Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir muhasebe eğitimi formatında olup, konuşmacı geçici vergi ve kurumlar vergisi konularını detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, geçici verginin ne olduğu, önemi ve hesaplanma yöntemleri ile başlayıp, kurumlar vergisi ile bağlantısını sayısal örneklerle açıklamaktadır. İçerik, üçer aylık dönemlerde elde edilen ticari karlar, kabul edilmeyen giderler ve mali karlar üzerinden kümülatif hesaplama yöntemini göstermekte, ardından karmaşık ve basit muhasebe kayıt yöntemlerini adım adım anlatmaktadır.
- Eğitim, maliye açısından vergi tahsilatındaki gecikmeyi önleme ve vergi mükellefleri arasında adaletsizlik yaratmama amacıyla geçici verginin önemini vurgulamaktadır. Ayrıca, geçici vergi ve kurumlar vergisi beyannamelerinin nasıl hazırlanacağı, matrah hesaplamaları ve ödeme süreleri hakkında bilgiler de sunulmaktadır.
- Geçici Vergi Nedir?
- Geçici vergi, asıl bir vergi değil, gelir ve kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere işletmelerden üç aylık kazançları üzerinden alınan bir vergidir.
- Bu tür vergilere peşin vergi de denir çünkü asıl vergiler gelecekte ödenecekken, geçici vergi bugün ödenerek asıl vergiye mahsup edilir.
- Geçici vergi olmasaydı, işletmeler bir yıla ait kazançları üzerinden hesapladıkları vergileri o yılı takip eden yıl içerisinde gecikmeli olarak ödeyeceklerdi.
- 01:37Geçici Verginin Amacı
- Geçici verginin amacı, maliye açısından vergi tahsilatındaki gecikmeyi azaltmak ve vergi mükellefleri arasında zamansal adaletsizliği gidermek.
- Her üçer aylık dönemlerde işletmelerin kar zararı üzerinden ödenecek bir vergi türü olduğu için, işletmelerin belgelerini sağlıklı tutmalarını ve belge düzenini sağlamlaştırmayı kolaylaştırır.
- 02:22Geçici Vergi Dönemleri
- Bir yılı dörde böldüğümüzde üç aylık dönemler ortaya çıkar: Ocak-Şubat-Mart (birinci dönem), Nisan-Mayıs-Haziran (ikinci dönem) ve benzeri şekilde devam eder.
- İşletmeler her üç aylık dönem sonunda elde ettikleri kar zararlarını hesaplayıp, izleyen ikinci ayın 17. gününe kadar bu döneme ilişkin vergilerini öderler.
- Geçici vergiler yılda dört defa her üç dönem için hesaplanır: Ocak-Şubat-Mart, Nisan-Mayıs-Haziran, Temmuz-Ağustos-Eylül ve Ekim-Kasım-Aralık dönemleri için.
- 04:56Geçici Vergi Örneği
- Eğer geçici vergi oranı %20 ve işletme her üç aylık dönemde 100.000 TL kar elde ediyorsa, her dönem için 20.000 TL geçici vergi öder.
- İşletme, her dönem için 20.000 TL geçici vergi ödediğinde, yıl sonunda toplam 80.000 TL kurumlar vergisi hesaplanır.
- İşletme, yıl sonunda kurumlar vergisi beyannamesini Nisan ayı sonunda verir ve ödediği geçici vergiler asıl vergiden düşülür, dolayısıyla ödemesi gereken net vergi 0 TL olur.
- 08:00Geçici Vergi Hesaplama Yöntemi
- Geçici vergi, işletmenin üçer aylık dönemler halinde elde ettiği ticari kar, kabul edilmeyen giderler ve mali kar alımlarına dayanarak hesaplanır.
- Geçici vergi hesaplaması kümülatif (birikimli) yöntemle yapılır, yani her dönem hesaplanan kar, önceki dönemlerin kariyla toplanarak vergi matrahı belirlenir.
- Geçici vergi oranı %20 kabul edildiğinde, ilk üç aylık dönem için 100.000 TL karın vergisi 20.000 TL, ikinci üç aylık dönem için toplam 250.000 TL karın vergisi 50.000 TL olur ancak önceki dönem vergisi (30.000 TL) düşüldüğünde 20.000 TL ödenecektir.
- 11:02Geçici Vergi Ödeme Süreci
- Dokuz aylık dönemde elde edilen 450.000 TL karın vergisi 90.000 TL olur, ancak önceki dönemlerde ödenen 30.000 TL ve 20.000 TL vergiler düşüldüğünde son üç aylık dönem için 40.000 TL ödenecektir.
- Yıllık toplam kar 500.000 TL, kabul edilmeyen giderler 200.000 TL ve mali kar 700.000 TL olduğunda, vergi matrahı 700.000 TL olur ve vergisi 140.000 TL, ancak önceki dönemlerde ödenen 90.000 TL vergi düşüldüğünde son dönem için 50.000 TL ödenecektir.
- İşletme tüm dönem boyunca 3'er aylık periyotlarda toplam 140.000 TL geçici vergi ödemiş olur.
- 13:06Kurumlar Vergisi Hesaplaması
- İşletme kurumlar vergisini ilgili yılı takip eden dört ayın son gününe kadar hesaplayıp beyanname verecektir.
- Kurumlar vergisinde hesaplanan ticari kar, dönem boyunca elde edilen toplam kar ile aynı olmalıdır (500.000 TL), kabul edilmeyen giderler 200.000 TL ve mali kar 700.000 TL olur.
- 700.000 TL mali karın %20'si olan 140.000 TL kurumlar vergisi hesaplanır, ancak işletmenin yıl boyunca ödediği 140.000 TL geçici vergi düşüldüğünde asıl ödenecek vergi kalmaz.
- 14:47Farklılıklar ve Muhasebe Kayıtları
- Yıllık envanter çalışmaları sonucu ortaya çıkan farklılıklar nedeniyle hesaplanan kar-zarar değeri ile kurumlar vergisi beyannamesi verilirken hesaplanan kar-zarar farklılık gösterebilir.
- Örneğin, son kurumlar vergisi hesaplarken ticari kar 550.000 TL çıkarsa, mali kar 750.000 TL olur ve vergisi 150.000 TL çıkar, ancak 140.000 TL geçici vergi ödenmiş olduğundan sadece 10.000 TL kalan vergi ödenecektir.
- Muhasebe kayıtlarında, vergilendirme dönemi son gününde hesaplanan geçici vergi "Peşin Ödenen Vergi ve Fonlar" hesabına, vergi ödenmesi "Ödenecek Vergiler" hesabına dahil edilir ve ödeme tarihinde vergi hesabı kapatılır.
- 16:42Geçici Vergi Hesaplamaları ve Kayıtları
- İkinci üç aylık dönemde geçici vergi hesaplandığında 360 hesap çalıştırılır ve vergi 17 Ağustos'ta ödenir.
- Üçüncü üç aylık dönemde hesaplanan geçici vergi 30 Eylül'de hesaplanır ve 17 Kasım'da ödenecek.
- Son üç aylık dönemde hesaplanan geçici vergi 31 Aralık'ta kaydedilir ve vergi 17 Şubat'ta ödendiğinde 193 hesap kapatılır.
- 17:26Yıllık Kurumlar Vergisi Hesaplaması
- Yıllık sonunda işletme kurumlar vergisi beyannamesi hesaplanır ve 691 hesabına kesinleşecek kurumlar vergisi (100.000 TL) kaydedilir.
- Yıllık sonunda ödenmiş peşin vergiler 193 hesaptan 371 hesaba aktarılır.
- 371 hesabı çift karakterli pasif düzenleyici bir hesaptır ve 370 hesapla birlikte takip edilir.
- 18:35Kurumlar Vergisi Beyannamesi Verildiğinde Yapılan Kayıtlar
- Kurumlar vergisi beyannamesi verildiğinde 370 ve 371 hesaplar kapatılır.
- Eğer ödenecek kurumlar vergisi ile ödenmiş peşin vergiler farklıysa, fark ödenecek vergi veya iade olarak hesaplanır.
- Kurumlar vergisinde mebl fark ortaya çıkarsa, bu fark Nisan ayında ödenerek kapatılır.
- 20:12Basitleştirilmiş Muhasebe Kayıtları
- Küçük ve orta çaplı işletmeler, kendi muhasebesini tutarken basitleştirilmiş kayıtlar yapabilirler.
- Tüm kayıtlar 691 ve 360 hesapları kullanılarak yönetilebilir.
- Her üç aylık dönemde 691 ve 360 hesap kaydı yapılabilir, vergi ödenirken 360 hesaptan ödenir.
- 22:07Tekdüzen Hesap Planının Avantajları ve Dezavantajları
- Tekdüzen hesap planı herkese aynı muhasebe kayıtları yapmaya zorlar ancak özgürce muhasebe kaydı yapmayı engeller.
- Standart hesap planları her ülkede yoktur, çoğu ülkede daha özgürce muhasebe kayıtları yapılır.
- Önemli olan işin özünü kayıtlarla açıklayabilmektir.
- 23:01Geçici Vergi Beyannamesi
- Beyannamede ticari kar, kanun giderleri, mali kar ve ödenmesi gereken geçici vergi beyan edilir.
- Her dönem için hesaplanan geçici vergi, önceki dönemlerde ödenen geçici vergiler ve kesin geçici vergi beyan edilir.
- Kurumlar vergisi, son üç aylık dört aylık dönem beyannamesindeki bilgilerle teorik olarak aynı olmalıdır, ancak değerleme farklılıkları nedeniyle farklılıklar olabilir.
- 26:16Kurumlar Vergisi Beyannamesi
- Ticari bilanço karı 500.000 TL, karne kabinden giderler 200.000 TL olduğu için kurumlar vergisi matrası 700.000 TL olarak hesaplanmıştır.
- Kurumlar vergisi matrasının %22'si olan 154.000 TL, ödenmesi gereken hesaplanan kurumlar vergisidir.
- Beyannamede mahsup edilecek vergiler ve geçici vergi olarak 154.000 TL yazılır, çünkü işletme ilgili dönemlerde bu tutarı ödemiştir.
- 27:28Kurumlar Vergisi Hesaplaması
- Ödenmesi gereken kurumlar vergisi, mahsup edilecek vergilerden düşüldüğünde sıfır olabilir veya farklı bir sonuç çıkabilir.
- Kurumlar vergisi matrası yüksekse, ödenmesi gereken bir vergi çıkabilir veya çok fazla geçici vergi ödendiğinde iade durumu söz konusu olabilir.
- Muhasebe kayıtları mali müvekkillerin yapması gereken muhasebe kayıtları veya küçük işletmelerin yapabileceği basit muhasebe kayıtları şeklinde düşünülebilir.