Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Beyaz Yaka Giyer" kanalında yayınlanan bu finansal okuryazarlık programının üçüncü bölümünde, sunucu Alp, borsa yatırımı konusunda uzman olan Feray Hanım (Ferah Marmara) ile bir röportaj gerçekleştiriyor. Feray Hanım, iktisat mezunu, aile şirketinde 22 yıl çalışmış ve 2019'dan beri borsa ile ilgilenen bir yatırımcıdır.
- Video, elektrikli araçlar ve Türkiye'deki elektrikli araç sektörü üzerine odaklanıyor. İlk bölümde Feray Hanım'ın yatırım stratejisi anlatılırken, devamında elektrikli araçların teknik özellikleri, avantajları ve gelecekteki potansiyeli ele alınıyor. Türkiye'deki elektrikli araç üreticileri (TOGG, Karsan, Otokar, Ford Otosan) ve tedarikçilerin (Aselsan, Aksa, Vestel, Zorlu Enerji gibi) sektördeki rolleri detaylı şekilde inceleniyor.
- Videoda ayrıca elektrikli araçların sürdürülebilirlik açısından önemi, şarj istasyonlarının gelişimi, batarya teknolojisi ve yenilenebilir enerji kaynakları (güneş enerjisi, rüzgar enerjisi) hakkında bilgiler de paylaşılıyor. Program, Türkiye'deki elektrikli araç sektörüne yatırım yapmak isteyenler için faydalı bilgiler sunmaktadır.
- 00:01Konuk Tanıtımı
- Alp Bey, "Beyaz Yaka Giyer" kanalında bulunan finansal okuryazarlık programının üçüncü bölümünde Ferah Marmara'yı konuk olarak davet etti.
- Ferah Marmara, iktisat mezunu olup aile şirketinde yaklaşık 22 yıl çalışmış ve 2018 yılında ayrılmıştır.
- 2019 yılından itibaren borsa ile ilgilenen Ferah Marmara, Antalya'da yaşayan, evli ve bir kız çocuğu olan bir yatırımcıdır.
- 01:10Yatırım Stratejisi
- Ferah Marmara'nın yatırım felsefesi orta-uzun vadeli olup, büyüyen şirketlere ortak olmayı tercih ediyor.
- Şirketlerin satışları ve karları büyüdüğünde yatırım yapıyor, ancak şirketler yavaşladığında veya olgunlaştığında yatırımını geri çekiyor.
- Genellikle şirketlere 2-3 yıl yatırım yapıyor ve küçük bir bakiyeyle trade etmeyi de tercih ediyor.
- 03:23Şirket Seçim Süreci
- Ferah Marmara, yatırımdan önce konjektür analizi yaparak önümüzdeki dönemde hangi sektörlerin gündeme geleceğini belirliyor.
- Şirket seçimi için Dupont analizi kullanıyor ve şirketleri belirledikten sonra faaliyet raporlarını inceleyerek yatırım kararı alıyor.
- Mali tablolarda şirketin büyüme oranını ve kar oranını kontrol ediyor, kara yansımamasının mantıklı bir sebebi varsa yatırım yapmaya devam ediyor.
- 05:59Yatırım Deneyimi ve Öğrenme Süreci
- Ferah Marmara, yatırım sürecinde yaşadığı her şeyi tecrübe olarak görüyor ve "keşke" düşüncesiyle değil, öğrenme fırsatı olarak değerlendiriyor.
- Yatırımın bir serüven olarak bakıldığını ve her deneyimin faydalı dersler sağladığını vurguluyor.
- 07:09Çocuğuna Özel Portföy
- Ferah Marmara, kızına özel bir portföy oluşturarak ona finansal özgürlük kazandırmayı hedefliyor.
- Kızının 40'lı yaşlarına geldiğinde elinde bir birikim olsun diye bu portföyü oluşturduğunu belirtiyor.
- Kızının yatırım yapmayı öğrenmesini sağlayarak, 40 yaşından sonra keyfeder çalışabileceğini ve birilerine bağımlı olmaktan kurtulabileceğini umuyor.
- 09:57Elektrikli Araçlar Hakkında Giriş
- Konuşmacı, kendisinin hibrit araç kullanıcısı olduğunu ve Toyota Corolla hibrite sahip olduğunu belirtiyor.
- Elektrikli araçlar konusunda takıntısı olduğunu ve bu alana yatırım yaptığını ifade ediyor.
- Elektrikli araçlar konusundaki bilgilerini paylaştığını belirtiyor.
- 11:51Elektrikli Araçların Teknik Özellikleri
- Elektrikli araç motoru beş parçadan oluşurken, içten yanmalı motorlar 2000'den fazla hareketli parçadan oluşur.
- Elektrikli motorlar %90-95 oranında verimlilik gösterirken, içten yanmalı motorlar %25-30 oranında çalışır.
- Elektrikli araçlarda en önemli bileşen pil teknolojisidir ve ağırlıklı olarak lityum-ion piller kullanılır.
- 12:48Pil Teknolojisi ve Menzil
- Mevcut elektrikli araç sayısı on katına çıkması durumunda nikel üretim kapasitesinin hızlı artması gerekiyor.
- Elektrikli araç menzili tipik olarak tek şarjla 350-400 km civarındadır.
- Bataryalar 50 bin km'den sonra %95, 100 bin km'den sonra %94, 250 bin km'den sonra %90 kapasiteye sahiptir.
- 13:59Maliyet ve Bakım Avantajları
- Batarya ve elektrik motoru maliyeti son dönemde düşüş gösteriyor ve gelecek dönemde daha hızlı düşecek.
- 2025 yılında C segment altı araçlarda elektrikli araç fiyatıyla içten yanmalı araç aynı fiyat seviyesinde olacak.
- Elektrikli araçlarda bakım maliyetleri içten yanmalı araçlara göre %60-90 daha düşüktür.
- 14:36Yakıt Tüketimi ve Gelecekteki Gelişmeler
- Bir elektrikli araç 100 km sürüş mesafesinde yaklaşık 18 kWh elektrik enerjisi tüketir, içten yanmalı motor ile karşılaştırıldığında oldukça düşük.
- Avrupa Birliği'nde yakın bir dönemde pil pasaportu çıkartılacak ve pil ömrü tahminleri bu evrakta yer alacak.
- Gelecekte elektrikli araç filosu işleten firmalar önemli iş alanları oluşturacak.
- 15:44İş Gücü ve Altyapı Değişiklikleri
- İçten yanmalı motorlu araç tamiratında çalışan iş gücü elektrikli araçlara geçişle işsiz kalacak.
- Şarj konusunda yeni altyapıya ihtiyaç olacak ve bu altyapılar yatırım gerektirecek.
- Yeni altyapı üretimde ve yazılım alanlarında yeni beceriler gerektirecek.
- 16:13Elektrikli Araçların Geleceği
- Pil teknolojisi 2030 yılına kadar yaklaşık %50'lik bir maliyet düşüşü bekleniyor.
- Elektrikli araçların yapımı daha kolay olduğu için 2030 yılına kadar %20-40 arasında üretim maliyetleri düşecek.
- Hafif malzemeler (alüminyum, özel alaşımlı malzemeler) elektrikli araçların hafifliği için önem kazanacak.
- 17:34Türkiye'deki Elektrikli Araç Üretimi
- Türkiye'de elektrikli otomobil üretimi Togg markası ile başlıyor ve Anadolu Grubu, BMC, Kök Grubu, Turkcell, Zorlu ve Togg ortaklığıyla kuruldu.
- Türkiye Otomobil Girişim Grubu, Çinli Parasis ile işbirliği yaparak Togg'un ihtiyaç duyacağı bataryaları üretecek Siro adlı bir şirketi kurdu.
- Karsan 2018 yılında elektrikli minibüs Karsan E-Jesti, 2019 yılında 8 metrelik elektrikli minibüs Karsan E-Ataı, 2021 yılında sürücüsüz teknolojide seviye 4 otobüsü Otonom E-Atakı ve 2021 Eylül ayında 10 m, 12 m ve 18 m'lik elektrikli otobüs E-Ata'yı geliştirdi.
- 19:20Türkiye'nin Elektrikli Araç Sektörü
- Mart 2022 itibariyle Karsan elektrikli araçları, Fransa, Romanya, Portekiz, Almanya başta olmak üzere on altı ülkede dolaşmakta ve toplamda üç bin üç yüz on beş adet araç üretilmiştir.
- Son üç yılda Türkiye'nin elektrikli minibüs Botoks ihracatının yüzde doksanına yakını Karsan elektrikli araçlar oluşturuyor.
- Karsan, 2001 yılında Anadolu'nun ilk elektrikli araç teslimatını Fransa'ya yapmış ve sıfır emisyon, düşük gürültülü ve modernite özellikleri olan bir otobüs satmıştır.
- 21:55Ford Otosan'ın Elektrikli Araç Üretimi
- Ford Otosan 2022 yılından itibaren tam elektrikli araç üretmeye başlamış ve Volkswagen için orta sınıf elektrikli ticari araç üretimine başlamıştır.
- İki milyar euro yatırımla tam elektrikli otomobilde 2023 yılında seri üretime geçilecek ve batarya tesisi kurulacak.
- Ford'un Avrupa'da satacağı dokuz dokuz elektrikli modelin altında Ford Otosan üretecek.
- 22:42Araç Tedarikçileri ve Elektrikli Araçlara Geçiş
- Türkiye sanayisinin yaklaşık yüzde doksan işten yanmalı motor parçaları üretmesine rağmen, elektrikli araçlara geçildiğinde yerli araç kullanım oranı yüzde yirmi'ye düşecek.
- Türkiye'de otomotiv üretiminde yüzde seksen yerli araç kullanılabiliyormuş, ancak elektrikli araçlara geçildiğinde bu oran yüzde yirmi'ye düşecek.
- Araç tedarikçilerinin derhal yatırıma başlamaları ve ilerlemeleri gerekiyor.
- 23:42Elektrikli Araç Şarj İstasyonları Üreticileri
- Borsa İstanbul'da bulunan Gersan, elektrikli araç şarj istasyonu üretiyor ve otobüs ve ağır vasıtalar için de ürün geliştirmiş.
- Zorlu Enerji, araç şarj istasyonu ağını 81 ile yaymış, 420'den fazla lokasyonda ve 770'dan fazla araca aynı anda hizmet veriyor.
- Enerjisa, Türkiye'nin ilk ve en hızlı elektrikli araç şarj istasyonu konumunda, 263 halka açık noktada 170'ini hızlı şarj soketi olmak üzere 494 şarj soketi sunuyor.
- 25:21Otomotiv Sanayi Çözümleri ve Teknolojileri
- Otomotiv sanayi çözümleri, sürücü destek sistemleri ve araç çevresel görüş odaklı başlayıp, elektronik kontrol üniteleri, yeni nesil araç eğlence sistem yazılımları, park asistanı kontrol ünitesi gibi geniş bir yelpazeye yayılmış ürünler üretiyor.
- Goodyear firması dünyada ilk kez havasız lastik üretmiş ve Tesla Model 3'te kullanılıyor.
- Corsa, elektrikli araçların bataryalarını hafifletiyor ve İngiliz firması TRB için elektrikli araçların batarya kutularının seri üretimi için karbon fiber kumaşı tedarik ediyor.
- 26:48Elektrikli Araç Sektöründeki Diğer Oyuncular
- Aselsan, askeri ve sivil kara ve deniz araçları için elektrikli araç sistem çözümleri üretiyor ve alüminyum parça kullanımı artıyor.
- Demirsaş-Sarkuysa iştiraki hem şasi parçaları hem de motor ve şanzıman parçaları üretiyor ve önümüzdeki yıllarda motor ve şanzıman parçalarını azaltıp şasi parçalarına yöneleceklerini söylüyorlar.
- Türkiye'de ilk lityum demir fosfat batarya fabrikası temelinde atıldı ve Kontrol Matik tarafından 1-2 yıl içinde devreye girecek.
- 28:08Karbon Elyaf ve Alüminyum Üreticileri
- Doğu Aksa, karbon elyaf üretiyor ve bu malzeme çelikten dört kat, alüminyumdan iki kat daha hafif ve çelikten beş kat daha dayanıklı.
- Doğu Aksa 2017 yılında 3.550 ton kapasiteli, şu an 6.000 tona çıkmış ve 2023 sonunda 9.000 ton kapasiteye ulaşacak.
- Tuğçelik, elektrikli araçlarda kullanılmak üzere batarya kapakları, müttefik parçalar, süspansiyon körükleri, silecek kolları, soğutma sistemleri ve araçtaki kablo ve sunrooflar üretiyor.
- 30:00Otomotiv Sektöründe Alternatif Malzemeler
- Ditaş, otomotiv yan sanayi içerisinde yer alıyor ve her türlü karanakil vasıtalarının direksiyon ve süspansiyon sistem parçalarının imalatını gerçekleştiriyor.
- Ditaş, ağırlık azaltma üzerinde çalışıyor, alternatif malzeme olarak alüminyum kullanımı ile ürün geliştirme yapıyor.
- Göktaş, Manisa Grup, binek araçlar ve hafif ticari araç üreticilerinin dahil olduğu otomotiv sektörü için demir ve alüminyum döküm parçaları ile hafif alaşım jantları temin ediyor.
- 31:07Elektrikli Araçlar ve Türkiye'deki Yatırımlar
- 2023 yılında başlayacak bir proje için yatırım çalışmaları başlamış olup 2022 yılı sonunda tamamlanması planlanmaktadır.
- Türkiye'de bir çok büyük markalı araç üreticisiyle batarya için alt ve üst tava üretiminde anlaşma yapılmıştır.
- Sarkenteli, Türkiye'nin en büyük bakır malzemesi üreticisi olup Avrupa'da üretilen binek ve ticari araçların yaklaşık yarısında Sarkenteli kabloları kullanılmaktadır.
- 32:01Elektrikli Araçların Menzil ve Teknolojik Zorluklar
- Ağır ticari araçlarda elektrikli araç teknolojisi, binek araçlardan farklı olarak menzil ve batarya teknolojisi açısından zorluklar içermektedir.
- Elektrikli araçların menzili 350-400 km civarındadır ve bu şehir içi ve kısa mesafe araçlar için elverişlidir.
- Uzun mesafe araçlar için hidrojenle beslenen yakıt hücresi içeren teknolojiler geliştirilmekte olup bu teknolojiler 1000 km menzil sunmaktadır.
- 32:45Türkiye'deki Elektrikli Araç Yatırımları ve Gelecek
- Tüpraş 2035 yılına kadar 5 milyar dolarlık yatırım yaparak hidrojen yakıtlar üretmeye başlayacaktır.
- 2030 yılından sonra birçok ülke ve marka içten yanmalı motorlu araçları yasaklayacak veya üretmeyeceklerdir.
- General Motors 2025 yılında tüm araçlarını elektrikli yapacak, Ford 2030'dan itibaren Avrupa'da yalnızca elektrikli otomobil satacak ve Volkswagen 2030 itibariyle satışların %70'ini elektrikli araçlarla gerçekleştirecektir.
- 33:36Türkiye'deki Elektrikli Araç Altyapısı
- Türkiye'de elektrikli araç altyapısı yavaş da olsa oluşturulmaya başlanmıştır.
- 25 Mart 2021'de otopark yönetmeliği, 2 Nisan 2022'de ise şarj istasyonları lisans şartları belirlenmiştir.
- Halihazırda 81 ilde 2981 adet şarj istasyonu bulunmakta olup devlet teşvik programlarıyla bu istasyonların yedi bölgeye yayılması sağlanmaya çalışılmaktadır.
- 34:35Elektrikli Araçlarla İlgili Şirketler
- Parsan ağır vasıta araçlara çelik parçaları üretirken Çemtaş denge çubuğu üretmektedir, ancak her ikisi de son ürün üretmiyor.
- Elektrikli araçlarla ilgili çalışmayan şirketler arasında Parsan ve Çemtaş bulunmaktadır.
- Elektrikli araçlarla ilgili faaliyet gösteren şirketler arasında Karsa, Ford Otosan, Zorlu Enerji, Enerjisa, Goody, Corsa, Aselsan, Aksa ve Tüpraş bulunmaktadır.
- 40:37Elektrikli Araçlar ve Gelecek
- Elektrikli araçlarla ilgili faaliyet gösteren şirketlerin iyi yönetimi, doğru müşteri pazarına açılabilmesi ve kaliteli ürünlerle pazarda kendini perçinlemesi önemlidir.
- Şirketleri takip etmek için finansal raporlarını ve faaliyet raporlarında elektrikli araçlar konusundaki açıklamaları takip etmek gerekmektedir.
- Türkiye'de ciddi düzenlemeler yapılmakta olup elektrikli araçların yayılmasında önemli adımlar atılmaktadır.
- 41:33Elektrikli Araçlar ve Şarj İstasyonları
- Türkiye'de 2981 şarj istasyonu bulunmakta olup, bu sayı çok az olarak değerlendiriliyor.
- General Motors'un 2035'ten itibaren elektrikli araç motoru üreteceği, Volkswagen'in elektrikli araçlara yönelmesi ve Toyota Corolla'nın hibrit pazarını artırdığı belirtiliyor.
- Devlet teşvikleri ile şarj istasyonlarının sayısı artacağı vurgulanıyor.
- 43:34Bilgi Edinme Yöntemleri
- Bilgi edinmek için tedarikçi sanayicileri derneği gibi derneklerden bilgi alınabiliyor.
- Şirket faaliyet raporlarında genellikle istenilen bilgiler bulunuyor.
- Son yıllarda yatırımcı ilişkileri daha yardımcı olmaya başlamış, bilgi almak daha kolay hale gelmiş.
- 44:50Araştırmacı Olmanın Önemi
- Okumanın öneminden bahsediliyor ve bilgilere ulaşmanın en iyi yolu okuyup araştırmak olarak belirtiliyor.
- Yatırımcılar da günlük okuma sayısını belirtip okuyarak başarıya ulaştıklarını vurguluyorlar.
- Toplumun okumayı çok sevmediği için bilgilere nasıl ulaşıldığı soruluyor.
- 46:01Konuşmacının Takip Etme Önerileri
- Aziz Selin, Bülent Hatip ve Selim gibi kişilerin Twitter hesaplarını takip etmek öneriliyor.
- Borsa kitapları okunması ve özellikle "Borsada Tek Şahıs" kitabının defalarca okunduğu belirtiliyor.
- Elektrikli araçlar çalışması sırasında yenilenebilir enerji konusunda da araştırmalar yapıldığı ve gelecekte enerji ve gıda konularının ön plana çıkacağı öngörülüyor.
- 48:02Elektrikli Araçların Sürdürülebilirliği
- Elektrikli araçların tercih edilmesinin başlıca sebeplerinden biri dünyanın sürdürülebilirliği ve egzoz emisyon oranının düşürülmesi.
- Sırbistan gibi ülkelerde elektrikli araçlara yatırım yapılsa da elektriği kömür gibi sistemlerle ürettikleri için doğaya verdikleri zarar aynı oranda kalıyor.
- Elektrikli araçları şarj edecek elektriklerin nereden geldiği önemli olduğu ve yenilenebilir enerjinin ön plana çıkması bekleniyor.
- 50:03Programın Kapanışı
- Konuşmacı Feray Hanım'ın araştırma yeteneğine ve alçakgönüllülüğüne vurgu yapılıyor.
- Programda paylaşılan bilgilerin şirketlere paralı olarak sunulan bilgilerle eşdeğer olduğu belirtiliyor.
- İzleyicilerden elektrikli araçlar konusunda buldukları bilgileri yorumlar kısmında paylaşmaları isteniyor.