Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği'nin "Bakış" programında Garanti Emeklilik ve Hayat Genel Müdürü Cemal Onarran'ın Merve Ulusoy'un sunuculuğunda yer aldığı bir röportajdır.
- Röportajda bireysel emeklilik sistemi detaylı olarak ele alınmaktadır. Sistemin 1 Ocak 2013'te başladığı, vergi avantajı yerine devlet katkısı sisteminin getirildiği, Ocak ayında 57 bin yeni katılımcının sisteme girdiği ve bu rakamın geçen yılın dört katı olduğu bilgileri paylaşılmaktadır. Ayrıca, devlet katkısının nasıl değerlendirileceği, fonların nasıl yönetileceği ve emeklilik sisteminin çalışma prensipleri hakkında detaylı bilgiler sunulmaktadır.
- Programda ayrıca sisteme yatırım yapma, devlet katkısı, sistemden çıkma koşulları, emeklilik maaşı hesaplamaları ve stopaj iadeleri gibi konularda sorular yanıtlanmaktadır. Cemal Onarran, fonların getirilerinin uzun vadede %230'lara kadar ulaştığını ve vatandaşların yılda 6 defa fon değişikliği yapabileceğini belirtmektedir. Programın sonunda, yarın Rekabet Kurumu Başkanı'nın programda yer alacağı belirtilmektedir.
- 00:02Bakış Programı ve Konuk Tanıtımı
- Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği Bakış programını sunmaktadır.
- Programın konuğu Garanti Emeklilik ve Hayat Genel Müdürü Cemal Onarran'dır.
- İzleyiciler sorularını e-posta, SMS veya Twitter üzerinden sorabilirler.
- 01:28Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Genel Bilgiler
- Bireysel emeklilik sisteminde 1 Ocak 2013'te yeni dönem başlamış, vergi indirimi sistemi yerine devlet katkısı uygulanmaya başlanmıştır.
- 18 Ocak verilerine göre sistemde 3.176.000 katılımcı bulunmakta ve fon tutarı 20.921 milyar liraya ulaşmıştır.
- Yaş dağılımında 25-34 yaş arası katılımcılar %36 oranıyla ilk sırayı alırken, 35-44 yaş arası katılımcılar %33 oranla ikinci sırada yer almaktadır.
- 02:32Yeni Düzenlemelerin Detayları
- Yeni düzenlemelerle işveren tarafından ödenenler hariç, katılımcı adına bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı paylarının %25'ine karşılık gelen tutar devlet katkısı olarak hesaplanacak.
- Devletin bir katılımcıya ödeyeceği katkı miktarı yıllık brüt asgari ücretin %25'i ile sınırlı olacak.
- Katılımcılardan en az 3 yıl sistemde kalanlar devlet katkısı ve getirilerinin %15'ini, en az 6 yıl kalanlar %35'ini, en az 10 yıl kalanlar %60'ını alabilecek.
- 04:06Sistemdeki Gelişmeler
- Aralık ayından itibaren sistemde ciddi bir hareket başlamış, 2012 yılının aylık ortalamalarına göre ayda 35-40 bin arasında net katılımcı sayısı artarken, Aralık ayında bu sayı 61 bine ulaşmıştır.
- 18 Ocak verisine göre Ocak ayındaki artış rakamı 57 bin kişi olup, bu rakam ayın sonunda 80-90 bin kişiye ulaşacak gibi görünmektedir.
- Garanti.com sitesi günde 4-5 bin kişi ziyaret ederken, şu anki sayılar 27-30 bin seviyelerine çıkmış, sisteme girmek için araştıran ciddi bir kesim bulunmaktadır.
- 06:00Sistemdeki Değişimler ve Ekonomik Açıklama
- Önceden kendiliğinden gelip bireysel emeklilik isteyen müşteri sayısına nadir rastlanırken, şu an kendiliğinden gelip sistemle ilgili bilgi sahibi olmak isteyen veya ürünü almak isteyen çok sayıda müşteri olmaya başlamıştır.
- Türkiye'deki ekonomik modelde cari açık kontrol altına alınmış, en temel problem tasarruf açığı olmaya başlamıştır.
- Türkiye'deki tasarruf oranı GSYİH'ya göre %12'ler seviyesinde olup, bu oran Çin'de %50'lerde, Rusya'da %29'lardadır ve bu tasarruf açığı Türkiye'nin gelecekte ekonomisine ciddi bir sıkıntı yaratabilecek bir konudur.
- 08:04Sistemin Geleceği ve K Ödemeleriyle Karşılaştırması
- Konunun bu kadar hassas olduğu bir yerde bu işin kesilebilmesi için bir yasa değişikliği gerekir ve bu yasa değişikliği yapacak bir durum yoktur.
- Bu yeni sistem gönüllülük esasına dayalı olup, insanlar kendileri isterlerse sisteme giriyor ve girdikleri takdirde devlet katkısının hesaplarında ayrı bir hesapta oluştuğunu görebileceklerdir.
- K ödemeleriyle bu sistem birbirinden tamamıyla farklı sistemlerdir ve Türkiye'nin ciddi bir problemle ilaç olacağı için devletin bu sistemden vazgeçmeyeceğini düşünmek mümkündür.
- 09:20Devlet Katkısı Sistemi
- Devlet katkısı, müşterinin hesabının altında ayrı bir fon olarak değerlendirilecek.
- İlk ödemeler Ocak ayında yapılacak ve Mart ayı içinde hesaplara yansıtılacak.
- Devlet katkısı fonları ağırlıklı kamu borçlanması olacak, maksimum %115 hisse senedi tutulabilecek.
- 10:40Fon Yönetimi
- Kişiler devlet katkısı fonlarını kendileri yönetemeyecek, şirketler tarafından yönetilecek.
- İki farklı fon seçeneği olacak: faizsiz enstrümanlar içeren ve faiz enstrümanları içeren.
- Devlet katkısı olduğu için riskli enstrümanlarda kullanılması istenmiyor, para kazanma imkanı sağlanmalı.
- 11:47Ödeme Süreci ve Devlet Teşviki
- Sistem SSK veya Bağkur gibi borçlanma ile değil, 10 yıl ödeme ve 56 yaş zorunluluğu ile çalışıyor.
- Ödeme yapmaya başlayan vatandaşlar aynı zamanda devlet katkısı fondan yararlanma imkanına sahip olacak.
- Ödeme yapmaya başlayan vatandaşlar, 10 yıl ve 56 yaş şartlarını tamamladıklarında emekliliğe hak kazanacak.
- 13:10Fon Getirileri ve Değişim Hakkı
- Sistem 9 yıldır var ve tüm fonların getirileri %230'lar civarında, enflasyondan arındırıldığında ciddi kazanç sağlıyor.
- 2012 yılında tüm fonların getirisi %18'ler seviyesinde, bazı fonlar %60, %55 gibi yüksek getiriler sağlamış.
- Katılımcılar senede 6 defa fon değişikliği yapma hakkına sahip, piyasa durumuna göre hisse veya kamu fonlarına geçiş yapabilirler.
- 15:53Devlet Katkısına Hak Kazanma Süreci
- Devlet katkısına hak kazanma süreci, 10 yıllık ödeme ve 56 yaş şartlarını tamamlamakla gerçekleşiyor.
- 10 yıl ve 56 yaş şartlarını tamamlayanlar, 2013'ten itibaren geçerli hesabında birikmiş devlet katkısı tutarını alabilir.
- Yaşı 56 yaş tutmuyorsa, en az 3 yıl kalmışsa %15, 3-6 yıl arasında kalmışsa %35, 6-10 yıl arasında kalmışsa %60 getiri alabilir.
- 17:04BES Sistemi Hakkında Sorular
- Levent Öztürk, BES'e aktarılan 20 bin TL'den 12 bin TL çekip tekrar yükleyerek ekstra %25 katkı alıp alamayacağını sordu.
- Sistemden çıkıp tekrar girmek mümkün değil, bu tür hareketler tavsiye edilmiyor.
- Sistem uzun vadeli bir tasarruf sistemi olarak tasarlanmış ve devlet, sistemden ayrılanlara iki yıl yaralanmama hakkı gibi kısıtlamalar getirmiş.
- 18:55Emeklilik Maaşı Hesaplama
- BES sisteminde emeklilik maaşı, yatırılan katkı payı ve biriktirilen para miktarına göre hesaplanıyor.
- Sistem, birikmiş paranın toplu olarak getirisiyle birlikte emekli olduğunda verilmesini veya aylık olarak ödenmesini sağlıyor.
- İnternet sitelerindeki hesaplama araçları, uzun vadede ne kadarlık bir birikim olacağını gösteriyor.
- 20:08Sistemden Çıkış ve Devlet Katkısı
- Beş yıl sonra sistemden çıkmak isteyenler, devlet katkısının %35'lik kısmını alabiliyor.
- Stopaj iadeleri için başvurular yapılmış ve ödemeler başlamış, 2007 yılındaki vatandaşların ödemeleri 2012 yılında ödenmiş.
- Ağustos-Eylül'de toplanan datalar ve listelerle ödemeler hızlanacak.
- 21:30Devlet Katkısı ve Program Kapanışı
- Sisteme 5 bin TL yatırıldığında, Mart ayında %25'lik devlet katkısı (3 bin TL) ödenecek.
- Garanti Emeklilik Bayat Genel Müdürü Cemal Orhan, izleyicilerin sorularına cevap verdi.
- Yarın Rekabet Kurumu Başkanı programda yer alacak.