Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, sunucu Zeyna'nın Colendi Menkul Değerler Araştırma Analizi'nden İbrahim Şişman, Bloomberg HT Avrupa Piyasaları Analisti Ceren Dilekçe Köseoğlu ve Ekonomist Vedat Özcan ile yaptığı röportajları içeren bir ekonomi programıdır.
- Program, Borsa İstanbul'un performansı, küresel piyasalardaki gelişmeler ve altın rezervlerinin artışı üzerine odaklanmaktadır. Video, haftanın ilk işlem günü olan günün piyasa performansını analiz ederek başlamakta, ardından küresel rezervlerdeki altın payının artışı ve bunun sebepleri ele alınmaktadır. Son bölümde ise Çin-ABD ilişkileri, Rusya-Ukrayna savaşı ve Türkiye'nin kredi notu gibi güncel ekonomik konular incelenmektedir.
- Programda ayrıca ABD dolarına yönelik güven kaybı, Çin-ABD ticaret müzakereleri, Rusya-Ukrayna savaşı ve ABD hükümetinin kapanması gibi jeopolitik faktörlerin altın fiyatlarına etkisi, Avrupa Merkez Bankası'nın dijital euro projesi ve Türkiye'nin dış borç, cari açık ve döviz rezervleri hakkında bilgiler de paylaşılmaktadır.
- 00:13Borsa İstanbul'un Haftalık Performansı
- Haftanın ilk işlem gününde hem küresel piyasalar hem de Türkiye'de risk iştahının açık olduğu bir günle başlandı.
- Borsa İstanbul, %2,70'lik bir yukarı yönlü hareketle 10.484 puandan kapanış gerçekleştirdi.
- Bankacılık endeksi %4,77'lik bir artış gösterirken, sınai endeksi, mali endeks ve ulaştırma endeksinde de yukarı yönlü hareketler oldu, sadece turizm endeksinde %0,55'lik bir kayıp gerçekleşti.
- 01:16Borsa İstanbul'un Hareketinin Yorumlanması
- Son dört haftalık ortalama olarak endekste %2,50'luk bir geri çekilme yaşanırken, geçen hafta %4,70'lik bir düşüş gerçekleşti.
- Perşembe günü açıklanacak Merkez Bankası kararına kadar piyasanın risk iştahının artması bekleniyor.
- Bilanço dönemini başlatan Türkiye Sigorta'nın finansallarında çeyreklik olarak ciddi bir özkaynak artışı sağlandı.
- 03:08Erdemir'in Kar Performansı
- Erdemir, üçüncü çeyrekte 651 milyon lira net kar elde etti, beklenti 629 milyon lira iken beklentinin üzerinde bir kar açıkladı.
- Ereğli, iç talep büyümesi ve Avrupa'nın uyguladığı zorlu süreç nedeniyle zorlu bir dönem geçirdi.
- Havacılık ve bankacılık sektörlerinin güçlü seyretmesi bekleniyor, ayrıca sigortacılık sektöründeki hayat sigortaları tarafında iyileşmenin etkileri gözlemleniyor.
- 04:22Küresel Piyasaların Durumu
- Avrupa endekslerinde sabah saatlerinden bu yana güçlü bir alım dalgası yaşanıyor, özellikle teknoloji sektörü öncülüğünde yükseliş hızlandı.
- Alman DAX borsasında neredeyse %100'lük bir yükseliş gerçekleşti, İtalya borsası da yükselişte ikinci sırada geldi.
- Ticaret gerilimlerinin hafiflemesi ile küresel piyasalarda iyimserlik artmış gibi görünüyor.
- 05:31Apple ve Fransa Borsası
- Apple'ın iPhone serisine yönelik talebin güçlü sürdüğüne dair açıklamaları ardından hisseleri Aralık ayından bu yana ilk rekoruna ulaştı.
- BNP Pariba hisseleri Fransa borsasında kötü performans sergiliyor, mahkeme kararının pahalı bir uzlaşma riskini artırmasının ardından hisseleri Nisan'dan bu yana en sert düşüşünü gösterdi.
- ESMPI, Fransa'nın kredi notunu AA eksiden artıya düşürdü, bu not indirimiyle Fransa yalnızca bir ay içerisinde üç büyük derecelendirme kuruluşundan ikisinden AA notunu kaybetmiş oldu.
- 07:14Avrupa Birliği'nin Rus Gazı İthalatına Karşı Kararı
- Avrupa Birliği üyesi ülkeler 2027 sonuna kadar Rus gazı ithalatına aşamalı olarak sonlandırılması konusunda anlaşmaya vardılar.
- 1 Ocak 2026'dan itibaren yeni sözleşmeler, 17 Haziran 2026'dan itibaren kısa vadeli sözleşmeler, 1 Ocak 2028'den itibaren uzun vadeli sözleşmeler kapsamındaki Rus gazı ithalatının aşamalı bir biçimde sonlandırılması planlanıyor.
- Avrupa Birliği 2021 yılında tükettiği doğalgazın yaklaşık %45'ini Rusya'dan ithal ediyordu, ancak bu oran artık %12'ler seviyesine kadar gerilemiş durumda.
- 09:58Altın Rezervlerinin Artışı
- Deutsche Bank'ın özel çalışmasında, altın ve döviz cinsinden rezervler içerisindeki altının payı Haziran ayında euroyu geçerek %24'ten %30'a yaklaştı.
- Normal koşullarda mevsimsel olarak Kasım ortasından itibaren altın fiyatları yükselmeye başlar, ancak bu yıl erken başladı ve yılbaşına göre %60'ı geçti.
- Merkez bankaları döviz tutmak yerine altın tutmayı tercih etmeye başladılar çünkü döviz oynaklığı riskine karşı altın daha güvenli bir rezerv para birimi olarak görülüyor.
- 13:19Merkez Bankalarının Altın Rezervleri
- Amerika'da en fazla altın rezervi bulunuyor (8.130 ton), ardından Almanya (3.300 ton), İtalya, İspanya ve Rusya (2.300-2.400 ton) geliyor.
- Çin'de 2.290 ton altın rezervi bulunuyor ve Türkiye'de 590 ton altın rezervi var.
- Türkiye, ABD doları cinsinden merkez bankası rezervlerini azalttıktan sonra altına yöneldi ve bu durum o gün bugündür devam ediyor.
- 14:25Altın Fiyatlarının Etkileyicileri
- ABD dolarına yönelik güven meselesi, ABD'nin 38 trilyon dolara dayanan borç yükü ve politik belirsizlikler altın fiyatlarını etkiliyor.
- Japonya'da koalisyon kurulmasıyla dolar yen 1.52'yi geçti, ancak borç toplantısında faiz indirimi isteyen üyelerden birinin açıklamaları üzerine 1.50'lere indi.
- Pound'un durumu 1.33-1.35 arasında takılı kaldı.
- 15:52Jeopolitik Etkiler ve Altın Fiyatları
- Cuma günü Çin ve ABD arasındaki ticaret müzakerelerindeki gerginliğin azaldığına dair işaretlerle altın fiyatlarında %1'in üzerindeki düşüşler görüldü.
- ABD'de hükümet kapalı durumda (20. güne girdi), Rusya-Ukrayna savaşı devam ediyor ve Trump ile Putin görüştü.
- Trump, Çin ile müzakerelerde acele etmeye başladı ve hükümetin kapanmasıyla bağlantılı olarak Çin'e %100 vergi getireceğini açıkladı.
- 18:29Çin-ABD İlişkileri ve Ekonomik Etkiler
- Trump, Çin dahil tüm ülkelere tarifeyi yükseltti ve Çin karşılık verince küresel borsalarda satış dalgası oluştu.
- S&P 500, izleyen bir iki hafta içerisinde yaklaşık %18 değer kaybetti ve 11 trilyon dolar silindi.
- Çin, tarife savaşı sırasında ABD'den aldığı soya fasulyesini Brezilya'ya kaydırmıştı ve Trump, Çin ile anlaşma için ay sonu veya Kasım Apec toplantısı gibi farklı tarihler öneriyor.
- 20:51ABD-Çin İlişkileri ve Ekonomik Durum
- Trump için hükümetin kapanması meselesi problem olmaya başlamış, seçimlerde oy kaybettirecek noktaya doğru gidiyor.
- Malezya'da çabucak bir anlaşma için 10 Kasım'a kadar deadline konulmuş, 90 günlük süre 10 Kasım'da bitiyor.
- Çin-ABD ilişkilerinde soya fasulyesi, nadir elementler, yapay zeka gibi konularda karşılıklı rahatlamalar sağlanmaya çalışılıyor.
- 22:06Çin Ekonomisinin Durumu
- Çin'in ABD'ye yaptığı ihracatın payı toplam ticaretin içinde %10'lara indi, büyüme verileri %5'in altına indi.
- Çin ekonomisi sağlam büyüyor ve büyüme potansiyeli daha fazla, talep henüz ABD kadar yeterince canlandırılmadı.
- Çin Merkez Bankası negatif enflasyon döneminde bile %3'e yakın politika faizi tutuyor, marjı yüksek ve dayanıklılığı fazla.
- 23:04ABD'deki Siyasi ve Ekonomik Sorunlar
- Borsalar düşüyor, Trump zayıfladı ve hükümet kapanması uzadıkça siyasi baskı artmaya başladı.
- Tarımda soya fasulyesi, mısır ve domuz ürünlerinde çiftçiler Çin'e ihracat yapamadıkları için sorun çıkarmaya başladı.
- Çin-ABD arasındaki %30 gümrük vergisi ve ihracattan zarar görmüyor.
- 24:01Rusya-Ukrayna Savaşı ve Altın Fiyatları
- Budapeşte'de Rusya-Ukrayna görüşmesi olacak gibi haberler çıktı, ancak Trump'un "savaş bitsin artık" demesi ABD ile müzakere kapısının kapanmasına işaret ediyor.
- Altın fiyatlarında durulması için Budapeşte görüşmesi, Malezya'da soya fasulyesi alımını arttırma kararı ve hükümet kapanması gerekiyor.
- Altının küresel rezervler içerisinde ABD tahvillerinden daha fazla tutulmaya başlaması ABD açısından risk oluşturuyor.
- 26:26Dijital Euro ve Avrupa Para Birliği
- Bu ay sonunda dijital euro projesi bitecek, her Euro bölgesindeki vatandaşın 3000 Euro ihraç edecek dijital euro kullanılacak.
- Dijital euro sadece internette, mağazalarda ve bireyler arasındaki ödemelerde kullanılacak, şirketlerarası ödemelerde ilk başta kullanılmayacak.
- Avrupa Merkez Bankası, ABD dolarına karşı güvenin azalması ve Fed'in bağımsızlığının sorgulanmasıyla Euro'nun küresel rezerv para birimi olma potansiyelini vurguluyor.
- 27:48Euro'nun ABD Dolarının Yerini Alabilmesi İçin Gerekli Şartlar
- Bir rezerv para birimi olabilmek için likit, entegre ve derin bir sermaye piyasasının olması gerekiyor.
- ABD'deki tahvil piyasası 30 trilyon dolar büyüklüğünde, Avrupa Para Birliği'nde böyle bir tahvil piyasası yok.
- Avrupa'da kuzey-güney arasında ihtilaf var, tek bir güvenli liman enstrümanı yok ve sermaye piyasası birliği yok.
- 29:00Türkiye'nin Ekonomik Durumu
- Türkiye'nin 226 milyar dolar kısa vadeli dış borç anapara ve faiz ödemesi var, 27 milyar dolar cari açık tahmini bulunuyor.
- Toplam rezervler 190 milyar dolar, arada 57 milyar dolarlık döviz açığı var.
- Döviz talebini kısmak için yargı kararları, jeopolitik riskler ve iç sorunlar gibi faktörler etkili oluyor.