Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir televizyon programında sunucu Ülkü ve konuk Ali Tezel arasında geçen bir röportajdır. Ali Tezel, emeklilik sistemi konusunda bilgi veren bir uzman olarak programda yer almaktadır.
- Röportajda öncelikle emekli milletvekillerinin durumu ve beşbin lira ikramiyesi konusu ele alınmaktadır. Ardından 12. Kalkınma Planı'ndaki emeklilik sistemi değişiklikleri detaylı olarak incelenmektedir. Planda evde bakım hizmeti sunan kişilerin sosyal güvenlik sistemine dahil edilmesi, emeklilik yaşının kademeli olarak 65'e, sonra 70'e çıkarılması, aylık bağlama oranının %28'den %25'e düşürülmesi ve SSK, Bağkur, Emeksan arasında norm birliğinin sağlanması gibi değişiklikler öngörülmektedir. Ali Tezel, bu değişikliklerin emekliler için olumsuz sonuçlar doğurabileceğini vurgulamaktadır.
- 00:03Emekli Milletvekillerinin Durumu
- Emekli milletvekilleri, emekli olarak çalışıyorlarsa kanun gereğince emekli çalışan sayılmıyor.
- Herhangi bir yerden emekli olan birisi kamuda işe girerse emekli maaşı alamaz, tek istisnası milletvekilleridir.
- Milletvekilleri hem milletvekili olup hem emekli maaşını almaya kanun gereğince hak sahibidirler ve seçilmiş oldukları için atanmış sayılmıyorlar.
- 00:38Emekliler İçin İkramiye
- Beşbin lira ikramiyeyi bütün emekliler alacak için milletvekilleri de alabilecek demektir.
- Kanunla birlikte emekli milletvekillerine ayrıcalık tanınmış ve beşbin lira ikramiye alacaklar.
- Rakamın beşbin lira olup olmayacağı bilinmiyor, kanun geçerken göreceğiz.
- 01:22Oniki Kalkınma Planı ve Emeklilik Değişiklikleri
- Oniki kalkınma planında emekli marş sisteminde ve aylık bağlanma oranında değişiklikler öngörülüyormuş.
- Evde bakım hizmeti sunan kişilerin sosyal güvenlik sistemine dahil edilmesini öngören bir finansman modeli geliştirilecekmiş.
- Bu sayede evde engelli bireylere bakanlar hem iş bulmuş olacaklar hem de sosyal güvenceye kavuşacaklar.
- 02:05Emeklilik Sistemindeki Sorunlar
- Evde bakım yapan annelere emekli hakkı tanınacak sözü 2006'dan beri duyuluyor ama hiç çıkmadı.
- 25 yıl evli kalan kadınlarda emekçi kap getirecek sözü de 25 yıldır duyuluyor ama çıkma şansı yok.
- 8 Eylül 1999 önce işe girenler EYT ile yaş hariç emekli oldular ve olacaklar, 9 Eylül 1999 dan sonra işe girenler içinse kademeli bir emeklilik sistemi getirilecek.
- 03:03Emeklilik Yaşı ve Aylık Bağlama Sistemi
- Şu anda kadınlarda emeklilik yaşı 58, erkeklerde 60, bunu kademeli olarak önce 65'e sonra 70'e çıkarmayı düşünüyorlar.
- Planlanan yeni reformla emekli olma kriterleri ve yaşam süresi göz önüne alınacak, aylık bağlama sistemi değişecek.
- Bağkur, emekli sandığı, SGK gibi farklı emeklilik kurumları birleştirilecek ve norm birliği sağlanacak.
- 04:27Aylık Bağlama Oranı ve Norm Birliği
- Şu anda aylık bağlama oranı %28, bunu %25'e düşürecekler, yani daha düşük emekli maaşı verecekler.
- 2008 de SSK, Bağkur, Emekli Sand arasında norm birliği olsun diye yapılmıştı.
- 1 Mayıs 2008'den sonra girenler için SSK'lılar 7200, Bağkurlarda 9000 gün gerekiyor, 9 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arasında girenler için kadınla SSK'larda 7000 gün, Bağkur'larda 9000 gün gerekiyor.