Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Doçent Doktor Serkan Ünal tarafından sunulan bir eğitim içeriğidir. Konuşmacı, piyasa değeri bölü defter değeri oranının ne olduğunu ve nasıl yorumlanabileceğini detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, öncelikle piyasa değeri ve defter değeri kavramlarının tanımıyla başlayıp, bu iki değerin nasıl hesaplandığını açıklamaktadır. Ardından Benjamin Graham ve Fama-French'in çalışmalarına dayanarak hisse getirilerini etkileyen faktörler (HML, SMB, piyasa getirisi) anlatılmakta ve farklı sektörlerdeki şirketlerin piyasa değeri/defter değeri oranları örneklerle açıklanmaktadır.
- Konuşmacı, bu oranın doğrudan yorumlanmaması gerektiğini ve şirketlerin risk profilleri, beklentileri ve manipülasyon gibi faktörlerin bu oranın belirlenmesinde önemli rol oynadığını vurgulamaktadır. Ayrıca defter değerinin doğru ölçülmesinin zorlukları, özellikle duran varlıklar ve alacaklar kalemlerindeki sorunlar ele alınmaktadır.
- Piyasa Değeri ve Defter Değeri
- Piyasa değeri, bir şirketin hisse sayısı ile hisse fiyatının çarpılmasıyla bulunur ve bir şirketin tamamını satın almak için ödenmesi gereken toplam bedeli gösterir.
- Defter değeri, bir şirketin hissedarlarının şirkete ödedikleri sermaye artı şirketin elde ettiği karlardan oluşur ve bir şirketin varlıkları, yabancı kaynakları ile defter değerinin toplamına eşittir.
- Varlıklar nakit, finansal yatırımlar, stoklar, ticari alacaklar, finansal alacaklar, duran varlıklar ve diğer varlıklar gibi kalemlerden oluşur.
- 02:15Defter Değerinin Yapısı
- Borçlar bankalardan alınan mali borçlar, ticari borçlar, çalışanlara borçlar veya borç karşılıkları olabilir.
- Özkaynaklar iki kalemden oluşur: şirket kurulurken hissedarların koyduğu sermaye ve şirketin devam eden süreçte elde ettiği kar.
- Varlıkları doğru bir şekilde bilmek, defter değerini anlamak için önemlidir çünkü yabancı kaynakları ölçmek kolaydır, ancak stoklar ve duran varlıkların değerini doğru bilmek zordur.
- 03:27Piyasa Değeri/Defter Değeri Oranı
- Piyasa değeri/defter değeri oranı (PD/DD), piyasa değerinin defter değerine bölünmesiyle bulunur.
- Bu oran kendimizde hesaplanabilir veya finansal platformlarda güncel olarak verilebilir.
- Defter değerleri üç ayda bir finansal tablolar güncellendiğinde değişirken, piyasa değeri hisselerin fiyatı değiştikçe anlık olarak değişir.
- 04:18Piyasa Değeri/Defter Değeri Oranının Önemi
- Bir şirketin elindeki varlıklara göre daha ucuz satılıyorsa, o şirketin potansiyeli daha yüksektir veya daha az risklidir.
- Benjamin Graham'ın çalışmalarında, bir şirketin likite dönebilen varlıklarının piyasa değerine oranının yüksek olması (ucuza satılması) daha yüksek getiri elde edilebileceğini açıklamıştır.
- Fama-French 1992'deki çalışmalarında hisse getirilerini açıklayan en büyük üç faktörü ortaya koymuştur: HML (defter değeri/piyasa değeri), SMB (küçük şirketler), ve risksiz getiriiye kıyasla piyasa getirisi.
- 07:13Defter Değerinin Sorunları
- Piyasa değerini etkin bir şekilde bilebilirken, bir şirketin defter değerini doğru ölçmek çok zordur.
- Stokların alındığı zaman ve güncel değerleri defter değerinde doğru yansıtılmaz, örneğin bir stok 100 liraya alınmışsa ancak bugün 200 lira olsa bile defter değeri 100 lira görünür.
- Duyan varlıklar (arası, ekipmanlar, binalar) alındıkları dönem itibariyle deftere kayıt düşülür ve yeniden değerleme yapılmazsa, defter değeri güncel değerden çok farklı olabilir.
- Alacaklar da defter değerini yanlış gösteren bir kalemdir çünkü her şirketin alacakları aynı oranda güvenilir değildir ve bazı alacaklar vadesi gelmeden ödenemeyebilir.
- 10:08Sektörel Farklılıklar ve Marketler
- Sektörel açıdan defter değeri ve piyasa değeri birbirinden farklılık gösterir çünkü her sektörün çalışma tarzı farklıdır.
- Market sektöründe, marketler ürünleri taksitli alıp peşin satarlar, böylece ciddi bir nakit oluştururlar ve ölçek çok önemlidir.
- Marketler agresif büyüme tercih eder, büyüme aşamasında zarar etmeyi göze alırlar; örneğin Getir ilk dönemlerde ciddi indirimler yaparak büyük müşteri kitlesine ulaşmaya çalışmıştır.
- 11:35Büyüme Süreci ve Defter Değeri
- Yeni açılan bir marketin en karlı duruma gelmesi birkaç yıl sürebilir, bu süreçte özkaynaklar eritilebilir ancak defterde görünmeyen bir değer vardır.
- Yeni açılan bir marketin defter değeri, beş yıl önce açılmış ama on beş yılda zarar etmiş bir markete göre daha yüksek olabilir.
- Duran varlıklarda amortisman (eskime) nedeniyle her yıl değerden düşme olur, örneğin on milyon liraya kurulan bir fabrikanın faydalı ömrü on yıl ise her yıl bir milyon lira eskime payı düşer.
- 15:05Piyasa Değeri-Defter Değeri Oranının Farklılıkları
- Bazı şirketler daha az özkaynakla daha çok kar üretebilir, örneğin iyi bir patent veya marka değeri sayesinde.
- Defter değeri özellikle enflasyon nedeniyle birçok şirkette gerçeği yansıtmamaktadır.
- Piyasa değeri-defter değeri oranını yanıltan en önemli faktörlerden biri beklentilerdir; beklentiler gerçekleşmediği için bu oran düşük olabilir.
- 16:49Güvenilirlik ve Manipülasyon
- Bazı şirketler daha prestijli ve karlarının belirgindir, bu nedenle daha yüksek piyasa değeri-defter değeri oranına sahip olabilirler.
- Manipülasyon durumunda piyasa değeri-defter değeri oranı yükselir.
- Fama-French teorisine göre riski fazla olan şirketlerin bu oranı daha düşük olmalı ve daha çok getiri elde etmesi gerekir, ancak beklentiler ve manipülasyon gibi faktörler bunu etkileyebilir.