Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Ekonomide Saadet" YouTube kanalında yayınlanan bu video, ekonomi uzmanı Atilla İslada Hoca ve diğer ekonomi uzmanları ile sunucu arasında geçen yaklaşık bir saatlik bir röportaj programıdır. Konuşmacılar arasında Onur, Ekrem İmamoğlu ve Saadet Hanım gibi ekonomi uzmanları bulunmaktadır.
- Program, Amerikan Merkez Bankası'nın faiz kararının piyasa etkileri ve 2024 yılı için para politikası tahminleriyle başlayıp, Türkiye'nin ekonomik durumu, döviz kuru, altın ve borsa yatırımları üzerine odaklanmaktadır. Konuşmacılar, Türkiye'nin ekonomik riskleri, IMF ve Avrupa Birliği ile ilişkileri, kredi notu değerlendirmeleri ve yabancı yatırımların geleceği gibi konuları tartışmaktadır.
- Videoda ayrıca 2024 seçimlerinin ekonomik etkileri, Türkiye'nin AB üyeliği sürecindeki zorluklar, Rusya ve Çin ile olan ilişkiler ve bunların ekonomik etkileri de ele alınmaktadır. Konuşmacılar, 2024 yılında doların 40-45 lira civarında olacağını, gram altın fiyatının 2300 TL'yi geçmeyeceğini ve borsanın kısa vadede düşüş yaşayabileceğini ancak uzun vadede banka ve holding sektörlerinde yatırım yapmanın faydalı olabileceğini belirtmektedir.
- Ekonomi Duayeni Atilla İslada ile Özel Yayın
- Ekonomide Saadet YouTube kanalında özel yılbaşı programı düzenleniyor ve ekonomi duayeni Atilla İslada ile birlikte yayın yapılıyor.
- Atilla İslada, ekonomist ve triatloncu olarak tanıtılıyor.
- Programda Amerikan Merkez Bankası'nın faiz toplantısı ve 2024'te parayı nereye koymalı konusu ele alınacak.
- 01:09Amerikan Merkez Bankası'nın Faiz Toplantısı
- Amerikan Merkez Bankası'nın faiz toplantısının sonucu beklenen kadar sürpriz olmasa da, Powell'ın açıklamalarıyla beklenenden daha pozitif bir faiz indirimi gündeme geldi.
- Powell'ın konuşması, piyasaların aşırı bir coşkuya kapılmasına neden oldu ve gerekli uyarıları yapmadığı düşünülüyor.
- Faiz indirimi, özel sektör sabit sermaye yatırımları ve paranın dolaşımı açısından olumlu bir gelişme olmasına rağmen, ekonomik maliyeti de var.
- 02:45Ekonomik Riskler ve Piyasa Tepkisi
- Amerikan ekonomisinin yavaşladığı konusunda emin olunmuyor ve ekonomi hızlanırken enflasyonun hala yüksek olduğu belirtiliyor.
- Piyasa, faiz indiriminin 2024'te hatta Mart itibariyle başlanacağı gibi bir algı oluştu.
- Türkiye'de uzun vadeli tahvil alışkanlığı olmadığı için iki yıllık ve on yıllık tahviller de akıl almaz ralli yaşadı.
- 04:30Piyasa Davranışları ve Ekonomik Görüşler
- Mesleği icra edenlerin çoğu 21. yüzyılda işe başladı ve Fed'in sürekli para basıp onları kurtardığı bir hayat yaşadılar.
- Finansal sistemin bazı köşelerinde aşırı balonlar görülüyor ve bunların yeniden şişmesi ihtimali var.
- Tüketicilerin paranın maliyetinin düşmesiyle daha fazla harcayacakları düşünülüyor, özellikle emlak sektöründe ticari emlak kriz aşamasından kurtuldu.
- 06:00Enflasyon ve Para Politikası
- Akademik dünyada enflasyonun düşebileceği nokta konusunda ciddi bir tartışma var.
- Eski kafalı ekonomistler, enflasyonu ikiye düşürmenin neredeyse imkansız olduğunu düşünüyor ve dünyayı dengeleyen enflasyonun üç olabileceğini savunuyor.
- 2024'te Fed ve Avrupa Merkez Bankası'nın bilanço daraltma politikaları para politikasına doğrudan etki yapacak boyutlara geldi.
- 08:27Türkiye Ekonomisi ve 2024 Beklentileri
- Türkiye, pandemi döneminde Berat Albayrak döneminde faiz indirim trendine başlamış, ancak son iki buçuk yıldır yanlışlar silsilesinde ilerlemiş durumda.
- Türkiye piyasası için riskler açısından bankacılık iflasları, şirket iflasları ve ciddi işsizlik kaygıları vardı, ancak bu riskler yumuşak bir geçişe doğru meylediyor.
- Petrol fiyatlarının düşmesi enflasyona ve cari açığa olumlu etki edecek, aynı zamanda enflasyon beklentilerini de düşürebilir.
- 09:20Avrupa Birliği İlişkileri ve Ekonomik Gelişmeler
- Türkiye, Avrupa Birliği'nden iki büyük müjde aldı: komisyonun özel Türkiye raporu yazması ve iki komiserin Türkiye ile gümrük birliği müzakerelerinin başlamasını önermesi.
- Anadolu Ajansı'ndan alınan habere göre liderler bu konuyu pas geçip bir sonraki zirveye atacaklar.
- Petrol fiyatlarının düşmesi ve Fed'in faiz politikası, Türkiye'ye para akışı sağlayacak.
- 10:32Enflasyon Beklentileri ve Yatırım Tavsiyesi
- Enflasyonun daha fazla artmaması, para politikasının gidebileceği noktayı aşağı çekiyor; daha önce 2024 sonunda TÜFE'nin %50'nin altına geleceğini düşünmüyorduk, şimdi %40'ları düşünmeye başladık.
- Konuşmacı, ilk defa yatırım tavsiyesi veriyor: ne kadar Türk Eurobond'u varsa alınması gerektiğini belirtiyor.
- Eurobond'ların beyana tabi olduğunu ve gayrimenkul gibi düşünülmeli olduğunu vurguluyor.
- 11:39Ekonomi Yönetimi ve Siyasi Gelişmeler
- Konuşmacı, Mehmet Şimşek'i Türkiye'nin görüp görebileceği en kaliteli ekonomi yönetmeni olarak tanımlıyor ve onun mucizeler yarattığını belirtiyor.
- Enflasyonun düşmesi gelecek yılın ikinci yarısından önce olmayacak, belki yerel seçimlerden önce ikinci çeyrekte bahara doğru sokaktaki insan bunu hissedebilir.
- Büyük paraların gelmesi için yerel seçimleri beklemek gerekiyor çünkü Erdoğan anayasa değişikliği, anayasa revizyonu ve Batı ile ilişkiler gibi kapsamlı alanlarda yeni bir yol haritası ortaya çıkaracak.
- 13:11Mehmet Şimşek'in Geleceği
- Mart'ta Mehmet Şimşek'in yerel seçimlerden sonra görevde kalıp kalmayacağı konusu artık çok konuşulan bir konu değil.
- Mehmet Şimşek başarılı olduğunu gösteriyor ve Tayyip Erdoğan da buna ikna olmuş durumda.
- Konuşmacı, Erdoğan yerel seçimlerden ağır bir yenilgiyle çıkmazsa Mehmet Şimşek'e günah keçisi olarak bir oyun yapabilir, ancak Mehmet Şimşek istediği sürede görevde kalacak.
- 14:50Erdoğan'ın Ekonomik Stratejisi
- Ali Babacan ve Mehmet Şimşek'in görevdeki son iki yılını hatırlayanlar, artık hiçbir icracı görevleri kalmadığını ve Erdoğan'ın stratejileri ne emrederse onu yaptıklarını görüyorlar.
- Erdoğan'ın İstanbul ve Ankara büyük kentleri geri aldığı bir ortamda Türkiye'de demokrasi anlamında büyük değişiklikler yaşanacak.
- Erdoğan başarının kokusunu aldı ve IMF'ye çağırabilir, Avrupa Birliği Kıbrıs'ta görüşmeleri açabilir, Osman Kavala'yı serbest bırakabilir.
- 15:41Ekonomik Durum ve Borçlanma
- Sıcak para gelmedi, bankalar ve şirketler borçlanma durumuna baktı, önce dış borçlanma yapmak istemiyorlardı, şimdi şakır şakır borçlanıyorlar.
- Vadesi gelen dış borcunuzu yüzde yüz yeniden borçlanabiliyorsanız cari açık diye bir sorununuz kalmaz, daha yüksek cari açık daha yüksek büyüme demek.
- Gaye Erkan son derece başarılı, enflasyon konusunda yol haritası çizdik, inanırsanız çok fazla canınızı yakmayız, inanmazsanız biz sizi inandırıncaya kadar.
- 17:50Moody's Değerlendirmesi ve Yabancı Yatırımcılar
- Cuma günü Moody's'in Türkiye'nin kredi notu görünümüyle alakalı değerlendirmesi var, yabancı yatırımcının daha gelmesi muhtemel zamanlar.
- Moody's'in değerlendirmesi şanssız bir döneme denk geliyor, raporların yazılması bayağı zamandır ve son gelişmeleri ne kadar yansıtabilecekler bilinmiyor.
- Moody's son derece gelişmeler olumlu, memnunuz ama sürdürülebilirlik, yapısal reformlar ve Batı ile ilişkileri vurgulayacaklar.
- 19:32Para Akışları ve Teknik Sorunlar
- Büyük para yerel seçimlerden önce kesinlikle gelmez ama gelir ufak ufak gelir.
- Likidite eksikliği en büyük teknik sorunlardan biri, hisse senedi yatırımı için günde işlem olan bir hisse senedinin 5-10 milyon dolar olması gerekiyor.
- Swap pazarı tek taraflı olarak açık, dolar bozdurup TL'ye geçmek istiyorsan herkes sana swap yapıyor, TL şortlamak istiyorsan kapılar kapanıyor.
- 20:44Para Türleri ve Riskler
- Sıcak para, gecelik ilişki anlamında, kaliteli orta ılık para (emeklilik fonları gibi) ve soğuk para (kalıcı şirket birleşmesi, Türkiye'ye yatırım anlamında gelen) olmak üzere sınıflandırılıyor.
- Türkiye Borsası'nın MSI'daki payının artması, tahvil piyasasında payımızın artması gerekiyor.
- Riskleri ihmal etmemek lazım, petrol konusunda Hutiler Adam Boğazı'nda tanker batırması veya Ukrayna'nın Karadeniz'de Rus gemilerine saldırması ihtimali var.
- 24:13Ekonomik Pozitiflik ve Riskler
- Konuşmacılar, Fed'in açıklamalarından sonra ekonomik pozitifliğin arttığını ve 2024 için daha pozitif bir ortamın olacağını belirtiyorlar.
- Türkiye'nin siyasi açıdan yaşadığı sıkıntılar, özellikle İsveç meselesi ve AB üyeliği konusundaki sorunlar, ülkenin itibarını düşürüyor.
- Avrupa Konseyi'nin 4-5 Aralık'taki toplantısında Osman Kavala ve Demirtaş'ın serbest bırakılması istenmiş, bu taleplerin yerine getirilmemesi rasyonalite konusundaki riskleri ortaya çıkarıyor.
- 26:30Yerel Seçimler ve Siyasi Riskler
- Muhalefetin 2019'daki kazanımlarını koruyup, Balıkesir ve Bursa gibi orta ölçekli iki ilde CHP adayı seçilirse, oyun değişebilir ve muhalefetin tutunma şansı ortaya çıkabilir.
- Yerel seçimlerde CHP'nin elinde olan belediyeleri kaybederse, AK Parti'nin daha da gücünü teyit ettiği bir Mart sonrası dönem bekleniyor.
- Bu durumda CHP'nin itiraz edecek ve sesini yükseltecek merci kalmayacak, kimse dikkate almayacak ve Erdoğan rahatlıkla ekonomik ve diplomatik anlamda pek çok şey yapabilir.
- 28:04Dış İlişkiler ve Ekonomik Riskler
- ABD ve AB ile ilişkilerin makul bir düzeye oturulması çok önemli, çünkü fonların %90'ı Londra ve New York'tan geliyor.
- Dünyanın bloklaştığı soğuk savaşın başlamak üzere olduğu ve ilişkilerin düzene çıkması, büyük fonların Türkiye'ye yatırım yapabilecek cesareti bulması için gerekli.
- ABD ve AB, Türkiye'ye yaptırımlar uygulayabilir, örneğin ABD ve Birleşik Krallık, Türk entitelerine ve kişilere Hamas konusunda yaptırımlar uyguladılar.
- 30:50Erdoğan'ın Siyasi Duruşu ve Ekonomik Program
- Erdoğan'ın siyasi duruşuyla ekonomik duruşu arasındaki farklılığın ikincisine zarar verdiğini kavrayamadığı veya kavramak menfaatleriyle çatıştığı belirtiliyor.
- Erdoğan'ın geleneksel ekonomik politikasına sadakatini koruyacağı, ancak siyasi duruşunun değişmesi gerektiği vurgulanıyor.
- Konuşmacılar, 2024 için ekonomik programın ciddi bir şekilde sonuç vereceği görüşünde olduklarını belirtiyorlar.
- 33:04Döviz Krizi ve Türk Lirası
- Konuşmacı, döviz krizinden İstanbul'daki depremden daha fazla korktuğunu belirtiyor.
- 2023'te döviz krizi olmamasına rağmen, Türk Bankası ve şirketlerin en yoğun itfa dönemi olan Kasım-Aralık ayında cari açıkta hızla yükseliş olmasına rağmen merkez döviz biriktiriyor.
- Türk Lirası değerli değil, Arjantin'de %50 devalüasyon makul olabilirken, Türkiye'de %50 devalüasyon ihracatın artmayacağını, aksine ithalatın azalacağını ve IMF'nin devalüasyon yapmamayı tavsiye edeceğini belirtiyor.
- 34:21İhracat ve Döviz Kuru Sorunu
- İhracatçılar devamlı kur avantajı istiyor, ancak konuşmacı verimli olmaları ve farklı pazarlara yönelmeleri gerektiğini söylüyor.
- Enflasyonu yükseltme pahasına kuru baskılamayı beş yıldır deniyorlar, ancak her sene asgari ücrete %107 zam yapıldığı halde şirketler para kazanmıyor.
- Konuşmacı, yerel seçimlere kadar merkezin rahat tutacağını ve aylık %2 civarında Türk Lirasının dolara karşı değer kaybetmesini beklediğini, yıl sonunda %25 civarında bir devalüasyon olacağını tahmin ediyor.
- 36:40Altın ve Borsa
- Konuşmacı, ons altın fiyatının gelecek sene sonunda 2300'ün üstünde kalacağını iddia ediyor.
- Borsada kötü kokular gelmeye başladığını, halka arz endeksinin değer kaybettiğini ve sürekli arz geldiğini belirtiyor.
- Borsada 6,5 milyon çaylak yatırımcı olduğunu ve halka arzlardan gelen kağıtlar zarar etmeye başladığı anda borsadan ciddi bir göç göreceğini, BIST'in %20-25 düşüş beklediğini söylüyor.
- 40:48Uzun Vadeli Yatırım Stratejisi
- Uzun vadeli yatırımcılar için yerel seçimlerden sonra işlerin iyiye gideceği senaryosunu ikna edici bulanlar toplamaya başlayabilir.
- Yabancı yatırımcıların geleceği yer banka ve holdinglerde olacağını, günlük işlem hacmi 5 milyon dolar olan bir hisse senedinin gelmeyeceğini belirtiyor.
- 2024 boyunca borsanın dolar bazında %30-40 prim yapmasını şaşırtıcı bulmayacağını, bunun üstü de olabileceğini söylüyor.
- 41:43Borsa Performansı ve Yatırımcı Değişimi
- Faizlerin yükselmesi ve Mart'tan sonra kalıcı yabancı yatırımcıların gelmesi durumunda, borsa performansı ikinci çeyrekten sonra daha rahat görülebilir.
- Türkiye'de kurumsal yatırımcılar zengin, sağlayıcı ve rasyonel düşünen kurumlardır, ancak miktar olarak piyasa yapıcı görevini yapamıyorlar.
- BIST 30 hisselerinde yabancı ağırlığının ciddi boyutta artması için kurumsal bir değişim gerekiyor.
- 43:03Yatırımcı Sayısı ve Piyasa Yorumları
- Yatırımcı sayısının artması, finansal okuryazarlığa meraklı bir kitle oluşması anlamına geliyor.
- Ekonomistler piyasa iyi olduğunda iyi yorumlar, kötü olduğunda kötü yorumlar yapıyorlar.
- Petrol fiyatı 75 dolardayken yapılan yorumlar, fiyat 150 dolara çıkarsa çöpe düşecek.
- 44:32Dünya Ekonomisi ve Gelecek Tahminleri
- Konuşmacı, dünyanın çok çileli bir döneme girdiğini düşünüyor ve önümüzdeki on yıl büyüme bulamayacaklarını belirtiyor.
- Yapay zeka ve bağlı teknolojiler dışında yatırım olmayacak.
- 2024'te Amerika'daki seçimler önemli olacak, Trump seçilirse dünya için rezalet olacak.
- 45:19Arjantin ve Türkiye Karşılaştırması
- Arjantin'de halk bilindik bir yönetime tercih etmiş, Türkiye'de ise aynı kişileri seçmiş ve değiştirme cesaretini gösterememiş.
- Merkez Bankası'nı kapatacağım diyen bir adam göreve başlamış, ancak bazı şeyler için meclis kararı gerekli ve mecliste yeteri kadar çoğunluk yok.
- Arjantin'in siyasi yapısı Türkiye gibi çok parçalı.
- 46:43Ukrayna Krizi ve Dünya Düzeni
- Ukrayna'ya yapılan mali yardım, Rusya'yı mahvetmek için yapılmış, ancak Ukrayna'ya yardımı kesmek aptalca bir şey.
- Putin'in şahsi ihtirasından kaynaklanan bir şey değil, Rusya'nın kendini koruyabilmesi için bazı bölgelere hakimiyetinin olması gerekiyor.
- Çin, Ukrayna'yı seyredi ve Batı orada havlu atarsa Tayvan'da saldıracak, bu da dünya düzeninin bozulması anlamına gelecek.