Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir piyasa yönü haber programıdır. Programda sunucu, Sibel Karabel, Sertaççı Yeltekin ve Prof. Dr. Murat Ferman gibi konuklar yer almaktadır.
- Program, 15 Mart Pazartesi günü piyasa durumunu ele alarak başlıyor ve haftanın ekonomik takvimi, BIST 100 endeksi, dolar-TL kuru gibi piyasa verilerini sunuyor. Ardından Biden yönetiminin Çin ve Hint-Pasifik politikaları, 1,9 trilyon dolarlık altyapı bütçesi, aşılanma süreci ve bunların ekonomik etkileri detaylı olarak inceleniyor.
- Programda ayrıca Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden'in Avustralya, Hindistan ve Japonya liderleriyle yaptığı dörtlü toplantı, Hint-Pasifik bölgesi konusundaki açıklamaları, Çin aşısının dünya çapındaki durumu ve Hong Kong'dan İngiltere'ye göç beklenen 300 bin kişinin ekonomik etkileri gibi konular da ele alınıyor. Kripto para piyasasındaki "değiştirilemez token" (NFT) spekülasyonları ve aşı kampanyalarındaki gecikmeler de programın içeriğinde yer alıyor.
- 00:07Haftalık Ekonomik Takvim
- Haftanın ilk işlem günü olan 15 Mart Pazartesi'nde ekonomik takvimdeki veriler takip edilecek.
- Pazartesi günü Türkiye konut satışları, merkezi yönetim bütçe dengesi ve ABD Fed imalat endeksi verileri paylaşılacak.
- Salı günü Almanya ekonomik güven endeksi, Türkiye konut fiyat endeksi ve ABD perakende satışları verileri takip edilecek.
- 00:52Haftalık Ekonomik Takvim (Devam)
- Çarşamba günü ABD konut başlangıçları, Kanada tüfe aylık ve yıllık verisi ile ABD Merkez Bankası Fed faiz kararı paylaşılacak.
- Perşembe günü Türkiye uluslararası yatırım pozisyonu, AB dış ticaret dengesi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası politika faiz oranı ve ABD işsizlik başvuruları verileri takip edilecek.
- Cuma günü Japonya faiz kararı, Türkiye ihracat birim değer endeksi, ithalat birim değer endeksi ve Rusya Merkez Bankası faiz kararı paylaşılacak.
- 01:54Borsa İstanbul Kapanışları
- BIST 100 endeksi %0,6 oranında 0,90 puan değer artışıyla 1.557,39 puandan tamamlandı, işlem hacmi 20 milyar TL oldu.
- Bankacılık endeksi %0,20 değer kazanırken, holding endeksi %0,21 değer kaybetti.
- BIST 30 endeksi önceki kapanışa göre %0,86 ve %0,5 oranında kazançla 1.639,38 puandan kapandı.
- 03:24Döviz ve Altın Fiyatları
- Dolar/TL 7,56, Euro/TL 9,4, sepet kur 8,30 seviyesinde ve gram altın 420 liradan işlem gördü.
- Dolar/TL 7,56, Euro/TL 9,5, Pound/TL 10,54, İsviçre Frangı/TL 8,14 ve sepet kur 8,30 seviyesinde.
- Asya borsalarında Japonya Nikkei 225 endeksi %1,60, Çin Şangay bileşik endeksi %1,50 ve Güney Kore Kospi endeksi %1,40 değer kazandı.
- 04:26Amerikan Borsaları
- Biden'ın 1,9 trilyon dolarlık teşviki onaylamamasına rağmen tahvil faizlerinin yeniden yükselişe geçmesiyle borsa günü karışık kapadı.
- Teknoloji hisselerindeki kayıplar Nasdaq'ı ekside bıraktı, Dow ve S&P 500 rekoru yukarılara taşıdı.
- 8-12 Mart haftasında her üç endekste yükseldi: S&P 500, Dow Jones %4,9 ve Nasdaq %3,10 yükselişle tamamladı.
- 05:49Avrupa Borsaları
- Avrupa borsaları Amerika Birleşik Devletleri'nde tahvil faizlerindeki artışın ardından haftanın son işlem gününü karışık seyirle tamamladı.
- Euro Stoxx 50 endeksi 53.846 puandan kapanış gerçekleştirdi.
- Almanya DAX 314,55, Fransa CAC 464, İngiltere FTSE 6793 ve İspanya IBEX endeksi 8.654 puandan kapanış gerçekleştirdi.
- 06:50Emtia Piyasaları
- Amerika Birleşik Devletleri'nde destek paketinin onaylanması ve küresel petrol talebinin yılın ikinci yarısında toparlanacağı beklentisi fiyatlardaki düşüşü sınırladı.
- Brent petrolde teknik olarak 70-31-72-16 dolar aralığının direnç, 68-46-66-61 dolar aralığının ise destek bölgesi olarak izlenebileceği belirtiliyor.
- On ons altın 1.726 dolardan işlem görüyor, Brent petrol 69, ham petrol ise 66 dolardan işlem görüyor.
- 07:33Kıymetli Metaller ve Kripto Paralar
- On ons altın 1.726 dolar, ons gümüş 25-26 dolar, palladium 2.355, platin 1.209 ve bakır 4,13 dolardan işlem görüyor.
- Bitcoin'in değeri 60.000 doları aşarak yeni bir rekora imza attı, 60.622 dolara kadar yükseldikten sonra geri çekildi ve 59.945 dolar seviyesinden işlem görmeye başladı.
- Ethereum %0,94 oranda 1.862 dolardan işlem görüyor.
- 09:10Gündem
- Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden'ın Avustralya, Hindistan ve Japonya liderleri ile yaptığı dörtlü toplantı ile gündem başlıyor.
- Biden, özgür ve açık Hint-Pasifik bölgesinin önemi vurguladı.
- Biden'in Hindistan-Pasifik bölgesi açıklamaları Çin'e karşı bir koalisyon çabası mı, Japonya görüşmeleri önemli bir müttefiklik kurma çalışması olabilir mi soruları gündeme geliyor.
- 09:56Biden Dönemi Amerika'nın Çin Politikası
- Biden dönemi Amerika Birleşik Devletleri'nin Çin'e yönelik politikaları, yemin töreninden itibaren sert mesajlarla başlamıştır.
- Biden, Tayvan'dan 1979'dan bu yana ilk kez çok yüksek derecede bir temsilci davet etmiş ve kabul etmiştir.
- Biden, Tayvan'da özellikle Güney Çin Denizi'nde Çin'in provoke edici davranışlarından vazgeçmesi gerektiğine yönelik bir deklarasyon yayınlamıştır.
- 11:04Münih Güvenlik Konferansı ve Çin Stratejisi
- Münih Güvenlik Konferansı'nda Biden'ın demokrasi ve demokratik ülkelerin müttefiklik anlayışına vurgusu dikkat çekmiştir.
- Blinken'ın açıkladığı geçici güvenlik belgesinde, 21. yüzyılın en büyük jeopolitik testinin Çin ile olan ilişkiler olduğu belirtilmiştir.
- Biden yönetimi, müttefiklere sadece destek vermeyecek, Çin'le ekonomik ilişkisi olan müttefikleri bile ekonomik anlamda destekleyeceğini açıklamıştır.
- 12:54Dörtlü Toplantı ve Çin Stratejisi
- 2004 yılında farklı bir amaçla ortaya çıkarılan dörtlü toplantılar, Biden yönetimi tarafından uyuyan devi uyandırmaya ve dinamizm katmaya çalışılmaktadır.
- Toplantıda Güneydoğu Asya ve Doğu Asya'da aşılama ile ilgili destek ve nadir metallerin tedarik zincirinde ortak karar alma kararları alınmıştır.
- Çin'in nadir metallerde küresel anlamda yaklaşık %90'a varan bir tedarik hakimiyeti olduğu için bu tedarik zincirini kırmak önemli bir hedef olarak belirlenmiştir.
- 15:36Japonya ve Çin İlişkileri
- Biden yönetimi, Hint-Pasifik stratejisinde önemli bir müttefik kazanmak için Japonya'nın dikkatini çekmektedir.
- Biden yönetimi, Obama yönetimi ile Japonya'nın deneyimlerine istinaden bu ilişkinin tekrar canlandırılmasına ağırlık vermektedir.
- Biden yönetimi, Çin ile üst düzey bir toplantı düzenleyecek ve teknoloji, zorunlu teknoloji transferleri ve fikri mülkiyet hakları gibi konular konuşulacaktır.
- 18:15Biden'ın Ekonomik Yardım Paketleri
- Biden ekonomik yardım paketi 7 milyon kişiye iş alanı açacak ve 2,5 trilyon dolarlık altyapı paketi söylemleri artmıştır.
- 1,9 trilyon dolarlık bütçe paketi geçmesine rağmen ABD tahvil faizlerinde düşüş gözlemlenmemiş, hatta artışa geçerek 1,64 seviyelerini aştı.
- Biden'ın ajandasında 2 trilyon dolarlık bir altyapı paketi bulunmakta ve son raporlamada ABD'nin önümüzdeki 10 yıl içinde 2,60 trilyon dolarlık altyapı yatırımına ihtiyacı olduğu belirlenmiştir.
- 22:01Amerika Birleşik Devletleri'nin Ekonomik Durumu
- Biden'ın yeni senelik 400 bin dolar ve altı olan vatandaşlara ekstra vergi koymayacağı sözü var, ancak Amerika'da 1990'ların başından beri sabit olan galon başına 1,83 saatlik vergi ile oynamak mümkün gözükmüyor.
- Pelosi, altyapı bütçesinde kısmaya gidileceğini ve 1,9 trilyonluk paketteki itiraz alanlarında oynamalar yapılacağını belirtmiş, bütçenin 2,5 trilyon dolar fazla geleceğini öngörmüş.
- Amerika Birleşik Devletleri'nin ekonomisini enflasyonla ilgili kaygılar ve çekinceler etkiliyor, borçlanma maliyetinin artması ve tahlillerdeki sürekli yükseliş borç yükünü arttıracak.
- 24:44Aşılanma ve Normalleşme Süreci
- Amerika Birleşik Devletleri'nde tüm veriler salgın başlangıcındaki zirvelere geçmeye başladı, ülke genelinde günlük aşı rakamlarının 2 milyonu aşması ve Biden'ın 1 Mayıs'a kadar yetişkin Amerikalıların aşı olabileceğini açıklamasıyla Haziranda eski normale dönmeye hazırlanıyor.
- Avrupa'da gecikmeler olsa da yaz sonu normale dönüş sinyalleri arttı.
- Şubat ayında yaklaşık 175 milyar doz aşılanma yapılmışken, Mart ayı verileriyle bu rakam 355 milyar doz olmuş, küresel ortalamada her yüz kişiden 4,59 doz aşılanma oranı bulunuyor.
- 26:42Ekonomik Dönüş ve İşsizlik
- Ekonomiler normale döndüğünde bir günde değil, görece bir aşama ve tedricen olabilecek bir süreçle gerçekleşecek.
- Ülkelerin gündemlerinde işsizlikle mücadele en üst yapılan şeylerden biri olacak.
- Ekonomiler hangi curve ile dönüşüyorsa o dinamikleri ile tekrar canlandırmaya döneceklerdir; ihracat ağırlıklı ekonomiler tedarik zincirlerinde ihracatını tekrar eskisi gibi yapmaya çalışacak, işsizlikle mücadele eden ekonomiler ise işsizlikle mücadelede kaldığı yerden devam edecektir.
- 28:10Kripto Para ve NFT Spekülasyonu
- Singapur'da Christie müzayede evinden 100 dolara satışına başlanan bir dijital modern resmi 69 milyon dolara satın alındı.
- Değiştirilemez token (NFT) adı verilen benzersiz, değiştirilemez, orijinalliği ve mülkiyet hakkı mutlak olan varlıklar, blockchain aracılığıyla halka arz ediliyor.
- Bu spekülasyonlar "lale devri"nde yaşanan spekülasyonlara benziyor; temel anlamda çok büyük değeri olmayan varlıklar değiştirilemez bir varlık haline getirilerek muazzam paralarla halka arz ediliyor.
- 32:05Aşı Savaşları ve Gecikmeler
- Kasım ve Aralık aylarında Pfizer-BioNTech aşısı onaylandı ve aşı kampanyalarının üç ay içinde biteceği izlenimi doğmuştu, ancak gerçek bundan çok farklı.
- Aşı kampanyalarında ciddi bir arz problemi var, üretimde çeşitli sıkıntılar yaşanıyor ve bölgeler farklı aşılara yöneliyor.
- Avrupa en çok zarar gören kıta, özellikle AstraZeneca aşısı olumlu bir imaja sahip değil ve birçok Avrupa ülkesinde askıya alınmış durumda.
- 34:50Çin Aşısı ve Dünyada Durumu
- Çin, özellikle gelişmekte olan ülkelerde aşılarını promosyon ediyor ve Afrika ve Latin Amerika ülkelerine bedava aşı veriyor.
- Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerde Çin aşısı test edildi ve başarı gösterdi.
- Çin aşısı diğer aşılara göre daha hızlı üretiliyor, etkili olabiliyor ve yan etkileri rastlanmıyor, ancak siyasi nedenlerle birçok ülke kullanmaktan çekiniyor.
- 36:19Amerika'nın Aşılama Programı ve Ekonomik Etkileri
- Amerika'nın aşılama programı hızla ilerliyor ve günlük aşı rakamları iki milyonu aşıyor.
- Aşılardaki gecikme, teşvik paketlerinin daha şiddetli ve büyük olmasını sağlıyor, bu da piyasalara para akımı oluşturuyor.
- Amerika, 1,9 trilyon dolarlık bir paketle halka 2000 dolar ek nakit ödemesi yapıyor ve çeşitli yatırımlarda teşvikler sunuyor.
- 38:24Hong Kong'dan İngiltere'ye Göç
- Çin ve İngiltere arasında Hong Kong konusunda ciddi tansiyon yaşanıyor.
- İngiltere, Hong Kong'dan yaklaşık 4 milyon kişinin pasaportlarını oturma hakkı ve vatandaşlık hakkı olarak kabul edecek.
- Bu durum 300 bin kişinin İngiltere'ye göç etmesine ve 32 milyar dolarlık servetin İngiltere'ye gitmesine neden olacak.