ile iç piyasada da kapasite kazanılacağı ve %75 yurt dışı, %25 yurt içi satış dengesi korunacağı hedeflenmektedir.
- 2020 yılı için %10'luk mütevazı bir büyüme hedefi belirlenmiştir.