Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Sesli Kanun" kanalında yayınlanan bu eğitim videosu, motorlu taşıtlar vergisi kanununun detaylı açıklamasını içermektedir.
- Video, kanunun üç ana bölümünü kapsamaktadır: Tarifeler, Mükellef ve İstisnalar, Vergileme Ölçü ve Hadleri, Mükellefiyetin Başlaması ve Sona Ermesi, Tarih Tebliğ ve Ödeme. İçerikte 8. maddeden 17. maddesine kadar olan bölümler detaylı şekilde ele alınmakta, vergi mükellefleri, istisnalar, vergi hesaplamaları, mükellefiyet, verginin tahakkuk ettirilmesi ve ödenmesi gibi konular açıklanmaktadır.
- Videoda motorlu taşıtların tanımı, sınıflandırılması, motor gücü, taşıt değeri, yaş gibi faktörlerin vergi hesaplamasındaki rolü, vergi tahakkuk ettirilme tarihleri, taksit ödemeleri ve vergi mükelleflerinin sorumlulukları hakkında detaylı bilgiler sunulmaktadır.
- 00:24Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu'nun Genel İçeriği
- Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu'nun birinci bölümünde verginin konusu, tanımlar ve mükellefiyet konuları ele alınmaktadır.
- Verginin konusu, Karayolları Trafik Kanunu'na göre trafik şube veya bürolarına kayıt ve tescil edilmiş motorlu kara taşıtları, Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ne kayıt ve tescil edilmiş uçak ve helikopterlerdir.
- Kanunda kullanılan terimlerin anlamları detaylı olarak açıklanmıştır.
- 01:07Motorlu Taşıtların Tanımları
- Motorlu taşıt, karada, havada insan, hayvan ve eşya taşımaya yarayan ve makine kuvvetiyle hareket eden taşıtlardır.
- Otomobil, yapısı itibarıyla sürücüsü dahil en çok sekiz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş motorlu araçtır.
- Motosiklet, iki veya üç tekerlekli, sepetli veya sepetsiz motorlu araçlardır; karo serisi, yük taşıyabilecek şekilde sandıklı veya özel biçimde yapılmış olan ve yolcu taşımalarında kullanılmayan üç tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (tripotör) denir.
- 01:47Diğer Taşıt Türleri
- Minibüs, yapısı itibarıyla sürücüsü dahil dokuz ile onyedi oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş motorlu araçtır.
- Otobüs, yapısı itibarıyla sürücüsü dahil en az onsekiz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş motorlu araçtır; troleybüsler de bu sınıfa dahildir.
- Kaptı kaçtı, şoföründen başka oturmaları şartıyla en çok yedi yolcu alabilen, insan taşımak için imal edilmiş olan ve bu amaçla kullanılan, yerle temas halinde dört tekerleği bulunan, şekil ve yapılışı itibariyle otomobilden farklı olan motorlu taşıtlardır.
- 02:36Özel Taşıt Türleri
- Arazi taşıtı, karayollarında yolcu veya yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber, bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu araçtır.
- Panel van, azami toplam ağırlığı üçbinbeşyüz kilogramı geçmeyen, kapalı kasalı, yandan canlı olanlar dahil sürücü kısmından başka tek veya daha fazla sıralı oturma yeri bulunan, insan ve yük taşımak için imal edilmiş olan taşıtlardır.
- Motorlu karavan (kamp taşıtı), yük taşımasında kullanılmayan, iç tasarımı tatil yapmaya uygun teçhizatlarla donatılmış, hizmet edebileceği kadar yolcu taşıyabilen motorlu taşıttır.
- 03:18Kamyon ve Kamyonet
- Kamyonet, izin verilebilen azami yüklü ağırlığı üç buçuk tonu geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu araçtır.
- Kamyon, izin verilebilen azami yüklü ağırlığı üç buçuk tondan fazla olan ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu araçtır; çekici, römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve yük taşımayan motorlu araç da kamyon sınıfına dahildir.
- Motor silindir hacmi, taşıtların motorlarını imal eden fabrikalarca uluslararası normlara göre tespit olunarak teknik belgelerinde gösterilen ve ilgili mevzuatları gereğince santimetreküp cinsinden ifade olunan motor hacmidir.
- 04:01Diğer Önemli Terimler
- Azami toplam ağırlık, taşıtların karayollarında güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için saptanan toplam ağırlıktır.
- Azami kalkış ağırlığı, bir uçak ve helikopterin azami yakıt, yük, yolcu ve teçhizatı dahil kalkışı için özel teknik emirlerinde izin verilen ve yazılı olan kilogram cinsinden ağırlığıdır.
- Yaş, motorlu taşıtlarda model yılına göre geçen süredir ve bu süre takvim yılı itibarıyla tespit edilir.
- 04:35Kayıt ve Tescil
- Kayıt ve tescil, motorlu taşıtların ilgili mevzuat gereğince trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığı Sivil Hava Vasıtaları Sicilinde tutulan sivil hava vasıtaları siciline yapılan kayıt ve tescilini ifade eder.
- Taşıt değeri, taşıtların teslimi, ilk iktisabi ve ithalinde katma değer vergisi matrahını oluşturan unsurlardan vade farkı ile hesaplanan özel tüketim vergisi hariç teşekkür eden değeri ifade eder.
- Motor gücü, taşıtların elektrik motorlarını imal eden fabrikalarca uluslararası normlara göre tespit edilen ve kilovat olarak ifade olunan azami güçtür.
- 05:27Mükellef ve İstisnalar
- Motorlu Taşıtlar Vergisinin mükellefi, trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığı tarafından tutulan sivil hava vasıtaları sicilinde adlarına motorlu taşıt kayıt ve tescil edilmiş olan gerçek ve tüzel kişilerdir.
- İstisnalar arasında genel ve özel bütçeli idareler, sosyal güvenlik kurumları, belediyeler, köy tüzel kişilikleri, Türkiye Kızılay Derneği adına kayıt ve tescil edilen taşıtlar bulunmaktadır.
- Engellilik oranı yüzde doksan ve daha fazla olan malil ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtlar ile diğer mali ve engellilerin bu durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtlar vergiden müstesnadır.
- 07:39Vergileme Ölçü ve Hadleri
- Otomobil, kaptı kaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri ile motosikletler bu kanundaki bir sayılı tarifeye göre vergilendirilir.
- Bir sayılı tarifede yer alan taşıtların motor gücü, yaşlarına ve taşıt değerlerine göre farklı oranlarda vergilendirilir.
- Bir sayılı tarifede yer alan otomobil, kaptı kaçtı, arazi taşıtları ve benzerlerine ait vergi tutarlarının, Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından her yılın Ocak ayında ilan edilen kasko sigortası değerlerinin yüzde onunu aşması halinde, vergi tutarları bir önceki satırdaki aynı yaş grubunda bulunan taşıtlara isabet eden vergi tutarı olarak belirlenebilir.
- 10:38Diğer Tarifeler
- Bir sayılı tarifede yazılı taşıtlar dışında kalan motorlu kara taşıtları, iki sayılı tarifeye göre; uçak ve helikopterler, Türk Kuşu Türk Hava Kurumu'na ait olanlar hariç, dört sayılı tarifeye göre vergilendirilir.
- Zirai ilaçlama amacıyla kullanılmak üzere kayıt ve tescil edilmiş uçaklar için dört sayılı tarifede yer alan vergi tutarları yüzde yirmibeş oranında uygulanır.
- İki sayılı tarifedeki panel van ve motorlu karavanlar, minibüs, otobüs, kamyonet, kamyon, çekici ve benzeri taşıtlardan sadece elektrik motoru olanlar, yaşları itibarıyla yer alan vergi tutarlarının yüzde yirmibeş'i oranında vergilendirilir.
- 11:48Mükellefiyetin Başlaması ve Sona Ermesi
- Mükellefiyetin başlaması, motorlu taşıtlar vergisi mükellefiyeti, motorlu taşıtların trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığı tarafından tutulan sivil hava vasıtaları siciline kayıt ve tescili ile başlar.
- 12:09Motorlu Taşıtlar Vergisi Mükellefiyeti
- Mükellefiyet, kayıt ve tescilin yapıldığı takvim yılının ilk altı ayı içinde yapılmışsa takip eden son altı aylık dönemin başından, son altı ayında yapılmışsa takip eden takvim yılı başından itibaren dikkate alınır.
- Mükellefiyetin sona ermesi, trafik sicili ve sivil hava vasıtaları sicilindeki kayıtların silinmesi halinde, silinme takvim yılının ilk altı ayı içinde yapılmışsa ikinci altı aylık dönemin başından, ikinci altı aylık dönem içinde yapılmışsa takip eden takvim yılı başından itibaren gerçekleşir.
- 13:08Verginin Tahakkuk Ettirilmesi ve Ödenmesi
- Motorlu taşıtlar vergisi, taşıtların kayıt ve tescilinin yapıldığı yerin vergi dairesi tarafından her yıl Ocak ayının başında yıllık olarak tahakkuk ettirilmiş sayılır.
- Vergi miktarlarında değişiklik olması halinde, bu değişikliğe göre ödenecek vergi, değişiklik takvim yılının ilk altı ayında yapılmış ise takip eden son altı aylık dönemin başında, son altı ayında yapılmış ise takip eden takvim yılı başında tahakkuk ettirilmiş sayılır.
- Motorlu taşıtlar vergisi her yıl Ocak ve Temmuz aylarında iki eşit taksitle ödenir.
- 14:38Vergi Ödeme Yöntemleri
- Bir taksim A, iki ve dört sayılı tarifelerde yazılı taşıtlar için vergi, taşıtların kayıt ve tescilinin yapıldığı yerin vergi dairesine veya Maliye Bakanlığı tarafından motorlu taşıtlar vergisi tahsiline yetki verilen banka veya özel finans kurumu şubelerine ödenir.
- Bir taksim A, iki ve dört sayılı tarifelerde yazılı taşıtların yıl içinde ilk defa kayıt ve tescillerinin yapılması halinde vergi yıllık olarak tahakkuk eder.
- İlk altı aylık dönem geçtikten sonra yapılacak kayıt ve tescil işlemlerinde sadece ikinci altı aylık döneme ilişkin vergi tahakkuk eder ve ödenir.
- 15:36Vergi Yetkisi ve Yeniden Değerleme
- Her takvim yılı başından geçerli olmak üzere önceki yılda uygulanan taşıt değerleri ve vergi miktarları, o yıl için Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında artırılır.
- Cumhurbaşkanı, yeniden değerleme oranının %50 fazlasını geçmemek, %20'sinden az olmamak üzere yeni oranlar tespit etmeye, taşıt değerlerini ayrı ayrı veya birlikte yeniden belirlemeye yetkilidir.
- Taşıt değerlerinin hesabında 100 TL'ye ödenmesi gereken vergi miktarlarında ise 1 TL'ye kadar olan kesirler dikkate alınmaz.
- 16:27Vergiye Etki Eden Değişiklikler
- Yıl içinde taşıtın vergilendirilmesine esas olan model yılı, cinsi, motor silindir hacmi, motor gücü, azami toplam ağırlığı ve azami kalkış ağırlığı gibi unsurlarından herhangi birisinde verginin artırılması veya azaltılmasını gerektiren bir değişiklik olduğu takdirde, bu değişiklik takvim yılının ilk altı ayında yapılmış ise takip eden son altı aylık dönemin başından, son altı ayında yapılmış ise takip eden takvim yılı başından itibaren dikkate alınır ve vergi yeni duruma göre ödenir.
- Bir taşıtların tescil belgesinde yazılı olan model yılında bir yaşında olduğu kabul edilir.
- 17:14Bildirme ve Sorumluluk
- Trafik sicil memurları ile Ulaştırma Bakanlığı sivil hava vasıtaları sicil memurları, kayıt ve tescil ettikleri motorlu taşıtları, bu taşıtların cins, türü, nitelikleri ve kullanış amaçları ile verginin alınmasına esas olabilecek diğer bilgileri ve bunlarda meydana gelen değişiklikleri, kayıt ve tescilin yapıldığı ve değişikliğin tespit olunduğu tarihten itibaren bir ay içinde ilgili vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar.
- Motorlu taşıtlar vergisi mükellefleri, adlarına kayıt ve tescil edilmiş bulunan taşıtları, bu taşıtların cins, türü, niteliklerini ve kullanış amaçları ile verginin alınmasına esas olabilecek diğer bilgileri ve bunlarda meydana gelen değişiklikleri, kayıt ve tescilin yapıldığı veya değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren bir ay içinde ilgili vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar.
- Noterler, trafik sicil memurları ile Ulaştırma Bakanlığı sivil hava vasıtaları sicil memurları gibi taşıtların her türlü satış veya devir işlemlerini yapanlar, motorlu taşıtların her türlü satış veya devir işlemlerini yapmadan önce bu taşıtlara ait o güne kadar ödenmemiş motorlu taşıtlar vergileri ile gecikme zamları, gecikme faizleri ve vergi cezalarının ödendiğini gösterir belgeyi istemeye mecburdurlar.
- 19:04Vergi Ödeme Zorunluluğu
- Taşıtlarla ilgili fenni muayene komisyonları, fenni muayene yapma yetkisi verilen gerçek ve tüzel kişiler ile Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, taşıtların fenni muayenelerini yapmadan, uçuşa elverişli belgelerini vermeden önce verginin ödenip ödenmediğini araştırmak zorundadırlar.
- Vergisi ödenmemiş veya 6183 sayılı Amma Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48. madde hükmüne göre taksitlendirilmemiş taşıtlara ait fenni muayene yapılamaz, uçuşa elverişli belgesi verilemez.
- Yukarıdaki zorunluluklara uymadan işlem yapanlar, ödenmeyen veya noksan ödenen vergiler ile gecikme zamları, gecikme faizleri ve vergi cezalarından mükelleflerle birlikte müteselsilen sorumludurlar.
- 20:02Gider Kaydedilmeme Hali
- Bu kanuna bağlı bir taksim A ve dört sayılı tarifelerde yer alan taşıtlardan ticari maksatla kullanılan uçak ve helikopterler ile taşıt kiralama faaliyeti ile uğraşan işletmelerin bu amaçla kiraya verdikleri taşıtlar hariç alınan vergi ve cezalar ile gecikme zamları gelir ve kurumlar vergilerinin matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmez.