• Buradasın

    Dünya Ekonomisi ve Yatırım Stratejileri Üzerine Bir Sohbet

    youtube.com/watch?v=H5Hc28aoStQ

    Yapay zekadan makale özeti

    • "Kayıt Dışında" adlı programda sunucu, ekonomist-yazar Dr. Artu Çetin ve yatırım danışmanı Mert Başaran'ın yer aldığı bir sohbet programıdır. Program, dünya ekonomisinin durumu ve gelecekteki senaryolar üzerine odaklanmaktadır.
    • Video, pandemi sonrası dünya ekonomisinin durumu, para sisteminin tarihsel döngüleri, borç sisteminin etkileri ve gelecekteki para sistemi değişiklikleri gibi konuları ele almaktadır. Konuşmacılar, altın, gümüş, dolar, kripto para, borsa ve gayrimenkul gibi farklı yatırım araçlarının gelecekteki performansına dair analizler sunmakta ve izleyicilerin Twitter'da sorduğu soruları yanıtlamaktadır.
    • Programda ayrıca tasarrufun önemi, risk yönetimi, stop loss kullanımı ve şirketlerin dipte olduğu zamanlarda yatırım yapmanın avantajları gibi pratik bilgiler de paylaşılmaktadır. Konuşmacılar, 2023 yılı için kısa vadeli öngörüler sunmakta ve gelecekteki para sisteminin nasıl şekillenebileceği konusunda Aristo'nun "nomisma" kavramı gibi teorik açıklamalar yapmaktadır.
    00:13Dünya Ekonomisi ve Türkiye'nin Durumu
    • Dünya ekonomisi pandemiden sonra kıvranıyor ve bazı ekonomistler yeni yıl için kara senaryolar yazıp ekonominin durgunluğa gireceğini belirtiyor.
    • Türkiye'nin bu durumda nerede olacağı, yatırımcıların ne yapması gerektiği ve riskli alanlara yaklaşmamaları gerektiği konuları ele alınacak.
    • Ekonomist-yazar Dr. Artu Çetin ve yatırım danışmanı Mert Başaran programda bu konuları ele alacak.
    04:41Para Sistemi ve Borçluluk
    • 1970'lerden beri süregelen karşılıksız paranın basıldığı kısmi rezerv bankacılık sistemi ve petro dolar sistemi sona geliyor.
    • Son 20 yılda Amerika, Avrupa ve Japonya gibi ileri gelen ekonomiler yaklaşık 100 trilyon dolar para basmış.
    • Bugünkü para sistemi borçlanmaya dayalı olup, bir birim para basıldığında bir birim borçlanıyor.
    07:31Borçluluk Oranı ve Ekonomik Durum
    • İkinci Dünya Savaşı'ndaki Amerika'daki borçlanma oranı, günümüzde Coronavirus ile birlikte aynı orana gelmiş durumda.
    • 1800'lerden bugüne kadar gelişmiş ekonomilerin borçluluk oranı, ekonomilerinin büyüklüğünün 2,5 katı kadar.
    • Faizlerin artması durumunda, GSYİH'nın 2,5 katı olan borca sahip dünya bu borcu nasıl çevirecek sorusu gündeme geliyor.
    11:17Borç Sistemi ve Para Sistemi
    • Borçlu bir şirketin sahibi bile, bankanın borcunu almak için istediği şeyleri yapmak zorundadır.
    • Dünyanın sahibi devletler değil, borç verenlerdir ve sistem bu üzerine kurulmuştur.
    • Para sistemi artık para basarak dönemez hale gelmiş ve enflasyonla karşı karşıyadır.
    12:21Enflasyon ve Gelecek
    • Merkez bankaları hiper enflasyondan korunmak için faizi artırmaları gerekiyor, ancak bunu yapmayacaklar.
    • Belki 10-15 yıllık bir enflasyonist süreç bizi bekliyor çünkü borçların eritilmesi gerekiyor.
    • Enflasyon, orta sınıftan alınan ve zenginlere verilen gizli bir vergidir.
    13:55Sistemsel Değişiklik
    • Sistemsel değişiklik, parayı verenlerin (alacaklıların) aklı tarafından yönlendirilmektedir.
    • Ana hedef, sistemi istediği gibi değiştirmektir.
    • Yatırım tavsiyesi olmamakla birlikte, paranın nasıl korunacağı ve mayalanacağı konusunda ipuçları paylaşılacaktır.
    15:10Finansal Sistem ve Kölelik
    • Konuşmacı, finansal sistemin insanları köle yaptığını ve bu kölelik 1900'lerde bitmediğini, kredi kartları ve borçlarla devam ettiğini belirtiyor.
    • Gereksiz borçlardan ve borçlanma kültüründen kurtulmamız gerektiğini, aksi takdirde ciddi sıkıntılar yaşayabileceğimizi vurguluyor.
    • 2000-2002 döneminde para bolluğu yaşanırken, Norveç gibi ülkeler bu paraları tasarruf ederek varlık fonlarında tutmuş ve kriz dönemlerinde kullanmış.
    16:42Ekonomik Döngüler ve Krizler
    • Dünyada ekonomik döngüler vardır; patlamalar ve çöküşler olur, bu patlamalar sırasında insanlar kazançlarını saklamalıdır.
    • Türkiye'de enflasyon, dünya genelindeki olaylardan ve kendi seçimlerimizden dolayı iki kat artmıştır.
    • Her yedi yılda bir dünya sisteminde krizler yaşanır; 2009'da Lehman Brothers batmış, 2001'de SARS krizi yaşanmış.
    17:52Borsa ve Ekonomik Oyunlar
    • Borsalar iki yıllık bir döngüde yükselir, sonra kriz çıkarılıp düşürülür ve son girenler çok para kaybeder.
    • Amerikan borsası dolar bazında her yıl ortalama %15 kazandırmış, Nasdaq'de %112 gibi yüksek oranlar elde edilmiştir.
    • İnsanlar bu dalgaları yakalayamadıkları için zengin olamamaktadır; düz gitse herkes kazanırdı.
    20:27Ekonomik Eşitsizlik ve Gelecek
    • Pandemi ile beraber Amerika'daki en zengin insanların serveti yaklaşık %30 artmış, bazıları %200 artmıştır.
    • Her beş yılda bir dünyadaki zenginler daha da zenginleşirken, orta sınıf insanlar yok olmaktadır.
    • Gelecekte işsizlik artacağından, bazı ülkelerde vatandaşlık vergisi veya vatandaşlık maaşı gibi bir sistem uygulanabilir.
    21:48Küresel Sistem ve Savaşlar
    • Dünyada global bir sistem olduğu için büyük savaşlar çıkarmak kolay değil, NATO ve multinational şirketler büyük savaşları istemiyor.
    • Küçük savaşlar çıkarılıyor ve bu savaşlarda silah endüstrisi ve ilaç endüstrisi kazanıyor.
    • Savaş sonrası büyük devletler inşaat yapmak için oraya gidiyor, çimento ve beton satıyor, ayrıca mülteci krizi de bu sistemin bir parçası olarak ortaya çıkıyor.
    22:39Borçlanma ve Tasarruf
    • Borçlanıp gereksiz harcama yapmaktan kurtulmak gerekiyor, çünkü borçlu bir birey özgür değil, paranın patronu borçludur.
    • Kredi kartı kullanımı da borçlandırmak üzerine kurulmuş, tüketici kredileri sayesinde kullanılmayan atıl parayı işlettiriyorlar.
    • Tasarruf yapmak için önce kendi harcamalarımızı incelemeli, gereksiz olanları çıkarmalıyız.
    24:44Tüketim Kültürü ve Tasarruf Yöntemleri
    • Türkiye'de ekonomik durum ve harcama kültürü Ortadoğu'ya yakın, daha çok tüketim üzerine kurulmuş.
    • Küresel akıl sosyal medya üzerinden tüketim kültürünü yayıyor, insanları yarıştırıyor ve tek tipleştiriyor.
    • Tasarruf yapmanın bir yolu, aldığımız ürünlerin içinde hangilerini almazsan hayatını idame eder, ölmezsin diye düşünmek.
    26:14Avrupa ve Türkiye'deki Yaşam Farkları
    • Avrupa'da insanlar daha mütevazı yaşıyor, her şeyi belli saatlerde ve yerlerden alıyor.
    • Türkiye'de ise olmaması gereken bir hayat yaşarken, Avrupa'da da abartıyorlar belki ama tüketim kültürü farklı.
    • Tasarruf yaparak damlaya damlaya para biriktirilebilir, bu da paranın mayalanması gibi bir süreç oluşturur.
    29:11Borca Dayalı Para Sistemi
    • Borca dayalı para sisteminde, merkez bankalarının piyasaya sürdüğü gerçek para sadece yüzde bir-iki oranında olup, geri kalanı ticari bankalar tarafından borca dayalı olarak basılıyor.
    • Kredi çektiğinizde para basılıp veriliyor, ticari bankalar merkez bankası gibi para basıp kredi veriyor.
    • Dünyada refahın yüzde doksansekiz'i borca dayalı parayla sağlanıyor, bu da para sistemindeki bir balon olduğunu gösteriyor.
    31:23Yatırım Stratejisi
    • Borçlanmadan yatırım yapılamaz gibi bir zemin var, ancak borç bir zaruret değil, tasarruf bir zarurettir.
    • Tasarruf edip, mayalayarak ve sabrederek yatırım yapmak, hırsları yenebilir ve muvaffak olunabilir.
    • Alım gücünü koruma mantığıyla yatırım yapmak, orta direk için en önemli hikayedir.
    33:25Altın Analizi
    • Altının altın yılları geliyor ve geleceğe yönelik altının opsiyon piyasalarında pozisyonlanması (ETF) verilerine göre altın artacak.
    • Altının trend döngüsündeyiz ve bu trendin düzeltmesini yaşadık, son bir buçuk-iki yıldır altın yükseliyor.
    • Elliot dalgalarına göre altının 2025-2030 aralığında 6000-8000 dolar seviyesinde görüleceği öngörülüyor.
    38:04Dolar Analizi
    • Doları dolara koymak dünyanın en büyük ekonomik hatasıdır çünkü doların kendi enflasyonu vardır.
    • Altın alırsanız hem doların artışlarından faydalanırsınız hem de altın ons artış dönemlerini yakalarsanız ciddi dolar bazında getiri sağlayabilirsiniz.
    • Doların kısa vadede 2000 doların üzerini göreceği ve 2023'te 2000 doların üstünde olacağı tahmin ediliyor.
    41:15Altın Fiyatının Teknik Analizi
    • Salgın, kuraklık ve afet gibi olaylar altın fiyatını kıramaz, aksine daha da arttırır.
    • Teknik analizde altın fiyatının 2000 zirvesini gördükten sonra devamlı düşüşe geçtiği ve her seferinde bir dip oluştuğu görülüyor.
    • Altın fiyatı 1650'ler civarında en alta inmiş, daha aşağı gelmemiş ve bu noktada bir destek olduğu düşünülüyor.
    42:41Trend Analizi ve Taht Metaforu
    • Altın fiyatının yükseliş trendi, her dipin bir önceki dibin üstünde olmasıyla merdiven gibi yukarı çıkması anlamına geliyor.
    • Taht metaforu olarak, herkesin oturduğu yere oturmak yerine karşıda oturmak daha avantajlı olabilir.
    • Herkes altın 2070'de alırken kaçmak, herkes altın konuşurken kaçmak gibi döngüsel davranışlar önemlidir.
    44:42Enflasyon ve Yatırım Stratejisi
    • Her yılbaşı altın fiyatının ne kadar arttığı ve kendi enflasyonunun ne kadar olduğu incelenmelidir.
    • Bir yıl borsa %200 arttıysa, bir sonraki yıl %100 artma ihtimali düşük, dolar %30'da kaldıysa enflasyonun artma ihtimali daha yüksektir.
    • Artmış olan, o sene hiç konuşulmayan ürünlere yatırım yapmak, herkesin konuştuğu rekorlar kırmış ürünlerden kaçınmak önemlidir.
    46:37Altının Alım Gücü ve Para Sistemi
    • Altın, 1970'te 36 ons bedeliyken, bugün yaklaşık 1800 ons değerinde, dolara karşı 50 kat değer kazanmıştır.
    • Son 20 yılda altın dolara karşı 6 kat, son 7 yılda ise %70 alım gücü kazanmıştır.
    • 1970'lerde para sistemi değişti, dolar artık altından daha değerli olarak kabul edildi ve merkez bankaları altınlarını sattı.
    50:10Merkez Bankalarının Altın Politikası
    • Merkez bankaları 2008'e kadar sattıkları altını 15 yılda yerine koydu.
    • Merkez bankaları kendi paralarına güvenmiyor, altına güveniyorlar.
    • Vatandaşlar merkez bankalarının parasına güvenirken, merkez bankaları kendi paralarına güvenmiyor.
    51:06Altın Yatırım Stratejisi
    • Altın 2012 yılında 1950 dolar iken bugün 1810 dolar olmuş, ancak bu bakış açısı hatalı çünkü altın 6 ay önce 1000 dolardan, 3 ay önce 400 dolardan çıkmıştı.
    • Borsada veya altın yatırımlarında tepeden alırsanız her zaman zarar edersiniz, ancak durgun zamanlarında alırsanız büyük kazanç sağlayabilirsiniz.
    • Altın 500-600 dolarlardan alındığında, 1800 dolara çıkabilir, ancak tepeden alındığında düşüş trendine girdiğinde zarar edersiniz.
    53:51Yatırım Döngüsü
    • Yatırımlar merdiven gibi hareket eder: 6850'ye çıkacak, 1750'ye düşecek, böyle devam edecektir.
    • 2000 yılında 36 oda olan gayrimenkul bugün 1850 kat artmıştır.
    • 2016-2017'de gayrimenkul balon olduğu söylenmiş, 2020-2021'e kadar ev fiyatları yerlerde süründü, ancak depremden sonra 100 bin liraya bir artı daireler 1 milyon liraya çıktı.
    54:50Sabır ve Yatırım Stratejisi
    • Emlakçı arkadaşına "tekkeyi bekleyen çorbayı içer" sözünü hatırlatmış, sabırsızlık yerine sabırla yatırım yapmanın önemini vurgulamıştır.
    • 100 bin liradan sürekli alan ve toplayan kişi, patlama anında 1 milyon liraya daire alabilir.
    • 1950'den altın alındığında, o günkü grafiğe bir çıkarsa büyük kazanç sağlanabilir.
    56:02İstatistik ve Teknik Analiz
    • İstatistik bilimi ve teknik analiz çok önemli bilimlerdir, ancak en tepe ve en dip noktalarla her zaman doğruyu bulamayız.
    • 2001 yılında kuyumcunun önüne gidip krediyle altın alan insanlar vardı, ancak bu durumun sonu gelmiştir.
    • Altın 1970'den 1970'e geldiğinde, para sisteminde değişiklik olmuş ve altının onsu %2323 kat artmıştır.
    58:01Para Sistemi ve Altın
    • 2000-2008 arasında merkez bankaları para basmaya iştahlanmış, 1990'larla başlayan para basma furyası 2008'de sekteye uğramıştır.
    • Para basmanın karşılığında para reel değerlere karşı değer kaybedeceğini piyasalar öngörmüştür.
    • 2000 dolarlardan 1000 dolara, 5 kat artan altın, 23 kat artması için 4 kat daha artacak demektir ve 1800 dolarsa 7000 dolara gelecektir.
    59:59Yeni Para Sistemi ve Yatırım Tavsiyeleri
    • Programda yeni para sistemi hakkında bilgi verilecek ve bu sistem insanları nasıl etkileyeceği tartışılacak.
    • Gayrimenkul, arsa, otomotiv, altın, borsa, gümüş ve bitcoin gibi yatırım seçenekleri ele alınacak.
    • Yakın vadede güvenli yatırım seçenekleri ve tasarruf yöntemleri hakkında bilgi verilecek.
    1:01:32Gümüşün Geleceği
    • Gümüş, "fakirin altınıdır" olarak tanımlanıyor ve herkesin parası yetebileceği bir yatırım aracıdır.
    • Son dönemlerde gümüş, altından daha fazla değer kazanmış ve bu trend gelecekte de devam edecek.
    • Gümüş, endüstri metali olarak sanayide kullanıldığı için talebi daha fazla ve gelecek para sistem değişikliğinde alternatif bir yatırım aracı olarak ön plana çıkacak.
    1:04:00Altın ve Dolar İlişkisi
    • Altın ve dolar birbirinin tersi çalışır; ikisinin de arttığı bir dönem olursa, altın lehine düzelme olasılığı %80 üstüdür.
    • Son süreçte dolar ciddi bir değer kazanmış ancak şimdi büyük para birimlerine karşı kaybetmeye başlamış.
    • Orta vadede altın 6000'lerin üstüne gelecekse, doların eski hakimiyetini kaybedeceği ve gitmeye yüz tuttuğu kanıtlanacaktır.
    1:06:11Dolar ve Para Sistemi
    • Amerika'nın varoluşu dolara bağlıdır, dolar giderse Amerika da gider.
    • Doların dünyada rezerv para olarak kalması için, gelecek para sisteminde kendine pozisyon alabilmek için savaşlar (Ukrayna, Çin, Basra Körfezi) yaratılıyor.
    • Savaşlar, doların rezerv para olarak kalması için yapılan bir stratejidir.
    1:07:22Kur Korumalı Altın
    • Türkiye'de kur korumalı altın, dünyada olmayan bir nimettir; dünyada dolara faiz verilirken, altın dolar bazı arttığı için altına faiz verilmez.
    • Kur korumalı altın, bankaya altın götürüp yıllık %12 (aylık %3) faiz alarak, altının fiyatı aynı kalırsa bile kazanç sağlar.
    • Altının fiyatı düşerse, devlet o günün kuruyla %3 faiz vererek geri kapatmanı sağlar, böylece risk devletin üzerine düşer.
    1:10:21Yatırım Stratejileri
    • Gümüş, altın gibi emtialar kısa vadede düşüş gösterse de, orta vadede genellikle tekrar yukarı çıkarlar.
    • Türkiye borsası bu yıl rekorlar kırarak %200 artmışken, dolar %40, euro ise %32 artmıştır.
    • Enflasyonun %100 olduğu varsayıldığında, dolar veya euro gibi para birimlerinde yatırım yapmak paranın yarısını kaybetmeye neden olabilir.
    1:13:31Türkiye Borsasının Başarısı
    • Türkiye'deki yatırımcılar dolar bazlı TL bazı %200, bazı %120 kazanç sağlamışken, dünya genelinde %20-30 zarar edilmiştir.
    • Türkiye'de düşük faiz oranları nedeniyle insanlar önce gayrimenkule, sonra borsaya yönelmiştir.
    • Bazı hisseler 1'e 8-9 oranında artmışken, kurumsal büyük şirketlerin ortalaması 1'e 5-6 oranında artmıştır.
    1:16:14Borsa Yatırımlarında Riskler
    • Konuşmacı, bir şirketin değerinin Türkiye'nin en büyük beş şirketin değerinin iki katına çıktığını ve şirket sahibinin bile bu kadar olacağını beklemediğini belirtiyor.
    • Borsada ani çıkışlarda ve rekorlardan sonra konuşulan hisseleri iyice düşünmek ve mümkünse girmemek gerekiyor.
    • Hisse senetleri düşerken çok hızlı düşer ve çıkması için çok uzun beklemek gerekir, bu nedenle ani çıkışlarda dikkatli olunmalı.
    1:17:47Stop Loss Kullanımı
    • Stop loss, hisse senedi belirli bir seviyenin altına düştüğünde otomatik olarak satış yapmasını sağlayan bir teknik analiz yöntemidir.
    • Stop loss kullanılmazsa, teknik analizde anlatılan "şelale düşüşü"ne yakalanılabilir ve hisse senedi aniden büyük düşüşler yaşayabilir.
    • Stop loss kullanarak zararınızı sınırlayabilir ve daha az zararla çıkabilirsiniz.
    1:18:49Para ve Yatırım Psikolojisi
    • Para devamlı yer değiştirir, ucuz olduğu yerlere akar ve akıllı yatırımcılar bu fırsatı değerlendirebilir.
    • Türkiye'ye üç milyon yeni yatırımcı girmiş, bu önemli bir rakamdır.
    • İki yıl önce coinlere bakanlar şimdi yok çünkü tepeden düştü, ancak kalıcı olacak coinlerde alanlar üç-beş yıl sonra büyük kazançlar elde edebilir.
    1:20:41Medya ve Yatırım
    • Medya, bir hisse tepelere çıktığında çok iyi olduğunu ve çok gidebileceği ile ilgili haberler ve yorumlar yapar.
    • Dipteyken ise kimse konuşmaz, bu durumun tersine olması gerekir.
    • Sosyal medyada tepedeyken aşırı şekilde iyi haberler pompalayanlardan ve dipteyken "bundan bir şey olmaz" diyenlerden dikkatli olunmalı.
    1:22:06Yatırım Stratejisi
    • Para kazanmanın en basit kuralı, iyi bir şirketin dipte iken almak ve beklemektir.
    • Tepedeyken dikkatli olmak gerekir, çünkü medya o kadar çok haber yapar ki herkes koşmaya başlar.
    • Yatırım yaparken grafiklere bakıp, en çok artan hisseleri azaltıp, en az artan hisseleri artırmak daha rasyoneldir.
    1:24:23Bireysel Emeklilik Sistemi
    • Bireysel emeklilik sistemi özellikle küçük yatırımcılar ve para biriktiremeyenler için faydalıdır.
    • Bireysel emeklilikte hangi fonda olduğunuzu bilmediğiniz için, hangi hisselerde olduğunuzu kontrol etmeniz gerekir.
    • Bireysel emeklilikteki paranızla global şirketlerin fonlarına (örneğin Nasdaq) yatırım yapabilirsiniz, ancak bunu bilmediğiniz için danışmanınıza sormanız gerekir.
    1:25:52Yatırım ve Finansal Okuryazarlık
    • Bireysel emeklilik paranızı yıllık olarak en az bir iki kez farklı enstrümanlara geçirmek gerekir.
    • Yatırımda en büyük risk, risk olmadığı inancıdır.
    • Son yirmi yılda en büyük para kaybedenler, dolara güvenip kasada tutup dolardan faiz almayarak bekleyenlerdir.
    1:26:36Enflasyon ve Para Değeri
    • Dolar onbeş kat artarken, simit otuz kat artmıştır.
    • Enflasyonu uymayanlar finansal okuryazarlığı yoktur.
    • Rahmetli babanın otuz bin liraya aldığı arabayı iki yıl sonra elli bin liraya satması, enflasyon olmadan kazanç zannetmesi bir örnektir.
    1:29:35Bankacılık Sistemi ve Para Üretimi
    • Borca dayalı para sisteminde bankaların merkezinde yer alır.
    • Bankaya yatırılan para, yatırıldığı an bankanın bilançosal teminatı haline geçer.
    • Bankalar yatırılan paranın ilgili ülkedeki karşılık oranlarına göre elli katı, yüz katı kadar dijital olarak kredi verebilir.
    1:33:22Para Sisteminin Sorunları
    • Bankaların karşılıksız ürettiği para yapısı, reel ekonomiye baskı olarak gelir.
    • Altı büyük ekonomi 2000 yılından bu yana yüz trilyon dolar para basmış, bu neredeyse on katı parasal genişlemeye karşılık gelmiştir.
    • Ekonomiler on katı büyümemiş fakat bedenlerine on katı büyümüş kadar para yüklenmiş, bu durum ekonomilerin patlamasına neden olabilir.
    1:34:32Para Güveninin Ölçümü
    • Bankalara güven, bir yıl sonra, bir ay sonra, on yıl sonra gittiğinizde size o nakdi zamanında yatırdığınız parayı geri ödeyebilme kabiliyetidir.
    • Merkez Bankası'nın bastığı banknotun arkasında devlet vardır, o banknot devletin hisse senedidir.
    • Merkez Bankası'nın bilanço kabiliyeti, küçük bankaların bilanço kabiliyetinden çok daha büyüktür.
    1:37:09Gelecek Para Sistemi
    • Gelecek para sisteminde karşılıklı para üretilmesi gerekir.
    • Para, ilgili ekonominin büyüklüğüdür; ekonomi büyüdükçe para hacmi arttırılabilir, küçüldükçe azaltılabilir.
    • Vücuttaki kan, vücuttaki su oranı her zaman dengede olmalı, hasta olmamalıdır.
    1:38:24Para Sisteminin Tarihi Gelişimi
    • Merkez bankaları kurulmadan önce ticari bankalar altın karşılığında banka notu veriyordu ve bu notlar alışveriş için kullanılıyordu.
    • Bankalar, insanların altını geri istememesi üzerine altın olmayan banka notları üretmeye başladılar ve piyasaları şişirdiler, bu da banka iflaslarına yol açtı.
    • Merkez bankaları kurulduktan sonra parayı sadece merkez bankaları basmaya başladı ve bankalar çek-senet, kredi kartı ve dijital para sistemine geçerek nakit paradan uzaklaştırdılar.
    1:41:04Yeni Para Sistemi Kurgusu
    • Ekonomist dergisinin kapağında "Fönni Kuşu ve Dijital Para" yazısı, borcu verenlerin yeni bir para sistemi kuracağını gösteriyor.
    • Yeni para sisteminde tek bir ülkenin para biriminin aktif olmadığı, birçok ülkenin para biriminin sepetinin aktif olduğu bir dünya olacak.
    • Bu küresel rezerv para sisteminin patronu muhtemelen IMF ve Dünya Bankası olacak, IMF'nin SDR (Special Drawing Rights) içinde beş-altı para birimi mevcut ve bunu yirmi'ye genişletecekler.
    1:42:40Para Sisteminin Geleceği
    • Dolar bugün dünyada yaklaşık yüzde elli talep gören bir para birimidir ve yeni para sisteminde de bu oranda koruyabilirse yumuşak iniş olacaktır.
    • Eğer dolar talebini koruyamazsa, Çin baskın çıkar ve Amerika iflas edecek, bu durumda sert iniş, savaş ve büyük finansal krizlerle 1929 buhranını bile aşan kurgularla karşı karşıya kalınacak.
    • Yeni para sisteminde IMF'nin parası rezerv para olacak, ülkeler kendi para birimlerini kullanacak ve her para biriminin günlük kuru ve geçiş kuru olacak.
    1:46:04Senyoraj ve Bağımsız Para Sistemi
    • Amerika senyorajla para kazanıyor; bir birim para basıp, onun maliyetinin çok üzerinde alım gücü üretiyor ve dünyaya satıyor.
    • Konuşmacı, bağımsız ve milli para sisteminin senyoraj yapısının tamamını devletlere ve milletlere iade eden bir sistem olduğunu belirtiyor.
    • Bu sistemde senyoraj geliri bankalara değil, vatandaşlara gidecek ve IMF tarafından incelenmiş bu sistem enflasyonu sıfırlayacak, devlet borçlarını 10-15 yıl içinde sıfırlayabilecek tek realist para sistemidir.
    1:49:16Bitcoin ve Kripto Para Analizi
    • Bitcoin kripto para yatırımı yaygınlaşması altın fiyatını etkileyebilir mi sorusu ele alınıyor.
    • Kripto para alanında bazı tokenların çok riskli ve spekülatif olduğu, bazılarının ise geleceğin para birimi olabileceği düşünülüyor.
    • Bitcoin'in 60 binlerden 17-18 bin civarına düşmesi ve sekiz aydır bu seviyede sabit kalması, teknik analiz açısından beklenmedik bir durum olarak değerlendiriliyor.
    1:51:16Bitcoin Grafiği ve Yatırım Stratejisi
    • Bitcoin grafiğinde "ayılarla boğalar savaşı" olarak adlandırılan bir durum var; bazıları fiyatın düşmesini engellemek için topluyor, bazıları ise panik olup satıyor.
    • Bitcoin'in şu anda bir Türk veya global şirket olsaydı yatırım yapılabilir bir durumda olduğu belirtiliyor.
    • Bitcoin'e inananlar için diplerde yatayda olan, "tekkeyi bekleyen, çorbayı içen" zamanlarda yatırım yapmak mantıklı görülüyor.
    1:55:21Kripto Para ve Regülasyon
    • Bir sonraki para sisteminde dijital veya kripto bazlı bir para formu olacak, ancak tamamen dijital olmayacak çünkü kağıt ve demir para bağımsızlık sağlıyor.
    • Kripto paraların şu an tamamında regülasyon yok, ancak bu durumun değişmesi gerekiyor çünkü merkez bankalarının paralarına büyük rekabet oluşturuyorlar.
    • Merkez bankaları kendileri de kripto veya dijital bazlı bir para sistemi üzerinde çalışıyor ve gelecekte uluslararası bazda rezerv para sistemi kurulacak.
    1:59:39Altın ve Kripto Para Karşılaştırması
    • Altın ülkeler üstü bir pozisyonda olmasına rağmen, tüm kripto paraların altyapısı en sağlam olanlar Bitcoin ve Ethereum gibi görünüyor.
    • Bitcoin altın, Ethereum ise gümüş olarak tanımlanabilir; gümüş herkesin gücü yetebilirken, altın daha çok zenginin gücü yetebilir bir şekilde.
    • Kripto paralar saklama ve ticaret ürünü olabilir, ülkeler üstü kullanılır ve devletler kısmi regülasyon koyar.
    1:01:04Para Sistemi Değişiklikleri ve Enflasyon
    • Para sistemine geçişin ilk emareleri arasında enflasyon ve yüksek faiz bulunur, şu an bu emareler gerçekleşmeye başlamıştır.
    • Para sistemsel değişikliklerin en son ayakçısı enflasyondur ve herkesin cebini birebir ilgilendirir.
    • Bu sistem geldiğinde sizi koruyacak tek şey elle tuttuğunuz her şeydir, "malda kal, hayatta kal" prensibi önemlidir.
    2:02:16Malın Değeri ve Otomobil Yatırımı
    • Malın değeri ev, toprak, tarım toprağı, bardak veya altın olabilir, ancak otomobil bir yatırım aracı değildir.
    • Otomobiller eskimez, amortismanı vardır ve modeli değişir; örneğin 2022 model arabayla 2020 model araba aynı değildir.
    • Otomobil alıp kısa sürede satmak yerine, uzun vadede tutmak daha mantıklıdır; örneğin 2006 yılında alınan bir araba 2018'de 14 kat değer kazanırken, aynı dönemde arazi 3-4 milyon lira değer kazanmıştır.
    2:04:40Ev Yatırımının Gerçekleri
    • Yeni bir ev alıp temelden alıp belli bir süre içinde satmazsanız, 10-20 yıl sonra o ev paranızı enflasyon gibi eritir.
    • Evin de amortismanı vardır ve eskime payı denir; bir ev aldığınızda yaklaşık 50'si arsadır, 50'si evdir.
    • Eski evler zamanla eskir ve değeri sıfıra düşer, bu nedenle bazı kişiler eski ev toplar ve arsa payından para yapar.
    2:06:38Araba ve Enflasyon
    • Arabanın bir arsa payı olmadığı için araba eskiyor ve değeri düşer, bu nedenle araba yatırım değildir.
    • Türkiye'de dolara yatırım diyen bir ülkede arabada yatırım sayılır çünkü finansal okuryazarlığımız yok ve enflasyon nedir bilmiyoruz.
    • Enflasyon, bir ürünün değerinin zamanla artmasıdır; örneğin bir bardak veya gıda ürünü bir yıl önce 100 lira alıyorsa, bu sene 250 lira olabilir.
    2:07:552023 Öngörüler
    • 2023'te kısa vadeli öngörü için somut varlıklara yatırım yapılması öneriliyor: toprak, altın, gümüş gibi.
    • Türkiye 2023'te iki ayrı yıl yaşayacak: seçime kadar ve seçimden sonra.
    • Seçime kadar dolar ve altın sakin gidebilir, ancak seçimden sonra doların artma ihtimali yüksek görünüyor.
    2:09:38Faiz Politikası ve Enflasyon
    • Gayrimenkulün faiz politikası değişmezse çok düşme ihtimali yok görünüyor.
    • Seçimden sonra faiz politikası değişirse (örneğin faizler enflasyona kadar çıkarılırsa), her şey paradigma değişir.
    • Şu anda en faizle (yüzde 25) kredi verenler, bu fırsatı kullanarak talebi ve fiyatları arttırıyor.
    2:11:16Enflasyonun Geleceği
    • 1815'ten bugüne kadar tüketici fiyat endeksi (enflasyon) yükselişe doğru gidiyor.
    • Bu enflasyon ciddi, kalıcı ve sonu para sistemini değiştirecek bir enflasyondur.
    • Elle tutulan her şey değer kazandıracak ve alım gücünü koruyacak; parada kalacaksanız İsviçre frangı ve Norveç kronu tercih edilebilir.
    2:14:36Para Sistemleri Hakkında Konuşma
    • Dijital para, fiziki para ve değişmekte olan yeni para sistemleri konuları ele alındı.
    • Bu heyecan verici süreci birlikte yaşayıp göreceğiz.
    • Haftaya yepyeni ve kritik bir konuyla tekrar karşınızda olunacağı belirtildi.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor