Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu eğitim videosunda Mehmet Can Kaplan, Muhasebe Standartları Dairesi'nde uzman olarak görev yapmaktadır ve ertelenmiş vergi kavramını açıklamaktadır.
- Video, ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü kavramlarını TMS 12 Gelir Vergileri Standardı kapsamında tanımlamakta ve bunları çeşitli örneklerle açıklamaktadır. Örnekler arasında stoklar, gayrimenkul, kıdem tazminatı gibi finansal tablolarda gösterilen varlıklar ve giderler bulunmaktadır. Ayrıca, ertelenmiş vergi gelir ve giderlerinin kar ve zarar tablosuna nasıl yansıtılacağı da gösterilmektedir. Video, finansal tablolarda ertelenmiş vergi kalemlerinin nasıl hesaplanacağını ve gösterileceğini anlamak isteyenler için faydalı olacaktır.
- Ertelenmiş Vergi Kavramı
- Muhasebe standartları dairesinde uzman olarak görev yapan Mehmet Can Kaplan, finansal tablonun önemli bir kalemi olan ertelenmiş vergi konusunu örnekler üzerinden açıklamaya çalışacaktır.
- Bir varlığın vergi esas değeri ile Türkiye Muhasebe Standartlarına göre hazırlanan finansal tablodaki defter değerleri geçici olarak farklılık gösterebilir ve bu farklılıklardan ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü doğabilir.
- TMS 12 Gelir Vergileri Standardı'na göre, ertelenmiş vergi varlığı gelecek dönemlerde faydalanma veya ödeme yapıldığında o dönemlerin vergiye tabi karını veya zararını belirlerken vergi matrahından indirilebilir tutarlardır.
- 00:50Ertelenmiş Vergi Varlığı ve Yükümlülüğü
- Ertelenmiş vergi yükümlülüğü ise gelecek dönemlerde faydalanma veya ödeme yapıldığında ilgili dönemi vergi matrahına ilave edilen tutarlardır.
- Ertelenmiş vergi varlığı, gelecekte kazanmayı beklediğimiz verginin bugünden varlık ve gelir olarak finansal tablolara alınmasıdır.
- Ertelenmiş vergi yükümlülüğü ise ertelenmiş vergi varlığının tersi şeklinde hareket ederek gelecekte kaybetmeyi veya ödemeyi beklediğimiz verginin bugünden finansal tablolara yükümlülük ve gider şeklinde alınmasıdır.
- 01:16Ertelenmiş Vergi Varlığı Örneği
- Üretim işi yapan bir işletme, stoklarını maliyet yöntemini izleyerek vergi değerinin 1000 TL, TMS 2 Stoklar uyarınca ise net gerçekleşebilir değerinin 900 TL olduğunu tespit etmiş olsa, arada 100 TL tutan bir fark oluşacaktır.
- Bu 100 TL fark TMS açısından gider yazılacak ve kar ve zarar tablosuna gider kalemini gösterilebilecektir.
- İşletme, gelecekte geri kazanmayı beklediği 25 TL'yi bugünden ertelenmiş vergi varlığı ve karşılığında ertelenmiş vergi gelirini finansal tablonun alabilecektir.
- 02:04Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü Örneği
- Bir işletme, binasının vergi esas değerinin 10 milyon TL olduğunu belirlerken, TMS'ler açısından ilgili binasını yatırım amaçlı gayrimenkul olarak belirleyerek gerçeğe uygun değerinin 15 milyon TL olduğunu tespit etmiş olsa, arada 5 milyon TL'lik fark oluşacaktır.
- Bu 5 milyon TL fark TMS'lere uygun hazırlanan kar veya zarar tablosunda gelir kalemi olarak gösterebilirken, vergi değerinde herhangi bir değişikliğe neden olmayacaktır.
- İşletme, binası sattığında 15 milyon TL'ye satabiliyor ve 5 milyon TL tutarındaki farkı kazanmayı beklemektedir, bu nedenle 1.250 TL'lik ertelenmiş vergi yükümlülüğü ve ertelenmiş vergileri finansal tablosu alınacaktır.
- 02:57Reel Sektör Örnekleri
- Halka açık raporlama yapan SASA Polyester şirketinin 31 Aralık 2023 tarihli bağımsız denetim raporunun 25 nolu dipnotunda, maddi duran varlık yeniden değerleme artışlarının vergi esas değeri ile TMS'ler arasında geçici farkın 5.689.388 TL olduğu ve bu farkın gelecek dönemlerde kullanım veya satış yoluyla kazanılması muhtemel olduğu düşüncesiyle, 1.422.347 TL'lik ertelenmiş vergi yükümlülüğü kayıt altına alınmıştır.
- Vergi mevzuatları uyarınca ödendiği tarihte giderleştirilmesi izin verilen ancak TMS'ye uygun hazırlanan finansal tablolardan ortaya çıktığı an itibariyle giderleştirilen kıdem tazminatı karşılıkları da ertelenmiş vergi örneği olarak gösterilebilir.
- Örnekte yer alan işletme, toplamda 125.070 TL'lik kıdem tazminatı karşılığı giderleştirdiğini, ancak aynı karşılık gideri tutarının vergi mevzuatlarına uygun hazırlanan tablolarda giderleştiremediği için 31.257 TL'lik ertelenmiş vergi varlığı ve karşılığında ertelenmiş vergileri hesaplamıştır.
- 04:21Ertelenmiş Vergi Varlığı ve Yükümlülüğünün Finansal Tabloda Gösterimi
- Ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğünden doğan ertelenmiş vergi gelirini veya giderini oluşturmasına yönelik hareket tablosundan görüldüğü üzere, dönem başında hesaplanan ertelenmiş vergi varlığı ile dönem sonunda yeniden hesaplanan ertelenmiş vergi varlığı arasındaki fark, kar ve zarar tablosunu gösterimi sağlanacak ertelenmiş vergi gelirini, tersi durumda ise ertelenmiş vergi gelirini oluşturacaktır.
- Örnek tabloda dönem başına 20 TL 23,38 TL tutarında açılış ertelenmiş vergi varlığının bulunduğu ve dönem sonunda 36.760.38 TL tutarında bakiye ulaşıldığı görülmüştür.
- Ertelenmiş vergi varlığı oluşturulması ile hareket tablosunda kapsamlı gelir tablosu ile uyumlu olmak durumundadır; sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı 122.091 TL olan işletme, dönemde ortaya çıkan ertelenmiş vergi geliri ile beraber 18.192.162.000 TL tutarında dönem karına ulaşacaktır.