Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Ulusal Kanal'da yayınlanan bir bilgilendirme programıdır. Sunucu Ali Bey, izleyicilerden gelen sosyal güvenlik ve emeklilik konulu soruları yanıtlamaktadır.
- Programda emeklilik hakkı, prim ödeme süreleri, doğum borçlanması, yurtdışı borçlanması, SSK ve Bağkur sigortaları arasındaki farklar, emeklilik hesaplamaları ve emeklilik şartları gibi konular ele alınmaktadır. Ali Bey, izleyicilerin telefon aramaları ve SMS ile sorularını detaylı şekilde yanıtlamakta, emeklilik tarihleri, maaş hesaplamaları ve gerekli şartlar hakkında bilgiler vermektedir.
- Programda ayrıca toplumun en alt kesimlerinin (tarım işçileri, süreksiz çalışanlar, sanatçılar, taksi ve minibüs sürücüleri, ev hizmetleri çalışanları) sosyal güvenlik durumu, engelli emeklilik durumları ve emeklilik sonrası sağlık sorunlarının emeklilik maaşına etkisi gibi konular da işlenmektedir. 2014 yılında yürürlüğe giren 6552 sayılı yasayla yurtdışı borçlanması konusundaki değişiklikler ve bağkur imtina davası gibi yasal çözümler de programda açıklanmaktadır.
- 00:33Çalışma Hayatında Olaylar
- Ermenek'te 18 madencinin madende ve sular altında olduğu, akıbetleri meçhul olduğu ve çalışmaların devam ettiği ancak ümitlerin azaldığı belirtiliyor.
- Yalvaç'ta tarım işçilerinin dolduruldukları minibüsün içinde öldüğü ve sosyal güvenceleri olmadığı, dayıbaşılık sisteminde çalışan tarım işçilerinin işverenleri tarafından sigorta yapılma ihtimalinin olmadığı söyleniyor.
- Türkiye'de en garibanların sosyal güvenliksiz çalıştığı, bunların tarım işçileri, süreksiz çalışanlar, figüranlar, taksi ve minibüste sürücüler, ev hizmetleri çalışanları olduğu belirtiliyor.
- 01:49Sosyal Güvenlik Sistemi
- Bu grupların sosyal güvenliği devlet tarafından öngörülmemiş, ancak kendileri isterse yapabilirler.
- Tarım işçileri günlük 30 lira yevmiye için işe gidiyor ve sadece yazın veya yazın sonlarına kadar 3-4 ay çalışabiliyorlar.
- Tarım işçileri, eski adıyla 2925 sayılı Tarım SSK Kanunu, yeni adıyla 5510 sayılı kanunun ek 5 maddesine tabi sigortalılardır ve her ay 265 TL primi kendi ceplerinden ödemek zorundadır.
- 02:44Sosyal Güvenlik Sisteminin Zorlukları
- Eğer kendilerini sosyal güvenceye almamışlarsa devlet onları sosyal güvenlik sistemine almaz, işverenler de onları dahil edemez.
- Günlük 30 lira yevmiye ile aylık 900 lira, dört ay boyunca yılda 3600 lira kazanabilirler, ancak bunun yanında her ay 265 lira prim ödeyecekler.
- Toplumun en alt kesimi sosyal güvenliksiz çalışmakta ve genellikle kendilerini sigortasız bırakan hükümetlere veya partilere oy vermektedir.
- 03:56Program İletişim Yolları
- Programa elektronik posta ile program@ulusalkanal.com.tr adresinden, telefonla 212 251 590'dan veya SMS ile "ulusal" yazıp adınızı ve mesajınızı yazıp 3929'a gönderebilirsiniz.
- Bu yollarla gelen sorulara canlı yayında telefonla, elektronik posta ile veya SMS ile cevap verilecektir.
- 04:25Emeklilik Soruları
- Sabri Çelik, 1967 doğumlu, SGK giriş 1 Şubat 1989, 7830 gün primi var ve yaşının takıldığından dolayı maaşının düşmemesi için priminin yüksek yatırılmasını istiyor.
- Sabri Çelik'in girişiyle 51 yaşında (2018 yılındaki doğum gününde) emekli olacağı, prim ödersen emekli maaşının düşeceği, bunu engellemenin tek yolu günü düşürerek kazancı ortalama kadar yükseltmek olduğu belirtiliyor.
- Yaşar Tekcan, 66 yaşında, 4090 gün Bağkur'da, 41 bin lira borcu var ve emekli olup olamayacağı soruluyor.
- Yaşar Bey'in Bağkur'dan emekli olabilmek için prim ödeme gün sayısının en az 5400 gün olması gerektiği, borcu ödeyip üzerine 4 yıl daha isteğe bağlı Bağkur derse emekli olma hakkını elde edeceği belirtiliyor.
- 07:45Bağkur Borçlandırma ve Emeklilik Hakkı
- Bağkur borcunu yapılandırdıktan sonra iki yıllık askerlik borçlaması yapılmalı ve her ay isteğe bağlı olarak 15 lira ödeme yapılmalıdır.
- Bağkur yapılandırması yapıldığında sağlık hizmetlerinden faydalanılabilir, ancak emeklilik için 15 yıl sigorta süresi doldurulmalıdır.
- 08:21Doğum Borçlanması Örneği
- 1962 doğumlu, 13 Ekim 1983'te sigortalı olan ve 1400 gün çalışmış bir kişi, üç çocuğu için her biri için iki yıl olmak üzere toplam altı yıllık borçlanma yapabilir.
- Bu kişi 3600 güne ulaşmış olacak ve 62 doğumlu olduğu için emeklilik yaşı 58 olacak, yani 2020 yılında emekli olma hakkına sahip olacaktır.
- 09:11Bağkur ve SSK Sigorta Durumu
- 1963 doğumlu, 1985'te Bağkur'a giren ve 1991'de 3900 TL para ödeyen bir kişi, 2002-2012 arası 10 yıl SSK sigortası bulunmaktadır.
- 1985 girişinin 23 Mayıs 1985'ten önce ise 48 yaşında, sonrasında ise 49 yaşında emekli olabilir.
- Bağkur borcu varsa yapılandırılıp peşin ödenerek taksitlendirme yapılabilir.
- 10:08Tarım Bağkur ve Emekli Maaşı
- 8 Eylül 1999'dan sonra sosyal güvenlik sistemine girenlerin alacakları maaşlar taban aylık asgari ücretin %35'i olup, bu da 380 lira emekli maaşı demektir.
- Tarım Bağkur'lu birisi ayda 2600 lira prim ödediğinizde ileride alacağınız emekli maaşı 20 TL artar.
- Bağkur'lular asgari ücretle bunun 6,5 katı arasında bir rakam seçip, seçtikleri rakamın üçte birini sosyal güvenlik kurumuna prim olarak öderler.
- 11:27Emeklilik Yaşı ve Tarihleri
- 1958 doğumlu, 14 Ocak 1998'de Bağkur'a giren ve 9 Mart 2007'de çıkış yapan bir kişi, 58 yaşında emekli olacak ve 2016 yılının doğum gününde emekli olma hakkını elde edecektir.
- 12:07Yurtdışı ve Askerlik Borçlanması
- 1960 doğumlu, 24 Kasım 1980'de sigorta girişi olan ve 2100 gün sigorta süresi bulunan bir kişi, 4,5 yıl Suudi Arabistan'da ve 1,5 yıl askerlik yapmıştır.
- 1985'ten önce yurtdışı borçlanması yapmak daha yüksek emekli maaşı verir.
- Askerlik ve yurtdışı borçlanmaları yapıldığında yaklaşık 6 yıl ödeme yapılmış olur ve 2 yıl daha çalışarak SSK'dan emekli olunabilir.
- 14:25Emeklilik Hakkı Hesaplama
- Nuray Kartal, 22 Haziran 1969 doğumlu ve 15 Eylül 1985'te sigorta başlangıcına sahip, toplam 4.134 prim günü bulunmaktadır.
- 1985 girişli olan Nuray Hanım, 42 yaşında emekli olma hakkına sahipti ve 5.075 gün ödemesi gerekiyordu, ancak 4.134 günü var ve yaklaşık 1.000 günü eksik.
- Nuray Hanım, 950 gün prim daha ödeyerek emekli olma hakkına sahip olabilir veya 1985 yılından sonra doğum yaptıysa doğum borçlanarak 5.000 güne tamamlayarak emekli olabilir, aksi halde 58 yaşında (2027 yılına) emekli olabilir.
- 15:31Fatma Hanım'ın Emeklilik Durumu
- Fatma Hanım, 8 Eylül 1999'dan sonra sosyal güvenlik sistemine girmiş, SSK'dan emeklilik çok zor, Bağkur'dan emeklilik daha kolaydır.
- Fatma Hanım, Bağkur'a devam ederse en az 15 yıl doldurarak 60 yaşında emekli olabilir, SSK'ya geçerse 7.000 gün sayısını tamamlamak kaydıyla 58 yaşında emekli olabilir.
- Fatma Hanım, 60 yaşında emekli olduğunda bugünkü parayla 375 lira maaş alacak, ancak primleri en düşükten ödediği için bu maaşla sadece temel ihtiyaçları karşılayabilecektir.
- 21:52İşten Çıkış ve Alacak Davası
- Ferda Acar'ın kızı, 4 ay önce cep telefonu mesajı ile işten çıkarılmış ve maaşları hiç verilmemiştir.
- İşten çıkış mutlaka yazılı bir belge ile olmalıdır, cep telefonuna mesaj ile çıkarılırsa işe iade davası açma hakkı vardır.
- İşe iade davası zamanı geçmiş olsa da, alacağı kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı için 10 yıl boyunca, diğerleri için 5 yıl boyunca iş mahkemesinde alacak davası açabilir.
- 22:54Yurtdışı Borçlanması
- Ayşe Hanım'ın annesi, 18,5.1957 tarihinde doğmuş, 18,5.1975'te Almanya'da çalışmaya başlamış ve 2.295 gün çalışarak 3.10.1981'de Türkiye'ye dönmüştür.
- 4.08.2014'te meclisten geçen 6.552 sayılı yasa ile 1975 yılından itibaren Türkiye'ye mahkemeye gitmeden başlangıç sayılacaktır.
- Ayşe Hanım'ın annesi, Almanya'dan prim iadesi almış ve tekrar ödemiş, ancak Yargıtay davayı yetersiz deliller nedeniyle geri iade etmiştir.
- 25:18Yurtdışı Borçlanmaları ve Emeklilik Hakkı
- 2012 yılından itibaren birikmiş iki yıllık maaş alma hakkı bulunmaktadır.
- 4 Eylül 2014 tarihinde 6552 sayılı yasa çıktı ve SSK bununla ilgili genelge yayınladı.
- Yurtdışı başlangıç dava açanlar, davalarından vazgeçerlerse ilk müracaat tarihinden itibaren birikmiş maaşlarını alabilirler.
- 26:46Emeklilik Hesaplamaları
- Emeklilik hesaplaması için kişinin ilk sosyal güvenliğe giriş tarihi bilinmesi gerekir.
- 3600 gün primle emekli olmak isteyenler 3,5 yıl daha prim ödeyerek 58 yaşında kısmi aylık emekli olabilirler.
- 5300 günü tamamlayanlar herhangi bir yaşı beklemeden emekli olma hakkına sahiptirler.
- 28:53Bağkur ve SSK İlişkisi
- 1 Ekim 2008'den sonra kendi şirketinden kimse sigortalı olamaz.
- 1 Mart 2011'de 6111 sayılı yasa çıktı ve kendi şirketinden değil başka şirketlerden işe girenin Bağkur'u sona er, SSK'sı başlar.
- Bağkur imtina davası açarak SSK günleri emekli olma hakkı elde edilebilir.
- 33:35Emeklilik Durumları
- 19 Ağustos 1995 girişiyle erkekler 55 yaşında, bayanlar 52 yaşında emekli olabilirler.
- 15 Şubat 1970 doğumlu Fahrettin Bey, 1994 girişiyle 18 yıllık prim ödemesi yapmış ve 58 yaşında emekli olabilir.
- 58 yaşında prim ödemeye devam ederse, 7 yılda prim öderse 54 yaşında emekli olma hakkını elde edebilir.
- 34:43Emeklilik Hakkı Hesaplamaları
- 1955 doğumlu bir kadın için 1350 gün sigorta günü ve 2023'te 62 gün sonra isteğe bağlı prim ödemesi var, iki doğumundan 1440 gün daha alarak toplam 3600 günden emekli olabilir.
- 1973 doğumlu bir kadın için 3650 prim günü var, 58 yaşında emekli olma hakkı var, ancak 7000 gün sayısını doldurursa 58 yaşında, erkekse 60 yaşında emekli olabilir.
- 1979 doğumlu bir engelli kişi için 1536 prim günü var, %61 engelli raporu ve vergi indirim belgesi varsa 17 yıl sonra emekli olabilir, 3840 prim gününe ulaşmalı.
- 37:28SSK Dul ve Yetim Maaşı Davası
- Cihan Gümüşsoy, annesinin babasından ve dedesinden SSK'dan emekli maaşı alması konusunda dava açmış, Yargıtay kararı bozmuş.
- 6 Ağustos 2003'ten önce vefat eden dedesinden ve babasından maaş alma hakkı var.
- Yargıtay kararından sonra SSK itiraz edebilir ancak aynı daireye gideceği için sonucu etkilemez, dava 8-10 ay sürebilir.
- 39:56Diğer Emeklilik Durumları
- 1963 doğumlu bir kadın için 2002 Eylül'de işe başlamış, işe girmeden önceki doğumları borçlanma hakkı gelmedi, 4500 gün sayısıyla 2027'de veya 7000 gün sayısıyla 2021'de emekli olabilir.
- 1969 doğumlu bir çiftçi Bağkur'lu kişi için 1998'den beri 16 yıllık ödeme yapmış, 56 yaşında emekli olma hakkı var veya 3,5 yıl sonra SSK'ya geçerek 54 yaşında emekli olabilir.
- 30 Nisan 2008'den önce borcu olan vapurların kaydı silinmiş, 31 Aralık 2014'e kadar silinen sürelerin tamamı canlandırılabilir.
- 41:56Vefat Eden Şahsın Kızı İçin Emeklilik
- Vefat eden şahsın kızı için Bağkur üyelikleri canlandırılabilir, ancak dul bayan çalışmıyorsa ve evli değilse maaş alabilir.
- Vefat eden kişinin 5 yıldan fazla prim ödeme süresi varsa canlandırmaya gerek yok, dilekçe verilerek Bağkur'dan yetim aylığı bağlanabilir.
- 43:45Emeklilik Hesaplamaları
- Bir kişinin 1687 SSK başlangıcı ve 114 gün SSK ödemesi var, 2004-2011 yılları arasında 6 yıl 5 ay 9 gün Tarım Bağkur'u bulunuyor.
- Tarım Bağkur'dan sonra başladığı SSK'da en az 3,5 yıl (1260 gün) prim ödemesi gerekiyor.
- 1260 gün doldurulduğunda, 3600 gün sayısından 60 yaşında (1 Şubat 2020) emekli olma hakkına sahip olacak.
- 44:26Bağkur Süreleri
- 4 Ekim 2000 günü Sosyal Güvenlik Kurumu ile ilgili 619 sayılı kanun hükmünde kararname çıktı.
- Bu kararname, 4 Ekim 2000 gününe kadar Bağkur'lu olmayı gerektirecek faaliyette bulundukları halde Bağkur'un kapısına hiç uğramamış olanların Bağkur başlangıcının 4 Ekim 2000'den itibaren sayılmasını belirtti.
- Bağkur'u 6 Ağustos 2003'e kadar bildirdiyseniz iş mahkemesine dava ederek 1993'teki 2000 günü Bağkur'u saydırabilirsiniz, ancak 6 Ağustos 2003'ten sonra tescil edilmişse çözüm olmayacak.
- 45:20Emeklilik Durumları
- Emekli sandığı emeklisi olan bir kişinin sağlık durumu bozuldu ve %90 raporluysa, emekli maaşı yeni duruma göre hesaplanmıyor.
- Emekli olduktan sonra oluşan maluliyet ve hastalıklar emekli maaşını etkilemiyor.
- 1 Ekim 2008'den önce memur olan bir kişi, 15 yılı doldurmak kaydıyla emekli olabilir ve rapor elinde olduğu müddetçe istediği zaman emekli olma hakkına sahip.
- 46:27Program Kapanışı
- Programın sonuna gelindi ve önümüzdeki hafta aynı saatte ulusal kanal ekranında buluşulacağı belirtildi.