Buradasın
Türkiye'de Emeklilik Sistemi ve Kademeli Emeklilik Tartışması
youtube.com/watch?v=TzRxg-3FtzEYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir röportaj formatında olup, Senem Hanım, Mihriban Hanım ve Özgür Erdursun'un yer aldığı bir tartışmayı içermektedir.
- Video, Türkiye'deki emeklilik sistemi ve özellikle kademeli emeklilik talebi üzerine odaklanmaktadır. İlk bölümde, 8 Eylül 1999 tarihine kadar sigortalı olanların EYT'li olarak yaş şartı olmadan emekli olabildiği, ancak sonrasında sisteme girenlerin yaş şartıyla emekli olması gerektiği konusu ele alınırken, ikinci bölümde emekli aylıklarının nasıl hesaplandığı ve güncelleme katsayılarının nasıl belirlendiği açıklanmaktadır.
- Videoda ayrıca, muhalefetin (özellikle CHP) kademeli emeklilik için kanun teklifi sunduğu, 2024 yılına kadar emekli olacaklar için 2023 yılı güncelleme katsayısı (%66 civarında) kullanılırken 2025'ten sonra 2024 yılı güncelleme katsayısı (%39,20) uygulanacağı belirtilmektedir. Özgür Erdursun, mevcut sistemin insanları emekli olmaya ittiğini ve kademeli emeklilik sisteminin uygulanmasıyla insanların daha uzun çalışmayı tercih edeceğini vurgulamaktadır.
- Kademeli Emeklilik Sistemi ve EYT Yasası
- Kademeli eğitim emeklilik için bir öneri olarak ortaya konmuştur.
- 8 Eylül 1999 tarihine kadar sigortalı olanlar EYT'li olarak yaş şartı olmadan prim gün sayısını tamamlayıp emekli olacaklardır.
- 8 Eylül 1999 tarihinden sonra sisteme girenlerde ise bir kademe yoktur, kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş aralığında sadece bir günle mağduriyet ortaya çıkmaktadır.
- 01:02EYT Yasasının Sorunları
- EYT yasası çıkarken bu mağduriyetin düşünülmüş ve tartışılmış olması gerekirdi.
- Aynı tarihte doğmuş iki vatandaş arasında, çalışma süresi 8 Eylül 1999'dan sonra daha fazla olan kişi daha geç emekli olmaktadır.
- 8 Eylül 1999 tarihine kadar sigortalı olanlar haklıydı çünkü o dönemde yaş şartı yoktu, ancak sonrasında bir kademe gelebilirdi.
- 03:14Muhalefetin Kademeli Emeklilik Teklifi
- Muhalefet partileri kademeli emeklilik konusunda destek vermektedir, Cumhuriyet Halk Partisi kanun teklifi sunmuştur.
- Hükümetin gündeminde kademeli emeklilik olmasa da, 8 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olanların gündeminde bu konu bulunmaktadır.
- 2028 seçim döneminde bu konu çok fazla konuşulacaktır.
- 05:03Gelecekteki Emeklilik Yasası Tahminleri
- EYT gibi bir yasa olmaz, yaş şartı olmadan diğer kişilerin de emekli olması prim gün sayısıyla mümkün değildir.
- 8 Eylül 1999'dan sonra sigortalı olanlarda muhakkak bir yaş kriteri olacak ve bu yaş kriteri ile beraber emeklilikler öne çekilecektir.
- 2028 öncesi ve sonrasında kısa süre içerisinde bir kademeli emeklilik yasasının geleceğini düşünülmektedir.
- 06:44Emeklilik Yaşı ve Çalışma Süresi İlişkisi
- Türkiye'de 8 Eylül 1999'dan sonra kadınların 58, erkeklerin 60 yaşına, 1 Mayıs 2008'den sonra da kademeli 65 yaşına çıkmıştır.
- Çalışma süresine göre bir miktar kademeli getirilerek yaş şartının geriye doğru indirileceği düşünülmektedir.
- Kademeli emeklilik talep edenler, yaş şartı olmadan sadece primimizi tamamlayıp emekli olalım demiyorlar, kademeli bir yaş şartının olmasını talep ediyorlar.
- 09:53Emekli Aylıklarının Güncelleme Katsayısı
- Emekli aylıkları bir önceki yılın güncelleme katsayısıyla geçmişte yatırılan primler güncellenir.
- 2024'e kadar emekli olacaklar için 2023 yılı baz alınacak ve güncelleme katsayısı yaklaşık %66'lar civarında olacak.
- 2025'ten sonra güncelleme katsayısı %39,20'ye düşecek, bu da emekli aylıklarının düşmesine neden olacak.
- 10:48Sistemdeki Sorunlar ve Öneriler
- Mevcut sistem insanları emekli olmaya itiyor, ancak emekli aylıkları düşük olduğu için emekliler aylık alamıyor.
- Sistem değiştirilirse, çalıştıkça ve prim ödendikçe emekli aylıkları ileride daha iyi olacak şekilde ayarlanabilir.
- Kademeli emeklilik sistemi uygulanırsa, insanlar genç yaşta emekli olmak yerine daha uzun çalışıp daha iyi bir emekli aylığıyla emekli olmayı tercih edecekler.