Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Sözcü TV'de yayınlanan bir bilgilendirme programıdır. İlk bölümde Ebru Baki sunuculuk yaparken, ikinci bölümde engelli vatandaşların emeklilik hakkı konusunda bir konuşmacı yer almaktadır.
- Video, iki ana konuyu ele almaktadır: İlk bölümde emekli aylıklarında yapılacak enflasyon farkı hesaplamaları ve emeklilerin aylıklarına yansıması anlatılırken, ikinci bölümde engelli vatandaşların emeklilik hakkı konusunda yaşadığı sorunlar ve 2021 yılında yapılan mağlubiyet hizmet tespit yönetmeliğinin bu konudaki etkisi açıklanmaktadır.
- Videoda ayrıca emeklileri kök aylıklarına göre üç gruba ayırarak farklı artış oranları, Türkiye'deki ortalama emekli aylığının açlık sınırının altında olması, devlet memurlarının aylıklarındaki artış ve dul yetim aylıklarının hesaplanması gibi konular da ele alınmaktadır. Engelli vatandaşların vergi indirimli statüsüyle emekli olmak istediklerinde çalışma gücü kaybı oranının %60'ın üzerinde olmadığı gerekçesiyle malulen emeklilik için sevk edilmesi ve bu durumun engelli vatandaşların emeklilik hakkını alamamasına neden olduğu vurgulanmaktadır.
- 00:06Emekli Aylıkları ve Enflasyon Farkı
- Emekli aylıklarında on bin lira alan kişilerin sayısı fazla olduğu için "on bin lira alıyorum, benim aylığım kaç lira olacak?" sorusu sıkça soruluyor.
- Hükümet yetkilileri sadece enflasyon farkını vereceklerini belirtiyor, bu nedenle bazı emeklilerin aylıkları değişirken bazıları değişmeyecek.
- Emekliler üç gruba ayrılıyor: kök aylığı sekiz bin liraya kadar olanlar %24,73'lük enflasyon farkını alacaklar, sekiz bin ile on bin lira arası olanlar aylıklarına göre farklı oranlarda, on bin lira ve üstünde olanlar ise tam farkı alacaklar.
- 02:08En Düşük Tamamlanan Aylık ve Meclis Kararı
- En düşük tamamlanan on bin lira da bir değişikliğin olup olmayacağını ayın on beşine kadar göreceğiz.
- Hükümet bu konuda değişiklik yapacaksa yasal olarak mecliste karar alması gerekir, bu nedenle meclis normalde kapanacak da on beşine kadar açık olacak.
- On bin liranın altında olanlar %4,70'lük zam alamayacak, on bin liranın üzerinde olanlar ise %4,70'ye eklesin.
- 03:04Memur Aylıkları ve Beklentiler
- 2024 yılının Ocak ayında da benzer bir durum yaşanmış, fark iki kere değiştirilmiş ve bir sonraki ayda verilmişti.
- İnsanlar hükümetten bir açıklama bekliyor, ancak çalışma bakanı refah payı olmadığını belirtmiş.
- En düşük memur aylığı yaklaşık %20'lik bir artışla otuz sekiz bin beşyüz lira civarında olacak.
- 05:39Emekli Aylıklarının Gerçek Değeri
- Türkiye'de emekli aylıklarının ortalaması açlık sınırının altında, asgari ücretle çalışan milyonlarca kişi de açlık sınırının altında.
- Türkiye'de ortalama emekli aylığı on beş bin lira civarında ve açlık sınırının altında kalmış.
- Emeklilerin toplam emeklilerin %75'i on beş bin liranın altında emekli aylığı ile geçirmek zorunda.
- 07:30Emekli Aylığı Hesaplama Sistemleri
- Emekli aylıklarının gerçek değerini kaybetmesinin iki nedeni vardı: emekli aylığı hesaplama sistemi ve TUİK'in açıkladığı veriler.
- Devlet memurlarının emekli aylığı hesaplaması eğitim durumuna, ek gösterge, dereceye, kademeye bakarak e-arşik bir yapıyla yapılırken, SSK ve Bağkur'da yatırılan primler, yıllara göre, yaşa göre, sigortalık süresine göre hesaplama yapılır.
- 2008'den önce devlet memuru olan kişilerin emekli aylıkları SSK'lar gibi hesaplanırken, 2008'den sonra devlet memuru olanların aylıkları da SSK'lar gibi hesaplanacak.
- 10:22Dul Yetim ve Engelli Aylıkları
- Dul yetim aylıkları hisseleri oranında alınır: eşi çalışmıyorsa %75, çalışıyorsa %50 verilir.
- On bin liraya tamamlanan aylıkta, kız çocukları 2.500 lira, eşler 5.000 lira, kendi emekliliği yoksa veya çalışmıyorsa 7.500 lira alacaklar.
- Engelli maaşı konusu da ele alınacak.
- 11:53Engelli Vatandaşların Emeklilik Sorunu
- Engelli vatandaşlar emekli aylıkları konusunda hesaplamalar aynı şekilde yapılıyor, ancak 2021 yılının Eylül ayında mağlubiyet hizmet tespit yönetmeliğinde değişiklik yapıldı.
- Şu anda engelli statüsünde raporu olan kişileri devlet emekli etmiyor, bu kişilere malulen emekli olmaları öneriliyor.
- Engelli vatandaşlar vergi indirimli engelli statüsünde emekli olmak için başvurduklarında, çalışma gücü kaybının %60'ın üstünde olmadığı gerekçesiyle emekli edilemiyorlar.
- 13:19Engelli Vatandaşların Yaşadığı Zorluklar
- Engelli vatandaşlar 2021 yılındaki mağlubiyet hizmet tespit yönetmeliği sonrasında pinpon topuna döndü, aynı işlemleri sürekli yaptırıyorlar ve sonuç alamıyorlar.
- Konuşmacı bu konuyu siyasilere ve genel başkanlara anlatmış, AK Parti grup başkan vekilleri ile görüşmüş ancak hiçbir değişiklik yapılmamış.
- Türkiye'de bu konu ilk defa bir televizyon kanalında dile getiriliyor ve onbinlerce, yüzbinlerce kişi sürekli SGK'ya gidip haklı olduğu konuda emeklilik hakkı alamıyor.