Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının Osmanlı para sistemi ve altın teminatı hakkında bilgi verdiği bir sunum formatındadır.
- Konuşmacı, günümüzdeki para sisteminin temelindeki doların dünya ekonomisindeki rolünü anlatarak başlıyor. Ardından Osmanlı'daki para sisteminin nasıl işlediğini, kağıt paranın altın teminatı altında nasıl basıldığını açıklıyor. Osmanlı'nın Viyana'da basılan evrak-ı nakdiye banknotlarının altın teminatı ve bu paraların Lozan'da talep edilmediği bilgisi paylaşılıyor. Video, Vehbi Koç'un serveti ve Osmanlı Bankası'ndaki altınların İsviçre'ye kaçırılması konusuna değinerek sona eriyor.
- 00:14Kağıt Para Sisteminin Gelişimi
- Osmanlı kağıt parasının karşılığı olan günümüze gelince bir ülkenin kağıt parasının karşılığı dolar olmuştur.
- Amerika'nın bütün dünyaya kabul ettirdiği bu esas, Çin'in bir trilyon dolar, Tayvan'ın 170 milyar dolar ve Türkiye'nin 40 milyar dolar stokuna sahip olmasıyla ortaya çıkmaktadır.
- Günümüzde paranın teminatı duruyor, ancak borcun faizinden kurtulmak için ödeme yapılamamaktadır.
- 01:33Para Sisteminin Tarihsel Gelişimi
- Eski zamanlarda paranın arkasında merkez bankasında beynelmilel kontrole amade altın bulunurdu.
- Altının taşıması zor olduğu için, onu temsil eden bir kağıt para çıkarılıp altın hareketsiz bir yerde bırakılmıştır.
- Günümüzde bir Türk lirasının değeri, bir antın olması gereken yerine 120 milyonda birine düşmüştür.
- 02:47Osmanlı Kağıt Parası Sistemi
- Osmanlı'ya bakıldığında en değerli para onun parası olmuştur, ancak sonunda evrak-ı nakdiye ve banka not çıkarması istenmiştir.
- Osmanlı kağıt parasının arkasında altın stok edilmiştir, ancak bu altın Viyana'da basılmış ve Viyana Merkez Bankası'na stoklanmıştır.
- Osmanlı kağıt parasının üzerinde "ibrazında bedeli dersaadette altın ile tesbih olacaktır" yazısı bulunurdu.
- 04:10Osmanlı Bankası ve Altınlar
- Osmanlı Bankası'ndaki bazı altınlar nakliye güçlüğünden dolayı İstanbul'daki depolara konulmuştur, ancak ne kadarının burada ne kadarının orada olduğu bilinmemektedir.
- Osmanlı Bankası'ndaki paralar işgal zamanında İsviçre'ye kaçırılmıştır.
- Vehbi Koç'un serveti, Haim Naum'un oğlunun İsviçre'ye kaçırdığı Osmanlı altınlarından oluşmaktadır.