Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Bir Dünya" programının bu bölümünde Erkan Öz, Amerikan Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ın enflasyon hedeflerini değiştirme açıklamasını ve küresel ekonomik durumu analiz ediyor.
- Video, Powell'ın açıklamasının eleştirisiyle başlayıp, merkez bankalarının tarihsel gelişimini anlatıyor. 1837-1862 yılları arasındaki serbest bankacılık döneminden, 1863-1913 yılları arasındaki ulusal bankalar sistemi ve 1913'ten sonra kurulan Federal Reserve'in tarihsel süreci ele alınıyor. Ayrıca, enflasyon hesaplama yöntemlerinin değiştirilmesi, faiz oranlarının yükseltilmesi ve para basma politikalarının ekonomiye etkileri grafiklerle gösteriliyor.
- Videoda, 1929 Büyük Buhranı ve 2020 COVID-19 pandemisi sonrası Amerika'daki işsizlik oranları, gelir dağılımının bozulması ve negatif faiz politikalarının bankaları nasıl etkilediği inceleniyor. Konuşmacı, bu kriz durumunda kripto paraların ve blockchain teknolojisinin alternatif bir çözüm olabileceğini vurguluyor.
- 00:07Thodex ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın Açıklaması
- Erkan Öz, Türkiye'nin öncü dijital para borsası Thodex aracılığıyla "Bir Dünya Bir" programını sunuyor.
- Thodex'te Bitcoin ve birçok kripto para alıp satılabilir.
- Geçen hafta Fed Başkanı Jerome Powell, enflasyon hedeflerini değiştirdiğini açıkladı.
- 01:10Fed'in Enflasyon Hedefi Değişikliği
- Eskiden Fed'in %2'lik sabit bir enflasyon hedefi vardı, ancak Powell bu hedefi değiştirdi.
- Powell, enflasyonun %2'nin altında kaldığı kısımların ve üstünde kaldığı kısımların ortalamasını alarak %2'yi tutturmayı hedefleyeceklerini belirtti.
- Powell'ın açıklamasına göre artık enflasyon önemli olmayacak, işsizliğe odaklanılacak.
- 01:57Merkez Bankacılığının Eleştirisi
- Konuşmacı, Fed'in açıklamasına bakarak bir iflas olduğunu düşünüyor.
- Jerome Powell gibi merkez bankacıları seçimle değil, atanmış bürokratlar olarak görev yapıyorlar.
- Merkez bankacılarının kimlikleri ve yetkileri sorgulanmıyor, bu kararlar tüm milletin ve dünyanın kaderini etkiliyor.
- 02:57Amerika'nın Merkez Bankası Tarihi
- 1837-1862 arasında Amerika'da serbest bankacılık uygulandı ve merkez bankası yoktu.
- 1863-1913 arasında ulusal bankalar sistemi uygulandı, ancak merkez bankası yoktu.
- Fed, devlet kuruluşu gibi görünse de fiiliyatta bankacılık kuruluşlarına kar payı ödüyor ve sahipleri dünyanın büyük sermaye sahipleri ve aileler.
- 04:21Merkez Bankası Olmadan Ekonomik Gelişme
- Merkez bankası olmadan Amerikan ekonomisi neredeyse 80 yıl gayet güzel çalıştı.
- 1871'den sonra ikinci sanayi devrimi başladı ve Amerika tarihindeki en büyük büyüme oranlarını oluşturdu.
- O dönemde para sistemi altın standardıydı, tüm para birimleri %100 altına karşı basılıyordu ve merkez bankası yoktu.
- 06:00Fed'in Kuruluşu ve Ekonomik Krizler
- 1913'ten sonra Fed para basma yetkisini aldı, doların altın karşılığı %40'a düşürüldü ve krediler genişletildi.
- 1929 büyük buhrana sebep olan kredi büyümesi, 1913'te Jack Gille adasında gizli bir toplantıda planlandı.
- 1918-1920 arasında Amerika kaynaklı 50 milyon kişinin öldüğü büyük bir sağlık felaketi yaşandı, ancak ekonomik kriz olmadı çünkü kredi balonu şişmemişti.
- 07:411929 Krizi ve Günümüz Krizi
- 1971'de Amerika'nın altınla doların bağını tamamen koparmasıyla kredi balonu daha da şişti.
- 1929'da kriz geldiğinde önce para basılmadı, ancak günümüzde her kriz geldiğinde para basılıyor.
- Konuşmacı, 1929'dan çok daha kötü sonuçlar olacağından endişeleniyor.
- 08:31Amerika'daki İşsizlik Durumu
- Fed, işsizliği hedeflediğini açıkladı çünkü işsizlik çok kötü boyutta.
- Amerika'da her hafta yayınlanan işsizlik maaşı başvuruları COVID-19'dan önce 600 bin iken, şu anda 1 milyonlarda geziyor.
- Devam eden işsizlik ödenekleri normal zamanda 2 milyon civarında iken, COVID-19'un pik yaptığı dönemde 25 milyona çıktı ve şu anda 15 milyon.
- 10:26Ekonomik Durum ve Faiz Oranları
- Ekonomik aktivite olmadığı için faiz oranı sıfıra düştü, ancak kredi kartı borçları için faiz oranı %15,78 olarak korkunç seviyede.
- Bankalar ve şirketler paranıza para katarken, Nikola şirketi hiçbir ürün üretmediği halde 30 milyar dolar değerinde.
- Gerçek enflasyon %15,78 faiz oranıyla hesaplanıyor, ancak bu oran enflasyonu düşürmek için faizlerin artırılması ve hesaplama yönteminin değiştirilmesiyle elde edilmiş.
- 11:34Para Basma ve Ekonomik Etkileri
- Dünya merkez bankaları cayır cayır para basıyor, Amerika'da basılan paranın yıllık üretimine oranı %119 ile Japonya'nın %52'sinden %53'e, İngiltere'nin %32'sinden %36'ya çıkmış.
- Basılan paralar kredi balonu ve sosyolojik şartlar nedeniyle üretime geçemiyor, emlakçıların elinde olduğu için gelir dağılımı bozulmaya devam ediyor.
- Amerika'da %1'in zenginliği %5 oranında artıyor, bu da büyük para basma operasyonlarının başlamasından sonra gerçekleşiyor.
- 12:29Küresel Düzen ve Rezerv Para
- Küresel düzende rezerv para (dolar) biriktirmeye çalışıyor, böylece vatandaşın elinden artı değeri alıp elitlerin eline vermeye çalışıyor.
- Kriz zamanında faiz oranı %102'den %92'ye düştü, ancak Fed uzun vadeli düşük seviye olarak %180'leri hatta %70'leri hedefliyor.
- Değersizleşme, sınırlı parasal varlıklar için altın, gümüş ve bitcoin için mükemmel bir ortam oluşturuyor.
- 13:05Negatif Faiz Politikası ve Sonuçları
- Merkez bankacıları %131'e çıkmış durumda negatif faiz uyguladılar ve şimdi bunu yanlış yaptıklarını kabul ediyorlar.
- Bankaların mahvolmasının önüne geçmeye çalışıyorlar ve bu politika çalışıyormuş gibi görünüyor, kredilerde artış var.
- Sıfır faiz politikası yüzünden Japon bankaları (Mizoa, Mitsubishi) en kötü durumda, Avrupa ve Japonya bankaları (Société Générale, Deutsche Bank, Barclays) tehlikeli pozisyonda.
- 14:12Çözüm Önerileri
- Çözüm ya doğal bir ortamda sınırlı olan ve para görevi gören kripto paralar olabilir.
- Coingecko'da 5.897 neredeyse 6.000 kripto para var, bunların hepsi farklı özelliklere sahip.
- Ethereum'a yatırım yaparsanız bir sınırı yok ama yıllık olarak belirlenen sınırlar var, Tether'e yatırım yapabilirsiniz.