Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "İkinci Ekonomi İzmir" programında sunucu ve konuklar arasında geçen bir röportaj formatındadır. Konuklar arasında yeminli mali müşavir Tayfun Şenol ve diğer bağımsız denetim uzmanları bulunmaktadır.
- Video, 2011 yılında yürürlüğe giren 6502 sayılı Ticaret Kanunu ile Türkiye'ye giren bağımsız denetim müessesesini detaylı şekilde ele almaktadır. Program, bağımsız denetimin ne olduğu, hangi şirketlerin bu denetime tabi olduğu, denetim süreci, denetim sonuçları ve bağımsız denetim raporlarının önemi gibi konuları kapsamlı şekilde incelemektedir.
- Ayrıca videoda, bağımsız denetimin şirketlerin maksimum performansla çalışmasını temin etmesi, vergi denetiminden farkı, uluslararası muhasebe standartlarıyla uyumluluğu ve Türkiye'deki uygulaması hakkında bilgiler verilmektedir. Bağımsız denetim raporlarının firmaların kredi ilişkilerinde, ticari ilişkilerde ve şirket satın alma süreçlerinde sağladığı avantajlar da vurgulanmaktadır.
- 00:11Program Tanıtımı ve Konuk Tanıtımı
- Ekonomi İzmir programında 2011 yılında yayınlanmış olan 6102 sayılı Ticaret Kanunu ile ticari hayatımıza giren bağımsız denetim müessesesi konusu ele alınacak.
- Programda konu, denetimin ne olduğu, bağımsız denetimin ne olduğu ve hangi ticari işletmelerin bu denetime tabi olduğu detaylı bir şekilde anlatılacak.
- Konuk olarak yeminli mali müşavir Tayfun Şenol, 1985 yılında Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü'nden mezun olmuş, 1985-1996 yılları arasında Maliye Bakanlığı'nda hesap uzmanı olarak çalışmış ve 2000 yılından beri Alternatif Bağımsız Denetim Şirketi'nin kurucu ortağı ve Ege Bölgesi Sanayi Odası'nın mali müşaviri olarak görev yapmaktadır.
- 03:30Denetim Olgusunun Tarihsel Gelişimi
- Eski Ticaret Kanunu'nda şirketlerde genel kurulda yönetim kurulu ve denetçi seçilirdi, ancak denetçiler genellikle şirketle ilgisi olmayan kişilerdi.
- Yeni Ticaret Kanunu ile denetim olgusu baştan aşağı değişti ve dünya ölçeğinde, Avrupa standartlarında ve hatta onun ötesinde bir hal aldı.
- Yeni Ticaret Kanunu uygulamaya kalkışmadan 6335 sayılı yasayla yaklaşık 50 maddelik değişiklik yapıldı.
- 08:41Bağımsız Denetim Sistemi
- Geçişin kademeli olması gerekiyordu çünkü şu anda bağımsız denetçilik müessesesi var ancak kamu gözetim kurumu kapsamına girmeyen şirketlerde denetçi yok.
- Bağımsız denetime tabi olma kriterleri belirlenmiş olup, aktif toplamı 35 milyon TL veya yıllık net satış hasılatı 70 milyon TL veya çalışan sayısı 175 kişiyi bu üç kriterden ikisi üst üste aşan şirketler bağımsız denetime tabi oluyor.
- 11:04Şirket Sahipliğinin Gerçek Anlamı
- Bir şirketin tamamen size ait olmasına rağmen, devlet bu şirketin sadece sizin değil, çalışanları, bankaları, satıcıları, bayileri ve müşterileri için de sorumluluk taşıdığını düşünüyor.
- Şirket sahibi, şirketin profesyonel yönetilmesi ve katma değerinin maksimize edilmesi için sorumludur, bu da ekonomi için faydalıdır.
- İyi yönetilen şirketler ekonomiyi güçlendirir, istihdam yaratır, ihracata katkı sağlar ve vergi gelirlerini artırır.
- 13:36Bağımsız Denetimin Amacı
- Bağımsız denetim, maliyenin vergi denetimi ile tamamen farklı bir süreçtir; vergi denetimi firmaların vergi ödemelerini kontrol ederken, bağımsız denetim şirketlerin maksimum performansla çalışmasını temin etmeye yöneliktir.
- Bağımsız denetimin amacı şirketin karlılığını, üretimi, sonuç hesaplarını ve mali tablolarını doğru bir şekilde göstermektir.
- Bağımsız denetim, şirketin gerçek performansını göstererek patronun şirketin durumunu daha iyi anlamasına olanak sağlar.
- 19:12Türkiye'deki Şirket Yapısı ve Zorluklar
- Türkiye'deki şirketlerin çoğu küçük ve orta ölçekli işletmelerdir ve genellikle sermaye sahibi aynı zamanda yönetimde bulunmaktadır.
- Türkiye'de şirket yönetimi ekonomik koşullar nedeniyle zordur; teknoloji üretmiyoruz, ithalata dayalı ihracatımız var ve doğal kaynağımız yoktur.
- Patronlar günlük işlerle meşgul olduklarında şirketlerinin gerçek durumunu göremedikleri için karar alamazlar, bu nedenle kurumsallaşma ve yetki delegasyonu önemlidir.
- 22:17Maliyet Hesaplamalarında Sorunlar
- Bir firma 100 çeşit mal üretiyorsa, 85 tanesinden zarar ederek satış yapıyor olabilir.
- Bir firma finansal riskleri ve kredi kullanımını doğru hesaplamadan karlı satış yapamaz.
- Finansal tedbirlerin gecikmesi sonucunda firma iflas etmektedir.
- 23:36Yüksek Finansal Maliyetler
- Finans maliyeti %37-40 bandlarına çıktığında, yüksek borçla ticaret yapmak zordur.
- Stok devir oranı 2 olan bir mal için %20 kar marjı sadece finansman giderini karşılar, personel ve depolama maliyetleri için daha yüksek kar marjı gereklidir.
- Çok kalemlilikteki firmalarda bazı ürünler zararla satılabilmektedir.
- 24:35Bağımsız Denetimin Önemi
- Bağımsız denetim, firmaların menfaatine olan bir incelemeyi ifade etmektedir.
- Bağımsız denetim, firma sahiplerinin bağımsız denetimden korkmaması gerektiğini vurgulamaktadır.
- Bağımsız denetim, firma sahiplerinin vergi cezası alacağı anlamına gelmemektedir.
- 25:10Bağımsız Denetimin Tanımı
- Bağımsız denetim, firmaların faaliyetlerinin sonucunda çıkan rakamların gerçekliğini denetlemektedir.
- Denetçiler, firmaların finansal sonuçlarının gerçek sonucu olup olmadığını kontrol etmektedir.
- Uluslararası muhasebe standartları, vadeli satışlarda finansal ve satış gelirlerini ayırmayı gerektirmektedir.
- 28:15Bağımsız Denetimin Amacı
- Bağımsız denetçinin temel görevi, bilanço, kar-zarar cetveli ve nakit akım cetveli gibi finansal raporların gerçek olduğuna yönelik makul bir güvence vermektedir.
- Bu güvence, firma sahipleri, bankalar, devlet, halka açık şirket ortakları, müşteriler, tedarikçiler ve çalışanlar için önemlidir.
- Makul güvence, yüzde yüz güvence değildir çünkü tüm işlemlerin kontrol edilmesi mümkün değildir.
- 30:47Denetim Teknikleri
- Denetimde teknoloji etkin kullanılmakta ve firmaların tüm mali bilgileri analiz edilmektedir.
- Denetim sınırlı bir sürede yapılması gereken bir işlemdir ve halka açık şirketlerde raporların belli tarihlerde ilan edilmesi gerekmektedir.
- Denetçiler, stok sayımlarına katılmak için 31 Aralık gibi tarihlerde firmalarda çalışmaktadır.
- 32:30Denetimin Doğru Anlamı
- Denetçinin esas görevi, işletmenin durumunu sis perdesinin altında göstermektedir.
- Denetçinin işi sadece fotoğraf çekmek değil, röntgen çekmek gibidir.
- Denetim, işletmenin durumunu farklı açılardan ve derinliklerden incelemektedir.
- 33:56Bağımsız Denetimde Alacakların Değerlendirilmesi
- Bağımsız denetimde şirketin alacaklarının tahsil kabiliyeti, vadesi geçenlerin ve protesto olan senetlerin incelenir.
- Denetçi, firmalarla mutabakat yaparak alacakların varlığını kontrol eder ve şüpheli alacakları ayıklar.
- Alacakların bugünkü değeri hesaplanır ve şüpheli alacaklar ayrı bir kategoride tutulur.
- 35:44Uluslararası Muhasebe Standartları ve İhtiyatlılık
- Bağımsız denetimde şüphe ve ihtiyatlılık çok önemlidir, en ufak pürüz varsa karşılık ayrılmalıdır.
- Şüpheli alacaklar ayrı bir yere ayrılır ve bu kayıp olarak gider olarak yazılır.
- Vergi mevzuatı açısından gider yazabilmek için adli takibe geçilmesi gerekir.
- 37:15Uluslararası Muhasebe Standartlarının Önemi
- Uluslararası muhasebe standartları, şirketlerin bilançolarını dünya genelinde anlaşılabilecek bir dille ifade etmeyi sağlar.
- Türkiye'deki bilançolar vergi mevzuatına göre çıkarıldığı için yabancı ortaklar tarafından anlaşılmaz.
- Uluslararası finansal raporlama standartlarına paralel Türkiye finansal raporlama standartları oluşturulmuştur.
- 40:36Türkiye'deki Muhasebe Sisteminin Zorlukları
- Türkiye'de defterler vergi usul kanunu gereği tutulurken, Avrupa'da şirketler uluslararası muhasebe standartlarına göre bilanço çıkarır.
- Türkiye'de bilanço vergi mevzuatına göre çıkarıldıktan sonra uluslararası muhasebe standartlarına çevrilir, bu sistem ters çalışmaktadır.
- Denetim firmaları hem çevirme hem de denetleme işini yapmakta olup, bu durumda bağımsızlık sorunu yaşanabilir.
- 45:20Bağımsız Denetim Gerekliliği
- Türk Ticaret Kanunu'na tabi olan firmalarda, belirli bir ölçek üzerinde kalan firmalar ve kamu yararına çalışan şirketler (vakıf, kooperatif vb.) bağımsız denetim yapılmasını gerektiriyor.
- Halka açık şirketler, aracı kurumlar, portföy varlık yönetim şirketleri, fonlar, kredi kuruluşları, bankalar, leasing factoring şirketleri, sigorta şirketleri ve bireysel emeklilik şirketleri gibi kurumlar için rakam değil, kurum türüne göre bağımsız denetim gereklidir.
- Bu ölçekler zamanla aşağı doğru çekiliyor, bu nedenle kapsam genişliyor ve kapsama giren firmalara yazı gönderiliyor.
- 47:00Bağımsız Denetim Süreci
- Firmalar özgürce denetim firması seçebiliyor, tarifeler belli olup seçilen denetçi genel kurulda onaylanıyor.
- Genel kurul onayladıktan sonra denetçi resmen görevi üstlenmiş oluyor ve tescil ve ilan ediliyor.
- Denetçi seçimi sonradan kolay değiştirilemiyor.
- 48:00Denetim Sonuçları
- Denetim sonucunda denetçi olumlu, şartlı veya olumsuz görüş bildiriyor.
- Olumlu görüş, mali tabloların gerçeği yansıttığını gösterir.
- Şartlı görüş, mali tabloların genelini çok etkilemeyen sorunlar tespit edildiğinde verilir ve denetçinin belirli konularda görüş bildirmekten kaçınması durumunda da şartlı görüş olarak değerlendirilir.
- Olumsuz görüş, mali tabloların firmanın gerçek durumunu göstermediği ve önemli hatalar içerdiği durumda verilir.
- 52:57Bağımsız Denetim Raporları ve Kamu Gözetim Kurumu
- Bağımsız denetçiler, denetim raporlarının bir kopyasını Kamu Gözetim Kurumu'na göndermek zorundadır.
- Türk Ticaret Kanunu'na göre, denetçi olumsuz görüş vermişse veya görüş vermekten kaçınmışsa, yönetimin genel kurulu toplanması ve yeni yönetimin olumsuzlukları gidermek için yeni bir denetim yaptırması gerekir.
- Tek kişilik patronlarda bu durumda patron kendini değiştirmesi gerekecektir.
- 55:02Bağımsız Denetimin Önemi
- Firma sahiplerinin ve yöneticilerinin bağımsız denetimin kendi yararlarına bir durum olduğunu bilmeleri ve dünya ticaretine entegre olmada önemli bir adım olduğunu düşünmeleri gerekir.
- Bağımsız denetim, firmaların gerçek durumlarını görmeleri açısından son derece önemli ve faydalı bir olgudur.
- Bağımsız denetimden geçmiş mali tablolar, kredi ilişkilerinde, ticari ilişkilerde, ortaklık ilişkilerinde ve şirket satın almalarında finansman maliyetinin düşmesine neden olur.
- 57:06Bağımsız Denetimin Pratik Faydaları
- Firma satın alma görüşmelerinde, denetim raporu hazır olması firmaların altı ay kaybetmemesini sağlar.
- Bağımsız denetim raporları, firmanın mali durumunu gösterir ve kar edememe veya faaliyetlerle ilgili sıkıntılar varsa tedbir alma şansı sağlar.
- Patronların ve yöneticilerin bu raporları okumayı öğrenmeleri ve bankacıların da okuduğu gibi mali okuryazarlık kazanmaları önemlidir.