Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının Türkiye'nin ekonomik durumu ve özellikle döviz krizi hakkında yaptığı analizini içermektedir. Konuşmacı, ekonomi konusunda uzman bir görüş sunmaktadır.
- Video, Türkiye'nin döviz krizi, kur oynaklığı ve bunun ekonomiye etkileri üzerine odaklanmaktadır. Konuşmacı, iş dünyasının kur kaynaklı tahribat nedeniyle yaşadığı zorlukları, Hazine'nin döviz açık pozisyonunu ve 2022 bütçesinin geçerliliğini ele almaktadır. Ayrıca, 2009'dan sonra yapılan ekonomik hataların, özellikle dövizle borçlanma politikalarının ekonomiye verdiği zararları ve Erdoğan hükümetinin ekonomik politikalarını eleştirmektedir. Video, cari açık sorununun yapısal bir sorun olduğunu ve sadece faizlerle çözülemeyeceğini vurgulayarak sona ermektedir.
- Döviz Krizi ve İş Dünyasının Durumu
- Gelen yük tam 328 milyar lira olup, iş dünyasının çatı kuruluşları faiz indirimi ve maliyet düşürme çabalarına rağmen kur kaynaklı tahribatın çok daha maliyetli olduğunu belirtiyorlar.
- İş dünyası kurda artan oynaklık ve risklere bağlı olarak bütçe yapamıyor, gelecek yıl girdilerini, borçlanacağını ve malını kaçtan satacağını öngörmekte zorlanıyor.
- İhracatçılar kurdaki artış ve oynaklıktan memnun değil, kaybolan öngörülebilirlik fiyat vermesini güçleştiriyor ve iç piyasada vadeli satışlar durmuş durumda.
- 01:14Devletin Döviz Riski
- Devletin kur riski çok yüksek; Hazine'nin Eylül sonu itibariyle toplam döviz borcu 144 milyar dolar, bunun 32 milyar doları yabancı parayla yurt içinden alınan iç borç.
- Hazine'nin Merkez Bankası'nda tuttuğu döviz mevduatı yaklaşık 15 milyar dolar olup, döviz açık pozisyonu yaklaşık 129 milyar dolar yapıyor.
- Eylül sonunda döviz kuru 8,86 kuruştu, şimdi 11 liranın üzerinde ve bu şekliyle Hazine'nin iki ayda kur farkından yazdığı zarar 282 milyar lira.
- 02:462022 Bütçesinin Sorunları
- Mecliste görüşülen 2022 bütçesi daha genel kura gelmeden tarih oldu; bütçede 2022 ortalama kur tahmini 9,27 kuruş iken bugün dolar 11 lirayı geçti.
- Bütçede öngörülen maaş artışları memuru ve emekliyi enflasyona ezdirir, öngörülen yatırımlar mevcut ödeneklerle yapılamaz.
- Bu bütçe sadece faiz lobilerini ve dolarla garanti verilen yandaş müteahhitleri sevindirir, Osmangazi Köprüsü'nün geçiş ücretinin 500 liraya bulacağı gazetelerde yazılıp çizilmeye başladı.
- 03:39Ekonomik Tercihler ve Sonuçları
- Ekonomide iktisadi kar aldığınız kararların örtük maliyetlerini de içerir ve çoğunlukla bu örtük maliyetler açık maliyetlerden çok daha yüksektir.
- Erdoğan'ın milletin başına bela ettiği döviz garantili rant ihalelerinin örtük maliyetleri sebep oldukları devalüasyonla arşa çıktı.
- Eskişehir'de bir anne, SMA hastası çocuğunu yurtdışında tedavi ettirmek için düzenlenen bağış kampanyasında yeterli parayı toplayamayınca bunalıma girip yaşamına son verdi.
- 04:52Erdoğan'ın Ekonomik Tercihleri
- Erdoğan şahsım hükümeti bir yanda dünyanın en pahalı arabalarının hem de bunların en dolusunun alımında dünya şampiyonu iken, diğer yanda sigorta borçlarını ödeyemediği için yapılandırma isteyen milyonlar var.
- Bu ekonomide yapılan bir tercih diğer bir tercihten vazgeçiştir; ülkenin kaynakları yandaş için değil de millet için kullanılsaydı, SMA'lı yavruların tedavileri için kaynak bulmakta zorlanmayacak.
- Erdoğan tüm tercihlerini yandaşları ve elin evlatları için yapmaktadır, milletimiz Erdoğan'ın ikinci tercihi bile olamamaktadır.
- 05:38Ekonomik Tarihsel Gelişimi
- Erdoğan 20 yıl önce iktidara geldiğinde kucağında tüm dünyada güven uyandıran bir program buldu; sorunlu batık bankalar sistemden ayıklanmış, bankacılık sistemi güçlü bir hale getirilmişti.
- 2009'dan sonra uçak otomatik pilottan alındı, 2009'da döviz geliri olmayan şirketlere dövizle borçlanma izni verildi ve bu şirketlerin döviz açık pozisyonu hızla arttı.
- Artan özel kesimin dövizle borçlanması ülkemizin en kırılgan ekonomiler arasında ilk beşe girmesine neden oldu.
- 07:10Küresel Sermaye ve Türkiye
- Dünyadaki yükselen piyasa ekonomileri 2002'den 2013'e kadar böyle bir dönemi yaşamıştır, Türkiye de bunu yaşarken ekonomiyi tahkim etmek gerektiğini, Türk Lirasının suni şekilde aşırı değerlenmesine izin vermemek gerektiğini söylemişlerdir.
- Erdoğan şahsım hükümeti küresel risk iştahı bolken iş yaptı, ancak 2013 yılından sonra küresel sermayenin seçiciliğinin artması, doğru politikaları uygulayan ülkeleri tercih etmesi yeni bir dönemin başlangıcı oldu.
- Erdoğan bunun farkında değil, ne yapsam ne söylesem sermaye buraya akmaya devam eder diye düşünüyor, yaptığı hatalar nedeniyle sermaye kaçınca da daha çok hata yapıyor.
- 09:18Cari Açık Sorunu
- Bir sorunun çözmenin ön koşulu önce doğru teşhisi gerektiriyor, doğru teşhis konmadan doğru tedavi olmaz.
- Cari açık parasal değil yapısal bir sorundur ve yapısal sorunlara getirilecek parasal çözümler kalıcı olmaz.
- Cari açık merkez bankalarının değil, hükümetlerin çözmesi gereken bir sorundur ve eğitimden, altyapıyı teşvik mekanizmasından, sanayi politikasına farklı pek çok ekseni keser.