Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Bir Şnay tarafından sunulan ön muhasebe kursunun bir bölümüdür ve ticari belgeler ile vergi usulü konusunda eğitim içeriği sunmaktadır.
- Video, fatura yerine geçen belgeleri (gider pusulası, müstahsil makbuzu, günlük müşteri listesi, yolcu listesi, kıymetli maden alım satım belgesi) detaylı olarak ele almaktadır. Her belge için düzenleme kuralları, stopaj uygulamaları, KDV hesaplamaları ve brüt-net dönüşümleri örneklerle açıklanmaktadır.
- Özellikle çiftçilerden ürün alımı, konaklama işletmeleri ve şehirlerarası taşımacılık gibi sektörlerde kullanılan belgeler üzerinde durulmakta, kıymetli maden alım satımında katma değer vergisi uygulamaları ve Excel'de kıymetli maden satım belgesinin nasıl doldurulacağı gösterilmektedir.
- Fatura Yerine Geçen Belgeler
- Bu videoda ön muhasebe kurumunda fatura yerine geçen belgeler işlenecektir.
- Fatura yerine geçen belgeler arasında gider pusulası, müstahsil makbuzu, günlük müşteri listesi, yolcu listesi ve kıymetli maden alım satım belgesi bulunmaktadır.
- 00:18Gider Pusulası
- Ticari işletmelerde giderlerin belgelendirilmesi esastır ve belgesi olmayan işlemler deftere kayıt edilemez.
- Defter tutan işletmecilerin, çiftçiler hariç, satın aldıkları mal veya hizmetler karşılığında düzenledikleri ticari belgeye gider pusulası denir.
- Gider pusulası, satıcıya imzalatılan belgenin kopyası işletmecide, aslı ise satıcıda kalır.
- 00:48Gider Pusulasının Düzenlenmesi
- Gider pusulası, mal veya hizmetin defter tutmayan kişilerden alınması durumunda düzenlenir.
- Alış işleminde satıcı ticari belge vermez, alıcı ise gider pusulasını düzenler ve satıcıya imzalar.
- Belgenin aslını satıcı alır, kopyasını alıcı alır ve satış bedelini alıcı öder.
- 01:27Gider Pusulasının Görünümü
- Gider pusulasının görünümü bir kitabı andırır ve sıra numarası verilen sayfaların bir asıl bir de kopyası vardır.
- Belgedeki sayfaların bir arada bulunmasına koçan denir ve işletmeler ihtiyaçlarına göre koçan temin edebilirler.
- Gider pusulası, düzenleyenin bilgileri, seri numarası, sıra numarası, tarih, satın alınan işin mahiyeti, miktar, fiyat, tutar, stopaj, satıcının bilgileri ve yazıyla kısmı içerecektir.
- 02:24Gider Pusulası Belgesinin Temini
- İşletmeler her istediklerinde belge temin edemezler, vergi usul kanunu belge temin zamanını iki şekilde belirlemiştir.
- Yeni işe başlayacak işletmeler işe başlamadan önce, kullandıkları koçanları biten işletmeler ise belgeleri bitmeden önce belge temin etmelidir.
- Belge temin yöntemleri olarak noter yolu ile veya maliyenin anlaşmalı matbaalarında temin edilebilir.
- 03:22Gider Pusulası Kuralları
- Gider pusulası tükenmez kalem, kopya, kurşun kalem veya bilgisayarda doldurulabilir, yazı ve rakamlar okunabilir, karalanmamış olup, sıra numaralı sayfalar yırtılamaz olmalıdır.
- Belgenin kalan kopyaları işletmeci tarafından beş yıl saklanmalıdır.
- Hatalı belge aslına iliştirilip üzerine iptal yazılarak iptal edildikten sonra sıradaki belge doğru olarak düzenlenmelidir.
- 04:04Stopaj
- Gider pusulasında satıcının alacağı bedelden çeşitli oranlarda gelir vergisi kesilir, bu kesinti işlemine stopaj denir.
- Gelir Vergisi Kanunu 94. maddesine göre esnaf muaflığından faydalananlardan alınan belirli ürünler üzerinden %2, hurda mal alımı için %2, diğer mal alımları için %5, diğer mal ve hizmet alımları için %10 stopaj uygulanır.
- Stopaj, kaynakta kesinti olarak adlandırılır ve ticaret erbabı olmayan, vergi mükellefi olmayan birisi bir mal sattığında veya hizmet verdiğinde, onun gelirinden kesilen vergi devlete ödenir.
- 05:15Stopaj Örnekleri
- Bir ev hanımı temizlik hizmeti için 200 TL alındığında %10 stopaj uygulanır, 20 TL stopaj kesintisi yapılır ve 180 TL kişiye ödenecektir.
- Bir ev hanımı evde yaptığı kuru çiçekleri tuhafiye işletmesine 200 TL'ye sattığında %2 oranında stopaj uygulanır, 4 TL stopaj kesintisi yapılır ve 196 TL kişiye ödenecektir.
- Brütleştirme işlemi, net tutarı brüt haline getirmek için yapılan hesaplama işlemidir ve formül olarak net tutar/100-stopaj oranı şeklinde hesaplanır.
- 09:07Müstahsil Makbuzu
- Müstahsil basit anlamıyla üretici demektir ve müstahsil makbuzu çiftçilerden yapılan alışlar için kullanılmaktadır.
- Ülkemizdeki küçük çiftçiler ürettikleri ürünlerini sattıklarında şirketlerden bu belgeleri alarak yaptıkları satışı belgelemiş olurlar.
- 09:27Müstahsil Makbuzu
- Müstahsil makbuzu, defter tutan çiftçilerin veya toptancıların defter tutmayan çiftçilerden satın aldıkları ürünler karşılığında düzenledikleri ticari belgedir.
- Müstahsil makbuzu, vergi usul kanunu'na göre defter tutmayan çiftçilerden yapılan alış işlemlerini belgelenerek ticari defterlere kaydetmek için kullanılır.
- Bu belge, küçük çiftçilerden buğday, hayvan veya sütün alımı gibi işlemlerde kullanılır.
- 09:58Müstahsil Makbuzu Düzenleme
- Müstahsil makbuzu düzenlemesinde satıcı ticari belge vermez, alıcı müstahsil makbuzunu düzenler ve satıcı imzalar.
- Müstahsil makbuzu, düzenleyen kısmındaki bilgiler, seri ve sıra numarası, cinsi, miktarı, fiyatı, tutarı, stopaj oranı, gelir vergisi kesintisi, malın teslim tarihi ve imzaları içermelidir.
- Müstahsil makbuzu düzenleme kuralları ve temin işlemleri pusulasında olduğu gibidir.
- 11:17Müstahsil Makbuzu Vergi Oranları
- Defter tutmayan çiftçilerden alınan ürünler üzerinden gelir vergisi kesilerek kalan satıcıya yönelir.
- Hayvansal ürünlerde borsaya kayıtlı ise %1, kayıtlı değilse %2 oranında stopaj kesilir.
- Zirai ürünlerde borsaya kayıtlı ise %2, kayıtlı değilse %4 oranında stopaj kesilir.
- 12:21Müstahsil Makbuzu Örnek Hesaplamalar
- Borsaya kayıtlı üretici çiftçiye 1.000 TL'ye satılan büyükbaş hayvan için %1 oranında stopaj kesilir, yani 10 TL stopaj kesilir ve çiftçiye 990 TL ödenir.
- Borsaya kayıtlı olmayan çiftçiye 4.000 TL'ye satılan zirai ürün için %4 oranında stopaj kesilir, yani 160 TL stopaj kesilir ve çiftçiye 3.840 TL ödenir.
- Net tutardan brüt tutara dönüştürme işlemi, kesinti oranını çıkarıp kalanı kesinti oranına bölerek yapılır.
- 15:35Günlük Müşteri Listesi
- Günlük müşteri listesi, defter tutan konaklama işletmeleri tarafından müşterilerin hangi bölümlerde ve yataklarda kaldıklarını takip etmek için düzenlenir.
- Bu liste, müşterilerin günlük takip edilmesi ve fatura hatalarının önlenmesi için kullanılır.
- Günlük müşteri listesi, fatura kesilmeden önce hazırlanır ve mali polis kontrollerinde istenir.
- 16:33Yolcu Listesi
- Yolcu listesi, şehirlerarası yolcu taşımacılığı yapan işletmelerin yaptıkları her sefer için yolcu isimleri ve ödedikleri ücretleri gösteren listesidir.
- Taşımacılık işletmeleri müşteriye bilet satma yetkisini acenteye verebilir, bu durumda belgede üç taraf yer alır: satıcı, acente ve alıcı.
- Şehirlerarası taşımacılıkta taşınan kişi sayısının takip edilmesi için düzenlenir ve yolcu ücretlerinden %18 KDV alınır.
- 19:17Kıymetli Maden Alım Satım Belgesi
- Kıymetli maden alım satım belgesi, 5 Ocak 2008 tarih ve 26.747 sayılı tebliğ ile kıymetli madenlerin alım satımında belge düzenleme zorunluluğu getirilmiştir.
- 1,3% 2008 tarihinden itibaren kıymetli maden alımında alım belgesi, satımında satım belgesi düzenleme zorunluluğu getirilmiştir.
- Kıymetli madenler borsasına üye olan kuruluşlara işlenmemiş kıymetli madenler ile barlar veya külçeler halinde işlenmiş kıymetli madenlerin ithal veya ihraç yetkisi verilmiştir.
- 20:30Kıymetli Madenlerde Katma Değer Vergisi
- Külçe altın ve külçe gümüş işlenmemiş teslimler katma değer vergisinden müstesnadır.
- Altın ve gümüşten üretilen mamul veya ziynet eşyaları ile sikke, altın ve gümüşlerin işlenmemiş işlenmiş teslimlerinde yüzde onsekiz katma değer vergisi alınacaktır.
- İşlenmiş altınlarda yüzde onsekiz katma değer vergisi alınacaktır.
- 21:03Kıymetli Maden Alım Satım Belgeleri
- Mamül veya ziynet eşyalarının teslim ve ithalinde mattrah, külçe altın ve külçe gümüş bedeli düşürüldükten sonra kalan tutarla kıymetli maden alım satım belgeleri en az bir asıl bir örnek olarak düzenlenir.
- Belgelerin iki kopyadan fazla düzenlenmesi halinde her birinin kaçıncı örnek olduğu belirtilir ve bilgisayarda da düzenlenebilir.
- Belgelerin düzenlenmediği veya gerçeğe aykırı düzenlendiği tespit halinde mükellefler adına özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
- 21:51Kıymetli Maden Alım ve Satım Belgesi Örnekleri
- Kıymetli maden alım işlemi için belgenin şekli işletmenin durumuna göre değişebilir, ancak üzerinde bulunması gereken şartları taşıması gerekir.
- Kıymetli maden satımında satıcı kuyumcu belgeyi iki kopya olarak düzenler, bir kopyasını alıcıya teslim eder.
- Örnek olarak Murat Karagöz'in on gram bilezik dörtyüz liradan peşin satışı, birim fiyatı kırk lira, KDV'si yüzonsekiz lira ve toplam tutarı dörtyüzyetmişiki lira olarak düzenlenmiştir.