Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının finansal türev enstrümanları olan opsiyonlar hakkında bilgi verdiği eğitici bir içeriktir.
- Video, opsiyonların temel kavramlarını ve çalışma prensiplerini açıklayarak başlıyor, ardından alım ve satım opsiyonlarının nasıl çalıştığını örneklerle anlatıyor. İçerikte opsiyon primi, kullanım fiyatı, vade tarihi gibi kavramlar açıklanırken, farklı piyasa fiyat senaryolarında (70 TL, 55 TL, 67 TL) opsiyon sahiplerinin ve satıcılarının kazanç/zarar durumları hesaplanıyor.
- Videoda ayrıca opsiyonların forward ve vadeli işlem sözleşmelerinden farkı, Avrupa ile Amerikan tipi opsiyonları ve alım opsiyonlarının pay fiyatının artması durumunda nasıl kar sağlayabileceği gibi konular da ele alınıyor.
- 00:10Opsiyonların Türleri
- Opsiyonlar iki ana türden oluşur: alım opsiyonları (kol opsiyonu) ve satım opsiyonları (put opsiyonu).
- Alım opsiyonları, dayanak varlığı (kur, pay, pay endeksi) belirli bir vadede veya önceden belirlenmiş bir fiyata (kullanım fiyatı) satın alma hakkı verir.
- Satım opsiyonları ise dayanak varlığı belirli bir vadede veya önceden belirlenmiş bir fiyata satma hakkı verir.
- 01:00Opsiyonların Özellikleri
- Forward ve vadeli işlem sözleşmeleri sahiplerine yükümlülük verirken, opsiyonlar sahiplerine hak verir.
- Opsiyonlar, vade tarihi geldiğinde avantajlıysa kullanılabilecek, avantajlı değilse kullanılmayacak esneklik sağlar.
- Bu esneklik için opsiyon primi adı verilen bir ücret ödenir.
- 01:55Avrupa ve Amerikan Tipi Opsiyonlar
- Avrupa tipi opsiyonlar sadece vade tarihi geldiğinde kullanılabilir.
- Amerikan tipi opsiyonlarda alım veya satım vade tarihinden önceki herhangi bir tarihte de gerçekleştirilebilir.
- Bu isimler coğrafi sınırlayıcılık değil, sadece tabu itibariyle kullanılmıştır.
- 02:31Alım Opsiyonu Örneği
- Kullanım fiyatı 100 TL olan ve 3 ay sonra 100 adet payı bu fiyata alma hakkı veren bir alım opsiyonu için her bir opsiyonun primi 5 TL'dir.
- Toplam 100 adet pay alma hakkı için ödenmesi gereken prim 500 TL'dir.
- Opsiyonun uzun tarafı (hak sahibi) vade tarihinde veya öncesinde hakkını kullanmaya karar verirse, opsiyonun kısa tarafı (satıcı) yükümlülükle karşı karşıya kalır.
- 03:28Alım Opsiyonu Senaryoları
- Vade tarihinde pay fiyatı kullanım fiyatından düşükse (örneğin 95 TL), alım opsiyonu sahibi hakkını kullanmayacaktır ve opsiyonun geçerliliği olmaz.
- Vade tarihinde pay fiyatı kullanım fiyatından yüksekse (örneğin 115 TL), alım opsiyonu sahibi avantajlı olacaktır ve pay başına 15 TL'lik bir kar elde edecektir.
- Alım opsiyonu sahibi, 100 pay satın alarak toplam 1500 TL'lik bir kazanç elde eder ve 500 TL'lik primini karşılayarak 1000 TL'lik bir kara sahip olur.
- 06:04Satım Opsiyonu Senaryoları
- Satım opsiyonu sahibi, vade tarihinde pay fiyatı kullanım fiyatından yüksekse (örneğin 115 TL), 100 pay için 1500 TL'lik bir zararla karşılaşacaktır.
- Satım opsiyonu sahibi, başta alınan 500 TL'lik opsiyon primi ile birlikte toplam 1000 TL'lik bir zarara sahip olacaktır.
- Bazı durumlarda alım opsiyonu sahibi hakkını kullansa bile, piyasa fiyatı kullanım fiyatından düşükse (örneğin 102 TL), toplam 300 TL'lik bir zararla karşılaşabilir.
- 07:38Alım ve Satım Opsiyonlarının Riskleri
- Alım opsiyonları sahiplerine dayanak varlığın fiyatındaki artışlardan kar elde etme şansı tanır, ancak kaybedebileceği maksimum miktar baştaki opsiyon primidir.
- Satım opsiyonları sahiplerine dayanak varlığın fiyatındaki artışlardan zarar elde etme şansı tanır, ancak elde edebileceği maksimum kazanç opsiyon primi ile sınırlıdır.
- Alım opsiyonunun kısa tarafı için kazanç sınırlıyken, elde edilebilecek zararlar sınırsızdır; bu nedenle dayanak varlığın kendisi yoksa alım opsiyonunu satmak son derece risklidir.
- 08:40Satım Opsiyonu Örneği
- Kullanım fiyatı 70 TL olan ve 6 ay sonra sahibine 100 adet hisseyi satma hakkı veren bir satım opsiyonu inceleniyor.
- Her bir opsiyon primi 7 TL olduğunda, toplam opsiyon kontratı 100 adet payı üzerinden tanımlandığı için bugün ödenmesi gereken toplam prim 700 TL olacaktır.
- Satım opsiyonunun sahibi (uzun taraf) vade tarihinde pay fiyatı 70 TL'nin üzerindeyse hakkını kullanmaz, çünkü piyasa fiyatı 70 TL'den yüksek olduğunda bu hakkın anlamı yoktur.
- 10:11Satım Opsiyonunun Sonuçları
- Vade tarihinde pay fiyatı 70 TL'den küçükse (örneğin 55 TL), opsiyon sahibi hakkını kullanarak 100 pay tanesi 70 TL'ye satabilir.
- Paranın zaman değerini göz ardı edersek, uzun tarafın 1500 TL'lik kazancı eksi başta ödenen 700 TL'lik opsiyon primi ile 800 TL'lik kar elde eder.
- Satım opsiyonunu satan taraf (kısa taraf) baştan elde edilen 700 TL'lik prim de göz önüne alındığında toplamda sıfır kazanç elde eder.
- 12:12Alım Opsiyonu Örneği
- Pay fiyatının artması öngörülebiliyor ve bu durumda iki alternatif vardır: spot piyasadan satın alınabilir veya tanesi 1 TL'den 2000 adet alım opsiyonu satın alınabilir.
- Eğer pay fiyatı 15 TL'ye düşerse, alım opsiyonunun hiçbir değeri olmayacaktır çünkü 15 TL'lik bir varlığı 22,50 TL'lik kullanım değeri olan opsiyon primi kaybedilmiş olacaktır.
- Eğer pay fiyatı 27 TL'ye yükselirse, alım opsiyonu sahibi her bir pay için 4,50 TL'lik bir kar elde eder ve başta yatırılan 2000 TL'lik opsiyon primi ile toplamda 7000 TL'lik bir kar elde eder.