Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Söz İstanbul'da" programında ekonomist Fırat Polat ile yapılan bu röportajda, Türkiye'nin ekonomik durumu ve Merkez Bankası'nın yaklaşan para politikaları detaylı olarak ele alınmaktadır.
- Video, Türkiye'nin ikinci çeyrekte %5,20 oranında büyüdüğü TÜİK açıklamasıyla başlayıp, ekonomik sektörlerin büyüme oranlarını analiz etmektedir. Ardından Amerika-Çin arasındaki vergi savaşının Türkiye üzerindeki etkileri, Merkez Bankası'nın 13 Eylül'deki para politikaları toplantısı ve beklenen faiz artışları tartışılmaktadır. Son bölümde ise döviz kuru volatilitesi, ihracat-ithalat sektöründeki fiyatlama sorunları ve siyasi gelişmelerin ekonomiye etkisi incelenmektedir.
- Röportajda ayrıca Halkbank davası, ABD'den beklenen ceza, Avrupa Birliği ile yakınlaşma ve Fed'in faiz artış beklentileri gibi siyasi faktörlerin piyasaları nasıl etkilediği de ele alınmaktadır. Konuşmacı, enflasyonun %20'lere ulaştığı Türkiye'de Merkez Bankası'nın şok bir faiz artışı yapacağını ve bu artışın dolar kuruna olumlu bir etki yaratabileceğini belirtmektedir.
- 00:15Türkiye Ekonomisinin Büyüme Rakamları
- Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde %5,20 oranında büyüdü, beklenti %5,30-5,40 bandındaydı.
- Ekonomist Fırat Polat'a göre, büyümenin beklentinin altında kalması ekonominin biraz soğuması gerektiğini gösteriyor.
- İnşaat sektörünün büyümeye katkısı sadece %0,80 oldu, geçen dönemlerde bu katkı %2-2,5 seviyesindeydi.
- 02:05Ekonomik Durum ve Gelecek Beklentileri
- Türkiye yılı %2,80 ile %3,40 bandı arasında kapatacak, daralma devam edecek.
- Çok yüksek büyümeye gerek yok ama resesyona girmemek önemli, en azından %1-2 bandında büyümek yeterli.
- Türkiye'nin yeniden bugünkü büyüme trendine dönmesi muhtemelen 2019'un son çeyreğini bulacak gibi görünüyor.
- 05:09Sektör Bazlı Büyüme Değerlendirmesi
- Tarım sektörü toplam katma değeri %1,50 azalmış, sanayi sektörü %4,30 azalmış.
- Tarım sektöründeki azalmanın temel sebebi maliyetlerle alakalı, enerji ve akaryakıt fiyatlarındaki yükseliş, kur artışının etkisi ve olumsuz hava şartları.
- Sanayi sektöründeki artış ihracat odaklı firmaların katkısıyla gerçekleşmiş, sanayide yeniden bir ağırlık ele alınmış görünüyor.
- 06:34Tarım Sektöründe Yapısal Dönüşüm Gerekliliği
- Tarımda yapısal dönüşüme ve reform hareketine ihtiyaç var, bakanlıkların çalıştığını biliyoruz.
- Türkiye'nin enflasyon içerisinde en çok korktuğu kısım gıda enflasyonu, gıda fiyatlarındaki artış halkı doğrudan etkiliyor.
- Tarımda dışa bağımlılığın azalması, döviz dalgalanmalarından etkilenmeyi azaltacak ve genel enflasyon rakamlarını düşürecek.
- 07:57Piyasaların Büyüme Rakamlarına Tepkisi
- Büyüme rakamlarından sonra dolar 6,45, euro 7,45 seviyelerinde seyrediyor.
- Piyasalar sakin, normalde %5-7'lük büyüme rakamları geldiğinde piyasalar coşmaya başlıyordu.
- Piyasaların beklentisi büyümenin yavaşladığını görmek istiyor, bu nedenle beklenen büyüme rakamı geldiğinde bile piyasa tepki vermedi.
- 09:10Borsa Durumu ve Yatırım Fırsatları
- Amerika Birleşik Devletleri'nin Çin'e uyguladığı vergi tarifesini değiştirmesi, Türkiye ve gelişmekte olan ülkelerde korku yaratıyor.
- Borsa yaklaşık 93.000 bandında sıkışmış durumda ve 94.000 bandını aşamıyor, ancak dolar bazında değeri düşük olduğu için yatırım için uygun bir noktada.
- Borsa 94.000 bandını kırıp üstünde kalırsa, yeniden 100.000'e doğru bir hareket olabilir.
- 10:16Merkez Bankası Para Politikaları Toplantısı
- 13 Eylül'deki Merkez Bankası para politikaları toplantısı piyasaların dikkatini çekiyor.
- Merkez Bankası, enflasyonu dizginlemek için strateji değiştireceğini açıkladı ve enflasyon rakamları %15'li seviyelere ulaştı.
- Şu anda serbest piyasada gösterge faizler %17,75, piyasa faizleri %19,25, geç likidite penceresi borçlanma faizi %21'ler düzeyinde, serbest piyasada ise faiz yaklaşık %25'ler civarında.
- 12:06Faiz Artışı Beklentileri
- Merkez Bankası bugüne kadar piyasa beklentilerini tatmin edemedi, faiz artışı anlamında ya kaldı ya da geç kaldı.
- Konuşmacı, 13 Eylül'deki toplantıda %20'ler düzeyine ulaşılacak denilmesine rağmen, 600-700 baz puanlık (yaklaşık %10'luk) bir faiz artışı görebileceğini düşünüyor.
- Merkez Bankası'nın bu sefer şok bir faiz artışı yapacağını, çünkü enflasyonda istenilen düşüş henüz yaşanmadığını belirtiyor.
- 13:42Faiz Artışının Etkileri ve Gelecek Beklentileri
- Faizlerin artması ekonomik büyümenin yavaşlamasına, borçlanmanın azalmasına ve işsizliğe yol açabilir, ancak uzun vadede makro yatırımlar yapmak daha önemli.
- Faizler %25'e ulaşsa bile, olumlu rakamlar gelmeye başlarsa Merkez Bankası faiz indirebilir.
- 2019'da özellikle üçüncü çeyrekten itibaren faizlerde düşüş görülebilir, çünkü serbest piyasada faizler %22'ye geldiğinde Merkez Bankası kendi gösterge faizini de aşağı çekebilir.
- 15:18Piyasa Tepkisi ve Diğer Etkenler
- Piyasanın beklentileri dahilinde ve üstünde bir faiz artışı gerçekleşirse, uluslararası ilişkilerde sakinlik devam ederse dolarda %5-6'lara yakın bir düşüş görülebilir.
- Türkiye'nin yaşadığı sıkıntı, piyasa verilerinden ziyade haberlere odaklanmış durumda olması ve Amerika, Rahip Brunson davası, Suriye ve İdlib gibi konuların piyasaları etkilemesi.
- Halkbank davası da piyasaları etkiliyor ve bu hafta ya da gelecek hafta mahkemenin kesin kararını açıklaması bekleniyor.
- 17:35Döviz Piyasasındaki Volatilite Sorunu
- Türkiye'de döviz piyasası çok oynaklı olup, gün içinde 6 lira ile açılıp 6,70 ile kapanabiliyor, ertesi gün 6,70 ile açılıp 6,30'lara inebiliyor.
- Bu volatilite ihracatçılar ve ithalatçılar açısından fiyatlama sıkıntısı yaratıyor, özellikle ilk dalgada yaklaşık bir haftalık süreçte ithalat yapan firmalarda mal satışı yapılmıyor.
- Doların her gün %3-4'lük düşüşler yerine, 20 günlük süreçte %1'lik düşüşler tercih edilmeli çünkü yüksek volatilite piyasaları tekrar sıkıntıya sokabilir.
- 18:51Döviz Piyasasında Temkinli Davranış Gerekliliği
- Piyasadaki oyuncuların döviz cephesinde dikkatli olması gerekiyor çünkü Merkez Bankası'nın kararı ve siyasi gelişmeler bekleniyor.
- Amerika ile ilişkiler kötü olsa da, Rahip Branson davasında suçsuz olduğu anlaşılırsa ve ülkesine geri dönerse sorunlar çözülebilir.
- Döviz piyasasında hala köpük olduğu düşünülüyor ve uluslararası ilişkiler rayına oturursa hızlı düşüşler görülebilir.
- 19:57TL'nin Değeri ve Halkbank Davası
- TL yılın başında 3,75'li seviyelerdeydi ve değer kaybetmesi bekleniyordu, bant 4,50-5 bandı arasındaydı.
- Olumlu haberlerin gelmesiyle 10 günlük süreç içerisinde TL 6 liranın altını test edebilir.
- Halkbank davasında ceza bekleniyor ancak konuşmacı ceza gelmesini çok fazla beklemiyor ve gelirse de cüzi bir ceza olacağını düşünüyor.
- 22:22Ekonomik Kriz ve Uluslararası İlişkiler
- 2008 krizinden sonra 10 yıldır ciddi bir ekonomik kriz yaşanmamış, kapitalizmin doğasında 10-15 yıllık periyotlarda bir kriz olması vardır.
- Türkiye'nin Avrupa Birliği ile yakınlaşma süreci var ve bu noktada Türkiye'nin eli kuvvetli.
- Amerika'nın Trump döneminde Rusya, Türkiye, İran, Çin, Avrupa Birliği, Kanada ve Meksika'ya karşı ekonomik savaş ilan etmiş durumda.
- 23:32Fed'in Faiz Artırım Kararı
- Fed'in toplantısı var ve %99 ihtimalle faiz artıracak, 0,25 baz puanlık bir artış görülecek.
- Eylül etkili olacak piyasalar üzerinde, Kasım ya da Aralık'ta bir faiz artışı daha görülecek.
- Fed bu yıl toplam 50 baz puanlık daha faiz artışı yapacak ve Merkez Bankası bunu hesaba katarak piyasanın beklentisini 600-700 baz puana çekebilir.