Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Açıl Sezen'in sunuculuğunda gerçekleşen bir sabah raporu programıdır. Programda Pensula Corporate Finance yönetici ortağı Fatih Keresteci ve eski bir bankacı olarak deneyimlerini paylaşan bir konuşmacı yer almaktadır.
- Program, dünya ekonomisi ve teknoloji sektöründeki gelişmelerle başlayıp, döviz piyasası, borsa performansı, Türkiye'nin ekonomik durumu ve para politikaları üzerine kapsamlı bir analiz sunmaktadır. Video, Yapı Kredi Bankası'nın net kar rakamları, Meta hisselerindeki düşüş, yapay zeka yatırımları, doların değerlenmesi, Türkiye'nin BIST 100 endeksinin performansı ve Çin ekonomisinin zayıflaması gibi konuları ele almaktadır.
- Programda ayrıca Türkiye'deki faiz politikaları, reel sektör durumu, enflasyon rakamları, Merkez Bankası'nın gelecek beklentileri ve bankacılık sektörünün performansı gibi konular da tartışılmaktadır. Konuşmacılar, 2026 yılı için enflasyon ve faiz oranları hakkında kendi tahminlerini de paylaşıyorlar.
- 00:14Sabah Raporu ve Yapı Kredi Bankası
- Açıl Sezen ve Pensula Corporate Finance yönetici ortağı Fatih Keresteci sabah raporuna konuk olarak katılmıştır.
- Yapı Kredi Bankası'nın üçüncü çeyrek net kar rakamı 15,1 milyar lira olarak beklentilerin üzerine gelmiştir.
- Banka bilançoları genel olarak beklentilerin üzerine gelmeye devam ederken, özkaynak karlılığı üzerinden bankaları değerlendirmek önemlidir.
- 01:04Teknoloji Sektöründeki Yatırımlar ve Riskler
- Meta hisselerinde yaşanan %11'lik düşüş, yapay zeka harcamalarının karşılığını bulup bulamadığı konusunu gündeme getirmiştir.
- Teknoloji şirketleri, özellikle yapay zeka üzerinden büyük yatırımlar yapmakta ve veri merkezleri konusunda anlaşmalar yapmaktadır.
- Open AI için 1 trilyon dolar piyasa değeri üzerinden halka açılacağı varsayımı varken, şirket henüz para kazanmamış durumdadır.
- 02:53Teknoloji Şirketlerinin Performansı
- Apple bilançosunun iyi gelmesi teknoloji hisselerinde etki yaratmış ve piyasa yukarı yönlü ivme göstermiştir.
- Amazon'un bulut bilişim tarafında 2022'den bu yana en hızlı gelir artışına ulaştığı dönem olmuştur.
- Doların yukarı yönlü ivmesi, Çin ile Amerika arasındaki anlaşma ve Powell'ın Fed toplantısı sonrasında Aralık'taki indirim cepte değil şeklindeki açıklamalarla artmıştır.
- 04:46Küresel Para Sistemi ve Riskler
- Nvidia'nın piyasa değeri 5 trilyon dolar, Microsoft ve Apple'ın 4 trilyon dolar seviyesini geçmiştir.
- Fatih Keresteci, doların tartı terazi özelliğinin kaybolduğunu ve küresel para sisteminin değiştiğini savunmaktadır.
- Balonun sönmesi için bir olayın tetiklemesi gerekirken, kısa vadede ve yılın geri kalan kısmında bu oyunun devam edeceğini düşünmektedir.
- 07:41Altın ve Kıymetli Metaller
- Altın fiyatı 4000 dolar seviyesinden sert bir şekilde 3880 dolara kadar düşmüştür.
- Dünya Altın Örgütü'ne göre merkez bankaları yılın üçüncü çeyreğinde net 220 ton daha altın almıştır.
- Türkiye Merkez Bankası'nın yaklaşık 60 milyar dolar net altın karşılığı rezervi bulunmaktadır ve bu pozisyon sorunlu bir halde değildir.
- 09:57Dolar Hareketliliği ve Fed Kararı
- Euro/dolar paritesi 1.15-1.67 seviyesine kadar gelmiş durumda ve dolar endeksi yukarı yönlü ivmesini kuvvetlendirmiştir.
- Fed'in duruşundaki değişiklik ve Çin riskinin ötelenmiş olması dolar üzerinde olumlu etki yaratmıştır.
- Avrupa Merkez Bankası faizde yerli yerinde kalmaya devam ediyor ve para politikası 2% enflasyon hedefiyle uyumlu olduğu için makroekonomik çerçevede hareket gelecekse bu özellikle Fed tarafından gelecektir.
- 10:50Fed'in Faiz İndirimi ve Dolar Değeri
- Dolar hareketlerinin temel sebebi Fed'in çarşamba günü şahin görünümlü bir faiz indirmesidir.
- Piyasalar Fed'in Aralık toplantısında 25 baz puanlık bir indirimi fiyatlandırırken, Başkan Powell basın toplantısında henüz böyle bir karar olmadığını belirtmiştir.
- ABD hükümetinin kapalılık hali ve istihdam verilerinin açıklanmaması, Powell'ın faiz indirimi kararını etkilemiştir.
- 11:55Euro/Dolar Paritesi ve Trump Etkisi
- Trump olmasaydı, Euro/dolar paritesi 1.15-1.10 bandında görülebilirdi.
- Trump, bezmond diye adlandırılanların değer kaybettirmesi hikayesini savunduğu için paritenin 1.15 seviyesinin altına geleceği noktada bir şey söyleyecek ve aşağı gitmesini engelleyecek.
- Yıllık geri kalan kısmında Trump sebebiyle paritenin Euro/dolar 1.15 seviyesinin altına çok fazla gelmeyeceğini ve yılı 1.15-1.175 civarı bir bantta tamamlayacağını düşünüyor.
- 12:45Gelişen Ülke Piyasaları
- MSIL gelişen ülke endeksi bu yıl her ay düzenli olarak yükseldi ve aylık ortalama getirisi yaklaşık %2.50 civarındadır.
- 1993 yılından bu yana ilk kez her ay yükselişle devam ettirdiği bir seriyle karşı karşıyayız.
- Doların zayıflığı, Fed'in faiz indirimleri ve küresel para politikasının Japonya hariç daha da gevşeme ihtimali gelişen ülkelerin iyi performans kaydetmesine neden olmuştur.
- 13:42Gelişen Ülke Borsalarının Geleceği
- Kısa vadede gelişen ülke borsalarının iyi performansı sürecek çünkü bahsedilen unsurlar yerli yerinde durmaya devam ediyor.
- Orta-uzun vadede özellikle Fed başkanı atama sürecinden dolayı bu iyi performans 2026 yılının ikinci çeyrek itibariyle sona erme gibi görünüyor.
- Türkiye'de BIST 100 endeksi dolar bazında tarihi zirve seviyesinin yaklaşık yarısında bulunuyor, bu da Türkiye'nin gelişen ülke borsa endeksleri ile karşılaştırıldığında daha da negatif ayrışmış olduğunu gösteriyor.
- 15:40Türkiye Borsasının Performansı
- Türkiye borsası bu sene siyasi gelişmeler nedeniyle zikzak şeklinde hareket etmiş ve volatilite yaratmıştır.
- Yabancı yatırımcılar Türkiye'de özel mülkiyetle ilgili soru şartları nedeniyle uzak durmaya çalışıyor.
- Türkiye borsasının fiyat kazanç oranı 23 yılın zirvesinde bulunuyor çünkü şirketler son bir buçuk yıldır oldukça karsızlar.
- 18:14Borsa İstanbul'un Durumu
- Borsa İstanbul kendi mecrada akıyor ve gösterge olmaktan uzaklaşmış durumda.
- Birkaç yüz milyon dolarla borsayı istediğin yerden istediğin yere taşıma şansına sahip olabiliyorsun.
- Büyük piyasa oyuncuları borsayı iyi tutmak istersen iyi, kötü tutmak istersen kötü tutabiliyor.
- 18:44Piyasa Likiditesi ve Yatırımcı Güveni
- Piyasa öngörülebilir olduğunda yatırımcılar piyasaya teveccüh gösterir ve likidite artar, bu durumda piyasayı ufak rakamlarla oynamak zorlaşır.
- Belirsizlikler, öngörülebilirliğin eksikliği ve özel mülkiyete ilişkin kayyum atamaları gibi faktörler yatırımcıları piyasadan uzaklaştırır.
- Likidite azaldığında piyasada tahtacılar kontrolü ele geçirir ve küçük şirketlerin piyasa değerleri büyük bankalarda holdingleri geçmiş olur.
- 20:33Piyasa Sorunlarının Çözümü
- Piyasa sorunlarını gidermek için düzenleyici ve denetleyici kurumların aksiyon alması, güvenin test edilmesi ve kural bazlı sisteme geçilmesi gerekir.
- Yatırımcının yatırımı birkaç sene sonra meyvesini alırken "dere geçerken atın değiştirilmediği" bir senaryo olması gerekir.
- Bu koşullar sağlanmazsa, piyasada "limoni" adı verilen tavrı bir süre daha korunması içten bile görünmüyor.
- 21:19Enflasyon Beklentileri
- Son enflasyon rakamları kuvvetli olunca para politikası üzerinde tartışma hasıl oldu ve önümüzdeki haftaki enflasyon verisinin 2,70 puan civarında gelebileceği tahmin ediliyor.
- Piyasa oyuncuları yıllık enflasyonun 32-33'e doğru geleceğini, gelecek sene için ise 23-24 arasında olacağını düşünüyor.
- Merkez Bankası'nın öngördüğü %16'lık ara hedefle piyasanın beklentisi arasında makas açılmış durumda.
- 22:28Merkez Bankası'nın Enflasyon Raporu
- Ağustos ayında Merkez Bankası'nın enflasyon raporunda yeni bir çerçeve geliştirilmiş ve ara hedef ile tahmin aralığı sunulmuş.
- Bu sene sonu için enflasyon için %24-25 arası tahmin edilirken, piyasa %32-33 gibi bir rakam görüyor.
- Merkez Bankası son PPK'da enflasyon eğiliminin bozulduğunu, beklentilerde ve görünümde bozulma olduğunu belirtmiş.
- 24:09Enflasyonun Kaynakları ve Çözüm Önerileri
- Türkiye enflasyonu talep dışı faktörlerden, özellikle konut ve gıda kaynaklı arzdan ve beklentilerin bozulmasından geliyor.
- Arz yönünde politikaları artırmak gerekiyor, bunun için 500 bin sosyal konutun niteliği ve niceliği artırılarak sürdürülmesi öneriliyor.
- Emlak Konut veya TOKİ gibi kurumların daha fazla çaba sarf etmesi, devletin ucuz arsa üretip arsa hobisini canlandırması ve birden fazla ev sahibi olmak isteyenlerin teşvik edilmesi gerekiyor.
- 25:07Para Politikası ve Faiz Beklentileri
- Yüksek faizin enflasyonu düşürmek değil, tam tersi yukarı çektiğini gözlemlemeye başladık.
- Merkez Bankası Aralık'ta da bir puan faiz indirimine gidecek ve önümüzdeki sene sonu için enflasyonu %24 olarak öngörüyor.
- Para politikası faizini yılın ikinci yarısında seçim satırına yaklaşıyor olmamızdan dolayı genişletip sene sonu %26 politika faizi ile 2026 yılı tamamlanacak.
- 25:37Bankacılık Sektörü Değerlendirmesi
- Bankacılık sektöründe karlar beklentilerin üzerine geliyor ve net faiz marjı konusundaki yaşadıkları sıkıntıyı bertaraf ettiklerini anlıyoruz.
- Bankacılık sektörünün en temel sorunu otoritenin kural bazlı politikaların getirdiği yükümlülükler ve cezalar.
- Ekonomi politikaları normalleştikçe bankacılık sektörü de normalleşecek ve ortam iyileştiğinde borsa yukarı gittiğinde bankalarla yukarı gidecek.
- 27:50Faiz Politikası ve Reel Sektör Durumu
- Yapı Kredi'nin son çeyrekteki net faiz marjı dokuz aylıkta yaklaşık 130 baz puan civarında yukarı yönlü ivme gösteriyor.
- Faiz indirimi başlamış olsa da, %60'lık TL rasyosu mevduat faizlerini yukarıda tutmaya devam ediyor ve Merkez Bankası'nın parasal hakların mekanizması üzerinden yaşanabilecek potansiyel genişleme ve canlılığı önlemek için bu fonksiyonu ifa ediyor.
- Merkez Bankası, dezenflasyon sürecinde gevşeme varsa sıkı para politikası daha da sıkı olacak şeklinde bir politika izliyor ve bu sıkılı makro ihtiyati tedbirlerden yapıyor.
- 30:17Reel Sektörün Ayrışmaları
- Genel görünüm zayıf olsa da, özel sanayide borçluluğu düşük olan şirketler borçlu yüksek olanlara göre pozitif ayrışmaya başladı.
- Üretim maliyeti içerisinde emeğin payının düşük olan şirketler, emeğin payını yüksek olan şirketlere göre pozitif ayrışmaya başladı.
- Parite etkisinden dolayı ihracat tarafı pozitif ayrışmaya başladı ve bazı şirketler tasarruf ve verimlilik artışına varan yeni segmentte önlemler alıyor.
- 31:17Sektör Bazlı Değerlendirmeler
- Türkiye'de emeğin hiçbir zaman rekabet edeceği bir noktaya gelmeyeceğini düşündüğünden dolayı, emek yoğun sektörlerin için yaşam alanı kalmadığı konusunda emin.
- Hizmet sektörü fena gitmiyor çünkü tüketim artık bir mutluluk aracı haline gelmiş ve kendini mutsuz hisseden tüketici dışarıda keyif almak için harcama yapıyor.
- Perakendede yavaşlama söz konusu ama hala artı tablo var ve şirketler tarafında keskin ayrışmaların olacağı birkaç sene bizi bekliyor.
- 32:52Asya Piyasaları ve Çin Ekonomisi
- Çin'in PMI verileri 49'a bir nabız kaybı gösterdi ve beklentilerin çok altında kaldı.
- Çin ekonomisinde dördüncü çeyrekte bir adım bekleniyor, ancak sorun hane halkının ve şirketler sektörünün faiz meselesi değil, tam tersine kredi alma ihtiyaçları yok.
- Çin Komünist Partisi'nin hem hane halkını hem de özel sektörü daha fazla güvenle yatırım yapmaya ve harcamaya sevk edecek adımlar atması gerekiyor.
- 34:52Trump'ın Asya Gezisi ve Çin'in Kararı
- Trump, Japonya ile 450 milyar dolarlık, Güney Kore ile 350 milyar dolarlık yatırım anlaşmaları yaptı.
- Çin, nadir metaller kontrollerinin yürürlüğe girişini bir sene boyunca erteliyor, 8 Kasım'da yürürlüğe girecek olan mevzuat gelecek senenin Kasım ayına sarkmış oldu.
- Bu karar tedarik zinciri bir krizi atlattı gibi görünse de, Çin'in mevcut uyguladığı kısıtlamalar hala var ve işler tekrar sarpa sararsa bu mevzuatı yürürlüğe sokabilir.